Christmas le kan lungput - Ngun Siang Dim

             Tikcu le caan nih tleih kho lo in an liam lengmang ban tuk in, kan nun nak khal nikhat hnu nikhat a liam lengmang ve. Zei tik kar lo ah December tla kan tiang deng mah ko. Minung tampi thinlung, ruahnak, khuakhan nak khal hi caan nih hin a dang lam ter. Hmuh mi kip le theih mi kip nih, cui thawng cu kan sim seh la bang in, kan thinlung hmunseukhat ah cun a khat ko. Cui caan te tian lai ding cu kan i cang tuk cio. Kum le caan a hung rau i, kan hngilh cang ko hmang kan ti mi liamcia caan pawl cu, zanlam Ni a liam nan zinglam ah kham kho lo in a hung suak sal ban tuk in, kan thinlung ah a hung suak sal ko. Phaizong an par cang i, chokhlei nih par an i dawmh lengmang cang. Facang an thar phah cang i, fang aat nak ding kan i tim lam cang. Khuaruah har Pathian khuakhan nak sung ah, mah le tikcu le caan te cio hmang in sermi hmuah hmuah nih hmunkhat te ah caan kan hmang cio. Cui sung ah cun nang le kei khal kan i tel ve. Kham kho lo mi thikcu le caan nih cun a kal pi thluahmah i, a tu ah Christmas kan tiang sal deng cang. A liam cia mi kan pi le kan pu pawl kan von zoh sal tik ah, sertu Pathian thei lo in thingpi, lungpi le tlang kip bia in khua an rak sa. Hi pawl nih hin kan sual nak an kan ngeihthiam ko lai ti ah rai an rak thawi, zu le sa thawn. Cu tin cun an nun nak an rak liam. Cu pawl cu caan nih a kal pi theh hnu ah, " Jesuh khrih cu kan sual nak tlanh ding ah vawlei ah a ra" (1 John3:5) ti mi thawngtha ruang ah a tu ah nang le kei Pathian fa/Khrih fa kan si. Cu Khrih fa kan si nak langh ter nak ah Christmas puai kan ti i, December ni 25 hi an kan tlan tu Jesuh suah ni tin kan hman. Ngai ngai ti ah cun Jesuh suah ni hi au hman nih fiangten an thei lo. Kha lam cu va um ko seh la. Khrihfa kan si kan ti hnu ah cun sualnak kan hrial awk a si i, sual sung ah kan um ring ring ding a si lo. Cu sual nak kan ti mi pawl cu kan ral pa satan nih kan thinlung sung ah duhham nak, nahneih nak, mi rem lo nak, vawlei sual tuah duh nak, lungput tha lo, ruahnak tha lo pawl a phun phun in rian a rak tuan mi pawl hi an si. Pathian fa a si poh nih cun cu sual nak cu kan i ralrin thiam a thu pi ngai ngai. Zei ruang ah ti ah cun satan cu a hramthawk te in a rak sual cia mi a si, cu sual nak pawl kan zul i kan tuah ve ring ring ah cun, satan fa kan si ti nak si ko. Pathian fa nih cun sual nak sung ah a um ring ring lo. 1John 3:8b nak ah Khrih a rat nak dan cu khuasia riantuan nak siatsuah ding ah a ra a ti. Cu kan thinlung sung i khuasia riantuan nak ruahnak tha lo lungput tha lo vial te siatsuah ding ah cun Jesuh Khrih kan sawm ve cang lo lai maw? A mah thawn cun zeipoh kan hlawhtling hrimhrim ko lai.

Na cah Jesuh a suak cang - Pastor J. Hme Bik

Mi vialte cah thawngtha (Luke 2.:10, I Timote 2:4)

Pathian lamhruainak thawng in 2013 December kan von phan ruangmang cang lomh a um tuk, na bel te in kum u pa deuh cun a liam cia caan vonruah ah lunglennak, zunngeihnak, ngeihchiatnak phunphun kan nei ko lai. Lengfa tlangval khal nih duh mi uar mi  saduhthah mi tampi thawn duhtlinlo nak ram vawlei si hmanh sehla a rauh hlan ah Khrismas kan hmang cang lai. Seu khat nih  Khrismas hi a tul lo, Nero suah ni asi, siasal biak asi an ti. Khirsmas hi ka cin kaa in a dong tu nih lei thla suah cu an don hrimhrim ti hi ka hmuh mi tam tuk a umcang. Mahbelte thlasuah don ruah ah si lo in Jesuh sunlawinak ih tuah cu Patian duh zawng asi. Ziah Kirstmas hi kan hman ti ahcun kan Bawipa Jesuh a nun ruang ah asi. Mithi ca ah birthday kan tuah dah lo, anung mi Pathian sunloih tu kan si hi mi van tha cu kan si hrimhrim.

Luke 2:10 ah vanmi nih cun “nan thinphang hlah uh nan ca ih ka rat nak cu thawng tha he asi. Cu thawng tha nih cun mi vial te sin ah lunglomh nak atlun ter lai.”

Isaiah 61:1 “Bawipa thlarau nih a ka khah ter sifak mi sin ah thawngtha phorh awk le,lungkuai mi dam ter awk le, sal ih thang mi sin ah luat nak thanh awk le thawng sung um mi sin ah luat nak thanh awk ah a ka thim ih aka thlah.”

Kan Bawipa Jesuh hi thleidannak nei lo dawtnak ih khat mi Pathian asinak hi hi Bible nih alangh ter. Mi sifak kan si maw? Na cah Jesuh asuak cang. Lungkuai mi na si maw? Na cah Jesuh a suak cang. Sal taang mi na si maw? Na cah Jesuh a suak cang. Thawng sung um in nai thei maw? Na cah Jesuh asuak cang. Halelluijah!

Biaknak dang nih cun Krismas hi an sipuaizi cha lawngah an hman. An inn ah cun Mary Christmas tiah an ni tarh na in, Jesuh kong simh hmanh an duh lo. Ka hngaksiat lio ah  Krismas hi nan dong kho maw? Vok sum ziat she nan thah, na i lengkhawm maw? Zaan nan vaar maw? Laksawng na dong maw? Social a nuam bak. Ei le din ka i nuam bak kan ti a tha ve ko na in khakha cu taksa nuamhnak lawng asi. Nuamh nak lawng si lo in lomh nak, daih nak in hmang lo in caan tam pi kan liam ter a poi tuk, Tuukhal.. ban tuk in ram lak kan um hmanh ah, sizung kan um hmanh ah hawi hnen ah kan i nuamh kho lo hmanh ah, mi fim a dawt tluk in a ka dawt ve, mi lian a dawt tluk in a ka dawt ve, laksawng ka co lo hmanh ah Pathian laksawng Jesuh pek ka si ka ca ah Bethlehem ah a suak, harnak phunzakip tuar in vailam ah a thi. Ka cah a tho sal ka cah Pathian hnen ah thla a ka cam sak, mi vantha ngaingai ka si, A hmin thawn nak in thil ti kho nak phunzakip pek ka si.  Mi vantha ngaingai, mi thlasuak ka si ti in lawm ve ding hi vanmi nih hla an sak hnawh mi hi mi vial te hnen ah lunglomhnak a tlun ter lai an ti mi cu asi.

A siartu vial te cungah Pthian thlawsuah tlung ko seh! Amen.

Tha Tha pa,

Tahan

Duhdawtmi Ramthlo Nu hnenah cakuat - Mai Esther Dimte (HLD)

Nikhat hnu nikhat thazaang rinh i riantuan hnak in fimthiamnak rinh i riantuan a thupit zia le a nuamh zia kan theih in kan hmuh sin lengmang. Mizaan hnak in tuisun ah nu/pa ti thleidannak khal a tlawm deuh i a tlau vima cang. Hitluk a thangso thluahmah mi le ai thleng thluahmah mi thil tampi lakah minu pawl i an cawlcangh ning, an riantuan ning le an thanso ning pawl von zoh tikah hin Ramthlo nu pawl i kan dirhmun ruat lo awk a tha hrimhrim lo. Ramthlo khua suak minu mi nung paziat seh vuleicung fimthiamnak lam in degree ngah tu kan neih i cozah riantuan tu kan neih? Biaknak lam ah teh minung paziat nih seh degree an ngah i Pathian rian an tuan? Asilo ah tuisun ni ah minu paziat seh lo riantuan le innsungtang tiburh rawlzalh men ah caan hmang tu an um hrih? Kan pi le kan pu san lio ah cun minu nih tlawngkai a hau lo, cathiam an si a hau lo, khualkhua ah fimthiamnak zir ah kal a hau lo tibantuk in an rak hmuh i an fanu le pawl khal tlawng an rak kai ter hni ngaingai lo. Cui ruahnak cu tuisun ni ah Middle East ram pawl lakah tampi hmuh ding a um. Kan nih lai lam pipu pawl cu khurkhua fak pin le sau pin an rak ruat kho lo ruangah le fanu pawl cu pasal an neih in pasal ta an si ruangah an fimthiamnak nih zei hmanh thathnemnak an kan suah pit hlei lo tin minu tlawngkai an rak sianh lo nak asi men lai tiah ka ruah. Asinan, Middle East ram pawl i minu tlawngkai le cathiam an si ding an duh lo nak cu an nih ram ah cun an biaknak Islam le an uk nak (cozah) hi ai cem mi asi ruangah cui biaknak le uk nak ah thazaang a der mi le a tah a beek mi minu i uk kho ci asi lo tin an hmuh ruangah le mipa pawl i an power asi lo ah an thil ti kho nak minu pawl nih neh hni ding an phan ruang bikah asi. Tuisun ni ah kan khua kan ram ah von zoh uh sila minu nih vuleicung lei in Master degree ngah hi kut khat rel hmanh kan um lo. Bible tlawng lei in cun kut hnih rel hrawng cu neih dawh kan bang. Atu kan san hi pipu san a si nawn lo. Ralkap san khal asi nawn lo. Mipa lawng nih thu an neih caan khal asi nawn lo. Asi ah zei caan seh asi? Ramsung mi nih cun TV kan zoh lo le Radio kan ngai lo ahcun theih kho a har ngai te lai nan khuapi sung um le ram dangdang um Ramthlo unau pawl nih cun au i simh le hmuh hau lo in kan pawngkam thil sining zoh in kan duh ah simaw, duh lo ah simaw kan theih dih hrimhrim ko lai. Tuisan hi zalen ten nu ti lo pa ti lo nih an duh nak an langh ter kho i thu an neih kho san asi. Minu nih bawi pipi an tuan kho san asi. Zingzoi tu pawl nih an hmuhsuak mi cu vuleicung pumpuluk huap in zungtambik ah hin secretary tuan tu hi minu an si ti asi. A ruang cu von ruat ko uh si. Kei ka ruah daan ah cun, minu cu cangan ah an fel. Thu hla an cing i an thin a sau. Cuiruangah mipi zaapi zaaraan i an tuan huam lo mi le an ngan huam lo mi tiang in tuanvo an lak dih ruang bik ah hin asi lai tiah ka ruat. Culawng hmanh si lo in pawlkomh ah simaw, biakinn lam ah simaw, tlawnginn lam ah simaw thuhla a tamcem hi secretary hnen in suak mi asi ruangah secretary nih cun hotu le treasurer karlak ah riantuantu asi ti cu el awk tha lo in hmuh kho mi asi. Khat lam le khat lam karlak in riantuan tu nih cun a kap hnih i an riantuan ning, an lungput le an sining vialte cu a theih dih hrimhrim a hau. Cuiruangah hibantuk athupi tuk mi dinhmun i riantuan tu mi tampi hi minu an si ti kan hngilh lo ah a thupi ngaingai. Culawng hmanh si lo in sizung um dah tampi nih cun kan theih ko lai. Sibawi pawl nih mifak an veh tikah mifak thi a rak tah hmaisa tu, temperature a rak tah hmaisa tu le general information a rak la hmaisa bik tu cu minu nurse an si fawn (ram thangso ah cun mipa nurse tla an um phahphah cang). Cu theh in sibawi te nih mifak an halh tikah mifak i damlonak kong vial te le a tul herh mi vial te kha nurse nih a ngan khumh dih lala. Zeiruangah seh sibawi pa nih mifak a veh ah minu nurse theng te ai hruaih hmang? Hi thudeihnak hi mifak tampi nih an leh ning ah cun, minu cu hni siamsi ten mi sonh biak an thiam i cu lawng hmanh si lo in an kut no ten mifak an cal an von domh le nai panh deuh maw ti an von daih ah cun mifak pawl thinlung a dam ter ti asi. Kan thinlung ih kan feeling le kan taksa an i pehtlaihnak hi a thupi ngaingai. Nitlaknak ram ah cun kan taksa hi cet thilri pakhat bantuk in an tahthimh theu. Cet thilri cu a siat silen a siat nak zawn te kha kan lak sak, kan remh sak, kan thlen sak theu. Cubantuk thiamthiam in, kan taksa khal a fak nak zawn te, kan hliamhma le kan i tuahmawhnak zawnte cu operation tuah kan si theu. Hi ti kan thlopbawl lengmang lio ah a tikcucaan hman ten si pe tu, si dawt tu le zohkhenh tu kan tul. Hibantuk rian a tuan tu tampi mi nu an si nak hi atu ah cun kan duh khal len duh lo khal len kan fiang ruahmah cang. Asilen, kan khua minu pawl kan hmuh hni ning le kan ruah hni ning teh kan i fiang cang maw?

            Hi ca a siar tu vialte nih kan ruat ding ka duh mi cu: Africa ram tampi ah an president hi minu rel cawk lo an si cang. Nitlak ram tampi ah an secretaries pawl cu minu an tam deuh cang. A thangso tuk mi ram kan ti lengmang mi pawl ah minu le mipa bangrepten rian an tuan, meeting an to khat, CEO (Chief Executive Officer) pipi an suak cang. Kan nih Ramthlo minu pawl teh khoi seh kan um? Zeiseh kan ti? Kan mipa pawl nan kan dirkam pi cang lo lai maw? “Minu uisubek” nan kan ti hrih ko lai maw? “Nupi siafa” nan kan ti hrih ko lai maw? Tlawmpalten thazaang von kan pe uh la vuleicung minu dang pawl thawn kan i bang ve kho ko lai. Atui kan sunmang hi thaisun ah kan ngah cih lo men lai nan thinsau lungfual ten kan i zuam tenman i kan hngak tenman kho ko asi ahcun kan san sung ah thlennak kan hmuh hrimhrim ko lai. Kan pawngkam zoh uh sila Ramthlo nu sungah au seh tuisun ni ah micungcuang kan neih ti zoh cang uh si. Kan khua minu mi cungcuang kan neihsun tlawmpal sung in ka uar bik mi minung panga pawl ka von langh ter lai i a dang pawl cu nan mah ten hawl uh la nan ti kho tawk in thazaangpek le lungawi thusim kho rak i zuam cio ve uh! Hi a tang i hmin ka tar mi pawl hi kan khua minu pawl sungah kai uarthlan hni mi le kai zohsun ngaingai hni mi pawl an si. Hi capar in upatnak ka pek hni! Pathian nih thlasuah a letsawm a let zaa in ron pe hni hram sehla kan khua mi cah lawng si lo in Laimi vialte cah tiang in a hmanrua ron si ter sin hni hram ko seh!

1.      Ni Mawi Sin, Finance Manager, NGO, Hakha

2.      Sung Thlia, High School Teacher, Cozah, Hakha

3.      Thawng Sung, Pastor & Secretary, AG Women Association, Biaknak, Falam

4.      Ngun Mawi, Midwife & Nurse, Ramthlo Village Tract, Cozah

5.      Siang Len Sung, Nurse, Falam Hospital, Cozah

Ramthlo minu pawl, hi a cunglei kan unau pawl hnen in zeiseh kan zir lai? Zeitinseh thazaang kan lak lai? Zeitinseh kan khua kan ram kan cawimawi kho ve lai? Fimthiamnak nei tu Pathian a si zia thei buten nu/pa santlaih lonak ah mawhphurh tu si lo in kan ti kho tawk ten teimaknak nun nei uh sila i zuam ve uh si! Kan nih khal an mah bantuk kan si kho ve ko. Kan khua mi sung in business owner tampi suak kho kan i zuam lai. Cozah riantuan tu tampi tla suak kho kan i zuam lai. NGO riantuantu tampi suak kho tla kan i zuam lai. Engineer le Doctor suak kho tla kan i zuam lai. Hivialte kan tuah kho dih ding ahcun catbaang lo ih thazaangpeknak le nu/pa thleidan nak um lo mi ruahnak picang kan tul asi. Kan mah le kan umnak hmun cio ih, kan tuahtuan mi rian cio ah, kan zir mi cio ah rinh um ten le teima ten kan i zuam cio lai i cutin Pathian nih thlasuah a ron kan pek ko lai.

Casiartu nan zate cungah Pathian thlasuahnak um sin hram ko seh! Amen!

Dear Papa ............

Vanram ah an kan peem tak tu Papa,

Ngainak tampi thawn na kal tak mi na duhdawt mi na nupi, na zohkhop lo na sungsuak na fahniang le, na suahsempi na laihritlai na far le pawl mual nan kan liam tak nak kumkhat a rong kim ruahmah cang i Pathian hnenah thazaangthar la sal ding in tuisun ah kan in mang asi. Tikcu le kumcaan cu nikhat hnu nikhat tlaih kho lo in liam lengmang hni hmanhsehla nang nan kan liamtak nak cu kan thinlung sungah mizaan bantuk asi hrih ko e. A thar tuk hrih ko e. Vuleicung ah hin zeihmanh a hmun zungzal mi an um lo. Kan nitin nunnak ah zeiseh a thupi cem hmang ti hmanh ruat huaha manh lo in kan nithla kan liam ter mi pawl hi pam an va hmai ve ka ti. Kan in dawt tuk ti hmanh lungdiriam ten kan in sim manh hrih lo. Papa, nan kan kal tak nak ni 365 a rau cang nan na cah i kan tah nak le kan hram nak mitthli cu a tu tiang a hul kho hrih lo e. Zaanlei ni a rong liam i kan in ngai a zual sin. Thaizing ni ceu mawi ah Papa a tho sal lai ti ruahsan awk kan nei nawn lo. Ni a tlak zawngah kan lunglen le kan cihei a liam ve hmang lai kan ti nan a thar in a suak sal lengmang. Zuunngeihtuar hi nganfak lak ah a fak bik mi asi hrimhrim ko lai. Zeibantuk sibawi hmanh nih an dam ter kho lai ka zum lo. 

Papa, na fa le tlawngkai na thlah le na don hni tla na ron ngai ve maw? Na fa le nih tlawnginn kotka in an in hngak theu nan nang cu tian ni na nei nawn lo. An mah ten uai hninghniangten an zaal rit pi thawn tlawng an tum theu. An hawi le cu an pa le nih an don hni i lungawi ten tlawng an tum theu nan na fa hniang le cu Pa ti kawh awk hmanh an nei nawn lo. A thawt ah, asiat ah vuihram lo ten kan innsungkhar tirawl thaw ten kan dum theu nak cabuai le tokham khal nih an in hlam nan nang cu kir zai na rel nawn hrimhrim lo mu. Kan thil kan ri an siat an rawk ah na rak remh theu hni lio ah khan vuleicungah nangmah na thiam bik kan rak in ti theu tla kha na ron cing hrih ko lai ka ti. Na fa le kan damlo caan ah it lo sing lo in nan kan bul theu. Nan kan thlop theu. Si-ai cawk ah ruahsur lak le nilin lak ah na ke in an kal theu. Sizung ah nan kan pawk nan kan cawi theu. Na fa le kan damnak ding asi ahcun na thawh a rit dah kel lo. Na ihhmuhthu dah kel lo. 

Papa, kan zaanmang i nan kan len caan ah khin thangh taak hmanh kan in siang theu lo. Kan zaanmang peh kan von duh tuk theu nan mu…papa peh awk a tha nawn lo. Na thlanem tang i tlanlen kha nuam kan ti tuk hringhran i kan khop manh hrimhrim lo ee.  Kan in ngai tuk cang. Kan in hlam lengmang nan nang cu na thei nawn lo. Nang hmuah mu vancungram ah nuamten Jesuh thawn nan lengkhat cang. Tonlai kan i caang tuk. 

Papa na dam lio ah hawi bang in kan duhherh mi nan kan zalh kho theh lo nan kan vui in kan hram dah lo. Na ti kho tawk, na si kho tawk le na thazaang nih a tlinh tawk nilin khua al ti lo in a suk a so na kal, tangka hlawh ah Mizoram le Thailand ram tiang na rak kal. Papa na fa le cathiam kan si na kan duhsak tuk ruangah na dangrawl phorh in tlawng nan kan kai ter nan mu nang bel kan zar hmanh na to manh lo. Kan lung a zuur tuk hringhran. Kan lungsia na herh tuk e. Na duhsaknak awkam kan hnathlam ah a thar in a cuang sal lengmang.

Papa, ka fa le nan cuzaa cang nupi pasal tla nei uh la tu le fa tla pomcawi ka duh cang nan kan ti i na fapa nih nupi tla a hon thit. Papa, na fapa nih naute tla an neih sak cang. Na ron hmu ve maw? Tu le fa pomcawi lai nai caang tuk nan mu a hmel te hmanh na hmu manh nawn lo. Papa, kan mah nih maw kan in siaherh deuh hmang nangmah nih simaw nan kan siaherh deuh hmang. Kan lung a kuai. Kan ci a hei. Kan van a sang ko e. Zeitik tel ah kan mitthli hul lai maw. Na kong ruat lo ten kan um lai kan ti ah kan ruat nak sinfa ah a cang. Na kong kan in ruat deuh deuh, kan mang ah kan in hmuh deuhdeuh. Kan um a har in kan li a leng deuhdeuh. Vuleicung ah hin cun e hnangamnak a um hrimhrim lo e. Vancungram in thlacamnak thawn kan bawm ringring mu! Kan in ngai. Sunzaan cat lo bang lo in hnisiamsi ten ron kan zoh ringring ko mu. We Love You Papa!

Last breath

If I could I would hold September in my hand.... 

Not sure If I am quite ready for October.... 
It is going to be the longest month of the year..... 
...it is simply because.....
On this very month, my heart was broken....
....I felt lost...disconnected...dissociated...
Some late nights....just me and the memory
Tears join sometimes....dreams follow afterwards...
I still remember that so shocking phone call from my Mom...
......half way around the world.....
I could hear the silence of sadness in her voice
...saying that my late Daddy fell off the house.....
.......injured severely and was hospitalized......
.....it was 1st day of October 2012....
......On the 2nd day, he had surgery.....
.............................Failed.............................
He passed away on the 3rd day of this bitter month of October.
Buried him on the 4th and we are grieving ever since.
....So long, he's gone......

Rest in Peace pa Con Iap (53)

Rualrem Salnak Thlacam (+playlist)

Pathian kan Hrampi - Rev. J Hme Bik

Zei thil poh nih hrampi kan nei dih. Zawng phun nih zawng an hrin, vuiphun nih vui an hrin, vaphun nih va an hrin, ngaphun nih nga an hrin ve ih, minung phun nih mi nung an hrin ve. Sertu cu pa Pathian asi. Gen1:1-31

Sual ah kan tluk nak

Gen 3:17 ah cun Pathian nih ei hlah kan ti mi thei na nupi thu na ngai ruang ah, na ei ruang ah, nang mah ruang ah vawlei hi siat ka sirh ati. Rom 5:12 sual nak cu mi pa pa khat thawng in vawlei ah alut ih sual nak nih thih nak arat pi ati. Cui ca ah a thi kho mi poh hi Pathian thawn ai then mi sualfa cu kan si.

Pathian cu dawtnak asi.

Pathian nih vawlei hi a dawt tuk ruangah afapa neisun apek John 3:16. Fapa a zum mi poh cu an thi lo lai zung zal nun nak an nei lai ati. 1 John 5:13 ah fapa a zum mi poh cu zungzal nunnak an nei ati. Dawtmi Jesuh kan zumle veten pathian pek mi zungzal nunnak nei tu kan si i cun kan thla rau le Pathian thlarau ai fonh ih Rom 8:15 “abah ka pa” tiah kan au ih Pathian fa kan si. Cui ni in cun Pathian kan hrampi asi ih roco tu kan si.

Abaraham nun in

Abaraham cu Pathian nih a kawh nak aw a theih tik ah a fial mi 3 le a kam mi 4 a um.
A fial mi:

1.      Naram nakaltak lai

2.      Narualsan

3.      Na pa in na chuah tak lai ati

A kam mipawl

1.      Tefatam pi kan pek lai

2.      Miphun ngan piah kan ser lai

3.      Thlawsuah kan peklai

4.      Nahmin kan than ter lai ati

Zumtu Abaraham nun in kan cawn ding mi pakhatnak asi mi aram cu a kaltak na in arual san Lot ai kal pi sung pohpoh Pathian thlawchuah adong lo Pathian aw athei lo. Gan 13:14 ah Lot a then hnu lawng ah Pathian aw a thei. “Kei mah cu phaw ban tuk in an veng tu ka si” ati. Dawt mi kan pianthar lawng a za lo Pathian kan hram pi asi ti kan ka ih kan sim men si lo in Abaraham ban tuk in Pathian  a bia ban tuk in kan um kan kal ngam lawngah Pathian  aw Pathian thawsuah kan co lai.

Moses nun in tha zang kan la hrih lai Exodus 2-14, Heb11:25

Moses cu 120 adam  Deut 34:7. Asan hi kum 40 cu faro in ah, kum 40 cu ramcar ah tuu akhal I a dang kum 40 cu ram car ah a mi Israel mi hruai in acaan ahmang. Thazang kan lak ding ka duh mi cu: Moses nih Pharaoh inn ah a um na in Israel i ka si ti ai hngil lo. Dawtmi khoi hmun kan phan hman ah kan miphun kan hngil lo ding hi a thupi ngaingai. Thlarau lam in thazaang kan lak ding ka duh mi cu a thazaang hmang in le Pharaoh hnen ih a cawn mi in ka mi ka run lai a ti lio ah Pathian nih a ngah lo ati ih ramcar ah a kuat (kan mi pi hruai kho nak ding ah hin Pathian thazaang pek le hruai pi a hau ti akan sim duh mi asi]. Kum 40 ram caar ah tuu thin sau te in a khal ih a thazaang le a fim nak mi mung lei in a dawng hnu ah Pathian nih ka mi pawl hruai tu ah a za cang ati ih a kawh. “Kai tlak lo, kasi kho lo lai, ka rin a hak” tiah vei 3 a el nan Pathian nih hman a zacang ati kan um pi lai  ati. Thlarau lam in  zei hmanh kan si nawn lo kan ti kan bei a dongh hnu ah hin Pathian rinsan kan thiam ceu ih cun Pathian kut cak alang theu. Thla na cam kho nawn lo, hla na sak kho nawn lo, na nun a ro ih nun hman na huam nawn lo lio ah thazaang pe ding in le bawm ding in Pathian cu kan kiang nai te ah aum ko nan sin ah zung zal ka um lai a kan ti. Mathai 28:16

Moses nih aton mi buai nak aremtuah mi pawl
1. Ti kha buai nak Exodus 15:11-12  thlacam nak in Exodus15:25 ti a thlum sal
2. Ei le din buainak Exodus16:1-30 thlacam nak inExodus 16:4 mana hmuk in
3. An ti a hal tik ah Exodus 17:1-7 thlacam nakin Exodus 17:4 lungpi in ti asuak
4. Sa ei an duh tik ah Number 11:13 thlacam nak in Number 11:11 nimte sa in
5. Mi Riam nih a doh tik ah Number 12:18 thlacam nak in a phar adam.

Moses hi pa Pathian nih lungnem bik ati mi asi  zei thil a ton poh ah thlacamnak lengmang in aphi sin. Dawtmi kan ka in Pathian kan hram pi ti cu a ol te nan nifa kan hrampi si ding in cun a ol lo. Thlacam ti cu Pathian i boh chan ti nak asi. Kan khua kan ram nih  thlacam mi si uh si. Exodus  32:1 in kan zoh tik ah  Israel pawl Moses ni 40 a um lo kar ah  milem an rak biak. Aruang cu mit ih hmuh mi Moses kha hruai tu taktak ah an ruah ruangah asi. Mi thong thum an thi phah. Nitin te an hmai ah sun ah min mei pi, zan ah mei tleu pi akal leng mang. Rawl an tuk ah mana. Ti an tuk ah ti. Sa antuk ah nimte sa in Pathian nih a cawm hni Moses nih thla a cam an hmu lengmang ko na in an thlarau mit vang lo an lei mit lawng nih an hmuh mi Moses an hmuh lo nak ni 40 lawng ah cu tluk ih azoh khen tu Pathian cu dung an mertak ih  milem an biak tak ruangah Pathian nih nun asim hni ih mi 3000 an thi nak asi. 1cor 10:1 in kan zoh ah cun Moses zul tu pawl nih Pathian an lomh ter lo ruangah an ruak these ram ah ai thek ati. Kan ca ah nun sim tu dingah ngan asi ati. Tui kan caan ah hruaitu mit ih hmuh kho mi  kan u pat a tha ngai te ko na in cui hnak in ka i ralrin dingah a thupi ngaingai mi cu afial tu Pathian asi hi theih  i fian hi asi. Hruaitu hmai ah fel te ih um crusade caan, camping caan ah i nuam ngai na in thla khat hmanh anguh lo mi  kan tam mi hi ruah ding aum ngaingai cang. Kan theih mi Pathian bia hi anung mi thil ati ko mi asi ruangah hruai tu an um lo hman ah kan thei mi Pathian thu hi zulh  i tleih ding kan si. Cun Pathian thu khal hi asim tu zoh in ngai kan hmang. An sim mi hi Pathian thu thawn ai keih maw, a hman maw ti hi kan zoh kan check caan acu cang. lamkaltu 17:11 ahcun Paul sim mi hi ahman maw hman lo tiah ca thiang ni fa ten an rel an check leng mang ti kan hmuh. Hruaitu cu mi nung an si caah an tlin lo nak aum kho. Jesuh nih  Mt 23:3 ah hi tin asim hni. “An in sim mi cu tha ten nan ngai lai, an nun bel cawng hlah uh” ati. An nun kan cawn tlak a um lo mi khal Pathian nih nga le lang ak hman a tul caan ah a hman hni theu ruangah mi zei ih Pathian thu a sim hman ah kan ngai le kan check ahau. David siangpahrang nih siangpahrang ka si ati lo profet Na Than sim mi kha Pathian sim mi asi ati 2 Samuel 12:1.

Bia dongh nak

Exodus 33:15 kan zoh ahcun  nan lung a khong tuk. Nan hnenah ka kal nawn lo lai van mi thawn nan kal lai ati. Moses nih kan sin na kal lo ding ah cun hi hmun in kan thawh ter hlah. Na kan kal pi lo ding ah cun miphun dang hmai ah ka dir kho lo lai ati. Kan cawn awk cu Moses nih cun rawl pe tu le ti pe tu a har caan ih bawmtu lawngah pa Pathian a sawm lo. Ni fa tin kal pi tu ding hrimhrim ah asawm. Pathian lo in zei hman ka tuah kho lo ti hi ai fiang tuk. Dawtmi unau Pathian tel lo in kan um kal nak, kan ei din mi, thla cam ta lo ih kan um kal nak kan eidin mi thil hi Pathian zei kan rel lo le kan sin um pi tu ih kan duh lo nak alang nak asi. Mathai 7:24 ahcun ka bia a thei ih a thei bantukin a tuah mi cu lungcung ah inn a sa tu mifim pa bantuk asi ati. Thli sia le tilet nih a hnin kho lo ati. Dawtmi kan miphun, kan innsungsang, kan pum pak kan
rawk lo nak dingah pa Pathian bia hi kan thei lawng aza lo  kan zulh kho nak lai ca rel tu kan zate cungah bawipa nih thlaw kan suah hram seh! Amen

Sermon tawi - Ngun Siang Dim

Duhdawt mi Ramthlo unau nan zaten Pathian thawng in nan dam cio ko lai tiah ruahsannak ka nei. Ngeihsiat mangbang i um mi nu le pa u le nau hawi le kom ka zaten thazang a thar i la sal ding ah sermon tlawmpal te ka rak ngan. 2010-2011 Yangon tlawng ka kai lio ah kan tlawng ah kumthar Bible caang zuk nak kan nei i Joshua 1:9 kha ka rak zuk ngah dah. Thazang tampi ka ngah i hlawhtlinnak khal a ka pek. Ka u Ngun Val nih a kan thih tak ti thawng ka theih i thazang ka lak nak Bible caang khal asi. Tu ah a thar in thazang la sal cio seh la ti ka duh. Minung hi kan i ruah ning le kan khua khan daan in thil a si lo tikah kan lungre a thei i kan hnabei a dong tuk theu. Kan mawh lo, kan vun i ruah san tuk mi tlamtling lo in thlilak i lei khu zam men ban tuk i parrang I pat theh cu a poi tuk hrimhrim ko. Thih le loh nak, dam lo nak thinpit vansan nak vial te cu hi vulei siatserh nak ram kan nun sung ahcun ton lo awk tha lo mi thil a si fawn. A tong cia mi lawng te khal kan kan si i a tong lai ding lawng te khal kan si ko. Minung lam in vun ruat ah cun thin hi a pit ko.­­­­­­­

Hi Jos. 1:9 sung ah Pathian nih kan hnen ah direct in ti lo hman sehla, Joshua Pathian cu kan Pathian a si i Joshua neh nak pe tu Pathian cu kan Pathain a si ve. Tih hlah raltha ten kal ko, tu na ton mi har sat nak ih na rel mi vial te kha hmailam caan ah a thlum bik mi thei a tlai ter tu dawm tha bik a si te hoi lai.

Israel hruai tu Moses a thih hnu ah Pathian nih Joshua kha Israel hruai tu ding ah a hril. Joshua nih Kanaan ram va lut i Kanaan miphun pawl va doh i an ram va lak ding hi a mi nung si nak in cun a tih tuk ve ko. Cuiruangah Pathian nih a hnen ah "tih hlah na hnen ah ka um ko, kan kal tak lo lai i kan hlaw fawn lo lai" tiah thu a run sim kha. Joshua nih khal Pathian ai bosan i ral tha ten a mi Israel pawl Kanaan ram sung ah a lut pit hni. Kan doh lai ding mi Kanaan ral pawl kan tih ve ko lai. Minung si nak in vun ruat ahcun thin a phang i tha a thir thluahmah ko. Kan i bosan em em mi kan nu kan pa, kan u kan nau, hawi le komh vial te nih ni ni khat ni ah a kan kal tak teh lai c kawh, i rem can lo nak tam pibkhal.kan tong hrih lai si kaw, cu tik ah thin nau lung dong nak ah hmang lo in,Bawipa kan Pathian cu kan hnen ah a um ring ring ko an kan kal tak lo i a kan um pit ko ti thei in hmai lei ah raltha ten kan kal sin sin lai uh. Joshua cu Pathian nih a fial bantuk in Kanaan ram ah a mi Israel pawl thawn an tuk tik ah a rak kam cia ban tuk in an pal mi ram hmuahhmuah cu neh nak a pek i cawhnuk le khuaitizu luan nak ram cu an ram ah a can ter. Hi vulei kan nun sung ah Pathian nih a mi le a fa pawl hi har nak ton a kan siang ko, a sinan har nak nih neh a kan siang lo i a fapa Jesuh khrih kha har nak phun kim tuar in le vai lam ah thih nak tiang tuar in a kan tlanh sal. Hi tluk sunglawi mi dawt nak kan thei thiam ah hin cun mu, vulei hi kan tih awk si hrim hrim lo. Ral tha ten kan kal lai i kan pal ngam zat cu Pathian nih a kan pek hrimhrim ko lai. Tih hlah Pathian cu kan hnen ah a um ko. Cak tak in le ral tha ten kal sin uh si. Bawipa kan Pathian cu khawi hmun kan um le kal nak ah kan hnen ah a um ring ring ko.
Lungawi hnangam deihnak thawn Pathian nih kan um nak cio ah kan umpit hram seh!
A siar tu nan za te cungah lungawi hnangam deih ak Pathian nih in pe vingmang hram hni seh! Kai lawm.

Siangte,

Singapore

Ramthlo Authawng - Nei Thang

Khuasung khualeng a um mi kafa le dam in nan um cio maw tin nan zaten nan kut nem kan tlai hni. Nan pu nan pa raltha in rak an rak doh nak ruangah Ramthlo tiah ka hong dir i cui sungah Vantualrawn, Dokthek le Tlangzar tin veng kan neih hni.siatni tthatni ah lungrual ten nan i zohkhenhnak hi zoh tthimh awk tlak hrim hrim asi. Khua caah tin Nunphung khal nih thazaang suah in lam nan remh. Vok Ar satil khal kil kho tawk ten nan kil mi sifak nuhmei pahmei nan dawt i khrihfabu nih siseh khuasung uktu khal nih nan dawt hni i din-ei lawng silo in in le lo tiang nan sak sak hni. Kafa le nan nung ning hi ai dawh tuk ko e. Inn sak nak caah mualthing, far, tlor siseh atul mi tlah cihkhuah tiang in kan ret sak hni i khualtlung sahnam riaknak caah inn thatha nan sak i mikhual an i lawm i Ramthlo nan mawi ter. Nan paw cawmnak caah Tipi, Rialsia le Thian ral va tla cu Zinghmu tlang in an luang i Tualzam, Kawlrawn le tiah hmunhma tha cungah capani buh nan cin mi nih zei tluk in seh nan um nak acawi san i milian le midawh ah an in can ter. Fur, tthal, khuasik ah a caan kim ten cin awk ttha nan nei i a hmun hma duh in Zo le Sim ah nan duh poh nan cin kho i khop le hlim te khua nan sak mi kahmuh ah kai lungsi tuk hrimhrim. Rawl suan nak ah thing thatha an um i tlang tang in tifim te asuak i nan coka tiang aluang thah hmanh hau lo khop in athianghlim. Satil ar va caah hmun hmatha khal a um i satil khal in pumcawmnak tampi nan suah kho i ka sungin thil tha lawngte nan suah mi cungah lungawinak tampi ka nei. Maw ka fa le nan caah hin zeithil tal bawmh kho mi ka nei hrih kho lai maw? Tuarthlua tlang ah dawh ten le Zinghmuh tlang ah dawh ten thinglamtah nan ret. Zeitluk in Pathian caah le ka caah dawh nak a langh ter i lai tili nih zeithluk an in cawisan. Khuapi pahnih karlak ah kan ret hni i nan duh mi khal ol ten nan ngah kho zeithluk in nan i nuam. Tlawnginn siseh, mucu siseh athatha nan neih i khua dang tiang fuhpanh in an ra khual ngai nak ram si seh mu. Biakinn thatha nan i ret i pastor le mifim mithiam khal tampi kan neih hni i hawi dang hnen ah kan zahpi hni hrimhrim lo. Hitluk in dawtnak in a khat mi kafa le zei ka ruah ah hinseh nan ca-ah catbang lo in Zinghmuh tlang in kamit thli a luan? Khuazing a bia mi nan pupa hmanh nih heng kaw dawtnak, ngeihthiamnak te thawn khua an sak cu. Ziah kafa le atu Pathian san, fim san kan ti ruah nak ttha a tlau deuh deuh? Zingka na thawh i Tuarthlua tlang le nitlak lai i Zinghmuh tlang cung i a raangte na hmuh mi tal nih khin na nun an si ko maw? Dawtnak inn sak hi atlai lo. Ka fale dawtnak mangttam le uknak mangttam nan ka tlunh hnawh cu kei cu mihmai ka hoi ngam lo i Nan NU RAMTHlO cu lungkuai thinpem in mitthli thawn sunzan khua ka sa ko e. Sihmanhsehla mu ka fa hniang le nan tuah sualnak cu mu kan let rul lo hni i mu dawtnak ten kan ngeih thiam ringring ko hni. Na Nu Ramthlo hi daw ve awla a sung thil vial te hi mu na ta, ro ca-ah kan ret sak mi fawh ansi cuh. Hi kan roh hni mi thil kil khawi hi nan kumkhua ca-ah hengkaw asi. Ramdang mi nih maw an ka kil lai ka ka fale Zinghmuh tlang cung in sang pin khua cuan hnik uh si mu. Zei asi khal le nangmah thotho natul ko. Nan nih cu lungthin thiang mi le pakhat le pakhat i ngaithiamnak lungthin nei mi nan si mi hi kei ka hawi khua hnen ah kai uar mi le ka hmai hngal nak asi.

Ka fale let hnu bik thu cah kan duh hni mi cu Tlang sangpi nasi lo khal le Hmun rawn fate tal si i tum.Tthatnak natuah kho lo khal le siat nak tuah tu hrim hrim vasi hlah uh mu! Ka dawt mi pawl ka hmun le ka hma ah hnangam ten nan um kho nak lai ka mitthli le ka thlacam cu a rauh hlan ah tep ko uh si mu.....

Kai lawm,

Nei Thang, USA

Tuarthlua Zilthli Au-aw Cazual le Salai Phun Hre Mang Interview

TZ: Tuarthlua Zilthli au-aw unau rual in thusuhnak tuah kan lo duh ih na caan in pe thei pei maw?
MP: Hnatuan ka buai tuk ih ka lo let man hngai lo ding tivek tongfang cu ka nei hrim hrim lo ih, caan ka lo pek thei tuk panteh.

TZ: Na hmin, na nu na pa hmin pawl in sim thei pei maw?
MP: Ka hmin cu Salai Phun Hre Mang asi ih duhkhawh ah MangPi tin in ko.Ka Pa hmin cu Pu Leng Uk asi ih Ka Nu hmin cu Pi Doi Iang asi.

TZ: Na rak tlanlennak le Kawlram na rak suahsannak thu pawl in in sim thei pei maw?
MP: Chinram, Falam khuasung ih thanglian mi ka si. 1999 ah phunhra ka ong ih ramleng ka suak hlan tiang Falam ah ka um ko. Ramsung ka um lai ah phunsang tlawng leh adang tlawng  khal ka kai nan, hluhsuah man lo in sumpai hawl ah kum 2003 ah malaysia ka rak feh ih kum 2007 ah USA ka thleng.

TZ: GFYO hotu a si tin kan thei, nan hnatuan dan a tawi zawng in in sim thei pei maw?
MP: GFYO timi cu Global Falam Youth Organization ti asi ih kan hnatuan daan a tawi zawng in cu Falam timi thawn a pehpar aw mi ah Mino dinhmun in Khua le ram hrang kan ti thei tawk hnatuan ve ding ih 2011 ah dinkhawm mi asi vek in, Falam peng hrang ih tih anung mi pawl kham ding le thanso nak lam siseh, khuasung tuahthat nak lam pawl siseh Mino pawl nih hoha in mipi thawn hnatuan tlang tivek pawl an si ko.

TZ: USA Ramthlo pawlkom ah tla na tel tin kan thei. Nan cangvai dan ziangtin na hmu?
MP: USA Ramthlo Pawlkomh hi atu tiang cu kan phur tlang hngai zet ih tuhlan khal ah cangvaihnak tete pawl ah phur zet leh thatho zet in an/kan tel cio cu abang. Asinan tuhnak in cak sinsin kan feh atul ding in ka hmu.

TZ: Ramthlo mi hi ziangmi zawn ah kan tlasam tin na hmu?
MP: Minung pakhat fingfing ih tlaksam nak cu adang cio ko ding,kan thu fehpi daan le kan lungput um daan hrek khat pawl cu abang awk mi ka hmu phahphah. Mi va sunloih  leh mi va lawm ding mi tla khi a tih in kan tih abang.Abur ih hnatuan dingmi aum tik ah kan uar lo zawng asile zianghman rel hlan in hmuhkawinak(negativeview) kan nei cia,himi hrimhrim hicu kan tlak sam pam.Apalh mi rem kan tum lo ih a palh nak zawn te ah ka khuaruat nak acak zet,kan awnau atamtuk tik ah Hotu/Hruaitu pawl an tha anau ih thu thatha ,ruahnak thatha asuak mal ter sinsin.

TZ: RYO ih TZ au-aw cazual kan suahmi teh na siar theu maw? Ziangtin na hmu?
MP: Ramthlo Youth Organization ih Tuarthlua Zilthli au-aw cazual nan suah mi hi ka siar ringring.Milai pawl ih kan thanso thei nak ding lamzin pawl ah calai hi atel ve.Kan sair tam le kan hlawk pi ding ih,kan sair mal le mi kan bang lo pei ih mi dung ah kan tang ringring ding asiko.Atu vek Ramthlo Youth Organization hoha nak in nan cangvaih thei ih ka lo lawm zet hngai,pehzulh in nan suah thei ringring ding ah saduh ka that zet.Cak sinsin in feh thei hram uh.

TZ: Ramthlo na miphun pi hrangah na ruahnak le na sunmang in seu/sim thei pei maw?
MP: (Capoh: Himi thusut nak cu Ahmaisa bik ah Ramthlo khua bawi ka rak cuh ta atul ding ual,hehehhee). Kan dung nai te ah Ka rualpa nih "Mangpi,tulai Chin media na siar maw?Nan khua  Ramthlo ah khua bawi cuh awk mi kha in ti ih lau zet in ka siar ve. Nan khua cu thanso ter an duh tuk si hi khua bawi hman an cuh awk rero,kan nih kan khua tla  cu khuabawi hril awk aol tuk tin hni phah ten" in ti. Ka let lohli thei lo,ka ning azak zet khat lam ih ato mi ka rual pa nih le "Khuasung ih zohkhen tu tha nei nawn lo Pitar leh Putar pawl bawm duh ruang ih buai mi siseh la zoh  amawi zet lo ding maw? Christian le kan si ti awk si sinak duh tuk le mi puar thau vek kan si ringring tla hi" tin arak tong bet lala, ka lu hman ka tung ngam nawn lo. Cu lai ah ka Leng nak inntek pa nih "Fa len uh laitlang kan um lai ah Thawpat kung kan nei ih ahnah leh akung atha zet ih veng hnen pawl sukso an vak caanah nan Thawpat kung arah thei tikah cu ava tam hmel ve tin an ti cio, kum rei lo te ah arah hmu ta man lo in kan thawn awk. Arah atam/tha ding nan zum maw? Ani khua akim le cu kan thei leh ko ding, minung cu kum reipi kan dam lai ding si" tin coka lam ihsin arak tong ve.

TZ: Ramsung ih a um mi Ramthlo mino hrang ah thucah duh na nei maw?
MP: Cah duh mi  atam pi thei ,ngan sun te sawn kha tlun thei zuam uh.

1.      Ahlan le tusan abang awk nawn lo ti mi thei ringring aw.

2.      Fimthiam nak leh zir nak hi upat hna thiam aw.Trianing tivek aum tinte kai/tel zuam aw.

3.      Atlai timi aum lo ih kan thlai kan thei awk lo sawn mi apoi sawn timi  thei ringring aw.

4.      Pathian tinzah awla Christian mino tha si va zuam ringring aw.

5.      Khua le ram hrang ah na liang par ih tuanvo aum tik ah taimak suah aw.

6.      Tlanghram ih um duh tawk lo in Zinghmu tlang zim ah kai tum aw.

7.      Na khua ruah nak thleng aw la santiluan dawi aw,catha tam pi sair aw.

8.      Thuken nei awla thianghlim ten na hmai lam kha va nor vingvo aw.

9.      Mi na va sunloih vek in nangmah khal mi ih sunloih tlak mi si va zuam aw.

10.  Na tuh vek in an at sal ding timi kha thei ringring aw.

TZ: Hnakruh hawl lai a si an lo ti, nupi dingih na duhzawng in simthei pei maw?

MP: Ka duh zawng ka lo sim ding ih in rak kuat thei pei maw? Made in Ramthlo rori ,,,hehehhehe..Ka nupi ding ah cu keimah hnak in afim atawk mi sisehla, amah nih khal in kai hruai thei mi sisehla.Pathian tihzah mi, innsung sang zoh khen thiam leh a thin tawi lo ih tongmawi tete tong thei mi siseh la tivek pawl an si ko. Ka sim tamtuk le cu Fala pawl nih in biak duh nawn lo pang ding, athu tam tuk in ti ding ual……

TZ: Hnakruh hawl lai pawl hnen ah na cah duh mi?

MP: Hlansan Pupa tongthim ih " Nupi cumkel Hruangsia thleng kel " tivek pawl ruahnak kha nei hrim2 hlah uh.Acang thei asile mah khuapi(Made in Ramthlo) te nei thei zuam uh. Nangmah hnak ih azir sang sawn mi va nei tum aw.Christian innsang mawi din duh nak mit thawn hawl aw. Ka lo cah mi le Na tumtah mi kha Pathian hnen ah thlacam nak thawn dil aw. Milai khawkhaan nak ah Pathian atel lo le alak asi timi thei phah in hawl aw.

TZ: Na caan in peknak parah kan lungawi zet. Na hnatuannak ziangkim ah Pathian in lo umpi hram seh!
MP: Kei khal tampi ka lungawi! Amen!