Interview

Thursday, July 31, 2014

Hngaksia nun kan simh tikah - Mai Esther Dimte (HLD)

America ram ahcun hngaksia hi hmaisabik ah an ret hnu ah thil dang vial te an tuah nan kan nih ram ahcun hngaksia le hngaksia tla kan umh ter hni men ih kan duhduh kan tuah in kan tuan. Keimah cu innsungkhar nei ih fate nei mi ka si hrih lo nan kan nu le kan pa pawl ih nun an kan simh ning, ka hawikomh nu le pa si cang mi pawl ih an fa le nun an simh ning le kan pawngkam um ram dang mi pawl ih an fa le nun an simh ning pawl ka zoh sal hni tikah khur khua ruat lo awk tha lo in a um ih thudeihnak khal ka nei cih ve. Cucu zeiseh a si ti ahcun kan fa le nih maw an kan uk asi lo ah kan mah nih seh kan uk hni ti hi asi.
Hngaksia nun kan simh tikah a caan zoh kan thiam maw? An i nuamh salailing ih rian kan fial ahcun kan thu an kan el tengteng lai ti cu theih cia asi. An hawi le hmai ah siseh, an i nuamh lio ah siseh, a caan lo pi ah nun kan simh hni khal silen an ngai lo lai ti cu kan theih hrimhrim awk asi. Kan fa le an mah le lungthok ten an i nuamh lengmang lio ah rian kan fial hni tikah nidang ih an tuah theu mi a si ko hmanh ah an kan el. Cutikah kan ai a thok. Kan ai a thawh nak diriam ter awk ah kan fa le cu kan vuak hni. An nun an i thleng maw thleng lo ti cu kan vuak nak a fak mi a dam tiang lawng a nguh hni. Zeihmanh thathnemnak um lo in kan fa le kan vuak lengmang hni tikah kan mah tih lo in kan funghreu lawng an tih cang. An duh mi thil cu vuak ka tuar lai ti thei bu in an tuah thotho. Kan vuak tamtuk hni ruangah an i ngeihngam cang. Vuak nak nih thil tha hnak in thil tha lo a suahpit tam deuh. Kan vuak mi nih zei ruangah vuak a tuar ti thei huaha lo in a zeimawmen lo ah kan vuak hni. Fa le hi vuak awk ah Pathian nih an kan pek mi an si dingah ka zum lo. Amahbelte a luarpar kai tuk ih an um ah simaw, upa tihzah upat hna thiam lo in an doh teltel ah simaw, an kum khua thawn i kaih lo pin an rin holh ah simaw, an cin ding rori le an i thinh ding rori in vuak bak ding an si ko.

            Vuak a tha lo kan ti. An i nuamh lio ah rian fial lo ding kan ti. An hawi le hmai ah nun simh hni lo ding kan ti. Asilen zeitinseh kan fa le rian kan fial lai, thu kan simh lai ih nun kan simh hni lai tiah thudeihnak uakpi a suak kho. Mirang pawl tampi cah cun hi thudeih nak hi a leh an i tha lo lai tiah ka zumh. Sihmanhsehla kan nih Laimi tampi nih cun kan thinlung um ek in kan leh duh ding ka zum lo. Cuiruangah keimah fa nei hrih lo mi nih a nei cia pawl cah kan leh sak hni lai. Hngaksia an tuah ding na duhsak mi kha a hlan khan ten sim hni cia aw la minute panga duh hrawngah “khah minute panga caan na nei” tin theihternak nei hni. Cuhmanh cu awkam sia le mithmai sia thawn sim hni hlah! Cui an duh hlei lo silen funghreu i lak colh lo in an duh tuk mi thil sung in pakhat khat kan lak sak lai tin ti hni aw la na fial hni ning ten an tuah lai. Cuncun, nan um men caan ah, lam nan len caan ah, pumh tlun kal phah ah sungkhat unau thu, Pathian thu le hawikomh thu tin thu dangdang kha upa thuruah ten ruah hmanh uh an ruahnak le an thinlung amah ten au ih lungfim suah sal hau lo in an i thleng thluahmah lai. Na sungsuak na fa ih a duhnak na theih ahcun na theih mi kha tuah kho i zir. Na theih lo silen deih aw la na duh nak khal sim ve. An mah nih ka rawl tam, ka ti hal an ti tiang hngak hlah. An mah nih ka ih hmuh an ti tiang hngak hlah. An mah nih lam len ka duh an ti tiang hngak hlah. Taksa thinlung le thlarau ah puitlingten an than kho nak dingah thlacam sak lengmang hni. Cuncun, kan dawt tuk timi sim lengmang hni. Khual na um khal silen upa bantuk in phone sawn hni, ca kuat hni aw la na dam le dam lo, na ngai hni le ngai hni lo, na tuah mi thil sim ringring hni. 

Tuesday, July 29, 2014

Chindianapolis le Ramthlo unau - Mai Esther Dimte (HLD)

           
 Vuleicung pumpuluk ah raalpi ruangah siseh, tilian thlisia le ruahsia ruangah leimin lomin ruangh siseh, biaknak lam ah himten mah le zumh mi pathian biak kho lo nak ruangah tin a phunphun in mah suahsemnak khuaram a suah tak tu mipum hi rel cawk lo an si cang. Hivialte lakah Laimi khal nih raal tek sinak in tampi nih ramthangso kan tiang cang. Raal tek kan si ngai le si ngai lo cu kan mah hlei lo nih a thei tu an um lo lai. Sihmanhsehla tuisun ni ah Laimi tampi ram thangso a tiang mi lakah kan nih kan khua mi khal in mipum 176 rori North America ramthen ah kan um cang. Kan khua kan ram minung kan i zoh dih tikah kan i thei dih ko. Kan sumsaw le kan neihsiah nih a tlinh ruangah a phan kho mi kan um lo. Kan fimthiamnak nih a tlinh ruangah ram pumpi ai-awh ih ra phan kho mi khal au hmanh kan um lo. Pathian nih kan khua kan ram mi hawi dung kan tan nak a sau tuk cang ati ih hawiphanh zawng phan ve hni sehla, hawi hmuh zawng hmu ve hni seh ti an kan duhsak ruangah kan phut lo le kan tawk lo pin vuleicung vanram an ti mi America ram ah minung hizat kan um kho nak asi. Kan khua mi nih USA vulei kan pal hmaisabik nak hi 2005 ah asi ih tuisun ni ahcun American ram mi sinak a co tu tla 25 kan nei hni cang. Tlawngkai lio mi 42 kan nei hni. Kan fa le an tlawngkainak ah fel man, thiam man, hleicet man tin laksawng dong tu tete tla an um ih kan lungawi pit hni ngaingai.
            Kawlram raltek mipum 50,000 lenglo an umnak peng Indiana ah laimi sung in mipum 10,000 tluk an umnak khua Indianapolis ah kan khua mi tla mipum 26 an um kho ve. Hi kan khua mi sung in inn nei tu khal pathum an um. (Hi khua hi laimi an tamtuk ruangah Chindianapolis tiah Laimi tamdeuh nih duh kawh ah a hmin an phuah sak hngehnge). USA Ramthlo Pawlkomh pi nih kum khat le seu sung timhlamhnak a neih hnu ah July 4-6 tiang kan khua mi pawl a vei(3)nak tonkhawmnak puai pi cu Indianapolis ah hlunghlai ngaingai in kan tuah suak kho. Lam an kan hruai tu Pathian a hmin thangthat in um sin ko seh! Hi tonkhawmnak cangsuak ding in a kakip in tuanvo an kan laksak tu tuanrel committee le fund hawlnak ah khua kip in an kan zonzai sak tu pawl vialte cungah siseh, Cawpi le Vokpi an kan thah ih tirawl thawthaw an kan do tu le tlunnak inn lungawi aipuang ten an kan onh tu inntek pawl cung khal ah siseh lungawinak tampi kan nei.
            Hitonkhawmnak ah ka hmuhtonmi tampi sungin ka lung a ka awi ter tu bik cu mai hringtu nu le pa a kumkum ih hmu lo in an um hnu, mai suahpit unau a kumkum ih hmu lo in an um hnu, mai duhdawtmi hawikomh le sungkhat unau pawl a kumkum ih hmu lo in kan um hnu ah hibantuk tonkhawmnak nih hmunkhat te ah lungawi aipuang ten an kan ton ter mi hi asi. Unau le, innsungkhar pawl, hawikomh pawl hnisiamsi ten an za an i tlaih lio, an i pom lio, thunuam an rel lio pawl ka hmuh tluk ih ka lung a ka hmui ter tu a um lo. Ka mit thlam le ka hnathlam ah an cuang ringring. Mitampi nih cun hibantuk tonkhawmnak hi meeting ruah ah asi ati tu an tampi lai nan kei ka hmuh ning ahcun meeting le i pawlkomh nak ai cem tin kan hmuh. Ngairiamten au hmanh thuhla kan i ruah manh lo ih kan i lengkai manh lo. Tirawl khal hmunkhat ah kan dum khat manh thitha lo. Sihmanhsehla mah le rian cio ah buai celcel cio a rak si ruangah hruaitu dirhmun ih rian nei pawl cu nan rak theih thiam cio lai tiah ruahsannak ka nei. Sunnihlawh hramlak ah nuamten sa kan em ih nuamh nak tete kan tuah hnu ah zaan ah hloptlo ngaingai in Pathian thu le hlaremh dawhdawh, bible zohlosiar le solo dawhdawh thawn kan von i pumh mi te khal ka hngilh kho fawn lo. Kai lunghmuih ngaingai. Kan i za bak ka ti. Kai lawm ngaingai.
            Atuitan tonkhawmank ah saduh ka thah mi tampi sung in a tam deuh cu kan tuah suak kho hni nan then nga ih then hnih tu cu a tuah nak caan kan nei nawn lo. Ka sim cang bantuk in hi tonkhawmnak hi meeting cah lawng sisehla riantuan kho upa vial lawng kan i sawm tur ih kan tuah tur. Sihmanhsehla meeting lawng asi lo ruangah Ramthlo asi mi pohpoh sawm dih kan si ih cuiruangah a ra suak tu pohpoh nih bangran ten caan an co ve awk le an i nuamh ve awk hrimhrim asi. Tuihlan khal ah ka sim lengmang kan khua mi nih kan i remh dingah a tul bik tiah ka hmuh mi pakhat cu CAAN hman hi asi. Kan mah upa puitling cang pawl caan hman dan kan thiam lo ruangah kan pumh veikhat le activity pahnih kan cancel. Hi pahnih ngelcel cancel an si mi hi zeidang hnak in ka pamhmai cem. Zeiruangahseh cancel an si ti cu meeting kai tu vialte nih kan theih dih cio ko lai. Lethnulam hrimhrim ah khabantuk in meeting kan tuah nawn lo dingah khua kan ruat cio a hau. A caan hman ten thawh kho le theh kho tu kan si kho nak dingah siseh, rin cia bang nolh lengmang lo in tawifamkim ten thusim thiam tu kan si kho cio nak dingah siseh, dunghmai zoh bu ten mai duh nak langh ter thiam tu kan si kho dih nak dingah siseh tuisun ni in tantha kan rak lak cio ding ka duh. Kan cancel mi activity kongah tlawmpal ten von kal ta sehla: Kan hngaksia mino hoklak pawl nih timhlamhnak an neih thepthep cang mi fashion show & talent show le Ramthlo thawhkehnak le Ramthlo thawn pehpar in theihkau zirh nak an si. Hibantuk tonkhawmnak caan ah kan mah upa pawl hi a poi mi ah kan i rel i kan hngaksia pawl cu an mah ten kan tlan ter hni men. Hihi kan thil tuah mi vialte lakah ka duh lo bik mi asi. Meeting khal ah minu pawl kutzung khat rel lawng kan si. Zeiruangah Ramthlo nih minu le hngaksia poi kan sak hni lo timi khua ka ruat ah ka ngeih lehlam asia.
            A dang pakhat ka siaherh ngaingai mi le hmuh awk a um lo tluk asi mi cu zeiseh asi tiah cun khual khua nupi an kan thit sak tu le pasal an kan neih sak tu pawl hmuh awk an um lo mi asi. Angaingai ten kan ti ahcun hibantuk tonkhawmnak caan ah nan nupi/pasal nan suahpit lo ah zeitinseh kan khua mi dawtnak lungthin an neih kho lai ih an tlaihsan kho lai? Zeitinseh kan khua mi nih teh kan theih hni lai ih kan mai khuami zoh in kan zoh kho ve hni lai? Damten kan um ih 2016 kan i ton sal tikah cun mikhual a thi mi poh nih nan nufa nan rak i suahpit dih lai ih khualkhua pasal a nei mi poh nih nan pasal fate nan rak suah pit dih ve lai tiah kan nawl hni.

            Hibantuk in upa te nih khua an khan mi cungah vuihram lo ten sumpai kan suah ih kan nihlawh samphal heu in kan ra suak cio mi ka hmuh tikah ka lungkil ten kai nuam ngaingai. Kan khua mi hi a ngaingai ten ti ahcun au van hai lo kan si ko ka ti. Fimthiamnak lam ah master kai lio tiang in kan nei cang. Biaknak lam ah tiah pastor hmanh kan nei ve. Pumcawmnak lam ah tiah mah te rawl dawr nei mi hmanh kan hnih thum phah cang. Riantuan mi poh mawtaw nei lo khal kan um huaha nawn lo. Mai inn le lo man bill ai pek kho lo khal kan um lo. Hipawl vialte hi Pathian that nak ruang ah asi. Kan zaten a hnen ah lungawithu sim ringring ding hi kan rian uak bik asi. Khuaram duhdawtnak lungthin nei ih a ra suak tu unau pawl vialte cungah keimah bulpak in lungawinak tampi ka nei. Hmailam caan khal ah hi hnak ih tam kan suak kho ih hihnak ih tha in kan tuah kho nak ding khal ah a kenkip in ruahnak thatha rak suah cio hram uh! 

Monday, July 28, 2014

Indianapolis tonkhawmnak sung in thlir sal nak - Ni Khen

Avoi (2) nak tonkhawn nak Amarillo Texas ah khan, Unau sung le khat pawl tonkhawn nak ah ka rak kal ve. Keimah pumpak in cun kai lung hmuih tuk, a ruang cu, ka ngai tuk mi ka u le ka nau sung le khat pawl hmai tonh ten ka va hmuh kho hni ruang ah a si. Cui lio ii, ka thin lung a um mi cu, hi ban tuk tonkhawn nak hruai tu nih khua an khan ii a tha tuk tin ka lomh leng mang hni. Tonkhawn nak um tin te, kal kai zuam ring ring lai, cu lawng ah ka khua mi pawl le, ka mi phun ka lai hri -tlai pawl nih an ka theih lai, thang thar hngaksia te te tla ka hmu kho lai tin, timh nak ka rak nei colh.
Avoi (3) nak tonkhawn caan a hong phan tak tak ii, kal lo cu a si kho bak lo tin, kum khat le seu sung timh lamh nak ka rak neih ban tuk in ka kal ve. Ka kal hlan ah cun, tam pi timh lamh nak kan nei. A hlei in Tuan rel committee ah kai tel ve ii, meeting te te tla kan rak nei ve. Kan ti kho tawk in cun, program cu kan suai ve. Ahleice in kan fa le caah zei tin seh that hnem nak an ii lak kho lai ti hi a si.
Kan ii timh ning le, kan program suai ning in tam pi cu a tlamtling ko. Mipi khal nih, kan suai mi program ning ten an kan tel pit ve ii, kan lung kan ii hmuih ngaingai. Tuanrel committee lei in tam pi tlamtlin lo nak le, samh b au mi tampi cu kan nei ko nan, a ra kho mi za te nih nan kan ngaihthiam nak le nan kan theihthiam nak cung khal ah kan lung awi ngaingai.
Ka lung ai rem lo bik mi le, ka lung thin ah a cam bik mi cu, kan fa le caah kan duh dan in caan kan pek kho lo mi asi. Kan n au le kan fa le nih, kan khua kan ram kong tam deuh in thei deuh hni seh tin pakhat le pakhat ii pawl komh nak caan tam deuh kan pek kho lo mi asi. A voi (4) nak tonkhawn nak ah cun, kan calai zuam nak te te le, kan khua kan ram thlu thla te te ii deih nak le, ii zirh nak um seh la ti hi ka saduhthah asi.
Cun, kan nu le kan pa siseh, hruaitu kan za ten siseh, kan ruah ding ah a tha ti ka hmuh ve mi pakhat cu, tonkhawm nak kan kal mi hi meeting lawng caah a si lo in, kan te le kan fa nih kan miphun hawi le kan khua kan ram si ning thei ve hni seh ti mi lung put nei cio uh s iu la, cu ti ka ti tik ah meeting hi a thupi lo ti nak a um hrim hrim lo, kan mi nung kan ii hruainak ding le kan khua kan ram kan thanso nak dingah meeting hi a thupi rilmal tuk ko. Upa meeting kan tuah lio ah, kan fa le caah program dang ten nei kho ve sehla ti hi ka saduh thah cu asi.
A let hnu bik ah, ka lungthin um mi thu pakhat te cu, kei hi Yangoon ii thang lian mi ka si ii, kan khua kan kal tak nak ii a kum a s au tuk cang (Mi tlau cu ka si hrim hrim lo) . Ka nu la ka pa nih hin an ti kho tawk in cun kan khua kan ram thu le kan sungkhat pawl thu cu an kan rak simh lengmang. Mithi ka pa te (U Hrang Bawh) nih hin kan phun pi kong le kan suah keh nak kong hi an kan simh lengmang. Ka sim duh mi cu, Ka nu le Kapa , Ka pa te nih kan khua kong hi kan sim tuk hni hlah seh la, khua le ram caah duhdawt nak lungthin, thlacam sak duh nak lung thin, Phunpi tlaihsan duh nak lungthin hi ka nei kho ding ka zum lo. Kan te le kan fa le nih, kan sung khat unau tlaih san an thiam ii, an phun pi kong an theih kho nak ding ah au seh thupi bik ? Kan fa le nih a khua mi le a sungkhat pawl a hmuh kho nak ding le a theih kho nak ding na duh ah cun, Tonkhawn nak ah hin ii thit kho ii tum ring ring. A tu in Travel expense plan na tuah ah cun, na ra kho hrim hriam lai .. Nang mah hmanh nih tonkhawm nak kal na huam huaha lo ii,a thupi tuk ah na ret lo ah cun, na fa le nih, a phunpi hawi, a miphun, a khua pi a tlang pi a theih kho ding le a dawt, atlaih san ding cu a si kho hrim hrim lo.
kai lawm,

Ni Ni