Interview

Monday, May 14, 2018

Innhnen Duhdawtnak - Mai Esther Dimte (HLD)

Mizaan cu kan innhnen te nupa thawn rawl kan tawm awk ih ka thinlung ah phundang zet in thu i ruat ter asi. Rawltawm awk timi cu mah le rawl, rawlmeh, le tihang cio keng awk ih hmun khat ah midang pawl thawn ei tlang a si. Rawl kan tawm awk nak hmun ahcun mah ih tirawl lawng ei a si lo ih midang pawl ih ta khal ei in cutin kan neih mi kan hlawm awk khi a si. Pupa tongfim ah “pawngrawl kaa thaw” an ti bang in mah inn ih meh thaw lemlo kan ti mi khal midang inn ah kan va ei tikahcun thaw zet in kan thei theu a si.

Kan nauhak lai ahcun rawltawm awk hi kan rak uar tuk ih suntthing ah kan nulepa lo an feh sungah kan veng ih nauhak rual pawl rawl kan rak tawm awk hai theu. Rawltawm awk hi laimi lawng nih maw kan uar hmang ka ti lai ah mirang pawl khal nih an rak uar zet mi a si. Mirang pawl cu Christmas, Kumthar, Thosal ni tivek caan ah khin mah le rawl cio (potluck) Biakinn ah an rak keng khawm ih cutin zumtu dang pawl thawn an ei tlang theu asi. Hivek ih rawltawm awk kan hmang ve mi hi anmah mirang kan missionary Carson te nupa nih in roh ta mi a si pei maw tin tla ka ruat. Jesuh in “na innhnen kha nangmah na duh awk vek in na duhdaw pei” tin (Mark 12:31) sungah thukham in pek asi. Asilen kan innhnen cu kanmah kan duhdawt vek in ziangtin kan duhdawt ve pei? Kan duhdawt mi kan taksa cu a na lo nak dingah, a pem pang lo nak dingah, kan ruh le hlikhlok pawl an ilh pang lo nak dingah le an kiak pang lo nak dingah tin kan kilhim ih kan ralring zet asi. Culawnghmanh silo in ei in thawthaw kan ei ih ithmu tla khop ten kan itthat asi. Kan thinlung nuam ding in video tla kan zoh, hla tla kan sak ih kan ngai, thuthang thei ding in radio tla kan ngai asi. Zaangdam zet ih hna kan tuan theinak dingah tlawng tla kan kai ih kan theihkaunak dingah ca tla kan siar si lo maw? Mah le mah a duhdawt awk tu hmuahhmuah in hipawl hi a mal maw a tam simaw cu kan tuah thluh cio mi asi. Asilen kan innhnen hrangah teh ziangvek si kan tuahsak thei mi a um? Tlawngta nei hrangah tla cun kan tuaksak awk thei mi a tam zet a si. Tahthimnak ah, tlawng feh/tlung caan ah kan thlah/hmuak sak awk thei. Nu le pa bazaar kai tul le appointment nei caan tivek ah nauhak kan rak kilsak awk thei. Culawnghmanh silo in kan innhnen thawn rualremten kan um thei nak dingah rawltawm awk rero nak in tampi in bawm thei asi. Rawl kan tawm awk tikah kan kaa a thaw lawng silo in kan pehtlaih awk nak tla a hnget ter deuh asi. Ziangruangah tilen rawl kan tawm awk tikah rawl lawng kan ei lo ih thu tla kan ruah awk phah asi. Kan hnatuan thuhla kan ruah awk, kan fa le thuhla kan ruah awk, kan sungkhat unau thuhla kan ruah awk, kan khuatlang thuhla kan ruah awk ih cutin pakhat le pakhat theithiam awk nak in kan khat asi. Cuhnak ih tha sinsin mi cu rawl ei hlan ah simaw rawl ei theh ah simaw thla kan cam tlang ih cumi nih cun kan thlarau thazaang khal a tlung ter asi. Rawl kan tawm awk tikah kanmah nu le pa hrang lawngah a thahnem ah kan ruat pang ding. Kan fa le hrang hrimhrim ah a thahnem zet asi. Kan fa le pakhat le pakhat an kom awk ih an naihniam awk asi. Cumi ih a rahsuak pi mi cu unau sungkhat vek in an thanglian ih an upa tiang an tlaihsan awk lan ta asi.

Rawltawm awk ih a tha nak a dang pakhat lala cu inntek lawng nih baang zet ih rawlsuang asilo ih mah le suan kel te lawng suang in cutin rawl hmeh thaw tampi thawn midang thawn thaw zet in ei theinak caan tha kan ngah thei mi asi. Innhnen si ko nan rawl a ei tlang thei lo mi cu Bible ih zirhmi an fiang ngaingai hrih lo tinak asi ding. Kan venghnen pawl zo an si ih ziang an tuah tivek pawl kan theihpi ding cu kan hnatuan asi. Anmah nih hmeltheihnak in rak tuah ta hai seh tivek in thinlung khoh in um ding asilo ih kanmah sawn in hmeltheihnak kan va tuah hmai ding asi. Kan innhnen thawn kan naihniam awk tikah mikhual le mileng hrang khal ah a nuam asi. Innhnen thawn kan duhdawt awk tikah ralring lo ih khualtlawng tul ah siseh, family vacation in lamhla ah tlawng duh tik caan ah siseh, damlo ih sizung um caan ah siseh kan inn hnangamten kan tan thei asi. Thlatang caan tivek ih sizung um le khualtlawng caan tivek hrimhrim ah a thahnem ngaingai asi. Tahthimhnak ah, thlatang vur a tlak caan ah ti ong sak phahphah lo ahcun pipe sungah tidai an khal ih cutin pipe a kuai thei asi. Cuti pipe a kuai pang ih zamrang ten tidai phit thei lo pang asi ahcun inn cu a zop thluh ding si mei. Phun dang in kan sim silen inn $100,000 man cu zaankhat thil thu ah $10,000 man ah a tlak thei asi. Laimi sung in a tong dah zo tu an um rero zo mi thil asi.

Kan nauhak lai ih kan rak tuah theu mi pawl sung ihsin thil tha ti ih ka ruat mi pawl cu ka upa hnu khal ah ka tuah hai rero theu. Tuihnulam khal ah ka tuah rero lai ding. Kan innhnen thawn kan duhdawt awk nak langternak ah rawltawm awknak in kan thok tlang pei uh tiah tangdornak thawn ka lo sawm hai duh asi.

Sunday, May 6, 2018

Mother’s Day (Nu’i Ni) - Mai Esther Dimte (HLD)

Leilungtlun ram tampi ah sunglawi zet ih an tuah theu mi Nu’i Ni cu kan thleng sal thlang ding. Tuhlan ahcun minih an tuah ruangah a rak tuah ve men fang ka rak sinan atu ahcun keimah nu ah ka hong cang ve tikahcun phundang zet in thu ka ruat asi. Thla kua sung nau pai ih thla hra nak ah naute nei ti hi sim ahcun a ol zet a bang nan a taktak ih a tong tu hrangahcun a har dan hi cu ziang thawn hmanh tahthim thei ding rual a si lo. Cutluk har fualfo le tuarhar dohdoh in nau kan von nei lai ih nau tah aw hmaisabik kan thei mi nih kan natnak le kan tuarnak hmuahhmuah cu thlipi nih hnawmhne a soih hlo bang in in laksak thluh vek in kan thei a si. Naute duhnungza kan hring hnu ah kan hnatuan a cem maw ti silen a cem lamlam hrih lo. A thok nak lawng a si lai. Nazi pathum dan ah hnawi kan pek an tul. Nazi pakhat dan ah kan itthat ter an tul. An zin le ek an thlau caan ah kan thleng sak an tul. An hnipuan thiangfaiten sawp sak ringring an tul. An tak kan kholh sak an tul. Naute nei NU pawl cu nikhat ah amalbik nazi 12 tel hna kan tuan asi. Naute an it that caan khi kan cawl thei caan cu asi ve. Naupai lai ah siseh, nau nei hnu khal ah siseh kan dangduh rawl kan duhduh in kan ei ngam nawn lo. Tahthimnak ah mehthak duh zet mi in ei lo lawlaw silolen ahlan hnak ih mal lawng kan ei thlang. Cutin naute cu an upa vivo ih an mah le an kum thawn kaih awk in tirawl pek an tul, hnipuan leisak an tul, tlawngkai ter an tul, lekpi an tul ih nuncan ziaza mawi zirh an tul a si. An dam lo caan le an bah pang ih an tuahmawh awk caan tivek khal ah nu le cun it lo le sing lo in kan tuamhlawm hai ih kanmah tla kan tap cih ve theu asi. Kan fate ih tuar hnak in kanmah nih tuarsak thei sisehla tuarsak kan duh a si. Cuvek thotho in si an dawt caan khal ah nu le nih tuarsak thei sisehla tuarsak duh zet cing in kan mitthli haal phah in an sidawtnak ih a na mi cu kan tuarpi asi.

Atlunlam ih tarlang mi pawl hi nu pawl sunlawihtlak an sinak tampi lakah mal lai lawng an si. Tuisun ah Nu’i Ni kan hman dan hi kohran pakhat le pakhat an bang awk lo. A tlangpithu in Laimi kohran, ahleice in Baptist deuh hi cu kan bang awk tlangpi ti sehla ka palh ciamco lo men ding. Nu’i Ni ah taangbenh pangpar rong hnih (a raang le a sen) in mipi pawl kan pek hai theu. Nu le nih a dampi hai hrih mi pawl cu pangpar sen kan pek hai ih a dampi hai nawn lo mi pawl cu pangpar raang kan pek hai theu. Nu’i Ni asivek in a dam lai mi Nu kha kan sunlawih ding a si ko lo maw? Ziangruangah nu le nih a thihsan hai zo ruangah an lungzurnak le an zuuntuarnak cu a thar in an cingmang ding in pangpar rong in kan va tharthawh sal rero? A thi zo mi cu hi leilungpar ah hmuh ding in an um nawn lo bang in an fa le kha sunlawinak taangbenh pangpar kan pek ding a si lemlo ka ti. A dam cia mi hmasi cu kan tok rero ahcun a thar in a hma sal rero thei a si. Nu’i Ni a si ruangah khawmtu hmuahhmuah silo in fate nei cia mi nu pawl lawng kha taangbenh pangpar pek ih sunlawih ding a si ko tin ka ruat.

Adang pakhat kan hmang zet lala mi cu Nu’i Ni ah pasal nei zo mi nunau hmuahhmuah sunlawi/pangpar/laksawng pek kan hmang mi hi a si. Fate nei hrih lo pawl kan pek mi hi rem ka ti lo zet. Fate neih hnu lawngah nu an si ruangah an neih hlan cu nu an si hrih lo. Mihrek nih cun ‘an nei lai ding si’ tin in el men thei. Nunau hrekkhat pawl cu pasal an nei ko nan fate nei peih lo mi le a duh lo mi an um. Mi hrekkhat lala silen duhzet cing in a nei thei lo mi le nau a siat awk mi tivek tla an um ve asi. Curuangah pasal nei zo hmuahhmuah cu Nu’i Ni ah sunlawinak pek a tul ve lo ka tinak cu a si. Fate an nei ve leh tikah pek le sunlawih an si ve leh ko ding ruangah a hlankhan in rak peksung nawn lo sehla a tha ding tin ka ruat.

Nu nih a dampi nawn lo mi pawl kan pek mi taangbenh pangpar raang hrangah a cem mi le pasal nei hmuahhmuah hrangah kan pek mi laksawng/pangpar man pawl cu fate a nei ih tui ni ah NU a si mi pawl hnenah tamdeuh in pek sawn sehla a tha lo pei maw? Nu’i Ni asivek in a damlai mi, sunlawih le upat tlak mi naute nei zo NU pawl sunlawih le upatnak pek uhsi! Hringtu Nu cu lungawi in um seh! Amah a lungawi asi ahcun innsaang cu leitlun vanram a si ko ding! Nu’i Ni ah Nu hnenah lungawithu sim uhsi! Hringtu nu le nih a tansan zo mi pawl khal riahsia le thinnau in um lo in nanmah thawn a naibik mi nan nute le, nan rualpi fate nei zo pawl, nu dangdang pawl laksawng peknak in nan caan hmang thei zuam sawn uh tiah duhdawtnak thawn ka lo forhfial hai duh a si.

A dam lai mi hringtu nu hmuahmuah parah Pathian thluasuahnak catbang lo in um camcin hram ko seh! Innsaang nuam le sungkhua khuahlum tertu rinsantlak nusaltha si fingfing hram ko uh tiah Jesuh Khrih hmin in thluasuah ka lo pek hai a si!