Ka pa'i hnen ah cakuat!

Dear duhdawtmi Papa,

Na hnen ah ka lungawinak thu capar computer cung in hon in simh kan duh ee. Nan mah lam ah ar an khuang cang lai ii khua a vaang cang lai tin phone ka hon hmet lengmang nan atutiang a lut kho hrih lo. Hi ni ii na awkam ka theih kho lo hmanh ah kan dawtnak le kan ngainak capar tel cu kuat tengteng kan duh. Tuikum ii na theih lo ah cun ka sansung kai sir pang lai. Kan dawtnak le kan ngainak pawl hi tipithuanthum tidai pi khi cati si hni sehla, thingkung vial te khi cafung si hni sehla, vulei pumpi khi cahnah sihni in ngan hmanh ning la a ek kho dah lo lai ii cati, cafung le cahnah lehlam an ek men lai. Papa, khua ka ruat ah hin nangmah bantuk pacangṭha hi khoi ah seh ka ton kho nawn hmang lai tihi asi ṭheu ee. Ziah ti ah cun, nang cu pumhnak, meeting le khualtlawn ding pawl ah minute pakhat te hmanh tlai duh lo mi a caan khelh in zeipoah tuah tu na si. Mi bang in awka tam le ring zuakzi cu na si lo nan; thungai lam in ṭan na la hoi ti mi cu 100% ka theih ruang ah kan upat tuk ee. Hlan lio mifim Pipu nih 'tamtuk rin cu sual asi', "Na rawl ek fo ei aw la, na rin ii sup" an ti. Asingaingai ko! Nu'i duhdawtnak khopkhim manh lo in le pa'i hnen ii fimthiamnak tam zir manh lo in hngakṭah buangro si ter in sunghno NuPa nih mual in liam tak hni hmanh seh la na fa le cung ah na tlaksammi vial te le na lungthlitum saduhthah mi vialte kim ter ṭheh nai zuam mi hi lawm lo in kan um kho hrim hrim lo ee. Cuza lo in lo rianhraang ṭuan in na far le na cawm hni! Apialral lak ding mi mino ṭhangthar pawl ii nunnak na kham ii sifak retheih ruang ah hlawhtlin lo nak le mi zeirel lomi sinak pawl ii a fak zia na simh hni ii khabantuk lam an zawh lo nak ding ah lamhawldaan na zirh hni. Papa, nang hi kan khuapi le miphun pi ii theihpit mi pacangṭha si hlah hmanh aw la keimai cah cun an tluk tu au hmanh an um lo ii nangmah bantuk Pacangṭha nih ka pa na rak si cu kai lungsak tuk hringhran ee! Mitampi cu "pacang ka biakam le ka tlah ṭem" tiah an ii ti lengmang ko nan a ngaingai thil a hong suak tik ah cun tuahsuak cu sim hlah remcaan lo nak phunzakip thawn phehsolh ah pahra le zakhat tong rel cawk lo an si. Culio ah kapa nangcu na tuah kho lo ding mi thil zeitik hmanh ah thukamnak na tuah dah lo ii thu nai kam mi cu na tuah ve hrimhrim fawn. Na tumtah mi na ngah hlan lo na ngah kho nak ding lam na hawl ii nai porhlaw fawn lo. Ahmin men khrifa si in khrifa upa ṭuan ii phur hnai lo kutthlir le zabengh ii ai ṭhei tu khal na si lo ti ka theih mi pawl hi zohṭhimh awk tlak na si hrimhrim ko ee. Thil pakhat na tuahtik ah thildang thawn cawh hnuaihni na duh lo ii a sangsang ten tuah na duh, bangbat nih an kan lem ding na kan phansaktuk ruang ah thaisun hngak lo in simh kan ṭul ni poah ah na kan simh. Ka hngaksiat lio ah tlawngsaya fak taktak ii micaih hmang pawl hnak in ka rak in ṭih deuh. Zeiruang ah ti ah cun ka cin cucaa lo tluk ii a rau cang mi ka hngaksiat deuh lio ah veikhat ṭaṭa na vuak ka rak in hmuh ii keimah leh lam innpi sung in ka rak iik lengmang dah. Tu le tu kut zo in mivuak hmang na si lo nan; mi na vuak ceng ah cun thih hlan lo ii cinken ding khop in mi nun na simh ṭheu ruang ah milai fate ii nun von ii ṭhinh lo awk ṭha asi lo ee. Kan hngaksiat lio ah cun na siatvatnak lawng kan rak in hmu ko nan a tu ka von ruat sal tik ah cun khatluk misiava tiah ka rak ruat mi ka pa'i ka biang benghkhat hmanh ka tong dah lo ti ka von theih suak ii, bengh le vuak ṭul lo in nun na rak ka simh mi pawl cu tuisun ni ah kan ṭih nawn lo ii kan ṭihzahnak bik pawl an si hoi ee. Na thinhon le ai thawh nak a um silen simrel lo in na um ii na mithmai ah na langh ter ṭheu ruang ah namithmai nikhuasia hmuh lai cu ka rak zenh ngaingai ṭheu . Asinan, a tu ah cun khapawl kha si...aw..ka pa ti na kong ka hon ruat caan ah hmaisabik ii ka mitthlam cuang tu pawl cu an si!

Papa, USA aveikhatnak ka rak kal lio ah caamcolh ding in aupoah nih an ka rel ii culio ah lethnu ah ka kal sal kho te ko lai tiah ka rak ii ruat ruang ah ka ra tlungsal. Cutik ah tuisun ni kan ton mi thil hi thaisun ah an ra sal nawn lo lai " a khwinh a yee soda hnakha ma lar bu, yah dung hmar sukkai yah day" na rak ka ti mi kha tuisun ni tiang ka cing ringring ii thil ka hmuhton mi poah ah hithil hi thaisun ah ka hmuhton sal ding mi a si maw si lo ti ka ruat hnu ah ka tuah kho sun thilthabik in aa ka zuam ter ee. Kan nundam caan hi a va tawi lawmmam ve ti...hitluk a tawi tuk mi kan dam sung ah insungkhar hmunkhat te ah um lo in ṭhanso le mibangh duh ah kan ii ṭhenṭhek ṭheh . Zumtu kan rak si cu kan ii hlawk tuk ka ti...vuleicung ah danghram in um hmanh uh si la vancungram ah cun ṭhensalcaan aum nawn lolai timi ruahsannak uakpi nih tluangdang um fale paoh aa kan hnemh ṭheh ko lai ka ti.

Papa, fa le fimthiamnak kimcang ten kan zir kho nak ding ah tiah mizoram tlanghra ṭawl in thing na aat, thing na pu ii loram na tuah. Nitin eidin koko cu kan um hmun te ah na kawl hawl kho ko nan ka no lio le ka fa le tlawngkai an huam lio te ah hrehseh ka thlak lo ah cun a tlol dih pang lai na ti ii na thlanhripi hmanh hnawt manh lo in sosang na kai. Kapa, na fa le nih kan ṭul ah cun mi hmai ii tangdor ten tangka cawi khal nai harh lo. Miseukhat cu sungkhat unau duhdawt an thiam ii na rin hmanh na thok hlan in an rak in pek ṭheu. Asinan, vuleicung cu au hmanh mifamkim kan um lo bang in miseukhat nih cun tangka hizat rengreng maw na neih lo, nangmah ten na neih lo ah cun na fa le khal rianṭuan ter hni aw la tlawngphuak ter hni men tako tiah na lungsung ah ii zunh dukmak in an rak in ti ṭheu . Kapa, fa le cah cun mi awka kha le mit hmaisia khal na in ko mu! Mi zomhtaih nautatnak pawl cu sirhdan ah nai hmanh hni ii na fa le nih cubantuk thinlung kan neih ve lo nak ding ah mibomh duhnak lungthin nei kho ding in na kan zirh lehlam. Mi phersitnak le eenteinak pawl cu thazaang laknak ah na hman lehlam kho hni mi hi pacang na si nak asi!

Papa, tuisun ni ii vuleicung pumpuluk ram 70 pawl nih hringtu papawl vialte an sunhloih ni June thla zarhthumnak ah kei na fa nih hon in sunhloih kan duh ve! Nangmah lawng silo in Ramthlo pa vial te khal hon sunhloih ka duh ve! St.Jonh Pa pawl vialte khal hon sunhloih ka duh ve! Na fanu ka thlacamnak hi kan biak pathian nih ron ka theih sak hram seh la mithmuh le kuttongh in pa pawl nan zate cung ah ron kim ter hram seh! Sam par dih in calh kolh tiang khal siseh, tartuk ruang ah luluthum nei putar nan si tiang khal siseh taksa thinlung thlarau ngandamnak cu kan biak pathian nih ron in pe hni hram seh la, fa le cah thlasuah pe tu, thlasuah phurtu le nunsimtu si ringring hram ko uh! Tesin fapar san tiang ii ṭihzah upat mi, rinhsantlak le zohṭhimtlak pacangṭha si dih hram ko uh!

Ka pa Con Iap le pa vialte hnen ah lungawi thusim bu in ṭihzah upat nak thawn,

Hrang Lian Dim, USA

Pa Ral Tha Ka Pa

Na kut tawi pang maw? - Mai Esther Dimte (HLD)

Atuitan cu kan khua kan ram tthansonak ding cah tiah thiltthatuah ding ti kan theih ko mi tuah lo ii kan um nak pawl hi zeitinseh kan ii remh lai ti rak ngan ka duh ee.

Veikhat lio ah ah sangvut cinnak in paw ai cawmtu insungkhar pakhat cu lo ah a riak in rian an ttuan. Cutin rian an ttuan lengmang lio ah cun hngaksia cu an mah te lawng losung ah an tlan ter hni ii zanlei an rian an hon baan ah cun an fapa kumhnih pate cu an hmu nawn lo. An thlam pawngkam ah nihnih sung an hawl lengmang nan an hmuh nawn lo tik ah a pa alung adong tuk ii a lopa pawl a sawm hni ii ra uh la kan zaten kut tlai bu in kan lo pi hi kulh uh si ati hni. Cutin Falung pahnih hrawng an hawl hnu ah cun an fapa te'i ruak cu lolai ah an sar. Cutik ah apa cu alung akekkuai tuk lawmmam ii " um...tihnisun ah khan hitin kanzaten kuttlai bu in hawl siu la ka fapa te a thi lo ding nan mu" ati...

Unau, lungrualten rian kan ttuan ding mi hi let hnu ah ti awk an ttha lo ee. Kan ii manh ni kan hngak nak le kan lungfim ni kan hngak nak ah tikcu le caan cu tlaih awk ttha lo in an liam lengmang ee.

Lengfanu te pakhat cu TV azohnak ah tuizan cu ruahpi fak pin a sur lai ii thlisia a hrang lai ti thawng a theih ruang ah tuanten ihnakkhan lam apanh. A innpi sung thlalangawng tlang te ah a toh mi Rose pangpar cu simhlawm awk a hmu ko nan poisa lo in a um ii cutin ihkhuncung ah daiten a it. Thlisia le ruahpi an reh dih hnu zinglam khuavan ii a hong thawh ah cun innpi sung ii a kuai mi apangpar palang le akiak ii ai saam cikcek mi a Rose par te cu ahmuh ii a ngeih sia tuk. Mizan ah tuah sehla thilharsa si lo mi ati ii a kut tawi ii a fel lo nak ruang ah a mah le a mah ai mawh thluk lengmang ee.

Unau, cui pangpar men ruang ah kan ti pang maw? Pangpar cu cin sal awk tla a ttha, pangpar palang khal cawk sal awk a ttha ko. Asinan, atu rori tuah awk ttha thil ti kan theih ko mi kan tuah duh lo, kan kut atawi ii a thei lo bang in kan ii um ter ttheu..kan tikcucaan nih aa kan kal tak lengmang. Nazi, minute le second pawl ii an fungte khi zeitik hmanh ah adunglam ah an kir dah lo. A ek kho dah lo mi an hmailam lawng ah an kal lengmang.

Kan khua kan ram tundin kan duh ah cun minung pakhat lawng khal nih ttuan awk attha lo, kan zaaten lungrualten kuttlai bu in kan ttuan ahau. Mi bangh zokzok ii kan khuasung mino thangthar lamdik hmuh sak hni kan duh ah cun thaizing hngak hlah uh si! Thlisia le ruahpi kha tuizan lawng si sur lai le hrang lai...atikcucaan khelh ii kan tuah lo ah cun lethnu ah cun kan ii harh tuk cang lai. Siat hnga an siat dih cang lai. Remh awk ttha lo le lampial an tam tuk cang lai ii kan khuaram dung a tolh pang lai. Unau, na tawrit pang hlah aw la, na kut khal tawi pang hlah! Tangka fangkhat tel lo in thongkhat akim kho lo, minute pakhat tel lo in nazi pakhat akim kho lo, nangmah pakhat tel lo in tthansonak a famkim kho lo!

Dunglam hngilh lo ten!

Nikhat hnu nikhat vuleicung pumpuluk ah thil zeipoah an thangso duahmah ko ti cu el awk tha lo in mit hmuh le kut tongh bak an si ko ee. A tu bang cu America Dollar lawng exchange rate ah tuah an duh tawk nawn lo ii China tangka hoi in vuleicung pumpuluk ii hman dih ding lam an ngeihtuah lengmang ee. Ramkip ii cozah nei lo ding in Vuleicung ram vial te fonh in cozah pakhat lawng nei ding in tuah kho nak ding lam an hawl lio. Ramthangso tiah kan ti mi USA, England le Europe ramtampi pawl cu an sumsaw an hmancawk nawn lo ruang ah science lam ii research tuahnak ah an sumsaw an neih um ek in an hmang lengmang. Hi thil pawl nih a suahpit mi thil tha an tam tuk ko nan thil sia a rak tam tuk ve. Thilsia tiah ka ruah mi tampi lak ah pakhat te lawng ka von tarlangh lai. Cucu, Air & Space ii research an tuah tuk nak ah sersiamnak timi hmanh a zum nawn lo tu an tam tuk cang. Thil ci, minung ci, ramsa ci pawl an research tuah mi a tam tuk nak ah minung hi leidip ii tuah hnu ah pathian ih thawhkhumh mi ti hi an zum kho nawn lo ii Evolution ti mi hoi a pom tu hi an tam tuk cang ee.

Thuhrilhfiah ding pahnih na rak tar mi sung in pakhat nak kha rak ngan ve ka duh. Miphun dang thawn tahthimnak ti mi thutlangpi hi a uak tuk lawmmam. Falam le Hakha khal a si kho ii, Lai mi le Kawl mi khal a si kho. Kawl le Thai mi khal asi kho ii Asian le European khal asi kho. Cuvial te sung in Asian le Europe hi ka rak sim lai. Kan tlawngkai pit mi ah hin Frenh nu a um ve ii cunu cu tlawng a kai phah ah online in an ram ii a rian a hon tuan phah lengmang mi nu asi. Tlawngkainak ding cah tangka har fe asi lo ii scholarship khal poi sa lo mi nu asi. Ka sim duh mi cu milian a si. Mi za asi. A leng lam zoh ah cun hngar awk zaa te khi asi ko nan a sung lam von zoh bak ah cun a cah hin ka ngeih siat pit. Ziah ti ah cun a hngaksiat lio ah cun Khrifa in sung khar ah a tthang nan kum 18 a kim hnu in cun Nu/Pa hnen ii a um nawn lo ruang ah pumhnak caan khal a nei nawn lo ii cutin tuisunni ah cun zeihmanh biaknak nei lo mi ah ai sir. Culawng sihrih lo, France ah hin Inn a nei ii cui a in cu mi a hlanh theu. Kum khat veikhat a hong tlung ii a in cu a hong check theu. Ka mang aa ka bangh ter tuk mi cu; A nu le pa hi inn/lo nei an si lo ruang ah inhlang in a kenkip ai thial lengmang mi an si ii ka hawinu a hong tlun lethnubik tan ah cun a inn cu a nu le a pa kum-3 contract in a hlanh hni. Cui a rong tlun ii aa ka simh ah cun kan ii to deng mang. Ziah ti ah cun an nih European cah cun fa le nih Nu/Pa cawm sal ti a um lo ii Nu/Pa khal nih an fa le kum 18 an kim hnu an cawm ve nawn lo. An mah te dir cio, hlawh cio, ei cio, din cio an si. Mi seukhat tla cu an tar tuk ah hin an fa le an tu le hmuh awk hmanh nei lo in tar pawl um nak inn ah lunglen celh lo in a thi mi an tampi.

Kan nih Asian pawl kan si ah cun; kan mah ten rian kan neih hnu pi tiang khal Nu/Pa thawn hmunkhat ah kan um. Tlawngkai nak khal kan duh sung Nu/Pa nih an kan ret, hnipuan an kan cawk, rawl an kan pek...dokcat bu si hmanh ah " har ah har khat, ol ah ol khat " tin Artipum kan ii seu ii khua kan sa hni, Cutin kan hong upa vima ii Nu/Pa khal an hong upat vima hnu ah cun kan insung khar pawl kan hon zoh hni, kan bomh hni, kan sanh hni. Insungtang ii Tar pawl an um ah hin khua a hlum kan ti. Nu/Pa hmai ah cun khukbilh ii kun hmanh kan ii harh lo. ( kawl buddhish pawl khi).

Kan khua kan ram mi ramdang phan cang pawl nih kan umnak hmun le ram ii an nutu khuasak atha lo mi pawl kan ii conh lo nak ding hi kan thlacamnak bik si hram seh. Ramthlo hrinza poah nih mithat nak ii zir ding ah khulfung lo in ii zuam cio uh si!

Duhsaknak tampi thawn,

Zeitin seh kan tthanso lai?

Duhdawtmi Ramthlo Unau pawl hnen ah tlawmpal von ngan ka duh mi cu:

Kan khuapawl cu crusade le campaign kai ah cun thla hnihkhat cu pianthar nih an kan nguh ii cui hnu cu kan mah kel hnak in kan zual deuh sal ṭheu. Aruang cu kan thinlung ngai in rundamnak kan co duh lo ruang ah asi bik ko. Sual tuah hi kan ii nuam tuk lawmmam..kan khop keukeu lo...a hlei ce in zudin le sabah bu ii mawṭawlam ii tlem lo khop ii rit celcel hi zei ah simaw kan rel hmang. Kan ruahnak a bituk ka ti mi a dang lala cu sumpai hawi hlei in kan hon neih deuh silen khuaram cah cu sim hlah kan mai sungkhat unau bomhsanh hmanh kan thiam lo ii kan dunglam thil pawl kan hngilh dih. Kawl mifim pawl nih " ta lote sar phuu, toh kyizuu" an ti mi kan khuapawl kar lak ah leng ve seh la ka duh hngin ee. Tuisun ni hmunkip um kan khuapawl hi ka zoh lengmang hni ah hin Kan hngalhngawng ii kan pawngkam ah kan ii tlem lo in ka hmuh. Kan lungfim lio le kan sifak deuh lio ah cun au poh nih a fim si, khurkhua a ruat kho si, a lungsau si tiah an rak kan lomh lengmang mi kha zu veikhat te kan von rit ah cun au ii daih hau lo in kan neihsiah kan hei ii phuang dih, kan lengfa/tlangval nomhnak/sualnak kan ii phuang dih. Kan secret thu vial te kan phomh dih! Cu lawng hmanh sihrih lo, kan mah lawng zuding kho tangka nei ah kan ii rel..midang khal an ding ko nan an mai tangka ii mualpho le zohdawhlo ii um ding an duh lo ruang ah fimkhur ten insungtang te ah an ding ti mi ruat cih awk thei lo in...au seh zuduh? Kan do lai maw? Na duh zat in tawng ....kan hei ti. Zarhpi ni can ii hawi le biakin sung ah tla therhmarh ii an ii pumh le pathian thu an ngai lio ah mi kan hei phuar, mi kan hei kawh. Asung ii nuam tei ai pum ko dingna biakin leng ah kan hei ii vua celcel...zeibantuk micak asi mi hmanh zu arit ah cun lungfim pa nih a neh ringring lai. Zurit lawng hi asi hrih lo...zurit cu zapi hmuh le theih a si ii " hnamhri cinh ṭha, nun ṭhinh ṭha" an ti bang in zu ii a suahpit mi damlo zawtfahnak, sunghral zatlak nak le mualpho danghlangnak pawl fiang tuk ii an von hmuhton te tik ah cun an ii remh te ko lai. Amah bel te an lungfim can a tlai lo ding cu a thupi lai. Mizeimaw kan siat nak pakhat ve cu zudin an ii phiat zawng in an um thiam nawn lo...an um har, lungfim ii um tlan dan an hngilh ii an ningzak..an tuahcia mi ruang ah an ii phuhrung ii a hlan hnak in an zual sin...hihi cu mi lungtlawm deuh pawl an si lai kai ti.

Zu lei hi cu hei re hrih ko uh! Mai thlanhrisuak man cio an ti taktak ah hin cun rin bet awk a um nawn lo ee! Kan thinlung lam kan pitlin lo tuk mi hi cu ngeihsia za ngaingai asi ko. Kankhua hi a kum hmuah atar tuk aw cang...khuasung ah zeihmanh a hlan kum 10 lio thawn ai thleng mi hmuhcuca awk an um lo. Milian langsar teh tamnawn kan neih cang ko ual hmen seh tiah khua ka ruat ṭheu. Sungkhat unau ii enteinak, pakhat le pakhat ii nahneihnak nih an kan siat hrawk tuk ii dunghmai thei huaha nawn lo in an kan tuah dih. Mirang proverb ah cun " If you can't beat them, join them" timi aum. Kan khua nih hihi ii tlaih ve cang uh si! Mi le kan ruahnak muthluak in kan tluk kho ningning lo. Kan mah ten le zeihmanh kan suahpit kho ve fawn lo. Ruahnak suah tu le zei kan bomh lo hlei ah kan hua riangri ii " hibang lawng toklek lengmang hlah seh" kan hei ti. A duh le amah lawng nih tuah seh ti phun in kan hei hnolh. Heh le mawh tiah thazang le fimthiamnak thawi ai zuam tu mino tete pawl tla khi kan tluk kho lo si ah cun ai fim ter ti nawn hlah uh si! Nangmah nih na thawh ve kho lo silen, an hnen ah ii ṭom ko. Lungawi sopar ten an in don ringring ko lai. Khuaram hong ṭhangso ciammam seh la kan khua si tiah pahra tong tu ding lawng te kan si ko. Fakpin ruat cang uh si! Tangka le nitinten kan hlawh...Lorawl cah hehchet tiah thlanhrisuak in lo kan thlo, hma kan kawng, kan hei ṭuan kan hei kai. Kan neihsiah kan mah lawng ii hman ding hi maw kan suahsan cu asi ko lai? Petu pathian hnen ii 1/10 pek hna thiam lo tla kan tam vima cang. Kan suahkehnak khuaram hnen ah teh lungawithusim hna kan thiam nawn lo lai maw? Kan ii duhhamnak le kan hakkaunak nih thlanmual lam an kan kal pit te lai hiti ningte kan si ah cun. Nangmah le na insungkhar nan lianhnak thawng in na khuaram na hlawm ve lo ah cun a mitheih mi ah nai tel hlei lo lai.

Bible casung ah siang zet in nung aw la na lian deuhdeuh ding ti mi aum! Khoi ah seh kan sian lai? Khoi ah seh na sumsaw na hman? Mihnen ah cuzat khazat ka nei ti lengmang nawn hlah! Cui pawlkomh ah cuzat khazat ka pek ti nawn hlah! Na khuaram hnen ii na pek mi asi lo ah cun rak kan sim duh hlah! Kan ngeihsiatnak ai be lehlam! Porhlawt san a si nawn lo!

Kan neihsiah, fimthiamnak le thazang thawn khuaram ṭhansonak ding ah ii zuam cio uh si!

Khoi in seh na rat?

1.Khoi ka in dah na rat?
Kei cu Falam peng, Ramthlo khua in Kalaymyo ah a ra mi ka si. Kalaymyo in Yangon ah a ra mi ka si. Yangon in USA, Washington, DC ah a ra mi ka si.

2. Zei ti ah dah na rat?
Ramthlo khua in Kawl ah ka rat nak cu;

1. Ka hngakchiat deuh lio ah ka nu le ka pa nih an ka vaih pi. Kawl cozah kuttang um kan si bang in laitlang khuate ah cun kawlholh duhpoah in kan thiam khawh lai lo tiah awthiam duhnak in an ka rat pi.

2. Kan khua ah tang-10 siangin a rak um rih lo ca-ah khuapi sung ii Nu/Pa hen danghram ii kan um lai an kan sian lo ruang ah inchungkhar hmunkhat te ah um in fa le nih fimthiamnak kan cawn khawh nak lai ruat in aa kan rat pi.

3. Lai khuate ah thihhlanlo lothlawh bu ii pawcawm awk a harsat zia an theih ruang ah "Tifim deuh nak le Ramno deuhnak hmun" ah aa kan rat pi. Ka nu le ka pa ii ruahnak ah "Khuakhat in adang khuakhat kal lo ah cun mitha an si kho lo" tihi asi. Biadang in kan chim a si ah cun an khualeng ii thil cang mi zei hmanh an hmuh khawh lo ca-ah zir awk a tlawm tuk. Fimthiamnak lam in siseh, biaknak lei in siseh, pawngkam le communication level pawl every angle ii kan ṭhancho khawh nak lai lam awng kawl awk ah an ka rat pi.

Kalaymyo in Yangon ka rat nak cu;

Kawlram pumpi ii khuapibik arak si bal mi ah um to kho ve si ding ka duh ruang ah phunsangtlawng Kalay University in ka dih le cangka in ka kal ii USA ka rat lai tiang Company pakhat ah rian ka ṭuan. Phundang in ka chim a si ah cun kumtling cang upa pakhat von si ve hnu ii Nu/pa thlanhrichuak man ei len ka ngamh ti lo ca-ah keimah ten ka kecung ii dir khawh nak lam ka kawl.

Yangon in USA ka rat nak cu;

A cak tuk mi santiluan dawi awk ah ka rak ii thawh ve. Ka dawimi ka phak khawh lo hmanh ah a dawitu ka si nak lawng hmanh nih tampi lungsaknak aa ka pek.

3. Khoi Zei ah dah na kal lai?
Ka chuahkehnak khua, ka laihri tan nak hmun in ka Nu/Pa nih an ka vaih pi hnu tang-10 siang ka kai tiang cu an kut tang ah ka um na-in nihin ni ah cun keimah ten tluangdang ah ka um cang. Ka rat nak hmun ka theih ca-ah ka kal nak ding hmun zong ka theih chih ko. A dong kho bal lo mi Destination ah ka kal lai. Ka kal pah ah hmuhnak, theihnak, thiamnak phunkim hna cu ka hawi ah ka ser hna lai. Ka hnak ii upa hna cu ka U le ah ka ruah hna lai ii a hngakchia deuh hna cu ka nau le ah ka ruah hna lai. Ka nu/pa kumzat asi mi hna cu ka nu/pa bantuk in ka zoh hna lai ii an hnak ii upa deuh pawl cu ka pi/pu tiah ka ti hna lai. Ruahnak ṭha aa ka petu poah cu mifim tiah ka ti hna lai ii ka thih hlan lo tiang in ka upat hna lai. Ka hmuhton mi hrelh lo ten ka Nu/Pa sin ah ka chimh peng hna lai.

Khrih ah dawtmi hawi le hna,

Kan rat nak inchungkhar, fimthiamnak, nunphung pawl ii background fiang in kan ii theih khawh lo chung paoh cu zeitik hmanh ah mi kan lo kho bal lai lo. Thilthar tuah cu cawn ding asi ko na-in a hlun cu philh ding asi fawn lo. Asiat mi remh ding asi lai ii a ṭhat deuh nak ding lam kawl ii zuam ding asi lai.

Kawlram ah zu le sa a um lo le maw Ramthangcho kan ti mi kan phanh nak hmun poah ah lai mi nih zu din rumro in ro kan ling hna hi? Hawi dawt fakpin ruat cio uh si! Kan ratnak, kan rat hnawhchan, kan sunmang zeidah an si ti khurkhua fakpin ruat cang hna uh si! Kan lungfim tik ah khua an tlai tuk te sual lai! USA le Ram dang ramsangsang kan phanh khawh hi mi cheukhat cu cathiamh ruang ah, sumsaw ngeih ruang ah an si cio ko lai na-in laimi a tam deuh cu zeitin kan phan ti cu chimh len zong khi a hau ti lo. Hibantuk in kan don mi thluachuah hna hi a hman zia kan thiam lo ah cun kan pathian nih aa kan lak piak dih te ko lai. A ṭhangcho tuk mi ram ah fimthiamnak zir awk ah le an sumsaw tuahser ning cawn awk ah thlah mi kan si. Cui kan hmuh, theih, ton mi vial te cu kan rat nak inn, khua, ram ah kan hman ṭhan awk an si lai.

Let hnu bik ii chim ka duh mi cu " kan liang can pi kan ii tinh ah khin kan khuk can lawng kan ngah" timi te hi asi ee. Thil zeipoah kan tuah ah ruahchannak sangbik ngei uh si! Kan tuaktaan ning in 100% cu kan ngah kho peng lai lo. Sihmanhsehlaw saduhthah atlin lo tik zong ah lungrawhnak ah ii hmanh lo in thaizing ah nithar ka cah a chuak ṭhan ko lai ti'n thazaangthar lak thiam cio uh si law thluachuah petu pathian hminsunlawi ter tu Lai nu/pa kan si khawh nak lai kan mah le kan um nak hmun cio in ii zuam cio uh si! Ramsa nih cun a ngei tu ii a thah ding ni lawng a hngak na'n, nang le kei cu kan sunmang a kim ding ni hngak uh si! Atui ka hluhchuah khawh lo mi ka sunmang hna hi ka vawlei dihnak asi lo ti hngal peng uh si law Saya tu ah hmang uh si!

Pathian duhnak kawl hmaisa thiam tu laimiphun zumtu Unau kan si dih nak lai thlacam bute in....

Myspace Clocks, Video Clocks at WishAFriend.com

Christian Family and Sex!

Kan khuasung le kan insungkhar tthanso nak ding an kan dawn tu pawl kan zoh ii kan remh hni caan a cu cang. Kan pawngkam ii thilcang lengmang mi pawl hi zohsawh awk men an si nawn lo ii kan remh le kan zir an cu ngaingai cang.

1. Nupa kar lak ii theih ṭul mi tete
2. Khuasung umtlandan
3. Mi sonhbiak dan
4. Zapi lak ii pawngpanh tik ah
5. Mino le Zu


1. Nupa kar lak ii theih ṭul mi tete

Kum 15-16 hrawng kan hong si ii lengfat tlangval kan hong thiam zawng in khin biakin le tlawngin tipawl ah sex class hi nei cio siu la hikong ah simrel kan ii harh lo lai nan. Atucu tlawngin khal ah siseh biakin khal ah siseh hibantuk kongkau caihhmai ding silen duhdawtnak thawi asimrel tu lehlam hur le khuan kan puh riangri ii nikhat hnu nikhat kan ii palh sin vima. Kan ram sining nih tlawngin ah zir kho ding in a pek hrih lo ruang ah an mai ngeihtuah ding hngak nawn lo in khuasung mi nih kan tuah thok ahau. Avei khat nak le veihnihnak ah cun a sim tu cah siseh, a ngai tu cah khal kan ii harh ngai ko lai nan lethnu kan khuaram minung kan ii remh kho nak ding ii kan ṭulh tuk mi tuah ding thil pawl lak ii a thupi pakhat asi ve ruang ah au ii mithmai hmanh zoh lo in ka rak ngan lai.

Nupi pasal kan nei cang lai kan ti si ah cun kan pahnih ten lungkim ten pastor le sungkhar neicang tu pawl hnen ah a tlawmbik nazi pathum tel zirnak le caihhmainak nei ta seh la a ṭha lai. Cu'i an caih ding mi pawl ah cun Bible ca thawn kalhkiah lo ding ii an rel kho ding a thupi tuk lai. Nu le Pa kan mah ten dang te kan um lio ah cun kan mai duhnak siar lo au ii duhnak hmanh tuah sak kan ii rel dah lo. Asinan, nupi pasal kan hon neih cu 1. pakhat le pakhat kan duh nak ii kim ter kan duh. 2. kan ṭulherhnak ah ii bawmh kan duh. 3. kan thasiat can ah thazaang ii pek kan duh. 4. kan neihsiah, loram le fimthiamnak pawl roh ta awk ah te le fate kan duh. Hipawl vial te kim ter ding in cun mah lawng nih tuah awk aṭhat lo ruang ah NUPA kan si ahau. Nupa kan si hnu ah teh khua a hong muih zawng ii nupa sualnak tuah men in maw kan zat ter lai? Kan tinhmi pakhat le pakhat duhnak ii kim ter timi ah kan um maw? Pakhat ii duhnak kimter duhnak lungthin neih cu kan mah le kan mah kan ii dawt ban tuk in kan nupi/pasal kan dawt ve ti kan langh ter nak in asi. Asi ah zeitin seh kan langh ter lai? Nupa sual nak tuah hlan ah ihkhuncung ah nan insungkhar tintuk khuasaknak ding thuhla pawl ruat uh. Cun, pakhat le pakhat nan duhnak ii sim ruah uh! Nan pahnih ii lungkimnak a um hnu lawng ah nan rian ah lut uh. Culo in pa pawl nih kei cu thazaang cak mi ka si ka duhduh in ka tuah kho kan nu asi tin ramsa bantuk ii na zoh sung poh cu a thlum mi duhdawtnak nan insungkhar ah a leng kho dah lo lai. Nan lengfat tlangval lio ii dawtnak bantuk kha nan hmu kho nawn lo lai. Maak ding ti ah le kar lak ah fate an um fawn. Maak lo ding tiah le nan duhnak nan ii kim ter dah lo tik ah nan lung adong fawn lai.

Cupawl vial te ii asuahpit mi pawl cu;

1. Fa le hmai ah nan ii to lai

Zan ii Nupa lung ii hmuh kho lo ruang ah khua a rong van in pakhat le pakhat hohar nan ii hlimh ii nan ii ngeihthiam kho nawn lo tik ah fale hmai ah nan ii to. Nan fa le cu ziazaṭha ii nung ding in le mi ngeihthiam kho ding in nan zirh lengmang ko nan, nanmah nih an hmai ah nan ii sup kho lo ruang ah nan fa le nih nan thusimh an ngai duh nawn lo. Cui a suah pit mi cu 1. fa le nih tlawngkai an huam nawn lo. 2. Insungtang ah an ngam nawn lo. 3. hnaset bingri, le camriam tu um lo nak hmun ah kal in khua an sa lai. 4. Cutin khuasung ah an ra kir huam nawn lo lai. 5. Hmundang ah nupa nei lo bang in an va um lai. 6. Khual khua mi an ṭhi in an pasal lai...7. An khua aw an hngilh lai ii an miphun a tlau vima lai. Cuiruang ah sex ruang ah siseh, insungtang khuasak tintuk nak ruang ah siseh Nupa ii tawhhuatnak nan neih si ah cun a ran nak kho sung in nan fale hmuh lo nak hmun ah um uh! An in hmuh pang khal silen nan ii tawh nak kha sim uh la ngeihthiam daih uh! Culo ah cun nupi pasal neih ii insungkhar dinh an ṭih pang lai.

2. Nupa maak nan ṭih lo lai

Nupa ii dawt hlenman ii thunuam rel ding hnak ii zing a suak ii met le tau, zan a suak ii hmunkhat ah ih khat ti a um nawn lo. Lengfat tlangval lio ii rak ii duh nak vial te thlipi nih soih dih tak bang in hmuh sal awk a um nawn lo. Nan ii umhnak puai cah ii ek le heu khal nan pamhmai kho nawn lo. Biakin pi sung ii Pathian hmai, pastor le mipi hmai ii nan thutiam mi khal nan ruat kho nawn lo. Fa le hmai ii tawhhuat nih le hrial kho nawn lo in bisia sin vima...In sungtang ah fa le cu sim hlah mah rori hmanh um huam nawn lo in khua nan sa lai. Cui a suahpit mi cu ii maak si ko. Nan ii maak tik ah fale pawl cu Sava seh mi Arpi ii kaltak mi arterual bang in an vak an vai lai. An nu an hawl nak ah an ii ṭhenṭhek dih lai ii an tlau dih lawlaw te lai. Cuiruang ah insungtang buaibainak a tam ii maak ding dinhmun tiang a suah pit ah cun nan mah ten thu nan ṭhencat hlan ah Pastor silolen ruahnak ṭha pe kho tu pawl hnen ah nan sining dik ten sim uh la a ṭha bik mi ruahnak hawl uh! Cui hnu ii nan tuah mi thil ruang ah nan ii sir sal dah lo lai.

3. Nu dang pa dang thawn an sual lai

An mah nupa karlak ah dawtnak a len lo tik ah cun zan a hong suak ii pom awk um nawn lo le pom tu um nawn lo a si nak can nih a rau. Khua nih sik tuk fawn...sun ii rianṭuannak banghcei ruang ah thukhat, mai nupi/pasal thawi zan a hong suak ii nuam ten ih khat ding hnak in mah te lawng khuasik lak ah zankhuavar ii hngilh kho lo nak can nih asau tik ah cun an pawngkam um mi lengfa/tlangval simaw an hawikomh nu/pa si maw thawn caan an hman atam deuh ruang ah lethnubik ah cun an mai insungtang ii Nupi/Pasal thawn ihkhat caan hnak in inlak ii an ih/riak a tam deuh lai ruang ah aphisuak cu nupi/pasal cung in pa/nu ai duh mi ah an suak lawlaw ii an pawngkam le sungkhat unau nih an mitkem tuk hni ruang ah khoi khoi hmanh ah an ii tlem nawn lo. Cuti uire men le vaivuan men si lo ding in nan mah hawl nupa kha hmunkhat te ah thinsau ii cuh in thuruatnak nei uh. Cui nan thuruat ding mi ah cun nan duh dan veve ningzak lo ten ii sim uh la tuah colh hmanh uh a siat deng lengmang mi nan insungkhar cu nan zanmang a bang lai. Vuleicung ii nunman nei tuk nan rak si veve zia nan ii thei lai ii nan insungkhar ai dawh lai!

4. Zu le sa thawn nan ii paciah lai

Nupa duhnak ii hmuh nawn lo hnu in cun a tamdeuh pa pawl cu zuthawl ah an ii sir ii minu seukhat pawl khal zuthawl ai sir mi an um ve nan pasal dang nei hi an tam deuh hoi lai. Insungkhar pa pawl nih zu le sa thawn an hon ii zulhkhal ngaingai in hin cun insungkhar cu buainak hram ai thok cang. An neihsiah vial te zudin nak ah an hman ruang ah an in le an lo tiang in zuar le pawn an hau dih. In le lo nih nei nawn lo, nupi nih zaam tak fawn, fa le nih ka pa ti duh lo in zuri pa ti kawh ton....a cah hnangamnak ahmuh nawn lo ruang ah a tlau lawlaw ii zu cu a rawl le a hawi ah ai sir. Let hnu bik a neihsiah nih a nguh nawn lo hnu ah zu a din lo ah cun ataksa a thir ruang ah inpa sakthlang pawl nih a thih ngaingai ko sawh lai an ti ii zu cu adin kho tawk ten an cawk sak lengmang. Asinan a taksa nih a celh nawn lo hnu a thin pawl an rocar dih hnu ah cun sibawi khal nih a damh kho nawn lo ii cutin thlanmual a liam lai. Cuiruang ah na taksa nih zu lo in a um kho nawn lo ti nai theih veten Doctor hnen ah zudin dan ding ruahnak va deih aw la an simh ning ten tuah. Cutin na taksa khal asiat lo lai ii na insungkhar khal a hlan hnak ii ṭhadeuh na dinh kho sal lai.

5. Biak in thawn an ii ral lai

Insungtang ii nuamhnak a hmuh nawn lo hnu ah cun a pawngkam minung pawl hmuh ding khal a huam nawn lo lai ruang ah biakin timi ah a kal duh nawn lo lai. Akal hnihkhat khal ah kohran upa pawl le pastor pawl nih a mai palhnak le amai a nun ai ṭhinh a ṭulh zia pawl lawng an simh lai ruang ah a hua hni lai ii cutin hngaksiat lio le hoklak lio ii pathian a rak duh tuk ko mi hmanh nih vanram ah ka cah hmun a um ve lo tiah lungdong in a um lai. Cuiruang ah zapi hmuh ii biakin kal na ngamh lo silen au hmanh an thawh hlan ṭim arkhuang zawng ah biakin ah kal in nangmah ten pathian thawn daiten ii sawn hmanh uh a duhdawtnak nih na thinlung le na ruahnak an tongh tuk lai ii saupi biakin thawn nai hlat kho nawn lo lai.

Hi a cung ii thil cang ding mi pawl vial te kham kho ding in cun kan nupi/pasal hi pathian pek mi rosunglawi an si ti thei in pakhat le pakhat kan duhnak kan ii theihthiam ii toidornak lungthin thawn kan ii zohkhenh le kan ii tuamhlawm lawng ah a nuam mi le a mawi mi insungkhar kan suahpit kho lai ee.

2. Khuasung umtlan dan

Santhar mino tampi nih kan pawngkam thilsining zoh lo in kan um tlan a tam tik ah kan khuapi le kan miphun tiang in an mithmai a mul ti kan thei cih ṭheu lo. Zeibantuk biaknak khal zoh siu la an mai hnak ii upa ṭihzah le upat cu an hngaksiat te an ii zirhmi asi dih. Culak ah kan nih khrifa pawl hi a saubik ai zirh mi pawl kan si lai. Azirhdan kan ii thiam lo ruang ah maw mi kan bangh kho lo, kan zirhmi nih seh kan duhning in an nun lo ti fakpin kan ruah a cu cang. Kan khuasung ii dawh seh ti na duh ah cun lam na kal phah ah hnawmhlonh hmang hlah! Cilkhak rori hmanh khi ii sum! Lam kal phah ii cilkhak hmang mi cu kai paciah le kai buantlawh rak ka theih pit ve uh tinak asi. Na lam kal nak cung, kiang ah zohdawhlo mi hnawm pawl na hmuh silen sar in hlawnh sal ding ii fahsak hlah. Kha ti na sar lio ii an hmu tu pawl nih khan an in zomhtaih ding phang cicet hlah! Na tuah ning bang in tuisun ah an in cawn cih lo hmanh ah a tlawmbik khai pawngkam ah hnawm an hlonh ngam nawn lo lai. Mipa na si len a hnawmtaam mi rinholh nai sum ah a ṭha lai. Na taksa ruang pum zohnak in zung um zaa le paza an ti mi si ko hmanh aw la na len pit hawikomh le mikhual lak ah ngainuam lo tuk le fihnungza awkam pawl na rinsuak ah cun na hmat a ṭum dih lai. Midawh lawnglawng hawl cu zanriah ei awk neih lo nak tiah kawl mifimpawl nih an ti bang in nai dawh le zoh cim lo na si mi nih khan na awka beh a thianh kho hlei lo timi kha hngilh hlah. Minu na si len, zan tlai tuk hnu tibantuk ah mipa tlangval pawl thawn lengkai hlah uh! Tlangval pawl thawn nan um khat can pawl ah na hnipuan hruh kha nai ralrin ah aṭha. Angki hngawg kau tuk tibantuk, skirt tawituk lawmmam tibantuk pawl nai hruh si ah cun hawi le tampi thawn nan si ah cun a poi lo lai nan nangmah le tlangval pa lawng nan um ah cun khai na hnipuan hruh ruang ii a rasuak ding mi cu zapi theih cia dih asi ko.


3. Mi sonhbiak dan

Minung tampi kan mah tawk ten kan fim bik hmang tiah kan ii ruat ṭheu nan mi kan sonhbiak dan ngai in kan aat ning le kan ruahnak abit ning pawl kan ii pholang ṭheu. Kan duh ning bang in thil a si kho lo tik ah kan thin a hong ii daite'i thuruat hnak in kan thinlung um ek ii kan aithawhnak vial te sup thiam lo in sim dih kan hmang. Cui a suahpit mi cu buaibai nak le ii tawhhuatnak lawng te an si. Pipu hmanh nih " Rin kaa khat le sepi man" an ti si lo hme. Atikcu caan te ii kan rinfuh mi te cu sepi man hnak in a har ii cawk awk hawl a har ko lai. Asinan a tikcucan silo pi ii kan rin mi pawl vial te khal khirhsal le lak sal awk ṭha an si lo ruang ah sepi man an si ve thotho ee.


4. Zapi lak ii pawngpanh

Nisuahnak ram le Asia ram tampi ah cun zapi um kal nak ah pawngpanhnak in um hlah hmanh seh la nitlaknak lam ram ah cun a kenkip ah inn fate an sak vima ee. A leng ii zoh ah cun ai dawh tuk ii pawngpanhnak inn asi lam hmanh theih harsa in an tuah. Hibantuk an tuah nak ram ah cun a leng ii pawng na kal pang ah cun palik nih nai ṭheh manh hlan ah an in tlaih lai ii tampi an in cawh lai. Hibantuk zapi hmuh awk ii pawngkal hi inn ṭhiṭha ii sak lo mi kawl ram le kan khua bantuk ah cun zoh hi asia tuk lawm mam. Lamkam ii kan pial duak ta ding hnak in kan umnak thawn ai naih nak bik in sung ah vong lut in zangfahten nan pawngin ka hmang kho lai maw tiah vong daih hoi uh siu la kan khuaram a thianghlim deuh lai ii mino hoklak khal khuasung suakvak ah an ning zak lo lai. Minu na si ah, mipa na si ah lamkam ii zunthawh tibantuk cu na hrial hrimhrim awk asi. Zoh a sia tuk lawm mam ii nangmah cu ka poiherh ka tuah kho tak ah tin zei poisa lo ii na um lio ah an hmu tu pawl cu an ningzah an celh lo.

5. Mino le Zu

Ramṭhangso pawl ah cun kum 21 an kim ah cun nu tilo pa tilo in zu an ding kho dih. Beer, Wine le zu phun dangdang pawl hi rit nak ah an ding lo ii nuamhnak ah le an taksa damnak ah an din hoi. Kan nih pawl silen kan mah lawng zuding kho ah kan ii rel mi hi kan poi tuk. Mino tete khuapi vantlang nih an in bosan tuk ii na khuaram na cawisan lai ding an in hngak lengmang lio ah khuasung ii buainak suahpit tu ti len nangmah, mi thawn ai vua ti khal len nangmah, zudinnak ah fang le vam a pawn dih ti khal len nangmah ringring theih asi hi khurkhua na ruat cang lolai maw? Nangmah kha na nu le pa'i dirhmun ah von ii dir ter hmanh na celh lai maw? Mino von ruat sal hmanh tuisun ni ah na tuah ding mi thil tuah lo in zudin le sa ei ii nai zat ruang ah kan khua kan ram mi au ii theih ban lo mi khuafate cirawk ah kan ii sir cang lai hi. Zu tamtuk in kan din nak ah kan muthluak khal nih rian a ṭuan kho nawn lo ii mi kuttang ah kan um. Au ii fial hau lo in mi duhtak lo rianṭuan ding ah kan ii lok. Zu kan rit lio ii thil kan tuah sual mi ruang ah kan damsung kan miduh co lo in kan um. Na mipa hawi le pawl thawn zu nuam ten nan din ii na rit deng cang nawn in a ban hna thiam mifim na si ah cun. Mi aa pawl lawng fawh ri fo in zuding ii buai ṭheu cuh. Mifim pawl nih an lungfim huaha lo in an sansung an ii sir ding mi thil an tuah dah lo. Lungsa thei lo in zudin ruang ii a suak mi thil sia tampi lak ah tlawmpal von tar langh ka duh;

1. Mi thawn kan ii vua

Kan din mi a hon tam cang in cun kan mit nih a mal vima, kan rin cia bang veizahra ning le luak in kan nolh lengmang. Thape tu kan um len kan hnar piahra le tamat tlem in a hei puar bet...culak ii kan thu an kan hlawm lo tu cu nai lek ee kan ti ii kan hei phuar. Kan zaten lungkimten zudawr panh ii a kal khat ko mi cu zu nih an kan vuak ter ii khuasung ah zapi zoh awk ah kan ii pho lang. Khuaruat nih fak tuk in an ii tuahmawh awk ual hek lai ti in mi an ṭhen hni silen a cupa lehlam cu nga lengmang in an hei ṭhuat bet. Tuahmawh awk ṭha mi kan tuahmawh dih hnu ah le siat awk ṭha mi kan hrawk dih hnu ah cun kan mah le kan in cio panh in kan hei lawi. A zing a hong suak ii kan lufak kan celh lo tuk ah hibang zu rimnam...kan ding nawn na citcet kan hei ti. Kan pawngkam um zeithei lo thaw nei lo zupalang lawng pawl cu parh cikcek in kan hei khuai kan hei saam dih. Thlalang kan von ii zoh ii a dup dih le a thling dih mi kan mithmai, thihring ai hrolh mi kan taksa kan von hmuh in kan ngeih asia tuk ii a mizan ii kan thil tuahsual pawl kan von ii thei. Kan vuak cikcek mi kan hawi, inpa, khuapi pa cu ngeihthiam daih ah ar pi le vok pi thawn kan hei pok. Zarhkhat hmanh an kan nguh ta lo a mah kel hnak in kan luan deuh sal. Kan nunning kan ii ṭhinh lo ii hitining ten kan pehzulh sin vima si ah cun mi nih an kut uisu an kan pek lai. Zudin ii mai sumsaw ii mi mitkem lengmang awk ah maw na nu le na pa nih an in hrin? Kum 18 cung khal na si cang ko zudin ii buai lengmang hmanh na ngamh emem awk ah fel teh ziah na ngamh lo. Na zudin nak ii na hmanmi sumsaw le tikcucaan vial te kha khirh awk ṭha seh la nai sir tuk ah hin van na ban lai. Cuiruang ah khua a tlai hrih lo. Asinan tuisun ii na nun nai ṭhinh hlei lo ah asi ah cun khua a tlai tuk thotho lai. Thaizing ah na thih ding le na nun ding nai theih lo...na sung le pawl ṭaang cum dukmak ii an rong um lai cu na siang tur maw?

2. Kan miduh kan co kho lo

Tlawmpal kan hong ngat nawn in cun kan lengfa rumro kan mitthlam ah a cuang ii a in lam cu heh le mawh tiah mawtawlam ah tlem lo khop in kan kal ii kan hei panh. Lengfa nu in kan tian in kan lungfim lio ii kan simrel ngam dah lo mi pawl cu kan hei simh dih. Kan duh tuk, kan dawt tuk tiah leh cawk lo in kan hei ti....Acutin, minu thazaang der kan ti cu thazaang cak deuh ii ngaal nana cu an tal kho ta lo. Let hnu bik ah cun sual pit cu va si aw pa..cutin nikhua a hong rauh ah nau apawi thu a hon simh tik ah lo theih lo in ṭhit a hau. Cui a suah pit mi cu ai thih hnawh ii a duh dukmak mi a lengfa dawhte cu a co kho nawn lo. Au ii fel lo nak seh a si ti cu a fiang tuk ko. Kan miduh kan co lo tik ah kan co mi kan duh kho nawn fawn lo..cutik ah kan in sungkhar cu helram fate a bang ringring lai. Cuiruang ah na lengfa si lo mi thawn sual nak nan tuah pang asi ah cun ahmaisabik ah na lengfa nu hnen ii simh le ngeihthiam daih kha hngilh hlah! An ngeihthiam ii nan ii co sal mi tla asi kho na thei lo cuh.

3. Fimthiamnak hluhsuah in kan zir kho lo

Kan thluak ṭhat salailing ah kan hawi le pawl ruang ah simaw, kan mah ten kan ii control kho lo ruang ah si maw zu nih cun kan ciah kaw..kan muthluak sung ah tlawngca ai tlem kho nawn lo. Kan thluak a pit ii kan ruat kho nawn lo ii hmunhma kan pe kho nawn lo. Tipsun cah ruat lo in thaisun cah lawng kan ruat ruang ah nikhat nana cu lo ka thlo kho ko lai kan ti ii tlawng kan ii phuak. Cutin, nikhat hnu nikhat cu a liam lengmang. Nitinte lo thlawh siar lo ṭuan kho mi rian a um nawn lo. Kan mah nih tlawng hluhsuah in kan kai kho lo tik ah kan fale ii cathiam lo mi kan zirh kho nawn lo ii cutin kan tesin fapar tiang in cathiam lo ah kan hong ii sir dih lai. Cuiruang ah mibang in ka thluak a ṭha lo zirsannak lei ah ka ti kho nawn lo ti nai theih veleten kut thiam thil tuah awk ii hawlh colh. Kum no lio ii zir mi cu thihhlanlo ii cinken kho an si ii pawcawmnak khal an asi te ee.