Tuanbia theihpit mi Minung - Salai Cung Thawng Lian

Mi tam pi cu kan ruahnak ah kei cu "zeihmanh ka si kho lo lai. Ka thluak a sia tuk, hawi ka bang lo, thil ti khomi ka nei lo, san ka tlai lo" tiah kanmah le kanmah thasianak kan ii pe lengmang ii thil poimawh ngaingai a si. Kan ruahning bantuk in minung hi kan si taktak ti hi theih a t'ul ngaingai. Thil ka ti kho lo tin a ruat mi pa nih zei a tuah poh ah ka ti kho lo lai tin a ruah poh ah a thil tuahmi a hluhsuah kho lo lai. A ruang cu a lungsung ah t'ihnak a um ii thil a thiam zat kha a umek in a suah kho nawn lo. Cui ruangah kannih khal zei kan tuah poh ah hluhsuah te in kan tuah kho nak ding ah kan ruahnak, kan ruahning le kan lungthin hi kan thlen a hau.
            Abraham Lincoln khal a san sungah kumkhat hmanh tlawng t'ha ten a kai lo nan American President a t'uan kho ve ko.
Bogyoke Aung San khal Natmauk khua fate ah a suak mi a si ko nain kawlram Zalennak a ngah khonak ding ah a hruaitu pa pakhat ah ai suah ve.
Senior General Than Shwe khal kyaukse myo ah a suak nain kawlram a duh poh in a uktu ah a si ve ko hih. (a lungput a t'hat lo lawng hi a poi ii si)
           Kan lairam ii hminthang tete pawl khal mi sawhsawh in ai thawk cio mi an si ko. Kannih teh mi pipa, tuanbia/robia(history) nih kan hmin a theih pit mi ah kan ii suah ve kho lo tur maw? Vawlei cung kan nun sungte lawng ii mi theih mi kan si ahcun a poi lai hih! Kan thih hnu in vawlei a dongh tiang tuanbia/robia ah kan hmin a tan ter khotu si ding in ii zuam cio uh sih!

Hruaitu Vs Mipi Debate hmatpe tu awkam!

Tuarthlua tlang unau za hruaitu maw thupi deuh mipi ti mi dabate ai tel mi nan za te cung le hmat pe ve ding in can aka pe tu naza te cung khalah tampi lungawinak ka nei. Hi dabate nakah hin hruaitu mipi hi kan thupi veve. Asinan atucu hmatpek ding asi bantuk in Hruaitu thupi deuh timi number ( 1 ) nak hi thu el nak paruk sungah keimah karuah dan in cun el nak sungthu ah hmat tam cem kapek hihi cu thu el danthu ii hmatpek asi. Bible sungah hruaitu kan zoh tikah pathian ai rinhsan milawng nih a mipi ahruai kho. Joshua nih Israel mi a hruai hni ah khan ral doh lai ding kim ten pathian ruahnak a deih ii ral a neh tik khal ah pathian hnenah lungawi thu asim. Hruaitu nih kan tuah ding mi thil poh ah Joshuah bantuk in pathian hnen ah ruah nak le bomhnak adeih tu le David bantuk in pathian tihzahtu sihi athupitaktak. Ahme bik le tha zangder mi khal hmuhthiam nak neih ahau(Rom15.1). That lo nak kha that nak in aneh kho tu ahau(Rom12.21). Mipi khal zeibantuk in seh kan thupit Moses kha Israel mipi umhlah seh la pathian nih hruaitu ah are lai maw? Hruai ding mi mipi um ruangah hruaitu suak kho mi asi. Pakhat le pakhat dawt nak toidornak zawnruahnak le lungsau nak ahau(Rom13.8) . Hruai tu nih pathian atihzah loah cun Hruaitu tha asi kho lo. Mipi khal nih hruai tu thu ngai lo mi cu pathian tihzah lo asi. Hruaitu le mipi cu aikhat athupi veve mi asi bantuk in kan ti kho tawk cio ah lungrual ten khrih ah pakhat kan si bantukin kan khua kan ram thansonak ding cah ii zuam cio uh sih (1corin1.24-25).

Lungawi nak tam pi thawn,

Hrang Tei Sam

Kentucky, USA

Mipi an thupi deuh tin pathumnak ngahtu i cangan mi

Duh dawt mi ram thlo unau zaa nan dam lio a si cio ko lo maw? Kei khal a tu tiang cu pa thian dawt nak thawng in ka dam. Nan ca ngan mi tete le khua ram nan duh dawt zia ka rak hmuh ii kai lawm tuk kan khua le kan ram te nang mah le kei mah nih kan dawt lo ah au nih seh an dawt hlei lai san kan tlaih lo bu le hawi kan bangh lo bu ten a si kho sung in kan tan tial mal a hau ko hih.cun hruai tu le mi pi kawng ah cun kei ka ruah ning ah mi pi nih kan tuan kan tuah lo ah cun hruai tu a mah lawng nih tuah awk le ruan awk a tha lo. Hruaitu cu tuah ding le tuan ding mi pi hnen ii thawng thanh hi a rian a si ko. Hruai tu hi kan lu an si ii mi pi hi hruai tu ih a kut le a ke kansi tiah ka ruat. Lu lawng kal in kut le ke tel lo in rian a va tuan ti ka thei hrih lo cui ruang ah mi pi nang mah le kei mah na tan ahau. Cun pa khat kan har bu le kan fet bu ten khua ram rian tuan nak ah ti in 2011 sung fan khuan ding kan ti mi kha a bur khodeuh hrih lo mi tete a si kho sung in tan rak la in rak bur cio ding in kan sawm hni .cun kan dung nai hrawng kha mail sung in thu tla ka ni ell phah phah a hman mi bak a si ko khua ram kan duh dawt cio ruang ah a si ko ram thlo mi kan za ten lung rual ten tang khat ding in kan sawm hni .ka ngan sual mi a um si le ka ngai thiam uh! kai lawm.

Hmet Ceu

Texas, USA

Mipi athupi deuh tin pahnihnak ngahtu cangan mi

Hi debate tuahnak ah Mipi thupi deuh, ti lam in kai tel kho ruangah lungawinak sim cawk lo ka nei. Zei thil kan tuah le khua kan khan khalah mipi duhnak deuh in siseh kan ti ringring theu kha. Cun Hruaitu a hril tu khal kha mipi thotho kan si. Zeizongza kan tuah khal i mipi duhnak deuh siseh kan ti hlei ah hruaitu tiangtiang a hril tu a si mi le thazaang cahnak tam deuh a nei mi MIPI hi cu a thupi deuh ko.
Mipi kan thu pit deuh nak cu hruaitu nih mipi a ban ter ti hi a um dah lo. Mipi tu nih hruaitu an ban ter ti hi cu a um kho, a thei khal kan theih dah ko lai. Mipi kan lung ai rual lawngah thil zeizongza hi a tlamtling kho deuh. Mipi hi an kan hruaitu ih thu el kho, thu ngai kho
tu kan si fawn tik ah kan rak thu pi ngaingai. Mipi lung i rualnak khua le ram cu Ral vial te khal nih an tih i, a thangso thluah mah ko.
Lung i rualnak, thu ngainak, i hmuhthiamnak, zawn i ruah nak, zangfahnak, i ngeihthiam nak, i dawtnak tibantuk pawl tampi a um hi vial te khal hi i neih kho cio sehla hruaitu pakhat hnak in mitam deuh Mipi i kan neih/hman ah cun a thahnem in hmual khal a nei deuh lai.
Hi ti a si ruangah Mipi a thu pi deuh. Hruaitutha si ding hmanhah "MIPI" tha si hmaisa a hau. MIPI tha na si lawngah hruaitu tha na si kho lai. A thu pi deuh mi "Mipi" tha si i zuam cio hram uh.

Thla Peng,

Indiana, USA

Mipi athupi deuh tin pakhatnak ngahtu i canganmi

Pawl komh cu mi pi hmun khat te ih rian tuan khat ding ih ai tum mi asi bang in mi pi lung rual nak, mi pi thu neih ral rin nak le thil tha ah hruai tu pawl thu ngai le zulh nak ti in pawl kom than so nak ah mi pi kan thu pit nak fian ter ding in thu hmai hruai ah von langh ter ka duh.
Mi pi lung rual nak lawng ah rian ttha tuan kho asi ih hlawh tlin nak khal aum theu. Hngerh te khi zoh tik ah thil nung vial te lak ah a fa te bik sihmanhsehlaw an lung an ni rual nak ruang ah an ei khop in tthal caan ah rawl an ni khon kho. Cu ban tuk thiam thiam in inn pa khat a dir kho nak ding ah ban thuam tam pi hmun khat ih an dir a hau bang in mi pi lung rual te in hmun khat te ih kan dir asi ah cun pawl kom a thang so ko lai
Mi pi duh nak le lung kim nak in hruai tu nih rian tuan asi theu tik ah hruai tu cu mi pi ih sal ti kho asi ih thu nei tu cu mi pi kan si. Hruai tu palh cu remh awk a tha na in mi pi i palh cu remh awk a har. Kan Bawi Jesu thing lam tah nak a tuar kha hruai tu pawl nih a sual nak an hawl na in thih nak tlak in Pilot nih a hmu lo. A si na in mi pi nih Barnabas kan suah sak aw la Jesu kha thing lam tah nak ah khenh si seh an ti tik ah Pilot nih thing lam tah ding in bia a khiah. Cui ruang ah mi pi thu neih ral rin nak hi pawl kom than so nak ah a thu pi ngai ngai.
Hruai tu thu ngai le zulh lo cu pawl kom le Pa Thian zei rel lo asi deuh. Hruai tu cu mi pi hmang in Pa Thian nih hril mi an si. Pa Thian bia in Moses nih mi pi zoh awk ah dar rul a tar tik ah a zoh mi poh nih dam nak an hmuh. Tuu khal a khaal tu a zulh ko ah cun a tlau dah lo. Cu ban tuk in mi pi nih hruai tu pawl ih thil tha an tuah mi ah thu ngai le zulh kho asi ah cun pawl kom nak a thang so ter tu asi ve.
Cuiruangah lungrualnak, thuneihnak, ralrinnak le thiltha ah hruaitu thungai le zulh ding in pawl komh a thansonak dingah mipi kan thupi ti hi pumpak pakhat cio nih kan i nunpinak lai Bawi khrih hmin in kan sawm hni. Ka lungawi!

Bawi Nei Thang,
New York, USA

Hruaitu athupi deuh tin pahnihnak ngahtu canganmi

Dabate tel ka duhnak san cu cangan ka thiamh deuhnak dingah, ka ruahnak a ka kauhter deuhnak dingah, hmuh theihnak kai be lai ti ruahsan nak ka nei, tel ka ngah ti ka theih in hruaitu hi a thupi deuh ti ka ruah. Mino hruaitu, VMP hruaitu ka tuan mi hi zei ka siloning kai hmuh tikah zuamnak thinlung thawn kai tel mi a si. Debate kan tuah lai an ti tikah mipi maw thupi deuh hruaitu an ti lo, Hruaitu maw thupi deuh mipi ti asi hruaitu thu pit deuh ruangah an ngan hmaisa ko khah. Mah le mah hmanh ai uk kho lo mi kan si tikah kan mah hi hruaitu kan si ti i theih a hau. Mah le mah i uk kho ah cun hruaitu tha kan si ko. Cuiruangah hruaitu hi a thupi deuh. Hruaitu um lo in mipi lawng an i hruai ti ka thei dah lo, nan thei ciao maw? Hruaitu nih mipi a hruai hni, mipi nih hruaitu a hruai lo. Mipi hnak in hruaitu a thupi deuh i hruaitu hmanh ah hin hruaitu tha hi a thupi deuh hrih.
Fa le hruaitu hi nu le pa kan si. Pu Ram Luai tei sung hi a nu le pa nih an fa le an hruai that tuk ruangah mai ke cung dir kho ah an i suah dih ti seh la a sual lo lai, cuiruangah hruaitu a thupi deuh.
US um Ramthlo pawl nih Vantualrawn meisa vannak dingah tiah hruaitu pawl hauha nak in tangka tingkul lenglo an bomh, mipi nih an hoha ti a si lo, hruaitu hoha ruangah a si. Hruaitu cu mipi cungah a um a thupi deuh ko.
Pathian nih Israel pawl kha hruaitu um lo in kanaan ramah kal uh a ti lo, hruaitu a thupi a ti i moses a hril. Moses athih hnu hmanh ah Joshua nih a hruai hrih hni. Pathian nih a thupi a ti mi a thupi lo nan ti ah cun i ruat ko uh. David siangpahrang kha Pathian tih zah bu in Israel pawl a hruai tikah an ram a nuam, ral an neh cu lawng hmanh si lo in a fapa solomon tiang in thluasuah nak a co hrih.
Hruaitu tha si dingah cun Pathian a zum i ai bohsan taktak mi si a hau, Pathian tih mi si a hau, Duhdawtnak, zawnruahnak, tangdornak, lungsaunak, hruai duhnak, mizaangfahnak, hruai thiamnak, dinfelnak, fimthiamnak neih a hau. Tlamtlin deuh khal a hau. Hi ti kan i hruai a si ah cun kan khua kan ram kan minung kan thangso ko lai. Ka lungawi tuk.

Hrang Lian Thang,

Malaysia

Hruaitu athupi deuh tin pakhatnak hmutu i cangan mi

Tuarthlua tlang unau za Debate tuah kho dingin pathian nih cantha a kan pek i pathian nih thla suah kan pe ko seh! Debate tlangtar Hruaitu a biapi deuh, ka ti. 1929 kum Great Depression vawlei cung pumpi ah caan asiat lio bik kum asi i U.S.A khal asiat dih cikcek tum asi economic atla dih caan asi i zeiruangah seh hitin kan ram a siat ti an zoh tikah a result an hmuh mi cu hruaitu tha lo ruangah asi. American president Herbert C. Hoover tuan lio asi i mipi nih kan ramah hruaitutha kan tul ko ti in thla an cam. Cun president Franklin D. Roosevelt nih 1933 in a von sawn i U.S.A cu a thangso thluahmah, economic khal a kai thluahmah, a tu i US um pawl i kan hman mi Social Security khal hi a mah tuah mi si i; cuiruangah Hruaitu a thupi deuh ko. Cun hruaitu thatlonak ram kan zoh sal lai. North Korea le atu i a buai cuahmah mi Lit via & kawlram te pawl hi an si zeiruangah ti si ah cun hruaitu President that lo ruangah si ti hi kan hmuh cio ko lai. hruaitu a that ah cun zei ban tuk khal mi pi san tlai lo hmanh seh, ram a dam ram a thangso. President Franklin D. Roosevelt zeiruangah seh, U.S.A 1933 kum in 1945 kum nga tiang a tuan ti ah cun hruaitutha hotutha asi ruangah kum 15 sung a tuannak a si. Communist uknak lawng si lo in Democracy uknak khal ah hruaitu hotu an that lo ah, cun ram asiat dih ko. Cubantuk in Organization pawlkomh pakhat khal ah hruaitu kan bia pi deuh ko. Cun an ti tawn mi cu hruaitutha si dingah cun hruaimitha si a hau an ti. D. Roosevelt te pawl khi hruaimi tha an si hlei lo. Hruaitu hnak in hruaimi an um hmai sa zei ruangahseh hruaitu ti mi hi vawleicungah an hril i an tuah ti cu a thupi deuh ruangah asi. cun hngerhte hmanh nih an hruaitu a thatruangah a fur thal ti lo in ei awk an nei. Cun an tahthimh theu mi minung hi ke le kut te pawl hnak in lu a thupi deuh. Kut le ke cu tan hmanhsehla kan nung ko lai lu cu tan sehla kan thi ko lai ka ti. Lu nih a hawinak lam poh ah kal asi ko. Kan miphun kan pawlkomh, kan ram, damnak cah cun hruaitu, hotu kan biapi deuh hrim hrim ko ti hi si seh! Ngan ding a tampi nan kan suai cia mi A4 tlap khat bak asi ko ti in ka ruat. Mipi hnak in Hruaitu Hotu kan thupi deuh ko.

Lomhnak tampi thawn,

C. Rual Cung

Texas, USA