Dawtmi Ramthlo Pa hnenah cakuat - Mai Esther Dimte (HLD)

Kan dawt tuk tiah ka kaa in vei Zahra kan simh ding hnak in capar in veikhat ten ka langh ter silen kan khuapi nih an theih lai ii an in dawtnak an langh ter ve lai tiah ruahsannak sangpi ka nei. Khual na tlawn ah khin minih na hmin maw na in deih hmaisa na ratnak khua seh an in deih hmaisa? Cui an in deih mi na leh lio ah na thinlung ah zeiseh ra suak? Ramthlo pa na si nak ruangah nai uar maw? Nai hmaihngal pi maw? Asilo ah na ningzak in nai zahpi hoi seh? Kan lai dan ahcun mipa cu roco tu nan si lawng si lo in miphun hmin (Suntei, Cenhrang, Hlawnceu…tbt) nan tesin fapar san tiang ih a phur tu nan si. Asian, Latin American le Middle Eastern mi tampi cu mipa pawl hi tangka hlawh tu an si ii minu pawl cu tangka hmang tu ti an si. Phundang in kan sim silen, mipa pawl cu rawl hawl tu an si ii minu pawl cu rawlsuang tu an si. Hitin kan hngaksiat ten kan tthanlian tikah kan upat hnu ih ram cangkaang le ram tthangso kan hong tian tikah kan hmuh nak le kan theih nak an karh lawng si lo in an i dang phah cih. Ramthlo pa pawl hnenah sawm kan duh hni mi cu cang-ai a kua sung lawng ih a hran bang in kan mah Ramthlo mi karlak lawngah hrang hlah uh! Khuadang ramdang mi lak khal ah attul ah cun hrang ko uh! Hrang ka ti tikah mi thawn i tawh huat le thu vai el thengtheng ka ti nak si lo in kan ruahnak ai bang lo mi zeiruangah seh ai bangh lo tin le zeiruangah seh mi nih an hmuh ning in ka hmuh kho ve lo ti mah le mah i cek bu ten nan hawipi lakah kekar ve hram uh ti kan duh sak hni. Hawi hnen suak lang kho ding le hawi zawng ah i pawl kho ve ding in fimthiamnak cataang neih thengtheng a ttul lem lo. Cataang nei le zirsang si kho ahcun a va ttha rilmal nan, cui sinak nan neih ve lo ruang khal ah dai ten to men tu si hlei hlah uh! Aliamcia caan von zoh hmanh uh si! Siangpahrang pawl kan zoh silen minu hnak in mipa an tam deuh. Ram uk tu bawi le ralkap pawl kan zoh khal asilen mipa an tam deuh. Biaknak lam ah kan zoh khal asi len mipa an tam deuh. Scientist, Engineer le Doctor kan zoh khal silen minu hnak in mipa an tam deuh. Hitluk vuleicung pumpi sehvel in kan zoh tikah mipum in, thazaang in, fimthiamnak le neihsiah in a cak deuh mi mipa pawl hi kan khua khal nih tampi kan in nei ve hni ko. Asilen, kan khua cah zeitluk in seh kan in hman hni i zeitluk seh Ramthlo mi na si nak ruangah zaanghlei na cawi cang ih zeizat seh na nihlawh samphal na pek cang? Thazaang in a cak deuh mi nan sinak ruangah nan mah hnak in a derthawm mi minu nan zawmtai pang maw? Nan cahnak seu nga i seukhat hmanh an tluk lo mi minu cungah teh nan kut nan thlak pang maw? Asilo ah minu pawl ih thusim mi zei ah ngai pe lo in nan um pang maw? Minu khal mipa bantuk ten Pathian nih bangrepten a ser mi asi kha hngilh pang hlah! Tuisun ni ah innsungkhar ih lu bik cu Pa asi tin a zum tu le a zul tu mi tampi cah cun minu duh ning ih zul ding cu thil ol ai asi lo. Cui a ol lo mi a tuah suak kho tu cu ruahnak picang nei le duhdawt zaangfah zawnruahnak lungthin nei taktak tu asi tin kan ti kho lai. Asilen zeitinseh cui a harsa ngaingai mi sinak in kan i tthumh kho lai i kan minung hawipi minu an si ah, mipa an si ah bangrep ten kan zoh kho hni lai le kan hmuh kho hni lai timi lam hawl hnik siu. Raal tek (refugees) pawl bomhnak zungah rian ka ttuan hnu ah hin nisuahnak lam ram le nitlak nak lam ram mi pawl ih minu le mipa cung ih kan hmuh hni dan an i bangh lo ning le khat lam khat lam hnen in zir kan ttul veve ning ka hmuh sinsin. Tahtthimnak ah, nisuahnak lam ram ahcun “innsungkhar ah thuneitu bik Pa ka si i keimah nih aw ka ti lo mi thil zeibantuk hmanh kan innsungkhar ah thu um hlah seh” tibantuk in an ka in an sim lo hmanh ah mipa tambik i thinlung sungah a um. Cubantuk ruahnak cu khoi hmun an tian ah le zei an tuah ah seh a tlau ti ahcun cetzung (factory) ah nu ti lo pa ti lo rian bangrep ten an von ttuan khat cio ih an supervisor pawl lak ah minu tampi an von hmuh tikah an thinlung cu au i fial hau lo in ai tthum. Khat talam lala ah minu pawl nih hi an pa le pawl nih an thinlung an ii tthum zawn ah lungawipi le lungawi thu sim hna thiam lo in “nangmai cawm mi ka si lo, keimah ten si kai cawm” tibantuk awkam mawi lo in an pa le duhtawk in an sonh tikah ai remh lengmang lio mi an thinlung cu an siat hrawk ter sal pang ttheu. Thilttha asi ti kan theih mi le thil dawh asi ti kan theih mi cungah cun mi zeibantuk nih an kan thloh khal ah siseh, thil zeibantuk nih an kan donh khal ah siseh lung-or-tawm lo ten kan tuah suak thotho ah cun vuleicung thleng tu kan si kho ve men ko.

Unau, kan khua kan ram sungah rampumpi huap in hmin thang mi Ramthlo pa paziat seh kan neih? Ram pumpi cu a uak tuk lai…kan lai ram kulh sungah teh paziat seh hmaihngal pi awk kan neih? Ramsung ram leng komh dih sehla Ramthlo mi hi mipum 10,000 cu kan si men lai tiah ka zumh. Hi sungah pakhat te koko tel rampumpi huap ih hmaihngal pi awk tlak kan neih lo hi ngeihsia zaa ngaingai asi. Cuiruangah, minih Ramthlo pa an ti lengmang mi hi sualralnak, zudin sa-ei nak, thil pawn nak le thangsiat mualphonak lawng ah si nawn hlah seh! Zei kan tuah ah le zeitin kan tuah ah seh mi kan bangh lai ti a taw thawh dan kan thiam lo silen lam a rak sial cang tu le a rak zawh cang tu kan Pa le keneh tel zul i zuam cang siu! Cui pa pawl cu au seh an si lai?

Ramthlo Pa pawl sungah catang nei, Pathian rianttuan, cozah rianttuan le NGO riantuan tu tampi sung in zohtthimh awk tlak cem tiah ka ruah mi minung panga pawl cu hi capar in upatnak ka rak pek hni asi. Tuihlan ih kan khua kan ram cah zohtthimtlak le hmanrua an si cang bantuk in tuihnu lam khal ah hihnak ih a let tam in Pathian nih a ron hman sin hni nak dingah thlazaa ka cam sak hni fawn asi. Ngandamnak le hlawhtlinnak thlasuah cu an ta si hram ko seh!

1.      Rev. L Hrang Hnin (senior retired pastor, Ramthlo Baptish Church, Chin state)

2.      Rev. S Ni Luai (Pastor & missionary, Rakhine state & International)

3.      Ram Luai (Supervisor at Gret, NGO, Falam, Chin State)

4.      Than Mawi (Engineer, Ukka Thirih Co., Ltd, NGO, Yangon)

5.      Sang Ceu (Civil Engineer, Southern Chin state)

Hi a cung ih ka tar mi kan u le kan pa le pawl ih an thuhla cu saupi ngan lengmang le sim lengmang hau lo in an hmin kan hmuh veten mitamdeuh nih cun au an si le zei an tuah cu kan theih cih dih. Cuiruangah, kan nih teh mi nih kan hmin an hmuh tikah zeitinseh kan thei hni sehla kan duh timi ruat bu in kan nitin nun ah Pathian thiangthlarau sawm bu ten a cak tuk mi santiluan kan phat kho ve nak lai kan ti kho nak zawn cio in i zuam cio uh si tiah kan sawm hni.

Hi ca a siar tu Ramthlo pa pawl nan zate thinlungah mangbang zaa in Pathian nih rian ron ttuan hram sehla kan laimi pa pawl lakah siseh, kan kawlram mi pa pawl lakah siseh, kan Asia ram pumpi i pa pawl lakah siseh, taksa thinlung thazaang in a cak deuh mi nan sinak ruangah minu pawl zei rel lo tu si lo in bangrepten cohlan kho nak lungthin thar nan neih kho cio nak lai ruahsannak sangpi thawn ka ca ka eh ter. Kai lawm!