Interview

Wednesday, October 29, 2014

Duhdawtnak Lamtluan - Bawi Nei Thang

Duhdawtnak timi hi pakhat le pakhat,sungle khar, khuale ram karlakah kan nei lo si loin kan nei dih ciao ko nain na ka/kan daw lo kan ni ti theu mihi i dawt lo si loin i dawt dan kan thiam lo a si deuh tiah ka ruah. Zeitinseh duhdawtnak lamtluan ah kan kal kho lai kan thiam kho lai tihi basic in tlawmpal ka ruahning kan von in hrawm ve hni.
Step pakhatnak ahcun pakhat le pakhat, na sungle khar, na khuale ram kha ka dawt bak lai tiin na thinlung na ruahnak kha i thlek i sung-phiatnak nei hmasa. Aruang cu na thinlung na ruahnak kha na hmailam lamtluan caah a thupi bikmi a si. Duhdawtnak timi a ratnak hrampi cu kan lungthin sungin ka duhdawt lai tiin lung i thlek (sung-phiat) khi a si. Duhdawtnak nei dingin na thinlung nai then/thlek cang a si ahcun cucu Pathian khal nih a duhmi a si caah na thinlung na ruahnak kha dawtnak nei kho dingin Pathian nih an bawmh ko lai. Kan biakmi Pathian cu dawtnak thatnak tuah khonak dingah mi a bawm zungzaltu a si. Bawipa hmin thangtha ko seh.

Step pahnihnak ahcun practical in kan hman a hau. Pakhat le pakhat, nupi, tefa, sungkhar, khuale ram ah kan dawt (I love you) ti kha hmang na dawtnak kha an hna mit khal in theih hmuh ve an/kan duh. An hmuh theihmi na dawtnak na langhtermi nih khan nan lak karah dawtnak lam tampi a sersiam lai. Kan nih Lai mi nih cun kan dawt ti cu sim lo kan nu thawn phone kan ni sawn i kan dawt(I love you) ka ti cu ka kiang i ummi ka hawipa lehlam a ning a rak zak cumu. Voikhat voihnih nak ahcun kan ni harh men lai nain a nehhnu ahcun kan thiam vima te ko lai a voikhat voihnihnak step lak kha a har deuh ihsi. Kan Bawipa Jesu khal nih khan Peter kha na ka daw maw tiah voi thum a deih i kan dawt a ti a dawtnak kha a sim. Na khuale ram cah khalah sim ve. Khual ka tlawn caan i Ramthlo a langh nawn lonak ding tahthimhnakah Lungpi tlang ka liam lai tibantuk ah khin maw ka dawtmi Ramthlo tiah ka hnu kai von i mer ta theu langmang. Cuti ka hnu kai von i mer i maw ka dawtmi Ramthlo ti ka simmi nih ka suahsemnak khua Ramthlo dawtnak lam tampi a ka sersiam tiah kai ruah. Cuiruangah kan lugsung i a ummi dawtnak kha pakhat le pakhat karlak ah si seh khuale ram caah si seh kan ka hrimhrim i sim hi dawtnak lamtluan caah a thupi ngaingai mi a si tiah ka ruah.

Acunglam i step 1 le 2 kan neih kho a si ahcun dawtnak lamtluan ah a kan hruai lai i duhdawtnak i a theitlai a simi thinsaunak, mi zaagfah thiamnak,mi zawnruahnak, tangdornak, nun nemnak, tuar khonak, mi ngaithiamnak, lungsaunak, ti pawl kan nei kho lai. Kan zaten dawtnak a nei i thei tampi a tlai khomi si ciao dingin Bawipa nih thluasuahnak kan pe hram seh.
Ngun Duh Lian pa
New York

Tuesday, October 28, 2014

Duhhrilnak - Dawt Sin Par

Deuteronomi 11:26
( zohhmanh nihin ah hin nan hmai ah thlachuahnak le chiatserhnak ka chiah)
Pathian nih minung hnen ah duh hril kho nak an kan pek( Gen 2:17). Adam a mah lawng um har lileng um ding a siang lo ruangah hnakruh pakhat a lak ii mi( NU) Eve a tuah. Cutincun Eden dum sung ah Adam le Eve cu nuam ten an leng/ um. Cuti an leng lio ah cun minu nih thingthei pakhat a hmuh ii a ei cun Adam khal a ei ter.Pathian nih hi thingthei nan ei asi ah cun nan ei ni in nan thi lai a ti. A ti bantuk in an thi tak tak cu leng ah an cung ah siatserh nak a tlung (Gen 3:16-19) ah kan hmuh. Zeiruangah seh an cung ah siatserh nak a tlung. A ruang cu Adam nih Pathian thu ngai lo in A duhdawt tuk mi Eve thu a ngai deuh ruangah si.
Cu ve bantuk in kan nupi kan pasal kan lengfa kan tlangval nih hin kan hmai ka ii a um mi nunnak le thlasuah co nak lam si lo in thihnak le siatserh nak lam an kan hruai tu tla a si kho men.
Samson nih pathian le a lengfa ah khan au seh ai hrilh deuh. Samson nih cun a Pathian kha a hlawt ii a lengfa nu kha ai hrilh deuh.Pathian thu a ngai lo ruangah a cung ah thih nak tiang a tlung.
Kan nih teh kan Pathian le kan nupi kan pasal le kan lengfa kan tlangval ah hin a zei khi seh kan von ii hrilh ve hmang tur.
Abraham le lot nun nak kan von zoh si ah cun an NIH pahnih hi hawitha tuk mi an si satil tampi nei ve ve mi an si. Vei khat cu Abraham nih an satil pawl le a khal tu pawl pakhat le pakhat an ni tawh le an ni rem lo kha a hmuh. Abraham nih cun lot hnen ah nang le kei hi hawitha tuk kan si fawn ii kan satil zuat mi pawl le a ni rem lo curuangah kan ni then lai hi tlang in hin Ram cu cuan aw la na duh nak ram kha I hrilh tiah a ti. Lot nih ee siseh a ti ii Ram cu a cuan ii hringdildel ii a um mi Jordan tiva nelrawn pi cu a hmuh ii ai hrih. A mit in A zoh ah cun a hringdildel in A hmuh cun tiva a tam mi mit a hlang. Asinan a let hnu I a co vo kan hmuh mi a satil vial te a nupi a fale tiang in a sung dih.
Kan MIT in kan hmuh mi thilri, kan hna in kan theih mi thil, kan ka in kan sim mi thu, kan kut in kan tuah mi thil, kan ke in kan kar nak lam cio ah Zumtu kan si nak, kan piangthar ka ni ti nak cu zei tin seh kan langh ter ve. Ka piangthar kai ti ve nan Vei tampi cu ka taksa duh nak in caan ka hmang ka tuah kel kha ka tuah ring ring. Pathian hnak in minung ka rak tih deuh. Kha kha ka rak piangthar si lo in ka rak in fiangthar hoi si.Piangthar kan si ah cun kan ka in sim hau lo kan nun tu ah a Lang.Kan duh mi lam silo in Pathian duh nak lam ah kan kal.
Pathian duh nak tuah kha nan duh nak ngan bik ii nan ret asi ah cun Pathian nih nan duh nak cu a tling ter ve lai ( Mt 5:6). Kan vulei MIT kan hrah sung poh cu kan hmai ah thih nak le siatserh nak nih an kan bawh/ hngak.
Kan vulei mit lawng in ke kan kar sung poah cu kan ni tum mi lam kan tiang kho lo lai.
Kan vulei mit lawng in Thu kan sim sung poah cu kan Thu sim mi cungah siatserh nak lawng te si lai.
Kan vulei mit lawng in tthanso nak kan hawl sung poah cu tlaksam/ siatrawk nak kan ton lai.
Mary cu nu thianghlim asi mi fel a si.A tlangval pa thawn ai ham cang mi asi. Asikonan Pathian nih Thiangthlarau fa na pawi lai tiah ati. Cuti a tuah ah cun. A duh tuk mi. Atlangval a sung hlei ah ningzah mualphor a tuar lai. Asinan a minung duh nak kal tak in pathian duh nak ai hrilh. Pathian duh nak ai hrilh bantuk in pathian khal NIH a duh nak a tling ter a tlangval khal a sung hlei lo.
Kan duh mi lam ah a kal I a tlangleng tu si lo in Pathian duh nak tu kha kan duh nak awk bik ii kan ret a si ah cun kan duh nak kha a kan tlin ter ve ko lai.
Nan hmai ah nunnak, thih nak, thlasuah nak le siatserh nak ka ret curuangah nun nak kha I hrilh uh nan mah le nan te fa nan nun nak ding caah Deut 30:19.
Hi Thuthangtha a ka rak siar sak tu nan cung ah pathian nih nan duh nak cu in tlin hram hni ko seh

Monday, October 13, 2014

Prayer & God's timing - Mai Esther Dimte (HLD)

When my father was hospitalized from his accident on October 1, 2012 I prayed all night long for miracle but my prayer was not answered in the way I wanted. In fact, it was answered in a different way. As a result, my father’s wound could not been healed. Instead of keeping him alive, God took him away from us on October 3rd, 2012. I am still questioning as I move forward to deepening my spiritual journey. 

Last year during the summer, I packed up all my personal belongings and sorted them in individual boxes. I packed all my text books in one box so that if I had to go back home, I would be able to ship them before I leave. I packed all my clothes in separate bags and gave away a lot of them since I was not sure if I could stay past the summer. And so my limited time in America had come closer to an end but I still did not give up on praying. I took the trip to seven states as I said goodbye to friends. I had exactly two days before I knew for sure if I could go to graduate school. If not, I had three weeks to leave the country. On August 5, 2013 I fasted and prayed as it was my last chance. When I received the phone call, I was literally crying with happy tears and jumping excitedly. I could not be happier. Yes, I got to go to graduate school. Yes, I got to study Social Work. And most importantly, my prayer had been answered.
Why didn't God answer my all night long prayer two years ago? I learned that God answers what is best for his people. It was better that my father went home with God instead of suffering from his injury.

Sunday, October 5, 2014

Ramthlo le hruaitu - Mai Esther Dimte (HLD)

Kan khua pawl hi pakhat hnu pakhat ka zoh lengmang hni tikah mipi nih “nang cu kan in ttul bak, kan hruai ko” ti ding khop in rinh awk a tlak mi le bohsan awk a tlak mi hruaitu ka hmu hrih hni lo. Aruang ka hawl tikah ka ruatsuak mi tampi lak in pakhat te cu mipi nih lungtho ten an kan hruaitu le zaanghlei an kan cawi sak tu pawl upat awk hna kan thiam lo ruang bik ah asi tin ka hmuhsuak. Mipi hruaikhonak huham, huamnak, teimaknak, zuamnak le zawnruahnak kan nei lo bu in hruaitu kan tuan tikah zeihmanh kan tuansuak mi a um lo. Kan tuansuak mi sun khal ah lawmtu hnak in soiseltu kan tong tam deuh. Khurkhua ruat lengmang ah lungfak zaa ngaingai kan si ka ti mi cu kan mah nih kan ruahban kho lo mi kan riantuan pi hawi nih an ruahban tikah lungawipi hna thiam lo in mipi nih an buai hlan ah hruaitu le hruaitu kan i sawhsih lengmang. Hihi mi kan bangh lo nak bik cu asi tin ka hmuh. Tuan ih ka sim cang bang in kan khua mi lakah au hmanh hruaitutha dirhmun ah a tling tu kan um lo ih mah le huamnak men cio ih a tuan mi kan si ruangah kan riantuan pi hawi pawl hi faktuk in sawhsih hlah uh sila kan thanso tla a cak deuh men lai. An kan hruaitu pawl nih tuahding, pek ding, liam ding, kal ding an ti mi pawl hi el lo ten zul kho i zuam siula kan hruaitu pawl nih hihnak ih cak deuh in an kan hruai kho deuh men lai. Mah le riantuan pi hawi an si ah, an kan hruaitu an si ah, kan hruaimi mipi an si ah pakhat le pakhat kan ke kan i phelh lengmangnak thawng in hawi kan pha kho zau hlei lo lai timi hi i fiang cang uh si! Culawnghmanh si lo in hruaitu khal nih mipi mi tamdeuh ih duhnak zeiseh a si, an ti kho mi zeiseh a si, zeiti zawng in seh kan khuaram thangso sin ding in le kan pawlkomh cak sin ding in rian kan tuan khat kho lai timi ruahnak thawn kan mit hrak in kan thinlung innka ong ve uhsi la mipi le hruaitu kar lakah thu-el-nak si lo in rem-deih-nak hoi a leng lai tiah ka zumh. Kan Bible ca sung hrimhrim ah mipi le hruaitu kan rian fiang ten an kan simh.
Hebrew 13:17 “Nan hruaitu pawl thu ngai uhla an thu pekmi bangin thlun uh. An hnaṭuan daan cu Pathian hmaiah an phuan ṭheh leh ding ruangah cawl loin an lo kilkhawinak hi a si. An thu nan ngai a sile lungawi aipuang in an hna an ṭuan ding; an thu nan thlun lo a sile riahsiatnak thawn an ṭuan ding ih cumi cu nan hrangah zianghman ṭhathnemnak a um lo ding.
Hruaitu tha si kan duh ah cun kan riantuan hawipi mi nih camriam an ton tikah simaw, thangsiat mualpho an ton tikah simaw, mi nih relkai le a si lo tuk in mawhphurh an si tikah simaw kan dirkam pi hni awk asi. Thubuaibai a um tikah a kaphnih in remdeihnak kan tuah sak hni awk asi. Pakhat lawng lungfim suah ih a dang pakhat va runh/mawhthluk ciammam tibantuk hi kan hrial ding mi asi. Cuncun, kan lak ah ruahnak ai bangh lo tikah thu ai el mi an um caan ah hin an kar ah thu kan remh sak kho lai kan ti lo ahcun i thlak lo ten um kho i zuam kho khi upa lungfim pakhat ih rian asi fawn. Thu kan fian lo mi deih nak tete kan tuah tikah siseh, ruahnak tete pek kan duh ah siseh, lungfim suah kan duh tikah siseh, kan mah le kan dirhmun thaten kan i cek hnu ah karhlang uh sila buainak a tlawm deuh lai. Kan mah nih a phi kan theih cia mi simaw, thutthing le hlatthing kan phorh tikah simaw, kan sim cia kan nolh lengmang ah simaw khat ta lam nih zeitinseh an rak ruat ve lai, zeitinseh an rak hmuh ve lai ih zeibantuk lungput seh an rak neih kho ve ti tiang in ruat sak kho i zuam ding asi. Mipi hnen ah suahpit awk tlak thu asi maw, ka thutlangtar le ka thudeihnak, ka thuhlehnak, ka kalpi mi an i kaih maw ti tla thaten kan zoh ah a tha. Mi zei bantuk kan si hmanh ah “ka palh aw, ka ngeihthiam” ti hi i fahsak fawn hlah uh !
Mibawmsan kho tu kan si lo ahcun mi soisel tu khal si hlah uh si! Keimah sisehla timi lungput kan neih kho lo ahcun mi khal va sawhsih hlah uh si! Dawtnak thawn mi thu kan va simh ahcun a dang va be lengmang hlah uh si! Kum lawng upat ih ruahnak le muthluak hmuah bawhcik te kan si ringring ahcun kan minung hawi hmai ah ningzakzaa kan si pang lai. Khrihfa upa tuan kho ruang men le a dang social club ih hruaitu si kho ruang men ah kan i uar ding mi le kan hngal ding mi pakhat hmanh a um lo. Kan tlinh ruang theng ah si lo in midang hril awk an um hlei lo ruangah hril mi tla kan si kho men ti i thei bu in toidornak lungthin nei cang uh si!
Hruaitu kan si ah, hruaimi kan si ah, ruahnak petu kan si ah, bomh mi kan si ah, bawmtu kan si ah kan zaten Ramthlo ah Pumkhat kan si timi cing ringring uh si! Kan taksa pumkhat sungah kan mit nih kan bah lo nak dingah khua thaten a zoh a hau. Thu pingpang kan theih lo nak dingah kan hna nih thaten a ngai a hau. Pakhat hmanh khi tthen awk tha an um lo ih tthen awk ttha khal an si fawn lo. An zaten an mah le an rian cio an ttuan lawngah kan taksa ruangpum a ngan a dam ih a tthanglian. Cubantuk tthiamtthiam in kan pawlkomh pi simaw, kan khua simaw khal hi pumkhat kan si ruangah hruaitu nih kan rian ttuan uh sila mipi khal nih kan rian ttuan ve uh si! Kan mah le kan rian asi mi cio ah Pathian pek mi rian asi ti thei buten le amah Pathian cah asi ti ruat bu ten toidornak, thinsaunak le a kaakip in kan tthanso ding ruahsannak thawn kan hlawhtlin hlan lo i somhdawl uh sila dawtnak thawn kekar khat cang uh si!
Hi Bible cacaang in ka ca ka eh ter lai.
Rom 12:4-8
4Kan ruangpi hi pakhat a sinain taksa ṭhen tampi an um ih cuih taksa ṭhen pawlih hnaṭuannak cu an bang aw lo. 5Cu bangtuk in kannih khal mi tampi kan si nain Khrih thawn kan pehzom awknak ah cun pum khat kan si. Kan ruangpi ih taksa ṭhen pawl an peh awk thluh vekin kan peh aw thluh ve a si. 6Curuangah laksawng phun dangdang kan ngahmi cu Pathian zaangfahnak kan cozat ciarin hmang uhsi. Kan ngahmi laksawng cu Pathian thu phuan ding a si ahcun zumnak kan comi zat in phuang uhsi; 7cubangtuk ṭhiamṭhiam in midang riantu ding kan si ahcun rian uhsi; zirhtu ding kan si ahcun zirh uhsi; 8midang thazaang petu ding kan si ahcun pe uhsi. Kan neihmi thilri kha midang hlawm ding kan si ahcun siang zetin hlawm uhsi. Hotu ding kan si ahcun taimazet in ṭuan uhsi; midang hnenah zaangfahnak langtertu ding kan si ahcun lungawi soparte in langter uhsi.

A siar tu nan zate cungah Pathian thlasuahnak um sin hram ko seh! Kai lawm!