Dawtmi Ramthlo Pa hnenah cakuat - Mai Esther Dimte (HLD)

Kan dawt tuk tiah ka kaa in vei Zahra kan simh ding hnak in capar in veikhat ten ka langh ter silen kan khuapi nih an theih lai ii an in dawtnak an langh ter ve lai tiah ruahsannak sangpi ka nei. Khual na tlawn ah khin minih na hmin maw na in deih hmaisa na ratnak khua seh an in deih hmaisa? Cui an in deih mi na leh lio ah na thinlung ah zeiseh ra suak? Ramthlo pa na si nak ruangah nai uar maw? Nai hmaihngal pi maw? Asilo ah na ningzak in nai zahpi hoi seh? Kan lai dan ahcun mipa cu roco tu nan si lawng si lo in miphun hmin (Suntei, Cenhrang, Hlawnceu…tbt) nan tesin fapar san tiang ih a phur tu nan si. Asian, Latin American le Middle Eastern mi tampi cu mipa pawl hi tangka hlawh tu an si ii minu pawl cu tangka hmang tu ti an si. Phundang in kan sim silen, mipa pawl cu rawl hawl tu an si ii minu pawl cu rawlsuang tu an si. Hitin kan hngaksiat ten kan tthanlian tikah kan upat hnu ih ram cangkaang le ram tthangso kan hong tian tikah kan hmuh nak le kan theih nak an karh lawng si lo in an i dang phah cih. Ramthlo pa pawl hnenah sawm kan duh hni mi cu cang-ai a kua sung lawng ih a hran bang in kan mah Ramthlo mi karlak lawngah hrang hlah uh! Khuadang ramdang mi lak khal ah attul ah cun hrang ko uh! Hrang ka ti tikah mi thawn i tawh huat le thu vai el thengtheng ka ti nak si lo in kan ruahnak ai bang lo mi zeiruangah seh ai bangh lo tin le zeiruangah seh mi nih an hmuh ning in ka hmuh kho ve lo ti mah le mah i cek bu ten nan hawipi lakah kekar ve hram uh ti kan duh sak hni. Hawi hnen suak lang kho ding le hawi zawng ah i pawl kho ve ding in fimthiamnak cataang neih thengtheng a ttul lem lo. Cataang nei le zirsang si kho ahcun a va ttha rilmal nan, cui sinak nan neih ve lo ruang khal ah dai ten to men tu si hlei hlah uh! Aliamcia caan von zoh hmanh uh si! Siangpahrang pawl kan zoh silen minu hnak in mipa an tam deuh. Ram uk tu bawi le ralkap pawl kan zoh khal asilen mipa an tam deuh. Biaknak lam ah kan zoh khal asi len mipa an tam deuh. Scientist, Engineer le Doctor kan zoh khal silen minu hnak in mipa an tam deuh. Hitluk vuleicung pumpi sehvel in kan zoh tikah mipum in, thazaang in, fimthiamnak le neihsiah in a cak deuh mi mipa pawl hi kan khua khal nih tampi kan in nei ve hni ko. Asilen, kan khua cah zeitluk in seh kan in hman hni i zeitluk seh Ramthlo mi na si nak ruangah zaanghlei na cawi cang ih zeizat seh na nihlawh samphal na pek cang? Thazaang in a cak deuh mi nan sinak ruangah nan mah hnak in a derthawm mi minu nan zawmtai pang maw? Nan cahnak seu nga i seukhat hmanh an tluk lo mi minu cungah teh nan kut nan thlak pang maw? Asilo ah minu pawl ih thusim mi zei ah ngai pe lo in nan um pang maw? Minu khal mipa bantuk ten Pathian nih bangrepten a ser mi asi kha hngilh pang hlah! Tuisun ni ah innsungkhar ih lu bik cu Pa asi tin a zum tu le a zul tu mi tampi cah cun minu duh ning ih zul ding cu thil ol ai asi lo. Cui a ol lo mi a tuah suak kho tu cu ruahnak picang nei le duhdawt zaangfah zawnruahnak lungthin nei taktak tu asi tin kan ti kho lai. Asilen zeitinseh cui a harsa ngaingai mi sinak in kan i tthumh kho lai i kan minung hawipi minu an si ah, mipa an si ah bangrep ten kan zoh kho hni lai le kan hmuh kho hni lai timi lam hawl hnik siu. Raal tek (refugees) pawl bomhnak zungah rian ka ttuan hnu ah hin nisuahnak lam ram le nitlak nak lam ram mi pawl ih minu le mipa cung ih kan hmuh hni dan an i bangh lo ning le khat lam khat lam hnen in zir kan ttul veve ning ka hmuh sinsin. Tahtthimnak ah, nisuahnak lam ram ahcun “innsungkhar ah thuneitu bik Pa ka si i keimah nih aw ka ti lo mi thil zeibantuk hmanh kan innsungkhar ah thu um hlah seh” tibantuk in an ka in an sim lo hmanh ah mipa tambik i thinlung sungah a um. Cubantuk ruahnak cu khoi hmun an tian ah le zei an tuah ah seh a tlau ti ahcun cetzung (factory) ah nu ti lo pa ti lo rian bangrep ten an von ttuan khat cio ih an supervisor pawl lak ah minu tampi an von hmuh tikah an thinlung cu au i fial hau lo in ai tthum. Khat talam lala ah minu pawl nih hi an pa le pawl nih an thinlung an ii tthum zawn ah lungawipi le lungawi thu sim hna thiam lo in “nangmai cawm mi ka si lo, keimah ten si kai cawm” tibantuk awkam mawi lo in an pa le duhtawk in an sonh tikah ai remh lengmang lio mi an thinlung cu an siat hrawk ter sal pang ttheu. Thilttha asi ti kan theih mi le thil dawh asi ti kan theih mi cungah cun mi zeibantuk nih an kan thloh khal ah siseh, thil zeibantuk nih an kan donh khal ah siseh lung-or-tawm lo ten kan tuah suak thotho ah cun vuleicung thleng tu kan si kho ve men ko.

Unau, kan khua kan ram sungah rampumpi huap in hmin thang mi Ramthlo pa paziat seh kan neih? Ram pumpi cu a uak tuk lai…kan lai ram kulh sungah teh paziat seh hmaihngal pi awk kan neih? Ramsung ram leng komh dih sehla Ramthlo mi hi mipum 10,000 cu kan si men lai tiah ka zumh. Hi sungah pakhat te koko tel rampumpi huap ih hmaihngal pi awk tlak kan neih lo hi ngeihsia zaa ngaingai asi. Cuiruangah, minih Ramthlo pa an ti lengmang mi hi sualralnak, zudin sa-ei nak, thil pawn nak le thangsiat mualphonak lawng ah si nawn hlah seh! Zei kan tuah ah le zeitin kan tuah ah seh mi kan bangh lai ti a taw thawh dan kan thiam lo silen lam a rak sial cang tu le a rak zawh cang tu kan Pa le keneh tel zul i zuam cang siu! Cui pa pawl cu au seh an si lai?

Ramthlo Pa pawl sungah catang nei, Pathian rianttuan, cozah rianttuan le NGO riantuan tu tampi sung in zohtthimh awk tlak cem tiah ka ruah mi minung panga pawl cu hi capar in upatnak ka rak pek hni asi. Tuihlan ih kan khua kan ram cah zohtthimtlak le hmanrua an si cang bantuk in tuihnu lam khal ah hihnak ih a let tam in Pathian nih a ron hman sin hni nak dingah thlazaa ka cam sak hni fawn asi. Ngandamnak le hlawhtlinnak thlasuah cu an ta si hram ko seh!

1.      Rev. L Hrang Hnin (senior retired pastor, Ramthlo Baptish Church, Chin state)

2.      Rev. S Ni Luai (Pastor & missionary, Rakhine state & International)

3.      Ram Luai (Supervisor at Gret, NGO, Falam, Chin State)

4.      Than Mawi (Engineer, Ukka Thirih Co., Ltd, NGO, Yangon)

5.      Sang Ceu (Civil Engineer, Southern Chin state)

Hi a cung ih ka tar mi kan u le kan pa le pawl ih an thuhla cu saupi ngan lengmang le sim lengmang hau lo in an hmin kan hmuh veten mitamdeuh nih cun au an si le zei an tuah cu kan theih cih dih. Cuiruangah, kan nih teh mi nih kan hmin an hmuh tikah zeitinseh kan thei hni sehla kan duh timi ruat bu in kan nitin nun ah Pathian thiangthlarau sawm bu ten a cak tuk mi santiluan kan phat kho ve nak lai kan ti kho nak zawn cio in i zuam cio uh si tiah kan sawm hni.

Hi ca a siar tu Ramthlo pa pawl nan zate thinlungah mangbang zaa in Pathian nih rian ron ttuan hram sehla kan laimi pa pawl lakah siseh, kan kawlram mi pa pawl lakah siseh, kan Asia ram pumpi i pa pawl lakah siseh, taksa thinlung thazaang in a cak deuh mi nan sinak ruangah minu pawl zei rel lo tu si lo in bangrepten cohlan kho nak lungthin thar nan neih kho cio nak lai ruahsannak sangpi thawn ka ca ka eh ter. Kai lawm!

"If there is a problem, there is a solution" - Mai Esther Dimte (HLD)

Ka suak ka in phunsarih ka si tiang khua ah ka um ih computer/Internet timi ka rak thei/hmu dah lo. Ramthlo ah computer ti a mikmak hman kan rak theih lo lio, Internet zei asi ti mi hmanh kan rak theih lo lio ah hibantuk in vuleicung kil li um Ramthlo unau pawl hmunkhat te le caan khat te ah kan i sawn bia ruaimai lai ti khal kan rak ruat baan dah lo. Sihmanhsehla tuisun ni ah ramleng um unau lawng si lo in ram sung um unau khal kan zaten zalen ten computer/Internet duhtawk in kan hmang kho cang. Ramthlo khuate berek kan rak ti lengmang mi, barawh zat hmanh kim lo kan rak ti lengmang mi khua in minung 240 lenglo nih a laar ngaingai mi Social Media/Networking lak ih a ttengnge pakhat asi ve mi Facebook tla kan hon hmang kho i thu le hla vuleicung kil li deng tiang in kan i thanh kho mi hi a sunglawi ngaingai.
Asilen, tthaten kan i tthathnem pi ngaingai maw? Au nih seh ai tthat hnem pi cem lai? A hman daan thiam lo in kan caan vialte kan pek dih ahcun mantahla lo ah a sung tu cu kan mah kan si ko lai. Kan khua pawl nih teh zeitluk in seh kan tthansonak karbak ah an kan bomh le pakhat le pakhat seherhnak kan i neih ti hi zoh hnik siu.

Ramthlo nih Facebook Groupmails kan hman nak hi kum khat lenglo asi cang. A liam cia caan kan zoh sal silen thudeihnak tete kan tuah mi hi kan thutheihnak i be deuh seh, hawi theih zat tla thei ve siu la kan ruah nak tete tla i hlawm cio siu ti ruahsannak liolio ih deih kan si ko nan mipi lam nih kan leh lo nak hi zeiruang cem ah seh asi hmang ti kan ruat cio ding ka duh. Hi a tanglam ih ka tar mi pawl ruangah kan leh duh lo asi ah cun ngeihsia zaa ngaingai asi lai. Tthanso duh mi kan si le si lo von in test hnik siu!

1. Kan theih lo ruangah kan let lo (google kho asi).
2. Kan theih lo kha mi nih an kan theih pang lai ti kan phan ruangah kan let lo.
3. A thei cia bantuk ten kan i um ter ih mi sim ding kan hngak ruangah kan let lo.
4. Mi thusimh kan i nautat ruangah kan let lo.
5. Capo le zohnuam ti dah lo ah caan pek kan huam lo ruangah kan let lo.
6. Computer/Phone tthaten kan hman thiam lo ruangah kan let lo.
7. A leh daan kan thiam lo (zir kho asi).
8. A leh nak hmun kan thei lo (deih kho asi).
9. Thudeihnak pawl an thupi lo tin kan ruah ruangah kan let lo.
10. Tthanso ding le theihkauhnak i bet ding kan duh lo ruangah kan let lo.

Tthansonak tampi cu thudeihnak, thulehnak le ruahnak i hlawmnak thawngin a suak mi a theitlai an si. Cuiruangah, theihnak ih a tlasamtuk mi Ramthlo kan si nak hnga lo atu thok in kan thawhrit nawn hlah seh! Mi thudeih lawnglawng kan ti silen kan mah khal nih thudeihnak tuah ve ding asi ko. Pumpak i soiselnak ai tel lo phot ah cun zalenten thuhla i ruahkhawm kho ringring asi ko.

Tha le zaang thlanhriput ih suah hau lo mi, ih hmuh zilfe ko ruat hau lo mi le Internet cung ih a um cia mi pawl thudeihnak tete kan tuah tikah na minutes panga tetel rak kan pe ve aw la na cah le ka cah ah theihkaunak rak kan seu ve hram.

Au ih hmuihmel kengtu seh na si? - Mai Esther Dimte (HLD)

Tuisun cu ka naupa San Uk Thang ih fanu Merry Thian ih a hmanthlak ka zoh ih ka lungsung ah “duak” tin a ra suak mi cu “au seh a zonh” ti asi. Merry Thian zuk a hmu tu poh nih a nu a zonh ati na, a pa a zonh a ti na, a pi/pu a zonh a ti na tin kan mah le kan mit ai bang cio lo. A nu le a pa nih an mah zonh sehla an duh bantuk in a pi le a pu khal nih an mah zonh sehla an duh ve. A ni le pawl le a nute le khal nih rak kan zonh sehla kan duh cio ve. Asilen, sersiamnak kongah kan zoh hnik lai uh. Pathian nih milai a rak sersiam ah khan a mai hmuihmel keng in a rak sersiam tin kan Bible casungah kan hmuh. Cui thu cu kan hngaksiat ten Sunday school ah kan rak zir ih mi tampi nih cun kan upat hnu pi tiang le kan thih tiang in kan i cinken. Pathian nih a mai hmuihmel keng in sersiam mi ka si ti ai thei tu nih a zei zawn te khi seh kan zonh nak asi hmang ti kan ruat dah maw? A muisam midawh/hmelsia maw asi lo ah mi ngo/dum seh ati duh nak asi? Asi lo ah aw-ka thlum, iang nei asi nak seh kan bangh ding an kan duh sak hoi hmang ti na ruat dah maw? Ka tunu te zuk cu kan von zoh sal ih keimah le keimah thlalang ai bih bantuk ah kai rel. Hi ka tunu te nih hin zeibantuk zawn ah seh ka zonh sehla ka duh tiah ka ruat. Ka hmel ka von i zoh ah ka zonh sehla a mah nih teh a ni a zonh hi ai hmaihngal pi hmang lai maw ti ka ruat. Cun, a dang ka von ruat sal mi cu aw-kam zaang, taw zaang le mi zaangduh ka sinak teh ka zonh sehla ka duh sak hmang maw ti tla ka ruat sal. A hong tthanglian tikah ka ni ka zonh kai sir a ti hmang lai maw? Ka sining ten ka zonh sehla a duh mi hnak in a duh lo mi a tam deuh men lai. Hitluk a famkim lo mi le sualpalh nak ih khat le mi famkim lo milai kan si ko nan kan fa le nih, kan tuu le nih kan zonh sehla ti kan duh hrih ko asi ahcun kan mah an kan sersiam tu kan Pathian sinsin nih cun zeitluk in seh a mah kan zonh ding an kan duhsak hmang lai.

Pathian nih an kan sersiam ah khan amah bantuk in duhdawt zaangfahnak le zawnruahnak lungthin nei tu kan si ding an kan duh sak lawng si lo in mi nunnem le mi bawmsan tu kan si ding khal an kan duh sak. Thazaang der tu thazaang petu kan si ding khal kan kan duh sak. Mi sifak le mi rethei kan zomhteih ding an kan duh sak lo ih zaanghleicawi in mi tlawmngai tu kan si ding kan kan duh sak. Lei le van sersiam tu le uk tu asibantuk in cui a huham vial te cu neih ter an kan duh ve. Mi sual kan si lio le kan tlau cuah-mah lio khal ah thinsau lungfual in “ka fa khoi seh na um?” tin an kan ko huam. Sualsir in a hnen kan kir tikah khan an kan hnong dah lo. Milian le mi hngalhngawng pawl nih an kan namneh lio ah khan kan cah a lung a rak fak ih an kan dirkamh. Leivut lak in an kan sar suak ih a sang bik mi tlangzim ah mizapi ih hmuh ding in an kan cawisan. A neih cia mi tuu zakhat hnak in kan mah a tlau mi tuu pakhat te ruangah nihlawh samphal heu in an kan hawl duh tu le an kan hawl huam tu asi. Hibantuk Pathian kan neih hi vuleicung ah nun man nei cem cu kan si. Famkim ten sersiam mi kan si ko nan, a mah bantuk in lungnem mi kan si ko nan, tukforh nak ruangah a hnen in kan tlau hnu khal ah a mah bantuk hmuihmel kan ken ding an kan duh sak thotho hrih.

Hibantuk muisam keng cu Zumtu u le nau pawl, tuisun ni ah thil sual kan tuah caan ah, mi lungawi lonak kan tuah caan ah, mi kan rel caan ah, mi kan thangsiat caan ah, mi kan namneh caan ah, mi mawh kan phurh caan ah au ih hmuihmel keng tu seh ka si ih cui ka ken mi hmuisam nei tu nih hibantuk thil hi a tuah ve hmang tur maw ti ruat phah in a famkim mi le a thianghlim mi Khrifa nun nei tu si ii zuam cio uh si! Sunparnak Pathian nih co hram ko seh! 

USA Ramthlo Pawlkomh Kumcem Report - 2013

Athu: USA Ramthlo Pawlkomh 2013 kumcem report                 
Ani: January 31, 2014

Ahmun: United States of America

Mipum um zat: 157

State: 16

2013 sung USA Ramthlo Pawlkomh nih a ttuansuak mi pawl:

v  USA Ramthlo nih timhtuahnak a neih mi July, 2014 tonkhawmnak ding cah tiah a kenkip in fund hawlnak a nei.

v  Rev. S Ni Luai le Pastor Thang Bik Lian hmang in August thla, 2013 ah Ramthlo khua ah buthumkomh in Crusade a tuah. Hi Crusade tuahnak dingah tiah mah le siantawk in USA um mi Ramthlo unau seukhat nih an ii thawh khawm i a zate a suak mi cu 2,308,125Ks asi. Hi Crusade tuahnak dingah tiah kuat mi sung in a hlei mi 405,000Ks cu Tuarthlua tlang thlacamnak inn saknak ding cah pek asi.

v  Phun Hre Mang (GFYO, Hotu, 2013) le Falam mino pawlkomh dang pawl ih hohanak in tuah mi Falam Youth Conference (December 28, 2013 – January 2, 2014) ah tlawmngaitu minung paruk pawl nih $500 an suah i cucu USA Ramthlo Pawlkomh hmin in a kuat.

v  Ramthlo unau sung in Pathian rianttuan tu minung 25 pawl cu 2012, December ih USA Ramthlo Pawlkomh nih a veihnihnak tonkhawm nak a neih lio ih ngah mi a hlu (150,000Ks) thawn sunloihnak capar le laksawng a pek hni.

2013 sung Malaysia, India le Myanmar in USA a tiangthar mi pawl:

1.      Lian Thang

2.      Sung Cer

3.      Lal Ruat Pui

4.      Ni Hnem Cuai

5.      Zaang Hlei Thang

6.      Tawk Kung

7.      Zaang Hlei Ceu

8.      San Tawng Thang

9.      Tha Hnem Sung

10.  James Lal Rin Mawia

11.  Ricky Lal Awm Puia

2013 sung USA um Ramthlo unau hnen in nauthar nei tu pawl:

1.      Rual Hlei Thang

2.      Rual Cung

3.      Sui Hlawn Cer

4.      Ram Mang

2013 innsungkhar thar nei tu pawl

1.      Cung Lian

2.      Tha Hnem Sung

3.      Siang Hre

2013 sungah thih-loh tongtu innsungkhar pawl ngeihsiat pitnak:

·         USA sung um Ramthlo unau hnen in thihloh tongtu innsungkhar topitnak

-          Pi Za Doi nih mual a liam taak mi a fapa Tluang Thang

-          Pa Saa Hmung nih mual a liam tak mi a naupa Ram Mang

-          Pa Khua Peng nih mual a liam tak mi a upa Tluang Thang

·         USA sung um mi Hlawnceu tlang sung in thihloh tongtu pawl topitnak

-          Hrianghnang kan unau asi mi Pu Van Bawi Thawng le Pi Sui Ngun Khim tei fanu Tluang Nuam Mawi (3) nih Laurel, Maryland ah mual a liam tak hni mi cu kan mipum lawng silo in ngeihsiatpinak capar le sumpai thawn topitnak kan neih hni.

-          Thlanrawn kan unau asi mi Pu Hre Lian Thang (34) nih a nupi le afale pathum cu an umnak khua Lewisville, Texas ah mual a liam tak hni ruangah kan mipum lawng si lo in ngeihsiatpinak capar le sumpai thawn topitnak kan neih hni.

·         Ramleng um Ramthlo unau hnen in thihloh tongtu innsungkhar topitnak

-          Zaang Hlei Kap (Ram Taang)

-          Hram Men (Hrang Bawh)

-          Cia Iang (Saa Hmung)

-          Thang Luai (Sui Lian)

-          Khua Peng (Za Doi)

-          Fam Sin (Khua Peng)

-          Man Sung (Lal Lian Thang)

-          Van Hnem (Leng Uk pi)

-          Mang Hlei Ling(Tial Tawn)

-          Ngun Bang (Bawka)

-          Thawng Zel (Sang Biak Thawng)

-          Vai Thang Lian (Thang Bik)

USA Ramthlo Pawlkomh,

Central Executive Committee

Vision Na Neih Zat in Bawipa nih Thluasuah an Pek Lai - Ni Khen

“Vision” tiih kan theih leng mang mi a sullam tak tak cu, kan ii timh mi le si kan duh mi khi, kan hmuh tak tak cang tiin kan ruah ii, kan hei cuan kho mi khi asi. “Vision” neih hi Bawipa mi le fa kan caah thluasuahnak Zeizat/Zeibantuk hmuh kan duh timi ri khiahtu a si. Vision a nei lomi nunnak cu a rawk. Vision kan neih lo ah cun, zei tik can ah zei ban tuk, ka si lai ii zei tin ka um lai ti mi khi kan tuak kho lo . Cu, kan tuak kho lo ah cun, a nung ko fawn ii, a thi mi ban tuk kan si.
Abraham cu Lot thawn an i then hnu ah BAWIPA nih ai thawh ii " Na umnak hmun khan, nichuah-nitlak -chaklei -thlanglei vialte cuan tuah hna; na hmuhmi ram vialte kha nangmah le an tefa cu kan pek hna lai i a zungzal in nan ta a si lai" a ti (Gen.13:14-15). (Zoh = cuan = Vision) Abraham nih a cuanh kho zat or a zoh kho zat le a hmuhkho zat paoh kha, BAWIPA nih amah cu a pek dih. A zoh kho lomi le a cuanh kho lomi le a hmuh kho lomi ram cu BAWIPA nih a pe lo. Amah nih zeitluk kau Vision an neih timi kha a thluasuah hmuhnak caah a thupi bikmi rikhiahtu cu a si ko. Abraham nih a umnak hmun in saupi le kaupi in vawlei kil li tiang khi a zoh dih; a zoh ning le a hmuh ning Vision a neih ning tein Bawipa nih ram cu a pek ve. Cuve bantukin kan umnak le kanhram kan i thawknak hmun; kan no lio le kan hngaksiat lio tein Vision kaupi kan neih ahcun Bawipa nih a an ka pek ve ko lai.. 
Zeibantuk “Vision”, zeitluk kau le zeizat kau seh “Vision” kan neih, timh tuahnak kan neih ii zumhnak kan neih timi hi BAWIPA thlasuah kan hmuhnak ding caah rikhiahtu (thuthentu) an si ring ring ve. Kan “Vision” a auk , a kau ahcun kan thlasuah hmuhmi a uak lai i a tam ve ko lai. Asinain, kan “Vision” a bit tuk ahcun kan thlasuah hmuhmi le comi a bite, a tlawm te a si ve ko lai.
BAWIPA nih " ka hal law miphun vialte hi nangmah kan pek dih lai; Vawlei hi a dihlak in nangmah ta a si lai" a ti (Ps. 2.8). Tlawng kai mi nih Degree sang pi pi le Degree tampi le Doctor degree pawl kha, tlawng kai ka i i thawkka tein hmuh ding le ngah ding ah Vision uak pi le kau pi kan neih ahcun Degree tampi le sangpi cu BAWIPA nih a sunparnak caah an kan pek ve ko lai. Kan “Vision” ah phunhra awn cun, a za ti a si ahcun, phunhra awnnak te lawng an kan pek ve ko lai. Kan “Vision” ah B.A le M.A lawng a si ahcun cu te lawng cu nan hmuh ve ko lai.
Kan rian tuan nak hmun dir hmun cio in, a sang deuh mi Supervisor tuan kho nak maw, manager tuan kho nak maw, si lo le, mah dawr (own business) neih kho nak “Vision” sang pi kan neih kho ii, kan ii timh ah cun, pek kan si ko lai. Abraham kha Pathian tlhasuah pek a duh lio ah khan, ram le khua kha zoh duh lo le cuan duh lo in, Bawipa nang mai thu thu si ko seh tiin um men seh la Pathian nih thlasuah a pe duh tur maw? Pe naisai hlah.! Kan Vision neih ning le neih zat in BAWIPA nih mi vialte hi thleidannak um loin thlasuah a kan pek dih ve. Nang na Vision zeiseh a si ve ? Abraham thlasuah a pe tu Pathian nih nang mah khal thlasuah pek an duh ve!

KUT NEH & KE NEH - Nei Thang

Hlan lio kan pupa san ah fim nak cu an nei nan zir thiam nak arak tlawm. Asinan an santiluan dan in an rak nung thiam. Mi neinung nih an neihsiah vialte khuangcawi nak le zusa ei nak ah an rak hman i cukhal cu an sansungah mi zoh sunh mi an si. Mi raltha Lian Dang le Kip Thlur tei pawl khal tuisun ni tiang Ramthlo paral ttha tiah neh-nang neitu ansi. Dinfel nun an nei i Peih zuamnak tibantuk khal ah asung mi nih na kaneh bak kan khua cawi mawi tu ah khuazing nih cah nak in pe seh tiah za an i tlai i lungawi ten zusa an ei khat. Innka ah tawh uak pi an bunh i a on ol taktak nan inn sung thil atlau dah ti arak um lo. Cuticun an san nih an kan mak tak mi cu mi upat thiam, rinh um nak le dinfel nak hi an kut neh cu asi i khuaram ca-ah an nun nak tiang anrak liam.
Sile tui kan san ah teh inn tawh ah a fate kan hmang i on awk a ttha lo mu kan ti hmanh ah inn sung thil a rak bau thotho. Tuisan cu fimthiam san le ramdang kal in tawi vah caan kan ti lai cu. Abraham kha Pathian nih “na tefa Arsi le tthesep zat in kan karh ter” lai ati nan amah sungsuak cu Isaac pakhat lawng asi ih ruah ding atam ngaite kati. Kan nih kan khua hi mitampi ramdang kan tian mi hi Pathian nih khuaram tthanso nak ding le miphun cawi mawi tu-ah asiko lai tiah ka ruah. Minung nih cun kan ruah nak le kan tikho zawng khal aibang lo i Vuipi nih aza kauh le zung hnam i za kauh hi theih thiam ahau. Khua a um mi khal nih kan Zakauh in Malay, India, Singapore, Australia tin ram dang dang in kan mah le Zakauh cio in NEH hi nei sehla kan nun hi sullam anei mi asilai tiah karuah. Kan nun sungah zeibantuk seh katuah ka te le fa le ka khua pi nih kan thuhla hi zeitik tiang seh an kan sim lai. Abraham ih tefa tufa bangin Ramthlo tefa tufa nih kan khua kan ram ka u kan nau kan kiangkap cio ah hngilh kho lo mi NEH nang ttha neih kho i zuam cio hram sehla vulei cung kan nun man san tlai mi sihram seh ti saduh thah nak thawn...

Kailawm

Mi ralttha kan ti mi hi - Ni Khen

Hngaksia  kum 2 cung poh nih cun phone tongh an thiam taktak. An phanh kho lo nak hmun ah ret dah ti lo ah, an tongh kho lo ding in tuahnak lam a um lo. Zeitluk ttha in "security" tuah khal ah caan rau lo te ah a "password" an theih tthiamtthiam. Zeiruangah hi tluk ol  te in an thiam kho? Mirangca khal an siar thiam lo nan. An thluak tthat tuk ruangah maw a si hmang lai? Bible catlang pakhat hmanh ol ten an i cinken kho fawn ual lo.

An sining theihfian duh ah hngaksia nih Phone an tongh lio ah ttha tein ka zoh lengmang hni. Phone tham tuk mi hngaksia  poh nih an i bangh dih nak pakhat a um. An tham mi phone kha a siat pang lai tiah ralrinnak an nei bak lo. An tuah duhmi bak kha ruru-rara in an hmeh ko. Cutikah ol ten an hawl mi an hmuh kho  i an thiam zau. Casiar kho lo upa nih cun phone a siat pang lai ti phang in kan tok lek  lo tik ah kan thiam kho lo.

Minung kan nunnak ah hin ttihphannak um lo ten kan tuah duhmi kan tuah ngam hi a rak thupi tuk. Kan duhmi kan thiam kho nak dingah thluaktthat (smart) tuk khal a rak hau lem lo. Cathiam tuk khal a rak ttul lem fawn hmang lo! Kiangkap le midang zoh tuk lo in kan tuah duh mi bak ruru-rara in kan rak nam ngam hi a rak thu bik ko hmang  ka ti. Cucu, raltthat kan timi cu a si ko lo maw? Ram le miphun ca-ah nunnak pek ngam  in riantuantu pawl theng te  khi mi ralttha an si lem hmang lo. 

Cawn ding le theih ding in a khat mi ramttha phanmi  Kan Ramthlo  zate nih "kei cu san ka tlai lo eh..."  “ka tar tuk cang eh” “ka thluak sia tuk eh” ti in ai tangdor  tak mi a bang  mi mi ralsia kan tam tuk mi hi cu a poi ngaingai ko. Kan ngamh lo ah cun kan thiam kho ding mi a rak um lo. Kan derthawmnak i donh ter lo in mit sinh kam seh in raltthat deuh kan rak ttul  bak ko hmang..

Zate caah that hnem nak asi lai maw ti ruah nak thawn!

Ni Ni,

USA

Ramthlo Par dawh ter tu Ramthlo Mino - Mai Ngun Siang Dim

Pathian kut suk thilvialte a dawh tertu le tlam a tlin tertu ah Pangpar hi ai tel ve. Vawleicung ah pangpar phun tampi a um ih an mahle an tikcuu te cio ah an par dawhbik suah in an umnak hmun le sertu Pathian an sunlawi ter. Mino khalnih ai dawhbik mi kan par suah in kan khua, kan miphun le sertu Pathian sunlawi tertu ding kan si. Hi caan rau lo te kan no lio ah hin, zeitinseh a sunglawi mi par ka si lai i, a sunglawi mi pardawh kan suak kho ve lai? Pangpar hi mining nih ai dawh kan ti mi ai bang cio lo nan an mahle an par finhfing ah dawhnak an nei cio. Cu ai bangcio lo mi an i dawhnak cu hmunkhatte ah kan tonh ih kan hman thiam a si ah cun ai dawhnak a fomkim ih mi thinlung di a riam ter. Zeitinseh mino nih aibang cio lo mi kan par dawhnak hi hmunkhatte ah kan hman ve lai? Ruahdan le hmuhdan tam pi sung in;

1. Pathian tihzahnak
Kawl thufim ah'' na no lio ah fimnak hawl, cun sum le saw hawl aw la na kum u pa hnu ah pathian hawl'' ti'n thufim an nei. Asinan kan nih zumtu caah cun Pathian hi no1 nak si seh la, thildang vialte khal an kan pe tu si. Pathian tihzah cu fimnak hramthoknak a si. Pathian tihzah awla na lungthitum a kim lai. Mino nih Pathian kan tihzah nak in kan khua kan miphun kan dawh ter kho lai.

2. Fim thiamnak
Fim thiamnak hi phunhnih in kan zoh lai;
a. Nu'i hrin fim thiamnak.
            Nu pumsung kan suak in kan thiam hmaisabik cu tah si ko hmang ka ti. Cun a sia a tha theihthiam nak kan nei. Zeibantuk khal ruat khonak thinlung kan nei dih, cu kan neih mi ah cun zumnak le zuamnak kan nei a siahcun kan hlawtling ko lai.
b. Zirnak in fim thiam nak
             Kum nga kum ruk kan kim cun au poh tlawng kan kai theh cio. Kan i thawhnak cu kan i bang dih nan kan bannak belte ai dang dih cio. Zeikhal sisehla tlawng sangsang va kai le va zir lawng hi fimnak zir si hlei lo ih, nitinte kan hmuh\ ton mi khal hin zir kho si thiamthiam ko. " saya tha bik cu kan hmuhton mi thil hi a si ih a man a khungbik fawn". Thilsual fate ih kan ruahmi pawl khal hi kan nunnak ah zirnak sangbik an rak si hoi theu. Cun ca tampi siarnak khal hi zirnak tha ngaingai a si. Tampi kan siar le tampi kan theih lai, cu kan thei mi nih cun ralthatnak an kan pek lai ih, cu ralthatnak nih cun a sunglawi mi thlawhtlinnak an kan pek lai. Fimnak tel lo theinak hman cu, theihnak tel lo fimnak hnak in man a nei deuh. Kan no lio ah hin ca siar daithlang hrimhrim hlah u sih. 

3. Dinfelnak
Dinfelnak nih hin miphun a dawh ter. Thlakhat hrawng liamcang mi ah chinland today ih an post mi ka rak siar mi cu, malaysia ah kan laimipa nih a riantuannak hotel ah room a thianhhlim pah in Dimond ring(pezung) a sar ih hotel rian neitu pawl hnen ah a pek sal. Kan lai lungput te hi ka uar ngaingai. Thil fate cungah dinfelnak kan neih sile thil uakpi cung khal ah minih an kan rin lai. A hmanmi ruahnak le lungput nih nundan hman a suahter.

4. Caan hmanthiamnak
Caan cu nunnak a si. Kan caan kan holhter cun kan nunnak khal kan holh ter ve. Second pakhat sungah kan nunnak khuaruah har in ai thleng kho i, thilvialte khal aithleng kho theh. A caan hmandan a thiam ih caan sunlawi zia a theitu cu mi upatmi mi hlawhtling an si ko lai.

5. Tumtahnak neihnak
Dinhmun aibang, tuahmi aibnag , ei mi aibang ko nain, mitlawmte lawng nih hlawhtlin nak an hmuh theu. Cubantuk ih laireltubik cu pumpak cio ih kan neih mi lungput or tumtahnak hi a si. Tumtahnak nei in thinlung tluang ten teimak nak, tuar khonak, zuamnak lungthin le Pathian tihzah nak thawn hmailei ah kekar sin vingmang ti ding mino kan si. Minung hi auhman fomkim dih le tlamtling dih kan um lo. Cu kan fomkim lo nak le tlamtlinlonak cu hmunkhatteah funtom in kan ruahnak, kan hmuhdan, kan thihmi, kan thiammi pawl hi pakhat lepakhat i sim ruah in Ramthlo par dawh tertu Ramthlo mino kan si ti hi ca ngamtu ih ka hmudan ,ka ruahnak le ka theihmi sun te ka thiamtawk ten ka rak ngan ih, nan ruahnak, nan hmuhdan Ramthlo caah rak kan sim ruah cio ve uh ti khal kan sawmbet hni fawn. Kai lawm!

Christmas le kan lungput - Ngun Siang Dim

             Tikcu le caan nih tleih kho lo in an liam lengmang ban tuk in, kan nun nak khal nikhat hnu nikhat a liam lengmang ve. Zei tik kar lo ah December tla kan tiang deng mah ko. Minung tampi thinlung, ruahnak, khuakhan nak khal hi caan nih hin a dang lam ter. Hmuh mi kip le theih mi kip nih, cui thawng cu kan sim seh la bang in, kan thinlung hmunseukhat ah cun a khat ko. Cui caan te tian lai ding cu kan i cang tuk cio. Kum le caan a hung rau i, kan hngilh cang ko hmang kan ti mi liamcia caan pawl cu, zanlam Ni a liam nan zinglam ah kham kho lo in a hung suak sal ban tuk in, kan thinlung ah a hung suak sal ko. Phaizong an par cang i, chokhlei nih par an i dawmh lengmang cang. Facang an thar phah cang i, fang aat nak ding kan i tim lam cang. Khuaruah har Pathian khuakhan nak sung ah, mah le tikcu le caan te cio hmang in sermi hmuah hmuah nih hmunkhat te ah caan kan hmang cio. Cui sung ah cun nang le kei khal kan i tel ve. Kham kho lo mi thikcu le caan nih cun a kal pi thluahmah i, a tu ah Christmas kan tiang sal deng cang. A liam cia mi kan pi le kan pu pawl kan von zoh sal tik ah, sertu Pathian thei lo in thingpi, lungpi le tlang kip bia in khua an rak sa. Hi pawl nih hin kan sual nak an kan ngeihthiam ko lai ti ah rai an rak thawi, zu le sa thawn. Cu tin cun an nun nak an rak liam. Cu pawl cu caan nih a kal pi theh hnu ah, " Jesuh khrih cu kan sual nak tlanh ding ah vawlei ah a ra" (1 John3:5) ti mi thawngtha ruang ah a tu ah nang le kei Pathian fa/Khrih fa kan si. Cu Khrih fa kan si nak langh ter nak ah Christmas puai kan ti i, December ni 25 hi an kan tlan tu Jesuh suah ni tin kan hman. Ngai ngai ti ah cun Jesuh suah ni hi au hman nih fiangten an thei lo. Kha lam cu va um ko seh la. Khrihfa kan si kan ti hnu ah cun sualnak kan hrial awk a si i, sual sung ah kan um ring ring ding a si lo. Cu sual nak kan ti mi pawl cu kan ral pa satan nih kan thinlung sung ah duhham nak, nahneih nak, mi rem lo nak, vawlei sual tuah duh nak, lungput tha lo, ruahnak tha lo pawl a phun phun in rian a rak tuan mi pawl hi an si. Pathian fa a si poh nih cun cu sual nak cu kan i ralrin thiam a thu pi ngai ngai. Zei ruang ah ti ah cun satan cu a hramthawk te in a rak sual cia mi a si, cu sual nak pawl kan zul i kan tuah ve ring ring ah cun, satan fa kan si ti nak si ko. Pathian fa nih cun sual nak sung ah a um ring ring lo. 1John 3:8b nak ah Khrih a rat nak dan cu khuasia riantuan nak siatsuah ding ah a ra a ti. Cu kan thinlung sung i khuasia riantuan nak ruahnak tha lo lungput tha lo vial te siatsuah ding ah cun Jesuh Khrih kan sawm ve cang lo lai maw? A mah thawn cun zeipoh kan hlawhtling hrimhrim ko lai.

Na cah Jesuh a suak cang - Pastor J. Hme Bik

Mi vialte cah thawngtha (Luke 2.:10, I Timote 2:4)

Pathian lamhruainak thawng in 2013 December kan von phan ruangmang cang lomh a um tuk, na bel te in kum u pa deuh cun a liam cia caan vonruah ah lunglennak, zunngeihnak, ngeihchiatnak phunphun kan nei ko lai. Lengfa tlangval khal nih duh mi uar mi  saduhthah mi tampi thawn duhtlinlo nak ram vawlei si hmanh sehla a rauh hlan ah Khrismas kan hmang cang lai. Seu khat nih  Khrismas hi a tul lo, Nero suah ni asi, siasal biak asi an ti. Khirsmas hi ka cin kaa in a dong tu nih lei thla suah cu an don hrimhrim ti hi ka hmuh mi tam tuk a umcang. Mahbelte thlasuah don ruah ah si lo in Jesuh sunlawinak ih tuah cu Patian duh zawng asi. Ziah Kirstmas hi kan hman ti ahcun kan Bawipa Jesuh a nun ruang ah asi. Mithi ca ah birthday kan tuah dah lo, anung mi Pathian sunloih tu kan si hi mi van tha cu kan si hrimhrim.

Luke 2:10 ah vanmi nih cun “nan thinphang hlah uh nan ca ih ka rat nak cu thawng tha he asi. Cu thawng tha nih cun mi vial te sin ah lunglomh nak atlun ter lai.”

Isaiah 61:1 “Bawipa thlarau nih a ka khah ter sifak mi sin ah thawngtha phorh awk le,lungkuai mi dam ter awk le, sal ih thang mi sin ah luat nak thanh awk le thawng sung um mi sin ah luat nak thanh awk ah a ka thim ih aka thlah.”

Kan Bawipa Jesuh hi thleidannak nei lo dawtnak ih khat mi Pathian asinak hi hi Bible nih alangh ter. Mi sifak kan si maw? Na cah Jesuh asuak cang. Lungkuai mi na si maw? Na cah Jesuh a suak cang. Sal taang mi na si maw? Na cah Jesuh a suak cang. Thawng sung um in nai thei maw? Na cah Jesuh asuak cang. Halelluijah!

Biaknak dang nih cun Krismas hi an sipuaizi cha lawngah an hman. An inn ah cun Mary Christmas tiah an ni tarh na in, Jesuh kong simh hmanh an duh lo. Ka hngaksiat lio ah  Krismas hi nan dong kho maw? Vok sum ziat she nan thah, na i lengkhawm maw? Zaan nan vaar maw? Laksawng na dong maw? Social a nuam bak. Ei le din ka i nuam bak kan ti a tha ve ko na in khakha cu taksa nuamhnak lawng asi. Nuamh nak lawng si lo in lomh nak, daih nak in hmang lo in caan tam pi kan liam ter a poi tuk, Tuukhal.. ban tuk in ram lak kan um hmanh ah, sizung kan um hmanh ah hawi hnen ah kan i nuamh kho lo hmanh ah, mi fim a dawt tluk in a ka dawt ve, mi lian a dawt tluk in a ka dawt ve, laksawng ka co lo hmanh ah Pathian laksawng Jesuh pek ka si ka ca ah Bethlehem ah a suak, harnak phunzakip tuar in vailam ah a thi. Ka cah a tho sal ka cah Pathian hnen ah thla a ka cam sak, mi vantha ngaingai ka si, A hmin thawn nak in thil ti kho nak phunzakip pek ka si.  Mi vantha ngaingai, mi thlasuak ka si ti in lawm ve ding hi vanmi nih hla an sak hnawh mi hi mi vial te hnen ah lunglomhnak a tlun ter lai an ti mi cu asi.

A siartu vial te cungah Pthian thlawsuah tlung ko seh! Amen.

Tha Tha pa,

Tahan

Duhdawtmi Ramthlo Nu hnenah cakuat - Mai Esther Dimte (HLD)

Nikhat hnu nikhat thazaang rinh i riantuan hnak in fimthiamnak rinh i riantuan a thupit zia le a nuamh zia kan theih in kan hmuh sin lengmang. Mizaan hnak in tuisun ah nu/pa ti thleidannak khal a tlawm deuh i a tlau vima cang. Hitluk a thangso thluahmah mi le ai thleng thluahmah mi thil tampi lakah minu pawl i an cawlcangh ning, an riantuan ning le an thanso ning pawl von zoh tikah hin Ramthlo nu pawl i kan dirhmun ruat lo awk a tha hrimhrim lo. Ramthlo khua suak minu mi nung paziat seh vuleicung fimthiamnak lam in degree ngah tu kan neih i cozah riantuan tu kan neih? Biaknak lam ah teh minung paziat nih seh degree an ngah i Pathian rian an tuan? Asilo ah tuisun ni ah minu paziat seh lo riantuan le innsungtang tiburh rawlzalh men ah caan hmang tu an um hrih? Kan pi le kan pu san lio ah cun minu nih tlawngkai a hau lo, cathiam an si a hau lo, khualkhua ah fimthiamnak zir ah kal a hau lo tibantuk in an rak hmuh i an fanu le pawl khal tlawng an rak kai ter hni ngaingai lo. Cui ruahnak cu tuisun ni ah Middle East ram pawl lakah tampi hmuh ding a um. Kan nih lai lam pipu pawl cu khurkhua fak pin le sau pin an rak ruat kho lo ruangah le fanu pawl cu pasal an neih in pasal ta an si ruangah an fimthiamnak nih zei hmanh thathnemnak an kan suah pit hlei lo tin minu tlawngkai an rak sianh lo nak asi men lai tiah ka ruah. Asinan, Middle East ram pawl i minu tlawngkai le cathiam an si ding an duh lo nak cu an nih ram ah cun an biaknak Islam le an uk nak (cozah) hi ai cem mi asi ruangah cui biaknak le uk nak ah thazaang a der mi le a tah a beek mi minu i uk kho ci asi lo tin an hmuh ruangah le mipa pawl i an power asi lo ah an thil ti kho nak minu pawl nih neh hni ding an phan ruang bikah asi. Tuisun ni ah kan khua kan ram ah von zoh uh sila minu nih vuleicung lei in Master degree ngah hi kut khat rel hmanh kan um lo. Bible tlawng lei in cun kut hnih rel hrawng cu neih dawh kan bang. Atu kan san hi pipu san a si nawn lo. Ralkap san khal asi nawn lo. Mipa lawng nih thu an neih caan khal asi nawn lo. Asi ah zei caan seh asi? Ramsung mi nih cun TV kan zoh lo le Radio kan ngai lo ahcun theih kho a har ngai te lai nan khuapi sung um le ram dangdang um Ramthlo unau pawl nih cun au i simh le hmuh hau lo in kan pawngkam thil sining zoh in kan duh ah simaw, duh lo ah simaw kan theih dih hrimhrim ko lai. Tuisan hi zalen ten nu ti lo pa ti lo nih an duh nak an langh ter kho i thu an neih kho san asi. Minu nih bawi pipi an tuan kho san asi. Zingzoi tu pawl nih an hmuhsuak mi cu vuleicung pumpuluk huap in zungtambik ah hin secretary tuan tu hi minu an si ti asi. A ruang cu von ruat ko uh si. Kei ka ruah daan ah cun, minu cu cangan ah an fel. Thu hla an cing i an thin a sau. Cuiruangah mipi zaapi zaaraan i an tuan huam lo mi le an ngan huam lo mi tiang in tuanvo an lak dih ruang bik ah hin asi lai tiah ka ruat. Culawng hmanh si lo in pawlkomh ah simaw, biakinn lam ah simaw, tlawnginn lam ah simaw thuhla a tamcem hi secretary hnen in suak mi asi ruangah secretary nih cun hotu le treasurer karlak ah riantuantu asi ti cu el awk tha lo in hmuh kho mi asi. Khat lam le khat lam karlak in riantuan tu nih cun a kap hnih i an riantuan ning, an lungput le an sining vialte cu a theih dih hrimhrim a hau. Cuiruangah hibantuk athupi tuk mi dinhmun i riantuan tu mi tampi hi minu an si ti kan hngilh lo ah a thupi ngaingai. Culawng hmanh si lo in sizung um dah tampi nih cun kan theih ko lai. Sibawi pawl nih mifak an veh tikah mifak thi a rak tah hmaisa tu, temperature a rak tah hmaisa tu le general information a rak la hmaisa bik tu cu minu nurse an si fawn (ram thangso ah cun mipa nurse tla an um phahphah cang). Cu theh in sibawi te nih mifak an halh tikah mifak i damlonak kong vial te le a tul herh mi vial te kha nurse nih a ngan khumh dih lala. Zeiruangah seh sibawi pa nih mifak a veh ah minu nurse theng te ai hruaih hmang? Hi thudeihnak hi mifak tampi nih an leh ning ah cun, minu cu hni siamsi ten mi sonh biak an thiam i cu lawng hmanh si lo in an kut no ten mifak an cal an von domh le nai panh deuh maw ti an von daih ah cun mifak pawl thinlung a dam ter ti asi. Kan thinlung ih kan feeling le kan taksa an i pehtlaihnak hi a thupi ngaingai. Nitlaknak ram ah cun kan taksa hi cet thilri pakhat bantuk in an tahthimh theu. Cet thilri cu a siat silen a siat nak zawn te kha kan lak sak, kan remh sak, kan thlen sak theu. Cubantuk thiamthiam in, kan taksa khal a fak nak zawn te, kan hliamhma le kan i tuahmawhnak zawnte cu operation tuah kan si theu. Hi ti kan thlopbawl lengmang lio ah a tikcucaan hman ten si pe tu, si dawt tu le zohkhenh tu kan tul. Hibantuk rian a tuan tu tampi mi nu an si nak hi atu ah cun kan duh khal len duh lo khal len kan fiang ruahmah cang. Asilen, kan khua minu pawl kan hmuh hni ning le kan ruah hni ning teh kan i fiang cang maw?

            Hi ca a siar tu vialte nih kan ruat ding ka duh mi cu: Africa ram tampi ah an president hi minu rel cawk lo an si cang. Nitlak ram tampi ah an secretaries pawl cu minu an tam deuh cang. A thangso tuk mi ram kan ti lengmang mi pawl ah minu le mipa bangrepten rian an tuan, meeting an to khat, CEO (Chief Executive Officer) pipi an suak cang. Kan nih Ramthlo minu pawl teh khoi seh kan um? Zeiseh kan ti? Kan mipa pawl nan kan dirkam pi cang lo lai maw? “Minu uisubek” nan kan ti hrih ko lai maw? “Nupi siafa” nan kan ti hrih ko lai maw? Tlawmpalten thazaang von kan pe uh la vuleicung minu dang pawl thawn kan i bang ve kho ko lai. Atui kan sunmang hi thaisun ah kan ngah cih lo men lai nan thinsau lungfual ten kan i zuam tenman i kan hngak tenman kho ko asi ahcun kan san sung ah thlennak kan hmuh hrimhrim ko lai. Kan pawngkam zoh uh sila Ramthlo nu sungah au seh tuisun ni ah micungcuang kan neih ti zoh cang uh si. Kan khua minu mi cungcuang kan neihsun tlawmpal sung in ka uar bik mi minung panga pawl ka von langh ter lai i a dang pawl cu nan mah ten hawl uh la nan ti kho tawk in thazaangpek le lungawi thusim kho rak i zuam cio ve uh! Hi a tang i hmin ka tar mi pawl hi kan khua minu pawl sungah kai uarthlan hni mi le kai zohsun ngaingai hni mi pawl an si. Hi capar in upatnak ka pek hni! Pathian nih thlasuah a letsawm a let zaa in ron pe hni hram sehla kan khua mi cah lawng si lo in Laimi vialte cah tiang in a hmanrua ron si ter sin hni hram ko seh!

1.      Ni Mawi Sin, Finance Manager, NGO, Hakha

2.      Sung Thlia, High School Teacher, Cozah, Hakha

3.      Thawng Sung, Pastor & Secretary, AG Women Association, Biaknak, Falam

4.      Ngun Mawi, Midwife & Nurse, Ramthlo Village Tract, Cozah

5.      Siang Len Sung, Nurse, Falam Hospital, Cozah

Ramthlo minu pawl, hi a cunglei kan unau pawl hnen in zeiseh kan zir lai? Zeitinseh thazaang kan lak lai? Zeitinseh kan khua kan ram kan cawimawi kho ve lai? Fimthiamnak nei tu Pathian a si zia thei buten nu/pa santlaih lonak ah mawhphurh tu si lo in kan ti kho tawk ten teimaknak nun nei uh sila i zuam ve uh si! Kan nih khal an mah bantuk kan si kho ve ko. Kan khua mi sung in business owner tampi suak kho kan i zuam lai. Cozah riantuan tu tampi tla suak kho kan i zuam lai. NGO riantuantu tampi suak kho tla kan i zuam lai. Engineer le Doctor suak kho tla kan i zuam lai. Hivialte kan tuah kho dih ding ahcun catbaang lo ih thazaangpeknak le nu/pa thleidan nak um lo mi ruahnak picang kan tul asi. Kan mah le kan umnak hmun cio ih, kan tuahtuan mi rian cio ah, kan zir mi cio ah rinh um ten le teima ten kan i zuam cio lai i cutin Pathian nih thlasuah a ron kan pek ko lai.

Casiartu nan zate cungah Pathian thlasuahnak um sin hram ko seh! Amen!

Dear Papa ............

Vanram ah an kan peem tak tu Papa,

Ngainak tampi thawn na kal tak mi na duhdawt mi na nupi, na zohkhop lo na sungsuak na fahniang le, na suahsempi na laihritlai na far le pawl mual nan kan liam tak nak kumkhat a rong kim ruahmah cang i Pathian hnenah thazaangthar la sal ding in tuisun ah kan in mang asi. Tikcu le kumcaan cu nikhat hnu nikhat tlaih kho lo in liam lengmang hni hmanhsehla nang nan kan liamtak nak cu kan thinlung sungah mizaan bantuk asi hrih ko e. A thar tuk hrih ko e. Vuleicung ah hin zeihmanh a hmun zungzal mi an um lo. Kan nitin nunnak ah zeiseh a thupi cem hmang ti hmanh ruat huaha manh lo in kan nithla kan liam ter mi pawl hi pam an va hmai ve ka ti. Kan in dawt tuk ti hmanh lungdiriam ten kan in sim manh hrih lo. Papa, nan kan kal tak nak ni 365 a rau cang nan na cah i kan tah nak le kan hram nak mitthli cu a tu tiang a hul kho hrih lo e. Zaanlei ni a rong liam i kan in ngai a zual sin. Thaizing ni ceu mawi ah Papa a tho sal lai ti ruahsan awk kan nei nawn lo. Ni a tlak zawngah kan lunglen le kan cihei a liam ve hmang lai kan ti nan a thar in a suak sal lengmang. Zuunngeihtuar hi nganfak lak ah a fak bik mi asi hrimhrim ko lai. Zeibantuk sibawi hmanh nih an dam ter kho lai ka zum lo. 

Papa, na fa le tlawngkai na thlah le na don hni tla na ron ngai ve maw? Na fa le nih tlawnginn kotka in an in hngak theu nan nang cu tian ni na nei nawn lo. An mah ten uai hninghniangten an zaal rit pi thawn tlawng an tum theu. An hawi le cu an pa le nih an don hni i lungawi ten tlawng an tum theu nan na fa hniang le cu Pa ti kawh awk hmanh an nei nawn lo. A thawt ah, asiat ah vuihram lo ten kan innsungkhar tirawl thaw ten kan dum theu nak cabuai le tokham khal nih an in hlam nan nang cu kir zai na rel nawn hrimhrim lo mu. Kan thil kan ri an siat an rawk ah na rak remh theu hni lio ah khan vuleicungah nangmah na thiam bik kan rak in ti theu tla kha na ron cing hrih ko lai ka ti. Na fa le kan damlo caan ah it lo sing lo in nan kan bul theu. Nan kan thlop theu. Si-ai cawk ah ruahsur lak le nilin lak ah na ke in an kal theu. Sizung ah nan kan pawk nan kan cawi theu. Na fa le kan damnak ding asi ahcun na thawh a rit dah kel lo. Na ihhmuhthu dah kel lo. 

Papa, kan zaanmang i nan kan len caan ah khin thangh taak hmanh kan in siang theu lo. Kan zaanmang peh kan von duh tuk theu nan mu…papa peh awk a tha nawn lo. Na thlanem tang i tlanlen kha nuam kan ti tuk hringhran i kan khop manh hrimhrim lo ee.  Kan in ngai tuk cang. Kan in hlam lengmang nan nang cu na thei nawn lo. Nang hmuah mu vancungram ah nuamten Jesuh thawn nan lengkhat cang. Tonlai kan i caang tuk. 

Papa na dam lio ah hawi bang in kan duhherh mi nan kan zalh kho theh lo nan kan vui in kan hram dah lo. Na ti kho tawk, na si kho tawk le na thazaang nih a tlinh tawk nilin khua al ti lo in a suk a so na kal, tangka hlawh ah Mizoram le Thailand ram tiang na rak kal. Papa na fa le cathiam kan si na kan duhsak tuk ruangah na dangrawl phorh in tlawng nan kan kai ter nan mu nang bel kan zar hmanh na to manh lo. Kan lung a zuur tuk hringhran. Kan lungsia na herh tuk e. Na duhsaknak awkam kan hnathlam ah a thar in a cuang sal lengmang.

Papa, ka fa le nan cuzaa cang nupi pasal tla nei uh la tu le fa tla pomcawi ka duh cang nan kan ti i na fapa nih nupi tla a hon thit. Papa, na fapa nih naute tla an neih sak cang. Na ron hmu ve maw? Tu le fa pomcawi lai nai caang tuk nan mu a hmel te hmanh na hmu manh nawn lo. Papa, kan mah nih maw kan in siaherh deuh hmang nangmah nih simaw nan kan siaherh deuh hmang. Kan lung a kuai. Kan ci a hei. Kan van a sang ko e. Zeitik tel ah kan mitthli hul lai maw. Na kong ruat lo ten kan um lai kan ti ah kan ruat nak sinfa ah a cang. Na kong kan in ruat deuh deuh, kan mang ah kan in hmuh deuhdeuh. Kan um a har in kan li a leng deuhdeuh. Vuleicung ah hin cun e hnangamnak a um hrimhrim lo e. Vancungram in thlacamnak thawn kan bawm ringring mu! Kan in ngai. Sunzaan cat lo bang lo in hnisiamsi ten ron kan zoh ringring ko mu. We Love You Papa!

Last breath

If I could I would hold September in my hand.... 

Not sure If I am quite ready for October.... 
It is going to be the longest month of the year..... 
...it is simply because.....
On this very month, my heart was broken....
....I felt lost...disconnected...dissociated...
Some late nights....just me and the memory
Tears join sometimes....dreams follow afterwards...
I still remember that so shocking phone call from my Mom...
......half way around the world.....
I could hear the silence of sadness in her voice
...saying that my late Daddy fell off the house.....
.......injured severely and was hospitalized......
.....it was 1st day of October 2012....
......On the 2nd day, he had surgery.....
.............................Failed.............................
He passed away on the 3rd day of this bitter month of October.
Buried him on the 4th and we are grieving ever since.
....So long, he's gone......

Rest in Peace pa Con Iap (53)