Kan Nunnak Pangpar Bang - Mai Esther Dimte (HLD)

"Nunnak hi sumpai in cawk awk tha sehla milian pawl an thi dah lo tur" kan ti theu mi nih hin khurkhua tampi a ka ruat ter.  Nunnak le damnak ah khoi seh a thupi deuh ti ka ruat ah hin a phi ka suah kho lo caan a tam tuk.   Minung kan nunnak thaw te a hong um ko hmanh ah kan ngan a dam lo, tirawl kan dingei kho lo, a thlum al kan tep kho lo, kan duh bang in kan ringholh kho lo, hawi hnen ah kan i pawl kho lo, pawk le cawi som in khua kan sa, mi hmaisong em em le mi mithmai zoh bu in caan kan hmang.  Hi lak ah ngandamnak hawl in a suk a so ah duhdawt mi sungkhar, sungkhat unau, khuapi vantlang nih mi mi an kalpi, mi an veh,mi an zoh, mi an bomh, mi thla an cam sak, mi thazaang an pek.  Dunglam in dirkam pi tu tampi nei lakah rinsan awk pakhat te hmanh nei lo tu khal cu an rak um ve thotho.  Tuisan ah ram dang um unau neih lo ahcun duh bang in sizung sang le sibawi tha thawn i thlop kho ding hi thil harsa ngaingai asi. Asilen, ramdang um sungkhar, sungkhat unau kan neih lo ruangah le sumpai kan neih lo ruangah Pathian kan phatsan lai maw?  Phatsan lamlam hlah!  Ziah ti ahcun Pathian cu nuhmei farah pawl i Pathian, hngaktah buangro le mi sitha pawl i Pathian, thleidan nei lo Pathian, lei le van sersiam i thil dang vialte khal a sersiam tu Pathian asi ruangah asi.  Cui Pathian nih cun na zumh zat, na deih zat, le nai bosan zat in thlasuah an pek lai.  Cuiruangah, vuleicungah hawi bang in ka lian lo, hawi bang in ka fim lo, hawi bang in sungkhat unau mi thawngtha ka nei ve lo tin thinnau in um pang hlah! Sumpai tampi khal nei ko na in, sungkhat unau rualsan mithawngtha khal tampi nei ko na in, neih le siah vialte khal zuar in ngandamnak hawl ko na in  mual an kan liam taak thotho tu kan duhdawt mi kan sungkhar pawl cu “nikhat te cu kan dam pit hrih ko.”  Kan in kawh nak aw kan awi ta aw la “kei cu ka kal cang lai, kan i tong sal te lai” ti tel hon kan sim ta ko kan ti mi cu an thei kho nawn lo.  Vuleicungah zei seh tlaihsan awk um?  Minung kan nunnak cu pangpar bantuk men te an si ko.  A ci in kan i thok.  Kan hong keuh i kan hong thang lian.  Kan hong par i kan hong ziam.  Tidai thaten toih mi le dawm thaten pek mi pangpar cu sau deuh an par nan an caan a dongh ah cun an uai in an ziam ve thotho.  Unau, pangpar pakhat nih a san lio ah zeitikcaan hi seh a sunglawibik lai tiah na ruah sak?  A ci? A keuh? A kung? A par? An zaten bangrepten an thupi dih ih an sunglawi dih.  Kan hngaksiat lio ah sual nei lo le mi ngeihthiam nun nei tu tin duhnungzaa ngaingai in au poh nih an kan hmuh i an kan lomh.  Nikhat hnu nikhat kan hongthang lian i kan hong par.  An kan hmu tu poh nih “ai vai dawh ve. A rim a va hmui ve” An kan ti. Kan hong uai i pamhmai in an kan ti lala. Kan ziam hnu ah, kan uai hnu ah, kan thih hnu ah kan minung hawi pi pawl nih an ron sim te ding mi, kan par ai dawh zia para i an ron ngan te ding mi hi a thupi bik lai tin ka ruat.  Asilen, atu rori ah thi bang aw la na kaltak mi pawl nih na para zeitinseh an ron ngan lai?  Cui an ngan ding mi para cungah nang nih cun thuneih nak na nei kho nawn lo lai nan atu na dam lio ah remhkho nak caan le a tha deuh in ngan ter kho nak nawl na nei.  Kan para ngan thok tu cu kan mah kan si ko nan a eh nak ngan tu cu kan kal tak mi pawl an si.  Cuiruangah, zei thil kan tuah poh ah siseh, khoi kan um poh ah siseh, zei kan ruat poh ah siseh, kan hmailam caan le kan thihhnu caan tiang khurkhua fak pin ruat bu in nung cang uh si!  Para tha mi cu kan siar nolh huam lengmang nan para sia mi cu a eh tiang siar hmanh kan huam lo.  Na para mi nih an siar huam lai maw siar huam lo lai seh timi cu tuisun ni i na sining i zoh aw la na theih ko lai.  Remh tul mi a um silen remh.  Bet tul mi a um silen be.  Zir tul mi a um silen zir.

Pi Ram Taang (75) thlahnak capar!

Kan nih innsaang riahsiatnak ah in rak riahsia pitu zumtu unau, sungkhat unau le kawhhranpi pawl nan zate parah lungawinak tampi kan nei asi ti a hmaisa ah sim ka duh. Ka pi nan rak duhdawtnak cu tuisun a ruak ni ih nan ra thlah nak hin nan langter mi asi ruangah a nih khal in vancungram in hnisiamsi ten a lo hmu hai ko ding. A dam lo pek te in sizung ah in fehpi ih in um pi tu, in veh tu le thla in cam sak tu nan zate parah kan lungawi zet asi.

Ka pi hi sungkhat unau tampi nei mi asi lo. Fimthiamnak tlawng kai dah khal asi lo. Mi lian le mi neinung khal asi lo. Sihmanhsehla thlarau lam ahcun milian zet asi. A mah um lo sehla tuisun ni ah a tefa, a tufa le pawl hivek dinhmun kan thleng lo ding. Ka pi ih sunzaan catbang lo le a dam lo lai khal ih catbang lo ih a thlacamnak liolio ruangah Pathian nih thlasuah malzaa in ron sawm asi. Kan innsaang sungkhat unau rual hrangah thlasuah in phurh tu bik cu ka pi hi asi. A dam lai ah mi vek in nunnuam zet in kan ret thei lo nan ziangtik lai caan khal ah a phunzaai dah lo tu le mi kawk dah lo tu asi. Ka pi vek Pathian thei, rinh um, hmuhton mi kip ih lungawithei nupi nu cu kan khua le kan ram ah simaw, kan kawhhran pi ah simaw a mal bik pa hra tel um hai sehla kan khuasung le kan kawhhranpi cu taksa, thinlung le thlarau thumkomh in a harhdam ngaingai ding asi tiah ka zum. Ka pi vek ih mi piangthar le mi thinsau, thlacam nun nei le mi ngaidam thei nun nei tu si hi ka saduhthah asi ringring. Pathian ih thlasuah a pek mi damnak ruangah simaw, sumpai ruangah simaw, umnak inn le lo ruangah simaw, in ei ding tirawl ruangah simaw, sinfen ding hnipuan ruangah simaw lungawi thusim a bang dah lo tu asi. Pathian hnen ih a sim lawng tawk ati lo ih Pathian ih mifa pawl umnak biakinn ah zumtu dang pawl ih zohthim ding tlak rori khal in lungawithu asim ringring asi. Ka dam lo lai tinten sibawi ka hlam hlan ah ka pi ka hlam hmaisa ringring. Ziangruangah tilen ka pi in Pathian hnenah “Na fanu hi ron dam ter hram aw tiah Nazareth Jesuh Khrih hmin in zaangfah ka lo dil” tin thla a cam ah cun Amen a tuah manh hlah ah ka dam zo in ka thei awk theu. Cucu ramsung ka um lai thu asi ih atu ramleng ka um hnu khal ah ka dam lo caan ah simaw, innlam ka ngai caan ah simaw ka pi hi ka hlam hmaisa ringring theu. Ziangruangah tilen a nih cun phone biak tinten “Dimdim, ka lo ngai tuk. Bawipa nih thlasuah tampin lo pe sehla kan ram le kan miphun hrangah lo hmang ko seh” tin ziangtik lai khal ah ti lo in a um dah kel lo. Manh lo lai tak le phone card thun rero tul cing khal ih biak phu tuk mi cu ka pi hi asi. Keimah vek pi nei tu hi cu Pathian thlasuah co ngaingai tu an si. Atu khal a dam lo ti ka thei cingcing in “Pipi, America ah Master tlawngkai ka duh ih thla in cam sak aw maw” tiah ka ti ih “Um” in ti. A dam lo cing ten thla a rak cam rero ih tuisun ni ah Pathian in a thlacam a ron let asi. Ka pi cun a thei manh nawn lo ziangruangah tilen a thlacam lai in a it that lan ta ruangah asi. A thawthawt netabik tiang rori ih a te le fa, a tu le fa, a sungkhat unau, khuapi le kawhhran pi hrangih thlacam thei cu ka Pi Ram Taang hi upat lo theih lo asi. A nun hi cawng uh sila kan tefa, tufa le sungkhat unau, kawhhran pi zaten a mai fehnak hmun vanramnuam kan thlen thei ve nak dingah thlacam uh si!

Ka pi hi Pathian thawn a zaanmang in an biak awk ringring ih Pathian ih a fial daan vek in thlacam ringring tu asi. Inn khat ih kan um tlang lai ah zaantim mi kan it that rero lai ah tho in thla a cam ciamco theu ih cucu tuisun ni ah ka ngai bik mi asi. Kan nauhak deuh lai ah biakinn ah lungawithu asim rero ruangah mi nih in sawi theu ih ka thinlung ten ka thin a rak heng zet theu. Asinan, tuisun ni ah in rak sawi tu um hai sehla ziangtin ka let hai ding timi cu ka pi nih in zirh ta mi a um ruangah ka thiam zo asi. “Kei cu minung thangthat ka si lo. Minung mithmai zoh khal ka si lo. Pathian mithmai zoh in toidor ten a thusim ngai tu le lungawi thusim nunnak in a hnatuan tu a siahlawh men ka si” tin ka pi nih in sim ta ih cui thu cu tuisun ni tiang ka thinlung ah a caam. Ka pi vek rori in mi ngaidam nun ka nei thei ve nak dingah le minung mithmai zoh lo in Pathian mithmai zoh tu ka si thei ve nak dingah thla ka cam asi.

Tuisun ni ah nan nihlawh le nan tikcucaan sunglawi kan nih innsungsaang hrangah in rak pek ih ka pi nan upatnak nan rak lang ter mi cu kan san sung kan hngilh thei lo ding ih a kumkhua kan thei ringring ding asi. Kan lungawi tuk ti lo bak lo sim ding kan nei lo. Kan hrang ih nan eh heu mi le nan cemnak hmuahhmuah cu Pathian in a let sawm a let zaa in thlasuah lo pek hai hram ko seh! Kan lungawi!

                                                                                               

Bawikrih ah nan unau,

Dimte, USA

USA Ramthlo Unau thawngvang

               Ahmaisa ah damnak an kan petu kan Pathian a hmin thangthat in um sin hram ko seh! Pathian dawtnak thawng in USA phan mi Ramthlo unau nikhat hnu nikhat kan tam sin lengmang cang. Ahmaisabik a rak phan tu hi Hrang Lian Dim asi in 2005 ah a rak phan. Cuncun, midangdang an phan vima i tuisun ni ah cun kan tu le kan fa le pawl thawn mipum 14

2​

kan si cang. America ah cun states 50 an nei i cui pawl sung ah cun kan khua mi ni

h​

states 15 sungah nuamten kan um cio hni.

​ Pathian dawtnak thawng in nikhat hnu nikhat kan mipum a karh lawng si lo in umtonak inn le lo a nei kho tete tla kan um phah vi ma cang. 2012 tiangah inn caw kho tu inn thum kan nei hni i cu pawl tla cu Pa Hmet Ceu, Pa Thla Peng le Pa Lian Biak te an si. Midangdang khal inn cawk ding a hawl lengmang lio mi an um hnuaihni.

                Tuan i ka sim bantukin kan tian nak a rau tuk hrih lo ruangah citizenship ngah kho tu kan um hrih lo. Greencard belte cu refugee status thawn ra tiang tu 75% nih an neih dih cang. Visa thawn kawlram i a ra mi cu pakhat lawng kan nei i cu khal cu F1 (student) visa thawn a um hrih. Citizenship cah interview ding ai timtuah lio mi pa nga kan nei. Cupawl nih a rauh hlan ah an phit kho kho an on kho nak dingah thlacamnak thawn rak bawm cio uh!

                A tlangpithu in kan riantuan mi pawl cu a tambik in cun sathahnak ah si bik. Kan khua mi kan um tam biknak state cu Texas asi i hi ramthen sung i um mi zatek 65% cu sathahnak ah an tuan i midang pawl cu factory dangdang le hotel tibantuk le NPO (Non Profit Organization) ah tuan mi tibantuk in ain dang vima. State dangdang i um pawl cu Japan rawl (Shushi) tuah tu le a dawr neitu tla an um. Cun, phone handset tuahnak factory ah tuan tu le factory dangdang ah tuan tu, NGO (Non Governmental Organization) le Public/Private tlawnginn ah tuan tu tin kan i dang vima. America ah cun zeipoh ah tangka lut/suak tax pek dih asi i kan hlawh mi sung in 2% hi kan paycheck ah an rak lak cia ringring i cui an zuk mi pawl vialte sung in then thum i then hnih tluk cu a hmaikum kumthar in April thla sung tiang an kan pek dih sal. Cucu "tax return" tiah an ti. Then thum sung in then khat kan ngah lo mi cu kum 65 kan si hnu ah cozah nih kan tohmun i an kan pek te ding mi an asi. America ah cun full time rian hi zarhkhat ah nazi 40 sung tuan asi. Factory seukhat ahcun zarhkhat ah nazi 32 an pom nak tla a um. Kan riantuannak ah full time kan silen benefit tete kan ngah. Cui benefits pawl ahcun health insurance, life insurance, sick leave, vacation le bonus ti pawl an si. Riantuan kan ngah kan ti tikah khin kumkhua cah asi le si lo cu kan domh ni in ni 90 sung an kan zoh hnu ah an kan hire te. Cuihlan cu a laang ten a tuan mi kan si ruangah zeihmanh benefit kan nei lo. Kan mah le kan riantuannak cio ah daan le dun kan zul ding mi khal cu sim cawk lo in an rak um ve. Cu pawl vial te lakah keimai riantuan mi pakhat in tlawmpal ka von langh ter lai. Kei hi rian pathum ka nei. Pakhat nak cu Private tlawnginn ah phunhrek ca zirh tu teacher ka si. Pahnih nak cu NGO ah Abused women & Children pawl cah shelter manager ka si. A pathum nak cu Miraang biakinn ah nursery supervisor ka si. Kawlram i tlawngsaya/ma tuan cu power an nei ngaingai nan hi zawn ahcun tlawngta pawl nih power an nei deuh. Tahthimnak ah, cazirnak khan sungah hman kan i thlak khat mi simaw, field trip kan kal i hman kan i thlak mi simaw, activities dangdang kan tuah i hman kan i thlak mi le video kan i record mi pawl online ah zapi hmuh ding in thlah an ngah lo. Cu lawng hmanh si lo in thusimh an ngai lo caan ah kut thlak awk (caih, kingh, peh, fak tuk in raak/cam tbt) an ngah lo. Cuncun, khan pakhat ah tlawngta 12 leng ka nei kho hni fawn lo. Hngaksia kum 0 in thla 16 tiang zirhtu saya/ma pakhat nih tlawngta 4 lawng a nei kho. Cun, hngaksia thla 16 in kum 2 tiang zirhtu saya/ma nih tlawngta 5 lawng a nei kho. Hngaksia kum 3 zirhtu sayama nih tlawngta 8 lawng a nei kho. Cutin an mah le an kum i zir in a number ai dang vima. Hi zawn ah zeiseh sim ka duh tiah cun, America ah cun kan riantuan mi thaten kan tuan kho i hluhsuah ten kan rian kan neh kho ding kha an duh mi hi asi. Kan mah le kan ti kho lo ding tiang in rian an kan tuan ter lo. Au hmanh thlanhriput ngaingai i riantuan cu kan um lo nan kan harsatnak bik cu ih hmuh khawh lo hi asi bik lai tin ka ruat. National Health Foundation nih an suah mi capar pakhat ah cun hitin asi.

0-2 months = 12-18 hours

3-11 months = 14-15 hours

1-3 years = 12-14 hours

3-5 years = 11-13 hours

5-10 years = 10-11 hours

10-17 years = 8.5-9.5 hours

18 and above years = 7-9 hours

                Zeiruangah seh kan ngan a dam lo? Zeiruangah seh kan der? Zeiruangah seh kan fa le an than kho lo ti pawl theih kan duh ah cun an/kan ih caan nazi in kan theih kho dih ko lai. Ih hmanh ah hin sun i kan ih hnak in zaan i kan ih ah hin kan tha a tling deuh ti asi. USA ah cun sun/zaan in riantuan awk a um tikah sun/zaan cem in riantuan tu kan tam pi. Cutikah kan ih hmuh a khop huaha lo. Cucu kan zonzainak bik cu asi. Zarhte le zarhpi ni i riantuan tu hi kan tam lem lo nan pumh caan, thilsawp caan, hawi thawn i lenkai caan tin poiherh dangdang tuah ding kan neih lengmang ruangah ih caan nei huaha lo in caan hmang tu khal cu kan thahnem nawn.

                Pumcawmnak lam lawngah si lo in kan kohran le kan pawngkam i organizations tete ah upa tuan mi tla kan thahnem ngaingai cang. Mipum 142 sung in hotu dinhmun deuh i rian nei tu pawl vial ka von tar langh lai. Phun Hre Mang (president, GFYO), Khen Vung (treasurer, Amarillo Chin Church, Texas), San Cung (youth secretary, Waterloo, Iowa), Kyaw Lynn Naing ( youth president, Cincinati, Ohio), Hrang Lian Dim (Nursery supervisor, BFUMC, Winchester, Virginia) ti pawl an si.

                 Fimthiamnak lei ah cun mino hngaksia hnak in upa lungfim cia in USA a ra tiang mi kan tam deuh ruangah tlawngta kan duh bantuk in kan nei kho hrih lo. Asinan, Pathian dawtnak thawngin degree le diploma tete la kho tla kan nei phah vima cang i ​Pathian kan thangthat ngaingai. 2012 ah khan University in Hrang Lian Dim nih B. Sc degree an kan lak sak kho, i Sui Hlawn Cer, Sui Hlei Par le Sui Van Cer tei unauthum nih high school in diploma an kan lak sak kho. 2013 sungah hin tlawngkai lio tlawngta phun hrek in phun 12 tiang 28 le college level ah 4 kan nei. America ah cun tlawngta phun hrek in phun hleihnih tiang hi cozah nih free in tlawng a kai ter dih hni. Cu lawng hmanh si lo in kum hleiriat an kim hlan cu tlawngkai lo an ngah lo i an kai tengteng a hau. Hi kan nau le pawl nih hluhsuah ten tlawng an kai i cathiam an si i kan miphun cawisang tu an si ding cu Ramthlo mi vial te i kan sunmang a si dih ko lai. Cuiruangah hi mino hngaksia tlawngta pawl nih thasia lo ten an kai suak i an hlawhtlin kho nak dingah thape tu le thlacam sak tu an tulngaingai.

               

Pawlkomh hi 2006 lio ah Texas um mi vial nih an rak dirh i cui pawl komh cu tuisun ni tiang Amarillo, Ramthlo tin an dir hrih ko. Cuncun, 2009, December ah khan mi seukhat pawl Texas, Amarillo ah tonkhawmnak kan nei i cunah USA Ramthlo tin kan dirh. Hi USA pumpuluk huap pawlkomh cu Hmet Ceu nih 2010 sung an kan hruai. 2011 sung cu Thla Peng nih an kan hruai i 2012 sung cu Rual Cung nih an kan hruai. Hi hruaikainak i treasurer cu Khen Vung asi i tuisun ni tiang a mah a si hrih. Cun, secretary khal cu Hrang Lian Dim asi i tuisun ni tiang a mah a si hrih thotho. President bel te kum tin te an i thleng i tuikum 2013-2014 hi cu Rual Hlei Thang asi. 2012 December thla i USA Ramthlo tonkhawmnak ah kan pawlkomh hmin cu USA Ramthlo Pawlkomh tin a hmin kan thlen i bylaws le constitutions nam hnget nak tla kan nei. Kan pawlkomh thawn peh par in theih duh mi le bomh nak deih duh mi tibantuk le ruahnak pek duh mi tibantuk nan neih silen usaramthlo@rocketmail.com ah zei tik poh ah rak kan contact hram uh!

Hi ca siar tu nan zate cungah Pathian thlasuahnak um hram ko seh tin USA Ramthlo Pawlkomh nih thlazaa kan in cam sak asi.

Bawikhrih ah nan riantuan pi,

Hrang Lian Dim

USA Ramthlo Pawlkomh tonkhawmnak minutes

          December 15, 2012 ah online cung in Wheaton, Illinois um kan khua pawl von sawm phah hni ding in vanzamleng ticket kai cawk. Khual ka tlawn nak dingah zarh khat bak bak ai duh. Ka thinlung ten kai caang ngaingai. Ka kutzung in nithla le nazi ka rel lengmang hni. Cu lio ah cun a caan a rong phan ngaingai. December 23 (Sunday) ah ka um nak in airport nazi pakhat mawtaw mawng ah ka kal. Zaan lei nazi 7 ah vanzamleng in kai thawh i Philadelphia ah zaankhat ka riak. Ka vanzamleng transit a si i khuacaan that lo phah thawn kan zam ding caan an thawn lengmang ruangah riak ka hauh nak asi. A thaizing vaang hlan in Chicago lam panh in kai thawh sal. Zinglam nazi 9 ah ka phan. Ka u Ngun Tiam, Ngun Tin Cer le Ni Khen nih an ra ka don. An inn kan tian cu cerei cerei kan ti i kan i nuam lawlaw. Ti kan din le rawl kan ei khal thei huaha manh lo in kan caan a ek. Zaan a rong suak i thunuam le hlanuam kan rel nak ah khua kan vaang deng mang. Athaisun cu Christmas asi i biakinn ah kan sung ten pumh kan kal. Kan mah lai aw bak ten kan i pum. Kai lunghmuih ngai te. Kei ka um nak cu mirang pawl lawng te an um nak asi i lai aw i pumh cu ka cah a rak sunglawi ngaingai. Pumh theh in rawl ei nak lam panh asi i tonak kan ham nak ah kan lai thil dawhdawh te kan i hruh mi thawn hmanthlak hna khal kan rak thiam manh lo. Rawl ei kan lim i inn ah kan ra lawi. Cutin kei, Ni Khen, Ngun Tiam le San Cung cu innsungtang te ah zapi thlacamnak kan neih hnu ah Amarillo, Texas lam panh in zaan nazi 6:50pm ah kan pok. Lamlak ah tidai le ei din tuktak kan cawk phahphah, gas kan thun phah phah, pawng kan kal phah phah cutin zaankhuavar mawtaw cu kan mawngh thluah mah. Kan mawtaw hi San Cung lawng a mawng tu asi i zinglam 5 ah cun ka ih hmuh tuk ka celh nawn bak lo tlawmpal ten kan i hnga ta lai uh ati i Oklahoma ah nazi pahnih sung kan zaten mawtaw sungah kan i hngilh. Cutin khuaram kong le thunuam dangdang rel phah in kan lan vima i sun nazi 1:40pm ah Amarillo, Texas cu tluang le dam ten kan vong phan.
          Inntek pawl cu riantuan kal an rak i rel ka te cio lio asi i mi seu pawl an kut kan tlaih hni i cutin rian an kan kal tak. Kan mah ten mi innthing ah tirawl hawl in caan kan rong hmang. Ngun Hlawn Cer le Noami tei unau nih special in an rak kan mikhual i an cungah lungawinak sim cawk lo kan nei. Zaanlei a rong phan i khuami pawl rian an lawi phah phah hni i mi leng tete kan nei cutin zaan a kim manh hmanh thei lo in ih caan a rong cu lala. Cuizaan cu kan ih hmuh a thaw ngaingai. Vuipi le saipi hmanh nih kan nenh sehla kan thei lo lai ti khop in kan i hngilh.
          Zinglam a rong suak i kei le 2012 kan president pa Pu Rual Cung cu kan meeting tuah daan ding le kan program pawl, kan bylaw le agenda pawl zoh khawm nak le remhnak kan nei i sunhlan cu a rong ek manh lala. Nu Tin Thlia le Pa Than Naing tei inn ah thaithawh thaw taktak kan va ei. Bang le cei bu ten rawl an kan suan sak tu ka nu Tin parah lungawinak tampi kan nei. Ka nu te Hrang Par nih mai nau le rong tlawng na lak ah tin off day an kan lak sak i ka pute Cung Lian Thawng thawn dawr an kan kal pi. Thil tla an kan cawk sak. An cungah lungawinak tampi kan nei.
          Zaan a rong suak i rawlei an kan sawm tu ka pa te Pa Khen Vung le Nu Ngun Sui tei inn ah kan kal. Lai rawl cu thaw taktak in kan ei lala. An mehthak phomh mi a thawt ning bak hi cu atu ca ka ngan lio hmanh ah hin ka cilri a ka thlor kho thluahmah. Cutin thunuam hlanuam rel phah in Pa Hram Zel tei innsungkhar Houston in an ra tian lai zinglam 1:40 tiang kan hngak hni. Tluang le dam ten an tian hnu ah zaanriah an ei i cutin tlawmpal thu kan i ruah hnu ah zinglam 4 ah kan it cio. Khua a hong vang thawh a hong cu. Mang ka man lai ka ti zawngah alarm a awn ciammam ih heh le mawh tiah Ni Khen thawn kan tho i ka pate Pu Tluang Thang le Pi Sial Zi tei inn ah thaithawh ei ah kan hong. Nau le thawn kan i tongkhawm, ka nu le ka pa thawn kan i tong kho i kai nuam ngaingai. Tisop thaw tak tak in an rak suan. Mehthak thak taktak in an rak phomh i hlik lengmang in kan mawfa kan ei. Cite al tuk in kan i phulh sual i tidai din in khua kan sang.
          Cutin thaithawh khawh in kan khua pawl innkip ah kan hong pal vima hni. Mi seu cu an ih lio ah kan hong thang hni nan aithok lo ten innka an rak kan on sak. Kan khuapawl inn kan veh dih hni in suncaw ei ah Pu Rual Cung le Pi Man Sung tei inn ah kan zaten kan kal dih. Rawl cu thaw tak tak in kan ei lala. Rawl khawh ve ten EC pawl meeting kan nei. Kan meeting dih veten zaan i pumhnak, meeting le eclection kan tuah nak ding hmun pu Hmet Ceu tei inn ah kan hong kal dih. Kan hong tian i tlawmpal in group hmanthlak kan i thla hni i cutin pumh nak kan thok colh. Keimah nih caan ka tlaih i thangthatnak hlamawi phur em em in kan sak dih hnu ah kan caan cu pakhat hnu pakhat kan peh vima.

Hram Thok thlacam: Pa Khen Vung, Amarillo

Thucah tawi : Pa Kyaw Lynn Naing @ Steven Thang, Ohio

Thucah tawi : Pa Ngun Tiam, Illinois

Thucah tawi : Pa Hmet Ceu, Midland

Ahlu cah thlacam : Nu Hniang Zi, Houston

Ahlu suak zat : $158

Thucah tawi : Pa Thla Peng, Indiana

Thucah tawi : Pa Rual Hlei Thang, Dallas

Inntek thusim : Pu Rual Cung, Amarillo

(2010, 2011, 2012 sung hotu pawl sunlawinak roca pek nak le khual  pawl hnen ah lungawi thusimnak anei.

Thucah tawi : Pa Tluang Thang, Amarillo

Thucah tawi : Pa Khen Vung, Amarillo

Thazaang pek nak : Mai Hrang Lian Dim, Virginia

Zapi hla sak le bur thlacam nak in kan caan kan baan.

Ai pum zat :56

          Thucah thatha kan ngai hnu le hloptlo ngaingai in kan i pumh hnu ah zaanriah kan dum khawm hni. Kan khulvai a tha ngaingai. Nazi pakhat hlan ah minung 60 deng nih rawl ei le tidin kan i lim kho dih. Kan khua pawl hi uar kan um ngaingai. Cutin zaan nazi 8 ah Val Ram Lian, Kentucky i thlacamnak in kan meeting cu kan hon thok.
          Kan meeting i thurelcat mi pawl cu meeting report ah ka rak ngan dih cang ruangah ka rak tarlang bet duh nawn lo lai. Zaan nazi 11 ah meeting cu kan theh i kan saduhthah bantuk ten bylaw & constitutions khal kan namhnget kho dih. Cutin tlawmpal kan von i hngat hnu ah 2013, 2014 an kan hruaitu ding upa hril nak kan nei i zinglam 1:30 ah kan theh. Cu dih in seherh tu pawl San Cung (Iowa), Hram Zel (Houston), Phun Hre Mang (Alice), Hrang Par (Amarillo) pawl nih thucah tawi le lungawi thusimnak an neih dih hnu ah kan pumhnak, meeting le election cu zinglam 2:30 ah tluang le nuam ten kan theh kho dih.
          Cutin kei, Ni Khen le Phun Hre Mang cu Pu Tluang Thang tei inn ah kan vong riak. Mi dang pawl cu Pu Hmet Ceu, Pu Khen Vung le Pu Rual Cung tei inn ah an riak cio dih ve. Zinglam cu thaithawh dum khat nak kan neih sal hnu ah pi Sial Zi i thlacam sak nak thawn Illinois lam panh in 10:50Am ah kan pok. Sun ni hlawh le zaan khuavaar mawtaw kan hon monh hnu ah zinglam 3:30Am ah Illinois cu dam ten kan hong tiang kho. Nazi pathum sung kai hngat hnu ah Washington D.C lam panh in vanzamleng thawn ka tlung sal i ka umnak hi zaanlei 6pm ah ka phan.
          Hi tonkhawmnak kan tuah mi cungah tawlreltu upa pawl le a rak i tel tu bulpak cio nan cungah lungawi thu sim cawk lo ka nei asi. Bawipa nih nan eh heu nak le nan banghceinak vial te cu a let sawm a let zaa in thlasuah ron in pe hni hram ko seh!
          Hmailam caan i tonkhawmnak kan tuah sal te tikah tuah sehla ti mi le tuah nawn hlah sehla ti ka ruah mi tampi sung in tlawmpal von tarlangh ka duh. Au hmanh bulpak in rak i lak hram hlah uh tiah nawl kan duh hni.

1.    2014 i tonkhawmnak ah cun innsungkhar ah a tlawmbik pakhat tel suak kho theh tengteng sehla

2.    2014 ah cun kan fa le kan nau le cah special program nei kho uh si la

3.    2014 tonkhawmnak ding cah committee nei kho uh sila cupawl nih khual inn tibantuk kan zem hni sehla

4.    2014 cah a tu in fund i hawl cia uh si la khual poh poh gas man i pe kho dih sehla

5.    2014 ah khual tian ni, meeting tuah ni, khual tlun ni tin nithum sung reserve cia sehla cui nithum sung cu inntek pawl khal riantuan lo ten um kho hni sehla

6.    2014 kan i ton ni ah kan khua thuam thawn group hmanthlak i thla kho uh siu la

7.    2014 tik i meeting kan tuah tikah mikhual nih kan tel pi nawn hlah hni sehla

8.    2014 tonkhawmnak ah kawlram in kan khua mi Pathian riantuan tu pakhat tel i sawm kho uh sila

9.    2014 tonkhawmnak ah mah le talent cio piah nak nei kho uh sila

10.  2014 i upa kan hril mi vialte kha an lucung ah kutsuang in thlacamsak nak nei kho tengteng uh sila

          Hibantuk in tluang le dam ten tonkhawmnak tuah suak kho ding in damnak cahnak le tikcucaan sunglawi an kan petu kan biak Pathian a hmin ka thangthat ngaingai. Hmailam caan khal ah hibantuk in lam kan hruai ringring hram ko seh tiah thlazaa cam phah in tonsalnak ding caan hngakhlap bu ten,

Bawikhrih ah nan unau,

Hrang Lian Dim

 

Kan rian si lo mi tuan kan hmang pang maw?

Unau, mi cah thil tha kan tuah kan ti mi pawl hi an cah thiltha an si dih ngaingai hmang maw ti kan ruat dah maw? An cah thiltha asi lawng si lo in lungawi thu sim teh an thiam sal hmang maw? An sim lo silen zeitinseh lethnu lam cah kan hmuh daan hni ning asi ti pawl le mi cah thiltha kan tuah mi nih kan cah thiltha lo an kan suah pi kho ti pawl ruat khat uh si. America ah cun mai hmunhma leng ah riantuan a ngah lo. Tahthimnak ah, tileuhnak ah riantuan tu pawl nih khin an mai tikhur sung i a tla mi le ai tuahmawh mi lawng an run kho hni. An mai tileuh nak sung si lo in a dang tileuh nak sungah a tla mi cu an hmuh khal len an run kho lo. An run asi ah cun an rian in dawi an si ko. Cu lawng hmanh si lo in tazacuai kho an si. Hi zawn te ah kan theih ding athupi tuk mi cu mai riantuannak boundary theih a tul zia hi an kan khihhmuh duh nak asi.

Nitin kan nun tu khawsaknak ah hin mi thu va rel lo in kan um kho lo mi hi zei ngan fak seh asi hmang? Ka u kan nau, kan sung kan khat kan mah hnak in hawi an bangh deuh silen thazaang va pek lam si lo in kan nah neih hni i zeitinseh kan mual pho hni lai i kan thangsiat kho hni lai tin khua kan ruat. Hihi a niam tuk mi le san a phan lo taktak mi ruahnak sia, lungput siava asi. Mi thu kan va rel mi nih kan thuhla sim mi an theih sal tikah an ngeih a sia. An tap. An mitthli a tla. An um hmun ah damlonak kan va pek hni. Mi thu kan va rel lengmang ruangah zeiseh an kan suah pit? Kan mi rel a rak ngai tu nih teh zeitin seh an kan ruat ti kan i thei lo pang maw? Mi ka va rel lai kan ti asi ah cun kan mirel a rak ngai tu nih khan kei khal a ka rel ve te lai sikaw timi kha i theih ringring asi lai ruangah zeitikhmanh ah khai nu/pa nih khan nan hnenah thuthuk hlasang a sim dah lo lai. Cuiruangah mi i upat tihzah tlak mi si na duh ah cun mi rel va hmang hlah! A liam ca caan thu khal ah buai lengmang hlah! A hlei ce in nangmai innsungkhar hmanh thaten na uk kho ta lo ah cun mi kong ah va buai lengmang duh hlah. Mi hnihsan mi na si pang lai.

Mi rel le mi thangsiat hi kan rian si ter hram hlah uh si! Kan rian asi lo mi khal tuan i tum hlah uh si! Kan aw kamkhat te hi hmual a nei tuk ti thei buten kan rin awkam zeipoah ah ralring ten, fimkhur ten le dunghmai zoh bu ten ringholh uh si tiah bawikhrih hmin in kan sawm hni.

Tuisun ah na tuah kho mi thaisun tiang hngak hlah!

Kan hawitha nih simaw, kan riantuan pimi nih simaw, kan cungah palhnak a tuah tu pawl nih ngeihthiam an kan deih tikah va ngeihthiam kho lo ding khop in au seh kan si ti hi kan i ruat dah maw? Tuisun ah sim cawk lo rel cawk lo pakhat le pakhat an i ngeihthiam kho lo ruangah ai hua, ai that, ai nawn, thawng ai thla mi le a dangdang simrel ngam lo khop in i dohdalnak pawl nitin suntin zaantin kan hmuh kan theih. Unau, kan palhnak le kan mawhnak an kan ngeihthiamtu Jesuh Khrih zumtu kan si kan ti ko lio ah kan milai hawipi ngeihthiam kho lo in kan um pang maw? Micung i kan aithawhnak ruangah le kan lung an kan ton lo ruangah tuisun ni ah an cah i thiltha kan tuah kho ko mi tuah duh lo in kan hngak ter hni pang maw? Kan mai khul hnuam nak ruangah kan minung hawi pi zeitluk in an sungral i an innsungkhar ah buaibainak a suak pit ti kan ruat sak ban maw? Ngeihthiamnak le tuisun kan ti kho mi rian a caan te i kan tuah ding a thupit zia kan Bible sungah tampi kan hmuh (Luke 13:10-17). Culawng hmanh silo in Abraham Lincoln khal nih “tuisun i na theh kho mi rian kha thaisun tiang va hngak hlah” tiah fakpin a mipi American pawl a cah hni. Bible ca tampi siar pawl nih cun Judah pawl i an Sabbath ni an upat zia le an ulh daan nan theih ko lai. Fiangfai deuh i a thei lo kan um pangah, Judah pawl cun Sabbath ni ah riantuan, mifak damter, thil cawk/zuar…tbk tipawl hi a zarh i au hmanh nih an tuah dah lo mi an si. Asinan, Jesuh nih cun hi Sabbath ni theng te ah mifak a dam ter hni. Aruang cu a dam ter mi mifak pawl kha a cui sun thengte ah damnak a pek kho hni ti fiang tuk in a theih ruangah asi. Judah miphun le kohran upa pawl nih sual an phawt tikah a ti hni mi cu, “Sabbath ni i vunzimtan cu sual in nan hmu lo i, Sabbath ni theng te i damnak a tul tu mifak ka dam ter mi cu sual uakpi in nan hmuh” ati hni. Kum hlei hnih sung thi a dok i a fak mi nu nih cun Jesuh puanzim te tel ka dai kho ah cun ka dam hrimhrim lai ti ruahsannak a nei i cui a ruahsannak nih cun damnak a pek ngaingai. Hi minu hi a minung hawipi pawl i zei rel lo mi, relsiat mi, komh ngeih duh lo mi, minung cazin hmanh i ret duh lo mi asi men ko lai. Asinan, kan bawipa Jesuh nih cun hi Sabbath ni thengte ah a dam ter. Jesuh nih hi ni thengte i a dam ter nak hi aruang tampi a um kho mi asi. Tahthimhnak ah, “minu, na minung hawipi nih cun zei ah an in rel lo in poi an in sa lo nan an sersiam tu Pathian nih na dam lo nak le na tuar nak an theihsak i poi an sat ruangah tuisun ni ah na dam cang” tin asi lo ah, “minu, Pathian siar lo nih an in dam ter kho lo ti na theih ruangah le na zumh ruangah dam ter na si cang” tin asi lo ah, “minu, kumpi kum hlei hnih sung na thi a dok i dam lo in le hawi hnen i pawl ngam lo in na umnak sung in tuisun ni thengte ah dam ter na si cang” tin a phunphun in a ruangah kan hawl kho ko lai. Hizawn ah cui a ruang pawl vialte hnak in athupi deuh mi cu Jesuh nih khan khai minu kha thaisun a hngak ter lo. Hmaizarh khal a hngak ter lo i hmaithla khal a hngak ter lo mi kha asi. Unau, kan bawipa Jesuh khrih hmanh nih mifak dam ter dingah a thawh a rit lo mi kha ziah nang le kei nih tuisun ni i micungah thiltha kan tuah kho ko tiah kan theih rori mi tuah duh hrim lo in kan um? Kan lung kan i thumh i toidornak lungthin kan neih a cu cang lo maw? Duhdawtmi kan pa, kan nu, kan u, kan nau pawl cu thawngvangtha thei manh lo in mual an liam. An lungthinsung ah a tang i mual an i liam pi. An kal tak mi an innsungkhar pawl cu kan lung a rong fak i liamcia caan khirh sal kan duh dukmak. Zei saan a tlai nawn ta lo. Sumpai fangkhat fanghnih te ruangah sungkhat unau ral bang in kan um, mihringpi le theih hngalh lo bang in kan um. Khurkhua fak pin kan ruat i kan dung kan hmai kan zoh caan a cu cang. Pakhat le pakhat i entei caan asi nawn lo. Pakhat le pakhat i namneh caan asi nawn lo. Pakhat le pakhat i tihrim caan asi nawn lo. Tuisun ni ah mi lung a awi ter kho tu cu nangmah lawng na si. Thaisun ni tiang na hngak ter pangah cun siaherh bu in mual ai liam pi pang lai. Mithi cia ngeihthiam daih awk an tha nawn lo. Na awkam ngai ding khal ah an ra kir sal nawn lo lai. Remhnak caan na nei hrih.  

Dawtmi Papa Mangtha!

Duhdawtmi ka Pa ih ruak in rak hum pi tu unau nan zate hnenah hnangamnak um hram seh! Ramdang um pawl hrang ih theih kan tih bik mi thuthang cu himi hi asi. Leilungtlun ih um lai kan si vek in kan mah le kan duh daan in kan nunnak tawhfung kan kai awk thei lo. Ka pa hi mitampi nih cun nan thei cia vek in mi tluangtlam zet le mi hawipitha ngaingai asi. Sungkhat unau duhdaw tu, mifarah zonzai bawm duh tu le mai ti thei zawng ih Pathian hnatuan duh tu asi. Mi vek in mi lian le cathiam asi lo nan a fa le pawl kan hrangah cun Pa dang zakhat hnak in a fim sawn, a lian sawn, ca a thiam sawn. Ka pa thawn thu kan ruah awk caan cu fanu si lo in fapa ah ka ruat awk theu. Phone ka biak caan ah "Dimte, ka lo ngai em" in ti theu mi te hi ka hnathlam ih sin a suak thei lo. Kan pafa in zo kan ngai awk sawn ti thei huaha lo in phone kan thlak theu. “Kapa rak lo tong ding in kawlram ah ka ra tlung tum nan nang nih le vanram ah in rak fehsan zo fawn si. Kan inn le kan lo te nang na tel lo cun ziang bang pei maw. Ka pa phunriat na kai lai ah na duhdawt zet mi na pa nih a rak lo thihsan ruangah Pa nei lo si ih a har zia na thei tuk ding ih na fa le hrangah Pa nei lo an si na duh lo ding si khaw tiah ka ruat nan...Nangmai duhhril si lo in Pathian in kan hrangah hmun in remh sak tu ah a rak lo hruai cia sisi. Atu na fa le unau sarih ziangtin so kan rong um ding? Na awkam, na hnihsiamsi lai te le na thlacam aw kan hnathlam ah a cuang. Hngilh ni na um thei lo duhdawtmi ka pa. Tluangdang ram hla ih sin ka pa ziang a bang tin kan rak lo hlam caan ah theih ding kan nei nawn lo ding. Ka pa, na awkam thlum te hmanh ka lo biak manh hlan ah mual in liam san cu tuar har ka ti. Na tuahmawh awk nak a na tuk maw timi te hmanh ka lo sut manh lo. Ka pa, na nunnak lo zuah hram dingah Pathian hnen ah zanvar te thla ka rak cam rero nan ka dil mi si lo in na hrang ih a tha sawn mi Pathian in in ron pek. Minung sidaan in ziangtinso ka pom thei ding? Ka pa, Mawite thawn kan unau hnih ten na dam nak ding asi ah cun ziangzat khal cem sehla kan zuam ding kan ti rero lai ah sizung dang hmanh lo feh pi manh lo in mual in rak liam san. Ka pa, mi nih na pa khoi nah si a um, ziang hna si a tuan in ti caan ah ziangtin kan let hai ding? Ka pa na fa le nih leilungtlun na dam sungah nunnuam ten kan lo zoh thei lo mi parah in ngaithiam hram aw. Ka pa mi innsungsaang cu Biakinn ah Pathian thangthat dingah innsaang kimten an feh tlang ding nan kan nih hrangah cun nang na kim nawn lo ding. Ziangtik can tiang so na zun kan ron tuar lai ding? Papa, kan lo duhdawt tuk rak kir sal aw ti na fa le kan lo kawh nak aw na thei lo maw si? Papa feh hrih hlah aw kan lo timi teh na thei lo maw si? Papa, ziangtitha vancungram ah kan innsungsaang kan tong awk sal leh ding. Kan hrangah hmun in rak remh sak cia aw maw! Na fa le Pathian zumtu kan si thei nak dingah lam in khihhmuh mi parah, fimthiamnak lam ah mitcaw kan si lo nak dingah in cawmdawlnak le tlawng in kai ter mi parah kan lungawi. Na tanta mi na fa le in na saduhthah kim ter kan run zuam ding asi. Ka pa, mi vek ih tongthiam le awkam thiam si hlah hmanh aw la na ka ih suak mi awkam hmuahhmuah cu an thlum thluh asi. Papa minih na pa khoi nah si a um in ti silen vancungram ah tin kan sim hai ding. Na pa ziang hna si a tuan tin in sut silen vancungram ah kan umnak innkhan Jesuh thawn an sak tlang kan ti hai ding. Papa kan zaanmang ah in rung leng theu aw maw! Papa, netabikah zangfah lo dil ka duh mi cu na dam lai ah na thin kan lo heng ter mi siseh, na riah kan lo siat ter mi siseh, na duh daan kan lo thlun lo mi parah siseh, thusim ngai lo ih kan um can siseh, na duh lo zawng thil kan tuah mi pawl khal siseh na par ih kan mawh nak hmuahhmuah in run ngaithiam hram aw maw! Papa, na dam lai ah cun ka rualpi zum lo tu pawl hnen ah kei cu Pa pahnih ka nei. Pakhat cu in hring tu le in zoh tu Pa Con Iap asi ii a dang pakhat cu lei le van sersiam tu le ka nunnak tawhfung nei tu Pathian asi tin ka sim hai theu. Atu cu leitlun ah pa ka nei nawn lo nan vancungram ah pa pahnih ka nei tin ka sim hai ding. Papa na duhdawt mi Mawite, Dimte le na pu in a lang lo tlanghra dan in na kutnem kan rak lo kai. Papa in roh ta mi ka nau le cu nangmai saduhthah vek in cathiam degree nei an si thei nak dingah ka nu thawn kan run zuam ding asi. Kan ton awk sal hlan tiang Mangtha Papa!

An hrengkhamtu zeiseh asi?

Zumtu unau nitin kan nunnak ah an Pathian thawn kan i pehtlaihnak i an kan dawnkhantu, an kan hrengkhamtu le an kan hnaihnoktu bik hi zeiseh asi?  Hi thudeihnak hi a phunphun in lehnak a um kho mi asi.  Kan mah le kan dirhmun ngaingai le kan sinak taktak cu kan mah hnak in a thei tu an um lo lai.  Cuiruangah, kan thulehnak hi kan sining taktak asi maw ti thaten i ruat fekfek hnik uh si!

Veikhat ah khualtlawng pahnih cu an khualtlawnnak lamah leikua pi an hmuh i cui leikua pi cu zaan khuamui i khualtlawng pawl cah tih a nung cuiruangah hi khur hi kan phih lai tin thurelcatnak an nei. Cutin an pawngkam i an hmuh mi lungto le tungtum pawl vialte cu pakhat hnu pakhat an thlak.  Cui an thlak mi vialte nih a tawne an vong phanh le phanh lo a thawng an thei dah lo.  An leikua pi khal cu pih ni a nei ve hlei lo.  Cutikah, an kiang i an hmuh mi thingtum pi cu an thlak.  Cui an thlak le veten mete cak taktak in a tek i cui leikua pi sungah cun a dawp.  Khualtlawng pahnih nih cun khuaruahhar ngaingai in cui mete a dawpnak khur cu an bih i mete cu an hmu lo, a tawne a phanh thawng khal an thei lo.  Cui tlawmpal ah hramlak lamthlang in mete khal tu pa cu ramhring a mete rawl hawl mi thawn a hong suak i a mete a hmuh lo ruangah khualtlawng pahnih cu “ka mete nan hmu pang maw?” tiah a deih hni.  Cutikah khualtlawng pahnih nih cun na mete asi le si lo cu kan thei lo asinan mete pakhat kan hmuh mi cu cak taktak in a tek i hi khursung ah a dawp tin an simh.  Mete khal tu pa nih cun “ka mete asi lo lai. Kei ka mete cu thingtumpi ah ka hren ta i zeiti hmanh in a mah ten a tek kho lo lai” ati hni. Mete khal tu pa nih a neihsun a mete a hrennak ah a mah a that tu asi te lai ti a ruat baan lo. A ruah awk khal a thei fawn lo.

Unau, hi mete bantuk in kan mah le kan mah kan i hrennak thei lo kan si pang maw?  Tuisunni i a hnget khoh tuk tiah ka ruah mi kan mawtaw, kan inn le kan lo, kan neihsiah sumpai pawl hi Pathian thawn kan i pawlkomhnak an kan hlat ter tu an si pang maw?  Thihnak le hlohralnak tung i hren mi kan si hi thei lo in kan um pang maw?  Kan bawipa Jesuh khrih kan zumhnak lawnglawng nih cui siatsirhnak le dawnkhamnak in an kan runsuak kho.  Kan mah le kan mah thiltha kan tuahnak thawng in, zarhpi ni kimten biakinn kan kal ringring nak thawng in, mi harsa sifak kan bomh nak thawng in vancung ram kan phan lai tiah kan i ruat pang maw?  Unau, kan minung sinak in kan ruah mi kan neihsiah pawl hi a hman zia kan thiam lo le zei an si ti kan theih lo ah cun thihnak le tluknak lam i an kan hruaitu fawh an si ko lai cuh.  Cuiruangah, mete khal tu pa bang in kan mete a mai thihnak a suahpit tu tungah hreng hlah uh si! Pathian thawn kan i pehtlaihnak ah an kan dawnkhan tu zuu le sa, lengfa tlangval, nupa sualnak, ui ret nak, naal thusim nak, mi relnak, mi mualpho ter duhnak thinlung, mi nakneih le mi enteinak pawl vialte cu kan bawipa Jesuh khrih i bomhnak thawng in hrial kho i zuam uh sila an kan sersiam tu kan biak kan Pathian i duhzawng in a nung thiam tu zumtu unau si kho i zuam cio ko uh si!

A siar tu nan zate cungah Pathian thlasuahnak um hram ko seh!

Rev. Jeremiah Hme Bik Interview

Thu deih tu: Hrang Lian Dim (HLD)
Thu let tu: Rev. Hme Bik (MB)

HLD: Na hmin, suahnithla, suahnak, nupa, suahpit unau pawl le na innsungkhar?

HB: Kei cu Jeremiah Hme Bik ka si.  October 21, 1972 ah ka suak.  Pu Za Pum le Pi Na Thim (tleicia)tei fapa ka si ih unau 9 (nu 4, pa 5) kan si.  Nu (1) le pa (1) nih mual a kan liamtak. Ka unau dang (pa 6) cu Ramthlo ah an um.

HLD: Atu na umnak, na tuan mi (pastor rian lawng si lo in riandang pawlkomh dangdang ah rian tlaih mi na neih silen rak telh dih hni mu)?

HB: Kei hi Tahan, Taungzalat (3) ah inn hlang in ka um i nufa pawl cu Haikhawl ah an um. Fate pa 3 ka nei.  Upabik cu Mai Olivia Biak Tha Sin Mawi, a lai Deborah Dawt Tha Tin Par le Salai Gideon Thian Cung Nung tla an si.
Ka tuan mi pawl cu: 2009 March  thla in Bethel AG (Taungzalat, Tahan) ah Church Pastor in atu tiang ka t’uan.  Cun No (3) Section ah EP le tangkakil ka t’uan phah.

HLD: Fimthiamnak lam i na catang, na zir mi le na tlawngkainak hmun pawl?

HB:  Catang cu phunli tiang ka rak kai.  Ka upat hnu-ah Baibal tlawng ka kai i Dip.Th le B.C.Min (Bachelor of Christian Ministry) ka ngah.

HLD: Pathian kawhnak aw na theih daan, a riantuan nai thawh kum, na tuan hmaisabiknak hmun?
HB: 1987 July thla zarhkhatnak ah Pathian dawtnak ka thei.  Pathian kawhnak ruangah Pathian thu sim lo in ka um kho lo.  Asinan minung lam i zahpi ruangah Pathian thu sim lo in kum 4 -5 sung Pathian thu el in ka um.  1991 kum in au tha pek le fialnak ruangah si loin sunglam Pathian fialnak ruangah thlahlawhman pek um loin kum hnih sung Pathian rian t’uan ah kai thawhsal.  1991-92 tiang free evangelist in Hakha peng, Thantlang peng le Matu peng ah Pathian rian ka t’uan.  1993 in Falam peng ah Section Evangelist in kum thum sung ka t’uan.  1993 ah Exhorter certificate an ka pek.  1997-99 tiang Hakha Calvary Bible College ah Baibal tlawng ka kai.  2000 in Ramthlo AG Church ah Pastor ka t’uan.  2003 ah license (tipil pek khonak le kutsih pek khonak) an ka pek.

HLD: Na riantuannak ah zeiseh a har cem na ti i cui harsatnak cu zeitinseh na pahbal kho daan asi?

HB: Pathian riant’uan i har ka timi cu mah le mah i zaangfah caan hi a har cem ka ti.  Cun mipi hmaiah kan dir i Thiang Thlarau nih rian a t’uan lo caan i thusim hi a har fawn.  Pathian riant’uan nih kan co dingmi kan co loih hmur tem ih kan um caan khal hi a har ngaite.  Hi rian hi pehzulh i kan t’uan khonak cu thazaang ka neih lo le ka tluk ka rilh lio caan khalah tha ek dah lomi le tlu dah lomi Pathian nih dawtnak in a ka hruai ruanngah a si. Cun ka  beidongh caan paoh ah thlacamnak le rawlulhnak in thazaang ka la t’heu.

HLD: Pathian riantuantu cah Nupi, sungkhat unau le khuapi vantlang hi zeitluk in seh an thupi tiah na ruah?

HB: Pathian rian ka t’uannak i bawmtu t’ha cem cu ka nupi hi a si ko. (Gen 2:18) Keimai dirhmun in cun kan nu hi ka Sayamah le  ka nu dirhmun tluk i kai ruahmi a si.  Pathian rian ka t’uannak ah hin ka fa le caah lungre thei loin kan nu nih rintlak ten a rak zohkhenh hni. Pa Tluang Al hi amah lawng Pathian rian a t’uan lio ahcun kum khat ah khua 1-2 hrawng lawng rian a t’uan kho.  Asinan an unau za an i bomh hnu ahcun kum khat ah khua 7-8 ah an tuah kho.  Siatlai khua ahcun Pathian riant’uan cu inn le lo cah rian an t’uan manh lo ruangah an t’ulmi thil, inn le Pathian riant’uannak ding an t’ulhherh kan bomh lai an ti i an tuah taktak.  Pathian rian hi kau pin le inn le lo caah lungrethei lo tein an t’uan kho.  Ca pakhat ah U.S.A cu rin kau pin an rin i an tangka an khirh i a leng i a tlami kha Pathian riant’uan caah an ti.  Russia cu bi ten an rin i a sung i a tla mi lawng kha Pathian riant’uan cah an ti.  Kawlram cu rin loin an khirh i van i a tangmi paoh kha Pathian riant’uan cah an ti ti a si.

HLD: "Sehla" timi saduhthahnak tampi na neih mi sungin pathum na ka sim kho lai maw?

HB: (a) Kan khua le kan ram hi pianthar lawng si loin thalrau theitlai a tlaitu si sehla ka duh. (Galati 5:20)
(b) Nu le pa nih tu i tlawng kai lio tal hi cu a niambik ah phun 10 ong tal si hni seh timi duhsaknak a neitu si hni sehla ka duh.
(c) Mah t’hanso lawngah hna ngamtu si loin unua sungkhat le khuapi tiang t’hanso ding timi lungput nei kho cio sehla ka duh bik ko.

HLD: Mino thangthar a tu'i Bible tlawng kai lio pawl cah le Bible tlawngkai huam pawl, pathian riantuannak ding cah ai timlam lengmang lio tu pawl cah forhfial duh mi na nei maw? Cucu zeiseh asi?

HB: (a) Baibal tlawng kai tu nih cun a zir lio kan si ti lungput neih ding.
(b) Kan caan hi lawn ter lo in casiar le thlacam in hmanthiam ding.
(c) Tumtahnak sangpi neih i ka tumtah ka tian hlan lo timi lungput neih ding.
(d) Tuarkhonak le zawnruahnak neih ding

HLD: Ramdang u Ramthlo unau pawl hnen ah thucah duh mi asi lo ah ruahnak pek duh mi na nei maw?

HB: Pathian le hringtu nu le pa unau hngilh hlah uh! Kan khua le kan ram i Pathian riant’uantu pawl hi kan Pastor an si hrih ti lungput nei uh! Zei tumtah in seh Ramdang ka kal timi i fiang uhla khurkhua ruat bu ten nung cio uh! Pathian riant’uan le hruaitu pawl soiseltu siloin t’anpitu si uh! Sungkhat unau lawng si loin Ramthlo Unau zate cah riant’uan kho tu si uh! Te le fa nei pawl nih mai khua aw thiam ding in sawn/zirh uh! Sizung um dirhmun hi cu ramsung ramleng i t’anpi khonak neih ding i zuam uh! Kan umnak cio ah kanmah lawng si loin Bawipa nih a kan umpi ti cing in Pathian i rinhsan uh!  Isaiah 41:10

HLD: Hibantuk in tikcucaan pe in kan khua kan ram cah tuisunni tiang rinhumten pathian rian nan kan tuan sak mi parah le ka thudeih nak vial te na ka leh sak mi parah na cungah lungawithu sim cawk lo ka nei asi. Pathian nih a let sawm a let zaa in thlasuah nak ron in pe hram ko seh!

Hlawtnak (or) Cohlan lonak (Mark 6:1-13)

            Minung kan si bantukin kan thil ti kho nak le hawi hlei i kan thiam deuh nak hmun ah tangdorten um kho hi a har ngaingai.  Culawng hmanh si lo in mi nih kan cungah thatlonak an tuah tikah ngeihthiam nun neih kho hi thil ol ai asi hrimhrim lo.  Aliamcia AD kum 2,000 lenglo hrawng i Jesuh a mipum in vuleicung a rak tlanlen lio ah khan ngeihthiam nun nei in le zawnruahnak lungthin thawn kan raal kan dawt kho nak lai, vancung pennak kong vuleicung miphun zakip nih an theih theh kho nak lai, sersiamtu pathian nih a huham le a thiltikhonak cu mi vialte nih kan pom kho nak dingah kumthum sung an kan zirh. Cuihlei ah pathian nih a pek mi huham thawngin thil maksak phun zakim rak tuah in pathian sunlawinak a rak langh ter.  Asinan, a minung hawipi le a khuapi, a sungkhat unau pawl nih cun pathian nih "khuaruahhar thil ti kho nak huham" a pek mi cu lungawipi awk hna an rak thiam lo.  Ni sawmli sung rawl ul in thla a cam hnu, dungzultu hleihnih hril in pathian thusim ah khuakip le ramkip i a vaak hnu ah a suahsemnak khua ah kir tahrat in Sabbath ni ah Judah pawl an i pumhkhawmnak Sinakok ah cun vancungpennak thu asim i a khuapi pawl nih cun hipa hi Joseph i fapa kha asi lo maw? tiah Jesu’i fimthiamnak le theihhngalhnak vialte cu mangbang phah bu in nehsawhnak le zeirel lo nak thawn an rak caihphai. Mitampi cu an thin a rak phang ziar men lai i zeitikah seh tlaih le khih kan ton lai ti lawng te ruat in thinham tlai lo in an rak um men ko lai.  Jesuh hi kan rawlbel an kan khuaisak tu asi ko lai, meilam an kan thlah sak tu asi ko lai tin a phunphun in a khuapi hawi nih cun an rak rel lengmang men ko lai.  An ti bet hrih ding mi cu “na rat nak hmun kha hngilh hlah! Lettama pa’i fapa na si kha hngilh hlah” tin a pathian riantuannak ah an rak hnaihnawh lengmang men ko lai.  Asinan, Jesuh nih an duh lo mi pathian thu cu a hranhram in a sim hni lo ii a kal tak hni lehlam.  Amai suahsemnak khua nih zei ah an rak rel lo ruangah khuadang ramdang ah pathian thu sim phah in mifak a dam ter, mitcaw khua a hmuh ter, hnaset a dam ter, mizeng a dam ter i kebai a dam ter.  Culawng hmanh si hrih lo in khuasia khuavang nih an molh mi a dam ter hni ii mithi khal a thawh ter hni.  Hi thil vial te ati kho tu Jesu khrih pathian fapa a suahsempi khuapi nih an cohlan lo ruangah hi thlasuahnak vial te an dong lo.  Jesuh a khuapi pawl nih an cohlan lo lio ah mawh a phurh hni lo i an sualnak a ngeihthiam hni.

Zumtu unau, nang le kei teh mi cah thiltha kan tuah, khuapi vantlang cah kan i zuam in kan tikcucaan kan pe kan ti lio ah mi kut uisu pek men kan tong pang maw?  Kan minung hawi dang pawl i thangthat le sunloih kan ton lio ah kan mai khuami i volhpamh le zeirel lo nak kan tong pang maw?  Mihring le theihhngalh lo mi nih an kan daw in an kan khiahram lengmang ko nan kan mai khua mi nih an dung an kan tulh men pang maw?  Ramthlo mi kan si hi an kan zahpi pang maw?  Kan mah tawk ten, kan ti kho tawk ten le kan thiam zawng ten tei mak kan thlak lengmang lio ah mehtok khih tu men lawng kan tong lengmang pang maw?  Unau, hi thil vialte hi kan mah lawng si lo, an kan rundamtu Jesuh khrih khal nih a rak ton mi lawng te an si dih i a dungzultu le tuan lio pathian riantuantu tampi khal nih an rak ton cio mi an si dih.  Kan khua kan ram cah pathian mihman pawl zei kan rel lo le thazangpek hna kan thiam lo ah cun thlasuah sungtu cu kan mah fawh kan si ko lai cu.  Cuiruangah, pakhat le pakhat kan thiam lo nak zawnte ah ii ruat tonh uhsila cutin kan khua le kan ram cah rinsantlak Nusal tha Pacang tha si i zuam cio hram uh si!  Cucu, pathian duhzawng khal asi i au paoh nih kan duh mi khal asi ve.
Jesuh nih a dungzultu pawl a zirh hni mi cu “va kal uh la ka thuthangtha va sim uh! Khuasung mi nih an in mikhual hni silen cui inn ah cun khuadang nan kal hlan lo tiang i thum uh, cun tlun inn an in onh duh hni lo silen nan kedan nih a pal mi leivut kha hei thing ta uh” ati hni. Hinih hin tampi an kan zirh. Soiseltu pawl i relsiatnak, hawi le komh pawl i nahneihnak, mi hngal pawl i en tei nak le zeirellonak vialte cu kan bawipa jesuh khrih i bomhnak thawng in kan kedan tang ai kop mi hawmhne kan thin bang in thing uhsila lam thar zawh in pathian ram le a minung cah kan ti kho nak zawnten i zuam ko uh si! Thlasuah pe tu cu minung an si lo i pathian hoi asi ti thei buten kan lam har hmanh seh nikhat ni ah lomh man laksawng kan co te ko lai.

Casiartu nan zate cungah pathian thlasuahnak atu le kumkhua in um caancin hram ko seh!

Pa Bawi Pian Interview

Thudeihtu: Hrang Lian Dim (HLD)
Thulettu: Bawi Pian (BP)

HLD: Na hmin le na nu le pa hmin?
BP: Ka hmin cu U Bawi Pian a si. Ka pa Ngun Tum (tleicia) le ka nu Zing Ci nih Ramthlo khua hlun (khuathar veng) ah hrinmi ka si. Anungdam mi u nauli sungah upacem ka si.

HLD: Fa/tu le paziat seh na neih i au tla seh an si?
BP: Ka nupi Nu Sui Cer thawn 1975 January 17 ah innssungkhar kan dirh i fapa pali le fanu pahnih kan nei. Kan fale pawl cu; Salai Mang Er (tleicia) B A (Geo) Salai San Tin Nawl Malaysia (Driver) Mai Ni Mawi Sin B.Com, BARS, LCCI, Gret Finance Manager Hakha Mai Van Hnem Zing Nurse Falam Hosipital Salai Daniel Sui Van Bawi B Th, Final year Z T C Falam Salai Josef Bawi Thawng Lian B Th, 3rd year Z T C Falam tla an si. Kan tu le pawl cu; San Tin Nawl le Zi Za Len tei fanu Dawt Nuam Sung Tleicia Mang Er le Than Thein tei fanu Cung Hlei Par (Tleicia) le Cung Sin Iang Danial Sui Van Bawi le Ngun Par Mawi tei fapa Cung Ceu Thang tla an si. A nungdam mi pathum an si.

HLD: Atu na umnak hmun le na riantuan mi?
BP: Falam ah kan um ko. Uksuh cazi kum 15 ka tuan hnu ah pinsin kalak I khual ka tlawng. Kum 2000 lio ah mawtaw accident ka tong ih zeirianhmanh katlai kho nawn lo. Kan fa le pawl ih cawm le zohkhenh som kan si ko.

HLD: Ramthlo miphun tonkhawmnak cah ruahnak, thazaang le tikcucaan zeipoah na suah daan nan kan sim kho lai maw?
BP: Ramthlohrin i tonkhawmnak dingah sunmang nei hmasatu cu ka si hmang tiah ka ruat. Hi saduhthahnak a tlin kho nak cu tuanpi hawi le pawl, ram leng um kan fa le pawl teimak nan suahnak thawngin a si ko. Keimah nih zeihmanh thazaang suah kho mi ka nei lo. “Ramthlo tlawng le a hrin mi pawl” thuanthu cabute kan tuahmi belte palhnak le tlamtlinlonak tampi thawn kai buaipi phah ve ko.

HLD: Hi tonkhawmnak nan tuah hlan i na ruahnak le nan tuah dih hnu i na hmuh daan zeibantuk seh an si?
BP: Kan hmuh dah lomi mino tete kan hmu.Tiva kal ngathliar le Zinghmuhtlang kai an i pawlkomhnak nih an thinlung a lak hni ii hrinkhat sinak tla an i thei ti ka hmuh ii ka di a riam ko.

HLD: Hi tonkhawmnak i nan tumtahmi zei seh an si i cui pawl teh nan hluhsuah kho tin na ruat maw?
BP: Hi i tonkhawmnak ih kan saduhthah mi cu; (1) Kan mino (khual um pawl) nih semnak khua le ram an mit rori in an hmuh ii khua le ram duhdawtnak le seherhn ak lungthin an neih khonak ding (2) Fimthiamnak lei ih kantlaksamh zia thei in hmailam ah thazaangthar an neih khonak ding (3) Hrinthlak suahsempi duhdawatnak lungput thawn Laimi, Lairam cah tiangah thahnem santlaimi mino an suak khonak ding ti pawl hi kan saduhthah an si ko. Kan tumtahmi kan hluhsuah kho/kholo ti mi cu mit in hmuhzau awk a tha lo mi lungthin lei thanlianpinak a si ii Pathian nih thluasuah a pek ahcun theipar a nei te ko lai tiah zumhnak le ruahsannak ka nei ko.

HLD: Hi tonkhawmnak ah mipum paziat seh suak kho? Zeitinseh nan tikcucaan nan hman daan an si? Sumpai lam ah teh nan harsa maw?
BP: Hih tonkhawmnak ah Tahan lei in mipum 72, Hakha in 44, Falam in 27, Mizoram in 3 le Rangoon in 1 hi khual lamhlat in a phan mi kan si. Dokthek le Tlangzaar in a riak thawn a laang thawn tawkfang cu an um ve ih khual kan zatein mipum 170 hrawng cu kan si ringring ko. Kan caan hman dan cu 11/4 ni hi khual kan phan ni a si ih 12/4 ni hi minung 112 lenglo nih ngathliar a si. Kan khuabawipa le kan Nunphung pawlkomh hotu khal an i tel ve ih kan tha a tho ngaingai. 13/4/2012 ni hi seminar le meeting in caan kan hmang. Hi zawnah kan mino pawl nih seminar sullam an fiang deuh lo si hmang mino an tlawm deuh ih kan tha a sia deuh. Hmailam ih thupit ter kan i zuam lai an ti. 14/4/2012 ni cu nikhua tihtanh asi bu in minung 64 nih Pastor Ngun Nawl ih hruainak in Zinghmuhtlang an kai. Tlangpazim an phan ah Kristian hlabu N0.41 nak an sak ih thlacamnak le thuanthu i simhnak in caan an hmang. Khual in a hmu dahlo pawl cu an i lunghmuih ngaingai. 15/4 Sunday ni cu Pathian thangthatnak le sunloih dingmi pawl sunloihnak in caan kan hmang. Zantinte Pathian thangthatnak le zingtinte devotion in caan kan hmang. Kan caan tamdeuh hi cu Pathian thangthatnak in kan hmang bik. Sermon siseh, Seminar siseh kan tualsuak kan fale nih can an hman dih ih kan i lunghmuih ngaingai. Pathian thluasuah kan dong ko ka ti.

HLD: Hmailam ah hibantuk tuah sal kho ding in thurelcatnak nan nei maw? Cui nan tuah sal ding mi ah teh atui hnak in dang deuh in tuah nan i rel maw?
BP: Tonkhawmnak teltum hi kan fale nan khing kan in rihtertuk ih nan hmaikhah a umlo ka ti lio ah khual lei in siseh, inntek nu le pa nih siseh an lung a tho cio si lai cu, kumthum ah veikhat pelhloten tuah kan i zuam lai an ti. Kum 2015 cu inntek nu le pa pawl nih thazaang suahin sunglawaiten tuah kan i zuam lai an ti ko khah.

HLD: Kawlram pumpuluk um Ramthlo pawl an suak khawm dih maw? An tlunkalnak teh nan bawm kho hni maw?
BP: A suak kho mi cu a cunglei ah kan ngan zo ko ih a suak kholo mi hi mitlawmte an si. A khua in kan sim ah cun Thantlang, Hakhalay le Tamu um pawl an si ih mitlawmte an si ko. Tahan le Falam hi miderthawm kan tam ruangah mawtaw hlansak kan si ih 475000 kyats a ek. Hakha lei in kan patar Pu Bual Hit le Pa Khuk Mang nih an mawtaw an rak hlu i kan i lawm ngaingai. Tahan lei in pa Sui Kam khal nih a mawataw a rak hluve i mawtaw pahnih hlan hau lo in kan khing a kan zanter ih kan lung a awi ngaingai ti langhterbet ka duh. Ram leng lei in Pa Ngun Vung le Rangoon leikhal in Pa Than Mawai nih eh le heu ruat lo in tha an kan pek ruangah kan lung a awi ti khal langhter bet ka duh hrih.

HLD: A dang kan theih tul tiah na ruah mi pawl zangfahten hi hmun in na rak kan sim kho hmang lai maw?
BP: Ramleng ah sungkhar in a um mi hrinsor pi hnenah cah ve ka duh mi cu, (1) An fa le kha Ramthlo aw le Ramthlo thu le hla theihter in thiam ter ringring hnih seh la,Laimi kan sinak caawisangtu sikho dingin i zuam hni sehla. (2) Khua le ram hrinthlak hi Pathian ih sermi le tuanvo pekmi kan si ti thei fiang in zahpi lam silo in sunhsaklam hoi i zuam hni sehla, hihi nu le pai tuanvo hrimhrim a si. (3) Fimthiamnak lei ah zuamnak le teimaknak hi zeitluk in seh man a neih tiah lam na kan hmuhsak mi na keneh zul i zuam cio hni seh. (4) Foundation fund hram nan kan bunhsak cang mi pehzulh in kan I zuam lio a si ih kan tumtah kan tlinh hlan lo kan zuam pi ko uh. Aphunphun in khua le ram ca i tan nan lak nak parah kan lung a awi tuk. (5) Ramsung lei ih nu le pa santlailo pawl ih te le fa nan mitthlam ah cuanter in bomhtlak le tanpitlak ih kan ruahmi tete an um tikah sponsor um kho dingin ai zuam khotu nan um ding saduhthahnak tla kan nei. (6) Kan pupa san lio ih kan inn le kan lo, kan tappi le kan lungthu, kan rapting buar kha cingmang cio in semnak khua le ram thansonak ding hi nan tumtah le saduhthah a si cio nak ding (7) Ramnuam ah nan um cio tikah nundaan ah nan i thlahthlorh pang lo ding hi a thupi ngaingai mi a si ti khal kan cah duh mi hni a si.

HLD: Tikcucaan na ka pek ruangah na cungah upatnak le lungawinak tampi ka nei. Bawipa nih thlasuah in pe hram ko seh!
BP: Ka phulo pin interview na ka tuah mi parah kalung a awi ngaingai.

Thlacam sak tu Pi Ram Taang upat pek nak!

Vuleicungah mivanthabik ka si lai ka tingamnak tampi lakah ka hmin a ka sak tu ka Pi hi athupibik pakhat ah ai tel ve. Ka pi Ram Taang nih sunzaan cat lo bang lo in thla ka cam sak hlah sehla tuisunni ah hi dirhmun ka tiang kho lo lai. Ka pi hi a hngaksiat ten tlawngkai dah mi asi lo. Hngaktah buangro sifak rethei te arak si. A lengfat lio ah um nak hmunhma thitha hmanh a rak nei lo. Cutin pasal fate a hon nei ii a innsungkhar pawl thawn nuamten an lengkhat. Fa le pasarih a nei nan panga nih mual an liam tak. A pasal khal nih mual a liam tak ii cutin ka pui’ a roh ta mi Pa Vak Hrang, ka pu thawn an neih mi ka nu Biak Leng le Pa Zang Hlei Kap thawn an rong hmei. Atu ah cun pathian nih tu le fa 10 thlasuah a ron pek hni i a fa le inn pahnih ah ai hleh-ka lengmang. Ka pi hi nuhmei asi ko nan a fa le lamdang pial lo in pathian thu thawn a cawm hni ii tuisun ni ah hibantuk tufa a hon neih hni nak asi. Ka hngaksiat lio ah mi nih na pi biakinn ah tetti a khan, solo a sa tiah tlawnginn ah ka hawi le nih an rak ka soi theu. Cu lio ah cun zei hmanh ka rak let hni lo nan atu ah cun ka soi sal hni sehla a leh hni nak ding tamtuk ka thei. Mi an hnihsannak le zei an rak rel lo nak pawl vial te kha ka pi nih poi a rak sa dah lo. Tuisunni tiang khal poi asa hni lo. Ka uarbiknak pakhat cu zeitikcaan poh ah mi zeihmanh nih daih hni sehla “ka rian uak bik cu ka tu le fa le cah thlacam asi” tin a leh kho hni mi hi asi. Khua dang tluang dang um pawl nih cun dam lo can i sunghno kan nu le kan ngai zia nan theih ko lai. Kei cu ka fak kim ten sibawi ka hlam hlan ah ka pi ka hlam hmasa. Aruang cu ka pi nih thla a ka cam sak ah cun sibawi hau lo in ka dam lai timi ruahsannak ka neih ruangah asi. Ka pi thlacamnak hi hmual a nei ngaingai. Tuan ii ka sim cang bantuk in ka pi hi fimthiamnak lei ah catang nei mi asi lo. A hmin hmanh siar thiam le ngan thiam asi lo. Asinan, a tu le a fa le cu a mah bantuk si an kan duh lo. A theih tawk suah in kan cah heh tiah rawl ul in thla a cam. A dam lo hmanh ah a ih bu in ihkhun cung in thla a cam. Zaan tim kan zaten ihhmuhthaw ten kan ii hngilh lio khal ah tho tahrat in thla a cam. A thlacam aw nih an kan thangh theu. Hi tluk thlacam a cak mi “Pi” ka rak neih hi cu thlasuah petu pathian ka thangthat ngaingai. Ka hngaksiat lio khua kan um lio ah ka rak daih theu mi cu, “pipi, kawl ii college ah tlawng ka kai ii buaih lak nak uniform kai hruh kho ve nak dingah thla ka cam sak” ka ti i..um..a ka ti. Cutin ruahlo pi ah 1998 ah kan ram uknak that lo ruangah kawl ah kan pem. Cutin kawl ah cun tlawng ka kai. Kumkhat nak cu har ka ti ngaingai. Ziah ti ah cun laitlang khuate um ai ti cu kawl aw ka thiam lo, cun ka tlawngkainak ah le Tedim pawl lawng te an si fawn ii an aw le ka thiam fawn lo. Phun riat ka kai kum asi ii zei tin camibuai ka ong ti khal kai thei lo. Phun kua ah tlawnginn dang ah kai thial ii cunah cun hngaksiat lio ai ti cu ka aw thiamh a rak ol tuk maw si zeisimaw kawl aw le Tedim aw ka duh zat cu ka ring kho ii har ka ti nawn lo. Cutin kumkhat hnu kumkhat ka cataang a hong sang vima ii 2006 ah Kalay phunsang tlawng in kan innsungkhar ah degree ngah hmaisabik tu ka hong si. Cu lawng hmanh si hrih lo tlawng ka theh veten Company ah riantuan tha te ka hmu ii kum khat lenglo ka tuan hnu ah America ah tlawngkai ding in ka rak ii thawh sal. Zumhngamnak thawn tumcop pathian rinsan bu in ka ra pok ii tuisun ni ah cun pathian nih ka sunmang a ka kim ter cang. Hi thlasuah vial te hi ka pi thlanhriput, zaangbaang, rawl ul le it lo sing lo in sunzaan thla a ka cam sak nak ruangah asi. Cuiruangah hi capar in ka pi Ram Taang cu upatnak ka hon pe asi. Pathian nih sansaunak, ngandamnak thlasuah ron pe hram ko seh! Lungawinak tampi thawn pi Ram Taang i a dawt mi,

Hrang Lian Dim

Group mail thawn pehpar in theih tul mi tete!

* Groupmail homepage zeitinseh ka hawl lai?
Na gmail cahmaipi cungi More timi hmet aw la cui a tang bik um mi Even more timi kha hmet. Cunah groupmail homepage a ra suak lai.

* Ramthlo group mail ah cakuat ka duh len khoi ah seh ca ka ngan lai?
tuarthluatlang@googlegroups.com

* USA Ramthlo group mail ah cakuat ka duh len kho ah seh ka kuat lai?
laitili@googlegroups.com

* Group mail sung i mi cangan cia mi cungah ca leh ka duh silen zeitinseh ka ti lai?
Reply timi na hmeh lai

* Reply ka tuah tikah thulu thlen a hau maw? Ziah?
Hau lo. Thulu na thlen silen na ca dangten a um lai.

* Groupmail sungah cahlun pawl an tlau maw?
An tlau lo. Pakhat te hmanh an vaivuan lo.

* Cahlun zeitinseh ka hawl lai?
Homepage cungah na duh mi groupmail hmin cungah hmet aw la a ra suak mi page cung ii Search timi sungah na duh mi thulu ngan aw la click.

Thlacam nun

Zumtu nitin kan nunnak ah Jericho kan nei maw? Kan tidin awk, kan rawl lei awk le kan sinhfenh awk hnipuan cah kan tul kan herh mi vial te cah siseh, kan thinlung i saduhthah mi vial te kim seh tiah thla kan cam ah kan ngah tengteng lai tin maw thla kan cam? Asilo ah thlacam cu kan rian asi i a kimter tu cu pathian asi tin seh thla kan cam? Kan lungthlitum kim ter awk ah vei ziat seh thlacam a hau kan ti i vei ziat seh thla kan cam theu? Pathian nih Israel pawl Jericho khuakulh cimh ter awk ah vei hleithum a hel ter hni. Au hmanh nih phunzai lo ten Trumpet tum phah in an hel. Pathian nih a thukam cia mi kim ter awk ah tuanvo a nei ti an zumh ruangah an zumhnak le an zawnlunnak cu pathian nih a hmuh tikah neh nak a pek hni. Zumtu nang le kei teh thla kan cam ah ka ngah tengteng lai tin maw thla kan cam asi lo ah “pathian nangmah na thu si seh” tin kan bawipa Jesuh khrih bantuk in seh thla kan cam? Kan thlacamnak aphi kan ngah le ngah lo cu kan mai zumhnak cungah a um. Jericho khuakulh vuihram lo ten le lung awl tawm lo ten an hel bantuk in kan nih khal thinsau lungfual ten thlacam ve uh si!

Jesuh hi naute asi nawn lo

Hmunkip um nan zate cung ah Christmas deihnak um ko seh!

Mtt 1:21 “Fapa ahrin lai ih ahmin ah Jesuh na sak lai zei cah tiah cun a mi kha an sual nak in akham hna lai”

Tahan ah kan um i nitinte mawtaw saikal in ai taih i athilo hmuh awk an um lengmang. Ka lungthin ah asuak mi cu pathian khamnak aco hmang maw? A piangthar hmang maw ti hi asi. Dawtmi Rom 5:12 ah cun “mi pakhat thawng in vawleicung ah sual alut ih sualnak nih thihnak arat pi” ti kan hmuh Adam thawn ka ni pehtleinak cu kan thih kho nak ah hin asi. Dawt mi Saam 49:18-20 ah cun “mi cu zeitluk in rum hmansehla a rumnak nih thihnak in a khamh kho lo lai” ati. Ziah tiah cun thihnak in kham kho tu cu Jesuh lawng asi ruangah asi. Kan duh ah duh lo ah thihnak nih a kan hngah ko. Kan caan aphanlo i si ko. Cuiruangah pathian nih thihnak in luatnak dingah dawtnak le zangfahnak ruangah zungzal khamhtu ding a kan pek. Laksawng
a kan suah mi hi na co zo maw? Mi vial te cah asi. Man lo asi, thleidan aum lo, a zumtu cah cun zungzal nunnak asi. Jn 5:24 ah “ka bia a thei i a ka thlahtu a zumtu cu biaceih nak a ing lai lo, thihnak in nunnak ah a lan cang ati.” Dawtmi Jesuh hi naute asi nawn lo. Bethlehem lawngah si lo in Calvary ah a thi hnu ah a thosal ih pavar lam ah kan cah a thisen put in ngeihthiam a kan deih saktu asi. Hlaphuahtu nih ngeihthiamnak tling le zungzal nunnak cu a ser mi remnak thawng n an pek cang ati. Curuangah na tuahmi na tuanmi par ah si lo in Jesuh tuahsaknak par ih lung awi thu sim hi pathian nih aduh bik mi asi. Vei khat cu lettama pa kha Evangelish pa nih zarh khat sung pathian thu asim ih ai fiang kho lo. A hmaizarh ah Evangelish pa cu lettama pa’i hnenah ava leng ih cabuai dawh te ih atuah cia mi kha zipaw ai lak ih kan remh sak lai ati…ai ai ai thamhlah ka theh cangmi asi ati. Cutikah Evangelish pa nih zarh khat kan simh mi thu kha hi ban tuk hi asi ati Jesuh nih atheh cang nang rian na nei nawn lo ati. Cu le veten khamh ai fiang ti asi. Dawtmi Christmas hi kum tam nawn kan hmang cio lai. Vawlei ah Jesuh asuah san taktak hi thudang ah si lo in thihnak kan tih ruang ih ther le phang ih kan umnak in luat ter i khamhnak tling co ter a kan duh ruangah asi. Jesuh tuah cia mi parah nai lomh lo ah zei parah seh nai lomh nawn lai? Lomhnak sim kho tu kan si cio nak lai casiartu nan za te cungah pathian nih thlaw in suah hram hni she! Amen

Pastor Hme Bik,
Tahan

Christmas laksawng!

Merry Christmas to you all!

Bawikhrih ah ka duhdawtmi khuazakip um unau pawl, nan zate cah Christmas laksawng suah kan duh hni mi cu hi capar tawi te hi asi. Asiartu nan zate cungah Pathian thlasuahnak um hram ko seh!

Zumtu kan si ko nan Pathian kawhnak aw kan ngai lo tikah kan cung i thil a tlung theu mi pawl hi zeitinseh kan ruah cio? Bible casung i kan hmuh mi tampi lakah Pathian kawhnak aw a ngaitu Mary le Pathian thutiam a zum lo tu Zechariah kong zoh khawm dingah ka duh! Abijah ramtthen sung i Pathian thusimtu Zechariah cu biaknak lam ah rinsan ngaingai mi upa pakhat asi ko nan vancungmi Gabriel nih “nan nu Elizabeth nih nau a pawi lai i cui naute cu Mesiah arat nak ding thu a rak phuangsungtu asi lai” tiah asimh i a zum lo. “Kan nu a tar tuk cang cui thil cu asi kho lo mi asi” tiah zeizongza ti kho tu Pathian hngilh tahrat in a el (Luke 1:13). Cuini thok in naute asuak hlan lo a ring kho lo tiah Bible sungah fiangten kan hmuh. Zumtu nang le kei teh Zechariah bantuk in khrifa si ih biak nak lam khal ah hruaitu si ko bu in Pathian kawhnak aw ngai lo in kan um pang maw? Kan nunnak tawhtlaitu le zeizongza sersiamtu Pathian asi zia kan hngilh pang maw? Pathian nih lei le van a sersiam ah a kut in a tuah lo i a kaa in si “um seh” ati i thil zeipoah an rak suak dih. Minung lawnglawng si akut i a tuah mi cu kan si. Amah nih "siseh, cangseh" ati ah cun nang le kei nih Scienctist khal si uh si la, Doctor khal si uh si la…zeihmanh el kho nak nawl kan nei lo. Mary kha vancungmi nih nau na pawi lai i na sungin vuleicung rundamtu Messiah a suak lai tiah a rak simh ah khan a rak el lo. A thinlung innka ong tahrat in kan bawipa Jesuh khrih cah hmun a rak pek (Luke 1:38). Tuisun ah nang le kei khal Mary bantuk in kan thinlung innka uakpin ong uh si la rundamtu Jesuhkhrih cah hmun lawn ter ve cang uh si! Kan riantuan, kan khaisim a tam tuk ruangah biakinn kan tian kho lo nak caan rel cawk lo asi pang maw? Thlacamdaan a taw le lu hmanh ka thei nawn lo kan ti pang maw? Kan mah lawng kan si lo. Kan mah hnak i a bisia deuh mi an tampi. An mah bantuk kan si ve lo nak dingah tuisun ni thok in kan phut lo le kan tawk lo bu in thlasuah an kan pe ringring tu Pathian panh cang uh si! Minutes panga te lungawi thusim nak le sual sir i thlacamnak in caan hmang uh si la misual dawtu Pathian nih kan sualnak an kan ngeihthiam lai i mangbangza khuaruah har thil kan cungah a tlun ter lai. Hi ca a siartu nan zaten cungah Christmas lungdaih hnangamnak le lungawinak famkim cu atu le kumkhua in um camcin hram ko seh!

Tuanbia theihpit mi Minung - Salai Cung Thawng Lian

Mi tam pi cu kan ruahnak ah kei cu "zeihmanh ka si kho lo lai. Ka thluak a sia tuk, hawi ka bang lo, thil ti khomi ka nei lo, san ka tlai lo" tiah kanmah le kanmah thasianak kan ii pe lengmang ii thil poimawh ngaingai a si. Kan ruahning bantuk in minung hi kan si taktak ti hi theih a t'ul ngaingai. Thil ka ti kho lo tin a ruat mi pa nih zei a tuah poh ah ka ti kho lo lai tin a ruah poh ah a thil tuahmi a hluhsuah kho lo lai. A ruang cu a lungsung ah t'ihnak a um ii thil a thiam zat kha a umek in a suah kho nawn lo. Cui ruangah kannih khal zei kan tuah poh ah hluhsuah te in kan tuah kho nak ding ah kan ruahnak, kan ruahning le kan lungthin hi kan thlen a hau.
            Abraham Lincoln khal a san sungah kumkhat hmanh tlawng t'ha ten a kai lo nan American President a t'uan kho ve ko.
Bogyoke Aung San khal Natmauk khua fate ah a suak mi a si ko nain kawlram Zalennak a ngah khonak ding ah a hruaitu pa pakhat ah ai suah ve.
Senior General Than Shwe khal kyaukse myo ah a suak nain kawlram a duh poh in a uktu ah a si ve ko hih. (a lungput a t'hat lo lawng hi a poi ii si)
           Kan lairam ii hminthang tete pawl khal mi sawhsawh in ai thawk cio mi an si ko. Kannih teh mi pipa, tuanbia/robia(history) nih kan hmin a theih pit mi ah kan ii suah ve kho lo tur maw? Vawlei cung kan nun sungte lawng ii mi theih mi kan si ahcun a poi lai hih! Kan thih hnu in vawlei a dongh tiang tuanbia/robia ah kan hmin a tan ter khotu si ding in ii zuam cio uh sih!

Hruaitu Vs Mipi Debate hmatpe tu awkam!

Tuarthlua tlang unau za hruaitu maw thupi deuh mipi ti mi dabate ai tel mi nan za te cung le hmat pe ve ding in can aka pe tu naza te cung khalah tampi lungawinak ka nei. Hi dabate nakah hin hruaitu mipi hi kan thupi veve. Asinan atucu hmatpek ding asi bantuk in Hruaitu thupi deuh timi number ( 1 ) nak hi thu el nak paruk sungah keimah karuah dan in cun el nak sungthu ah hmat tam cem kapek hihi cu thu el danthu ii hmatpek asi. Bible sungah hruaitu kan zoh tikah pathian ai rinhsan milawng nih a mipi ahruai kho. Joshua nih Israel mi a hruai hni ah khan ral doh lai ding kim ten pathian ruahnak a deih ii ral a neh tik khal ah pathian hnenah lungawi thu asim. Hruaitu nih kan tuah ding mi thil poh ah Joshuah bantuk in pathian hnen ah ruah nak le bomhnak adeih tu le David bantuk in pathian tihzahtu sihi athupitaktak. Ahme bik le tha zangder mi khal hmuhthiam nak neih ahau(Rom15.1). That lo nak kha that nak in aneh kho tu ahau(Rom12.21). Mipi khal zeibantuk in seh kan thupit Moses kha Israel mipi umhlah seh la pathian nih hruaitu ah are lai maw? Hruai ding mi mipi um ruangah hruaitu suak kho mi asi. Pakhat le pakhat dawt nak toidornak zawnruahnak le lungsau nak ahau(Rom13.8) . Hruai tu nih pathian atihzah loah cun Hruaitu tha asi kho lo. Mipi khal nih hruai tu thu ngai lo mi cu pathian tihzah lo asi. Hruaitu le mipi cu aikhat athupi veve mi asi bantuk in kan ti kho tawk cio ah lungrual ten khrih ah pakhat kan si bantukin kan khua kan ram thansonak ding cah ii zuam cio uh sih (1corin1.24-25).

Lungawi nak tam pi thawn,

Hrang Tei Sam

Kentucky, USA