Nunnak tidai in ngah tu Samaria nu - Mai Esther Dimte (HLD)

Nunau le mipa thleidannak, mi dum le mi rang thleidannak, mi khual le inntek thleidannak, mi fim le mi aa thleidannak, cathiam le thiam lo thleidannak, mi sual le mi fel thleidannak ti pawl hi kan pipu san lai hnak in tuisan ah a luar cuang a bang ka ti. Thuthang tampi kan siar/ngai silen ramkhat le ramkhat an do awk thu, pakhat le pakhat thu an el awk thu, neh tu le huham nei tu si ding in an zuam awk rero thu pawl kan hmu tam zet a si. Ziangruangah thleidannak a suak timi cu a ruang a tam zet ko ding nan kei ka ruah dan ahcun ‘kanmah vek in midang pawl an nung thei ve pang ding, huham an nei ve pang ding, an lian ve pang ding, thil an ti thei ve pang’ ti kan phang ruangah a si bik ding tin ka ruat.

            Miphun pakhat le pakhat an rem awk lo dan pawl zoh tikah mi thinlung a hnaihnok duh zet. Hlanlai ahcun Samaria mi le Judah miphun pawl an rak biak awk dah lo. Anmah miphun veve an si hmanh ah nupi a nei hrih lo mi pa le pasal a nei hrih lo mi nu cu zapi hmuh ah an rak biak awk dah lo. Fala le tlangval an biak awk thei lo ah ziangtin nupi pasal an nei thei ding tin thusutnak a um thei. Hi lai san ahcun nupi pasal ding ih sungkhat unau pawl ih rak tonh-tuah deuh ih nei awk an rak si. Tuisan cu mah duhduh hril ih nei awk a si tikah a t’hen-awk sal mi tla cu rel cawk lo an si. Nupi pasal nei awk dan thawn pehpar in hlathlainak a tuah tu pawl in an hmusuak mi cu mah te duh mi hril ih a nei awk mi hnak in nu le pa pawl ih tonh-tuah nak ih sin a nei awk mi pawl karlak ah t’hen awk nak (divorce) a mal sawn ti a si. America ram ih nupi pasal neih awk nak hlathlainak an tuah ve mi ahcun mah te duh mi hril in a nei awk mi pawl sung in 50% cu an t’hen (divorce) awk sal ti an hmu suak. Tuisan ahcun nupi pasal t’hen awk hi a ol zet nan hlan san ah cun a rak harsa zet. A hleice in nunau in ka pasal ka duh nawn lo ti hi t’hen men a rak ngah lo. Mipa lawng nih cuvek tuahtheinak huham an rak nei. Mipa ih sim mi lawng rak pompi a si ih thlun a rak si fawn. Hivek ih phun le hnam thleidannak a nasa zet lai ah Samaria nu cun zo hmanh a biak ngam lo ruangah le a ton ngam lo ruangah sunlaifang nisa lakah zohmanh tidai khai ding ih an feh lo caan te hril in an khua leng ih tikhur lam panh in a rak feh.  Hi ni ngelcel ah Judah ram ih sin Galilee ram lam panh in Jesuh le a dungthlun tu pawl khual an rak tlawng ve. Judah ram ihsin Galilee ram feh ding ah Samaria pal phah lo in feh a ngah mi a si ko nan cutin feh lo in Samaria lam in an rak feh. Ziangruangah sipei ticu Johan 4:4 kan siar ahcun fiangten kan thei ko ding. Jesuh in Samaria nu vek ih sunlai ih mi tong ngam lo le mi biak ngam lo tu pawl, mah le mah ka tling lo ti aw tu pawl, mi sual lak ah sual bik ka si ti ih mah le mah hmu aw pawl kha Bawipa’i hmai ah mi sual bik kan si lo thu le kan minung hawipi pawl ih in hnon hmanh ah rundamtu Bawipa Jesuh nih in hnon ve lo thu pawl sim duh ah a si ding tin ka ruat.  

Samaria ram, Saikhar khua ih um mi Jacob tikhur ah sun lai fang zohmanh um lo caan ih ti khai tum tu nunau nu hnen ah Jesuh nih Mesiah a si thu hi a veikhatnak a rel nak a si. Hi nu hi Samaria ram, Saikhar khua ih “misualbik, hlawhhlangnu, pasal panga nei nu” tin mi ih hmuhsuam mi le zianghmanh ih siar lo mi nu a si. Tikhur a thlen zawngah cun tlangval note, mi piangt’ha le mi mawi zet Jesuh cu tikhur kiangah a hmu. Kir ding ti ah le tikhur a thleng zo fawn. Kir lo ding ti ah le pasal nei lo fala a si ruangah Judah tlangval pa kha a um nak ih sin t’hawn ding in a sim thei fawn lo. Tlangval pa a t’hawn awk lo silen tidai a khai thei fawn lo ding. Culaifang ahcun mi thinlung le ruahnak thei thluh tu Jesuh cun, “tidai in ding i pe aw” tiah a dil. Ziangtin a let ding ah na zum? Tuisan fala vek cu sisehla ziang hmanh ruat ciamco lo in ol-ai zet in kan pek cih men ko ding. Sihmanhsehla, daan le dun thei zet tu, nunau mipa thleidannak tum zet a um thu a thei tu le miphun dang thawn duh tawk ih biak awk a ngah lo thu a thei zet tu nu cun “Kei cu Samaria mi ka si ih nang cu Judah mi na si, ziangtin so tidai in ding i dil” tin a let riangri. Jesuh cun amah kha nunnak tidai a si thu le cui tidai a in tu hmuah hmuah an ti a hal sal nawn lo ding thu pawl a sim. Culawnghmanh si lo in Mesiah a si thu tiang a sim thluh tikah Samaria nu cu a mangbang zet ih “Bawipa cui tidai in ding cu in pek ve aw la hinah tidai khai ah tla rat rero t’ul nawn lo ding in” tin a dil tikah Jesuh cun “na pasal va ko aw la ra sal aw” a ti. Unau, Jesuh in a tui na si dan cekci in hitin lo ti ve sehla ziangtin na let ding? Pasal/nupi ka nei lo tin Samaria nu vek in na let ve pei maw? Jesuh cun Samaria nu ih a umpi mi pa a pasal ngaingai a si lo thu le pasal panga a rak nei thu pawl a sim thluh tikah Samaria nu cun “Bawipa nangmah hi profet na si” a ti. Cutin a sinak hmuahhmuah pakhat hmanh hrelh lo in a sim thei tu Mesiah a tong ngah ruangah a lungawi tuk ih a ti thawl taanta in khuasung ah a va tlan ih a khuapi pawl khal cui nunnak tidai a in ter hai a si. Himi Samaria nu hi pasal tampi nei, hlawhhlawng, mi sual nu, ui-re nu tin a phunphun in kan soisel thei ko ding nan a ngaingai ahcun kan ruah vek a si lo men thei. An nih san lai ah nupi nu pakhat in a pasal kha a duhduh in a t’hen (divorce) thei lo. Pasal le nih an duh lo tikah innleeng ah suah tahrat in an rak dawi/hnong a si. Cuvek dinhmun ruangah pasal tamtuk a nei mi, sunlaifang nisa taktak zo hmanh tidai khai ding ih an feh lo caan lawng ih ti khai ding ih a feh ngam tu le zozo khal ih zoh niam mi, mi sual bik ih hmuh mi Samaria nu ih thinlung a hmu tu kha zoso a si? Kanmah in rundamtu Jesuh a si kha. Kan nih khal kan sinak vek in in cohlang thei ve ih mi sual bik ihsin mi fel bik ah in tuah thei a si. Kan minung hawipi pawl cun mi sual bik, mi t’ha lo bik, mi thiam lo bik, mi borh-hlawh bik, fih nung bik mi, mi aa bik, thin tawi bik, le mi hawizawng lo bik ah in ruat in, in hmuhsuam hai hman sehla nunnak tinung kan in ngah zo hnu ahcun cupawl cu kan ral do nak hriamnam sawn ah kan hmang ding ih Samaria nu vek in kan khuapi le kan rampi tiang nunnak tidai a in ter tu kan si ve leh ding. Ralring lo ih a nungdam men mi kan si lo ih Bawipa’i khuakhaannak ruang sawn ah hi leitlun khualtlawnnak ram ah kan um rero mi hi a si. Jesuh in Samaria nu kha nang cu hlanlai ah misual zet na si ruangah nunnak tidai in ding ah na tlak lo a ti lo. Nang cu pasal panga na nei ruangah Pathian thangt’hat dingah na tlak lo a ti fawn lo. Nang cu mi hnen ah na pawl aw lo ih nangmah ten mi um lo caan lawngah leng na suak t’heu ruangah biaikinn ah khawm ding ah na tlak lo ti khal a ti lo. Kan minung mit ih kan hmuh mi sualnak hmuahhmuah kha a hmu sak lo ih a sinnak vek cekci in a cohlang sawn a si. Unau, nang le kei khal in rundamtu Bawipa nih in cohlang hnu ah, kan fala kan tlangval, kan nupi kan pasal, kan nu kan pa, kan pi kan pu, kan ni kan rang, kan sungkhat kan unau, kan khuapi le kan miphun pi ih sualnak hmuahhmuah cu relsak rero nawn lo in kan ka in kan duhdawt kan ti rero mi cu kan nunnak taktak in lang ter uh sila an sinak vek cekci in cohlang thlang uh si! A liam cia caan cu a liam thluh zo ih zohmanh in an kir ter thei sal lo ih an remh thei sal nawn fawn lo. A liam cia caan ah cumi na si, kha mi na si, mi sual na si, mi borhhlawh na si, zu-in sa-ei na si tin minung mit ih hmuh thei mi sualnak hmuahhmuah sal in kan ti awk rero lai a si ahcun kan thinlung tak ten kan duhdawt awk ngaingai hrih lo tinak a si. Kan Bawipa Jesuh ih in zirh vek in kan minung hawipi an sinak vek cekci in kan cohlang thei hrih lo sung cu kanmah khal ngaidam nun kan nei ngaingai hrih lo tinak a si. Mi nih in ngaidam thei lo hmanh ah kanmah le kanmah cu a liamcia caan ih kan sualpalh nak hmuahhmuah cu ngai dam awk uh si! Jesuh duhdawtnak cu kan nunhlun le a liam cia caan ih kan sualnak hmuahhmuah hnak in a tum sawn a si. Nunnak tidai a in ngah zo tu nih cun kan duhdawtmi pawl khal in ve hai sehla ti kan siaherh tengteng a t’ul. Cu ti ih siaherhnak kan nei lo sung poh cu Nunnak tidai si lo in a tu le tu a hal sal cingcing mi leiram tidai lawng kan in rero tinak a si. Nunnak tidai a in ngah zoh tu pawl in a in ngah hrih lo mi pawl hnen ah cui tinung cu pek ve uh si! An umnak hmun ah va feh in kan va pek thei lo hmanh ah kan um hmun ihsin phone biak nak in maw, cakuat nak in maw, laksawng kuat nak in maw, thlacam sak nak in maw tin a phunphun in kan pek thei ko. Rundamtu Bawipa nih ziangmi tuah ter a lo duh ih ziangruangah leilungtlun ah a lo thlah timi na fiang awk zo maw? Na fiang awk hrih lo a si len thlacam aw. Na nunnak na kesik ihsin na luzim tiang Amah kut ah ap aw la na dung na hmai ih sin le na sir ih sin lo kilveng ringring ding ah le a sun a zaan ti lo in lo umpi ringring dingah a thlarau thianghlim sawm aw. Duhdawtnak taktak cun a liamciacaan ih mi sualnak ruangah mawh a phurh hai rero lo ih cuvek sualnak lamzin an zawh sal nawn lo nak ding in lamzin thar a sial pi hai sawn a si.