Pa Bawi Pian Interview

Thudeihtu: Hrang Lian Dim (HLD)
Thulettu: Bawi Pian (BP)

HLD: Na hmin le na nu le pa hmin?
BP: Ka hmin cu U Bawi Pian a si. Ka pa Ngun Tum (tleicia) le ka nu Zing Ci nih Ramthlo khua hlun (khuathar veng) ah hrinmi ka si. Anungdam mi u nauli sungah upacem ka si.

HLD: Fa/tu le paziat seh na neih i au tla seh an si?
BP: Ka nupi Nu Sui Cer thawn 1975 January 17 ah innssungkhar kan dirh i fapa pali le fanu pahnih kan nei. Kan fale pawl cu; Salai Mang Er (tleicia) B A (Geo) Salai San Tin Nawl Malaysia (Driver) Mai Ni Mawi Sin B.Com, BARS, LCCI, Gret Finance Manager Hakha Mai Van Hnem Zing Nurse Falam Hosipital Salai Daniel Sui Van Bawi B Th, Final year Z T C Falam Salai Josef Bawi Thawng Lian B Th, 3rd year Z T C Falam tla an si. Kan tu le pawl cu; San Tin Nawl le Zi Za Len tei fanu Dawt Nuam Sung Tleicia Mang Er le Than Thein tei fanu Cung Hlei Par (Tleicia) le Cung Sin Iang Danial Sui Van Bawi le Ngun Par Mawi tei fapa Cung Ceu Thang tla an si. A nungdam mi pathum an si.

HLD: Atu na umnak hmun le na riantuan mi?
BP: Falam ah kan um ko. Uksuh cazi kum 15 ka tuan hnu ah pinsin kalak I khual ka tlawng. Kum 2000 lio ah mawtaw accident ka tong ih zeirianhmanh katlai kho nawn lo. Kan fa le pawl ih cawm le zohkhenh som kan si ko.

HLD: Ramthlo miphun tonkhawmnak cah ruahnak, thazaang le tikcucaan zeipoah na suah daan nan kan sim kho lai maw?
BP: Ramthlohrin i tonkhawmnak dingah sunmang nei hmasatu cu ka si hmang tiah ka ruat. Hi saduhthahnak a tlin kho nak cu tuanpi hawi le pawl, ram leng um kan fa le pawl teimak nan suahnak thawngin a si ko. Keimah nih zeihmanh thazaang suah kho mi ka nei lo. “Ramthlo tlawng le a hrin mi pawl” thuanthu cabute kan tuahmi belte palhnak le tlamtlinlonak tampi thawn kai buaipi phah ve ko.

HLD: Hi tonkhawmnak nan tuah hlan i na ruahnak le nan tuah dih hnu i na hmuh daan zeibantuk seh an si?
BP: Kan hmuh dah lomi mino tete kan hmu.Tiva kal ngathliar le Zinghmuhtlang kai an i pawlkomhnak nih an thinlung a lak hni ii hrinkhat sinak tla an i thei ti ka hmuh ii ka di a riam ko.

HLD: Hi tonkhawmnak i nan tumtahmi zei seh an si i cui pawl teh nan hluhsuah kho tin na ruat maw?
BP: Hi i tonkhawmnak ih kan saduhthah mi cu; (1) Kan mino (khual um pawl) nih semnak khua le ram an mit rori in an hmuh ii khua le ram duhdawtnak le seherhn ak lungthin an neih khonak ding (2) Fimthiamnak lei ih kantlaksamh zia thei in hmailam ah thazaangthar an neih khonak ding (3) Hrinthlak suahsempi duhdawatnak lungput thawn Laimi, Lairam cah tiangah thahnem santlaimi mino an suak khonak ding ti pawl hi kan saduhthah an si ko. Kan tumtahmi kan hluhsuah kho/kholo ti mi cu mit in hmuhzau awk a tha lo mi lungthin lei thanlianpinak a si ii Pathian nih thluasuah a pek ahcun theipar a nei te ko lai tiah zumhnak le ruahsannak ka nei ko.

HLD: Hi tonkhawmnak ah mipum paziat seh suak kho? Zeitinseh nan tikcucaan nan hman daan an si? Sumpai lam ah teh nan harsa maw?
BP: Hih tonkhawmnak ah Tahan lei in mipum 72, Hakha in 44, Falam in 27, Mizoram in 3 le Rangoon in 1 hi khual lamhlat in a phan mi kan si. Dokthek le Tlangzaar in a riak thawn a laang thawn tawkfang cu an um ve ih khual kan zatein mipum 170 hrawng cu kan si ringring ko. Kan caan hman dan cu 11/4 ni hi khual kan phan ni a si ih 12/4 ni hi minung 112 lenglo nih ngathliar a si. Kan khuabawipa le kan Nunphung pawlkomh hotu khal an i tel ve ih kan tha a tho ngaingai. 13/4/2012 ni hi seminar le meeting in caan kan hmang. Hi zawnah kan mino pawl nih seminar sullam an fiang deuh lo si hmang mino an tlawm deuh ih kan tha a sia deuh. Hmailam ih thupit ter kan i zuam lai an ti. 14/4/2012 ni cu nikhua tihtanh asi bu in minung 64 nih Pastor Ngun Nawl ih hruainak in Zinghmuhtlang an kai. Tlangpazim an phan ah Kristian hlabu N0.41 nak an sak ih thlacamnak le thuanthu i simhnak in caan an hmang. Khual in a hmu dahlo pawl cu an i lunghmuih ngaingai. 15/4 Sunday ni cu Pathian thangthatnak le sunloih dingmi pawl sunloihnak in caan kan hmang. Zantinte Pathian thangthatnak le zingtinte devotion in caan kan hmang. Kan caan tamdeuh hi cu Pathian thangthatnak in kan hmang bik. Sermon siseh, Seminar siseh kan tualsuak kan fale nih can an hman dih ih kan i lunghmuih ngaingai. Pathian thluasuah kan dong ko ka ti.

HLD: Hmailam ah hibantuk tuah sal kho ding in thurelcatnak nan nei maw? Cui nan tuah sal ding mi ah teh atui hnak in dang deuh in tuah nan i rel maw?
BP: Tonkhawmnak teltum hi kan fale nan khing kan in rihtertuk ih nan hmaikhah a umlo ka ti lio ah khual lei in siseh, inntek nu le pa nih siseh an lung a tho cio si lai cu, kumthum ah veikhat pelhloten tuah kan i zuam lai an ti. Kum 2015 cu inntek nu le pa pawl nih thazaang suahin sunglawaiten tuah kan i zuam lai an ti ko khah.

HLD: Kawlram pumpuluk um Ramthlo pawl an suak khawm dih maw? An tlunkalnak teh nan bawm kho hni maw?
BP: A suak kho mi cu a cunglei ah kan ngan zo ko ih a suak kholo mi hi mitlawmte an si. A khua in kan sim ah cun Thantlang, Hakhalay le Tamu um pawl an si ih mitlawmte an si ko. Tahan le Falam hi miderthawm kan tam ruangah mawtaw hlansak kan si ih 475000 kyats a ek. Hakha lei in kan patar Pu Bual Hit le Pa Khuk Mang nih an mawtaw an rak hlu i kan i lawm ngaingai. Tahan lei in pa Sui Kam khal nih a mawataw a rak hluve i mawtaw pahnih hlan hau lo in kan khing a kan zanter ih kan lung a awi ngaingai ti langhterbet ka duh. Ram leng lei in Pa Ngun Vung le Rangoon leikhal in Pa Than Mawai nih eh le heu ruat lo in tha an kan pek ruangah kan lung a awi ti khal langhter bet ka duh hrih.

HLD: A dang kan theih tul tiah na ruah mi pawl zangfahten hi hmun in na rak kan sim kho hmang lai maw?
BP: Ramleng ah sungkhar in a um mi hrinsor pi hnenah cah ve ka duh mi cu, (1) An fa le kha Ramthlo aw le Ramthlo thu le hla theihter in thiam ter ringring hnih seh la,Laimi kan sinak caawisangtu sikho dingin i zuam hni sehla. (2) Khua le ram hrinthlak hi Pathian ih sermi le tuanvo pekmi kan si ti thei fiang in zahpi lam silo in sunhsaklam hoi i zuam hni sehla, hihi nu le pai tuanvo hrimhrim a si. (3) Fimthiamnak lei ah zuamnak le teimaknak hi zeitluk in seh man a neih tiah lam na kan hmuhsak mi na keneh zul i zuam cio hni seh. (4) Foundation fund hram nan kan bunhsak cang mi pehzulh in kan I zuam lio a si ih kan tumtah kan tlinh hlan lo kan zuam pi ko uh. Aphunphun in khua le ram ca i tan nan lak nak parah kan lung a awi tuk. (5) Ramsung lei ih nu le pa santlailo pawl ih te le fa nan mitthlam ah cuanter in bomhtlak le tanpitlak ih kan ruahmi tete an um tikah sponsor um kho dingin ai zuam khotu nan um ding saduhthahnak tla kan nei. (6) Kan pupa san lio ih kan inn le kan lo, kan tappi le kan lungthu, kan rapting buar kha cingmang cio in semnak khua le ram thansonak ding hi nan tumtah le saduhthah a si cio nak ding (7) Ramnuam ah nan um cio tikah nundaan ah nan i thlahthlorh pang lo ding hi a thupi ngaingai mi a si ti khal kan cah duh mi hni a si.

HLD: Tikcucaan na ka pek ruangah na cungah upatnak le lungawinak tampi ka nei. Bawipa nih thlasuah in pe hram ko seh!
BP: Ka phulo pin interview na ka tuah mi parah kalung a awi ngaingai.

Thlacam sak tu Pi Ram Taang upat pek nak!

Vuleicungah mivanthabik ka si lai ka tingamnak tampi lakah ka hmin a ka sak tu ka Pi hi athupibik pakhat ah ai tel ve. Ka pi Ram Taang nih sunzaan cat lo bang lo in thla ka cam sak hlah sehla tuisunni ah hi dirhmun ka tiang kho lo lai. Ka pi hi a hngaksiat ten tlawngkai dah mi asi lo. Hngaktah buangro sifak rethei te arak si. A lengfat lio ah um nak hmunhma thitha hmanh a rak nei lo. Cutin pasal fate a hon nei ii a innsungkhar pawl thawn nuamten an lengkhat. Fa le pasarih a nei nan panga nih mual an liam tak. A pasal khal nih mual a liam tak ii cutin ka pui’ a roh ta mi Pa Vak Hrang, ka pu thawn an neih mi ka nu Biak Leng le Pa Zang Hlei Kap thawn an rong hmei. Atu ah cun pathian nih tu le fa 10 thlasuah a ron pek hni i a fa le inn pahnih ah ai hleh-ka lengmang. Ka pi hi nuhmei asi ko nan a fa le lamdang pial lo in pathian thu thawn a cawm hni ii tuisun ni ah hibantuk tufa a hon neih hni nak asi. Ka hngaksiat lio ah mi nih na pi biakinn ah tetti a khan, solo a sa tiah tlawnginn ah ka hawi le nih an rak ka soi theu. Cu lio ah cun zei hmanh ka rak let hni lo nan atu ah cun ka soi sal hni sehla a leh hni nak ding tamtuk ka thei. Mi an hnihsannak le zei an rak rel lo nak pawl vial te kha ka pi nih poi a rak sa dah lo. Tuisunni tiang khal poi asa hni lo. Ka uarbiknak pakhat cu zeitikcaan poh ah mi zeihmanh nih daih hni sehla “ka rian uak bik cu ka tu le fa le cah thlacam asi” tin a leh kho hni mi hi asi. Khua dang tluang dang um pawl nih cun dam lo can i sunghno kan nu le kan ngai zia nan theih ko lai. Kei cu ka fak kim ten sibawi ka hlam hlan ah ka pi ka hlam hmasa. Aruang cu ka pi nih thla a ka cam sak ah cun sibawi hau lo in ka dam lai timi ruahsannak ka neih ruangah asi. Ka pi thlacamnak hi hmual a nei ngaingai. Tuan ii ka sim cang bantuk in ka pi hi fimthiamnak lei ah catang nei mi asi lo. A hmin hmanh siar thiam le ngan thiam asi lo. Asinan, a tu le a fa le cu a mah bantuk si an kan duh lo. A theih tawk suah in kan cah heh tiah rawl ul in thla a cam. A dam lo hmanh ah a ih bu in ihkhun cung in thla a cam. Zaan tim kan zaten ihhmuhthaw ten kan ii hngilh lio khal ah tho tahrat in thla a cam. A thlacam aw nih an kan thangh theu. Hi tluk thlacam a cak mi “Pi” ka rak neih hi cu thlasuah petu pathian ka thangthat ngaingai. Ka hngaksiat lio khua kan um lio ah ka rak daih theu mi cu, “pipi, kawl ii college ah tlawng ka kai ii buaih lak nak uniform kai hruh kho ve nak dingah thla ka cam sak” ka ti i..um..a ka ti. Cutin ruahlo pi ah 1998 ah kan ram uknak that lo ruangah kawl ah kan pem. Cutin kawl ah cun tlawng ka kai. Kumkhat nak cu har ka ti ngaingai. Ziah ti ah cun laitlang khuate um ai ti cu kawl aw ka thiam lo, cun ka tlawngkainak ah le Tedim pawl lawng te an si fawn ii an aw le ka thiam fawn lo. Phun riat ka kai kum asi ii zei tin camibuai ka ong ti khal kai thei lo. Phun kua ah tlawnginn dang ah kai thial ii cunah cun hngaksiat lio ai ti cu ka aw thiamh a rak ol tuk maw si zeisimaw kawl aw le Tedim aw ka duh zat cu ka ring kho ii har ka ti nawn lo. Cutin kumkhat hnu kumkhat ka cataang a hong sang vima ii 2006 ah Kalay phunsang tlawng in kan innsungkhar ah degree ngah hmaisabik tu ka hong si. Cu lawng hmanh si hrih lo tlawng ka theh veten Company ah riantuan tha te ka hmu ii kum khat lenglo ka tuan hnu ah America ah tlawngkai ding in ka rak ii thawh sal. Zumhngamnak thawn tumcop pathian rinsan bu in ka ra pok ii tuisun ni ah cun pathian nih ka sunmang a ka kim ter cang. Hi thlasuah vial te hi ka pi thlanhriput, zaangbaang, rawl ul le it lo sing lo in sunzaan thla a ka cam sak nak ruangah asi. Cuiruangah hi capar in ka pi Ram Taang cu upatnak ka hon pe asi. Pathian nih sansaunak, ngandamnak thlasuah ron pe hram ko seh! Lungawinak tampi thawn pi Ram Taang i a dawt mi,

Hrang Lian Dim

Group mail thawn pehpar in theih tul mi tete!

* Groupmail homepage zeitinseh ka hawl lai?
Na gmail cahmaipi cungi More timi hmet aw la cui a tang bik um mi Even more timi kha hmet. Cunah groupmail homepage a ra suak lai.

* Ramthlo group mail ah cakuat ka duh len khoi ah seh ca ka ngan lai?
tuarthluatlang@googlegroups.com

* USA Ramthlo group mail ah cakuat ka duh len kho ah seh ka kuat lai?
laitili@googlegroups.com

* Group mail sung i mi cangan cia mi cungah ca leh ka duh silen zeitinseh ka ti lai?
Reply timi na hmeh lai

* Reply ka tuah tikah thulu thlen a hau maw? Ziah?
Hau lo. Thulu na thlen silen na ca dangten a um lai.

* Groupmail sungah cahlun pawl an tlau maw?
An tlau lo. Pakhat te hmanh an vaivuan lo.

* Cahlun zeitinseh ka hawl lai?
Homepage cungah na duh mi groupmail hmin cungah hmet aw la a ra suak mi page cung ii Search timi sungah na duh mi thulu ngan aw la click.

Thlacam nun

Zumtu nitin kan nunnak ah Jericho kan nei maw? Kan tidin awk, kan rawl lei awk le kan sinhfenh awk hnipuan cah kan tul kan herh mi vial te cah siseh, kan thinlung i saduhthah mi vial te kim seh tiah thla kan cam ah kan ngah tengteng lai tin maw thla kan cam? Asilo ah thlacam cu kan rian asi i a kimter tu cu pathian asi tin seh thla kan cam? Kan lungthlitum kim ter awk ah vei ziat seh thlacam a hau kan ti i vei ziat seh thla kan cam theu? Pathian nih Israel pawl Jericho khuakulh cimh ter awk ah vei hleithum a hel ter hni. Au hmanh nih phunzai lo ten Trumpet tum phah in an hel. Pathian nih a thukam cia mi kim ter awk ah tuanvo a nei ti an zumh ruangah an zumhnak le an zawnlunnak cu pathian nih a hmuh tikah neh nak a pek hni. Zumtu nang le kei teh thla kan cam ah ka ngah tengteng lai tin maw thla kan cam asi lo ah “pathian nangmah na thu si seh” tin kan bawipa Jesuh khrih bantuk in seh thla kan cam? Kan thlacamnak aphi kan ngah le ngah lo cu kan mai zumhnak cungah a um. Jericho khuakulh vuihram lo ten le lung awl tawm lo ten an hel bantuk in kan nih khal thinsau lungfual ten thlacam ve uh si!

Jesuh hi naute asi nawn lo

Hmunkip um nan zate cung ah Christmas deihnak um ko seh!

Mtt 1:21 “Fapa ahrin lai ih ahmin ah Jesuh na sak lai zei cah tiah cun a mi kha an sual nak in akham hna lai”

Tahan ah kan um i nitinte mawtaw saikal in ai taih i athilo hmuh awk an um lengmang. Ka lungthin ah asuak mi cu pathian khamnak aco hmang maw? A piangthar hmang maw ti hi asi. Dawtmi Rom 5:12 ah cun “mi pakhat thawng in vawleicung ah sual alut ih sualnak nih thihnak arat pi” ti kan hmuh Adam thawn ka ni pehtleinak cu kan thih kho nak ah hin asi. Dawt mi Saam 49:18-20 ah cun “mi cu zeitluk in rum hmansehla a rumnak nih thihnak in a khamh kho lo lai” ati. Ziah tiah cun thihnak in kham kho tu cu Jesuh lawng asi ruangah asi. Kan duh ah duh lo ah thihnak nih a kan hngah ko. Kan caan aphanlo i si ko. Cuiruangah pathian nih thihnak in luatnak dingah dawtnak le zangfahnak ruangah zungzal khamhtu ding a kan pek. Laksawng
a kan suah mi hi na co zo maw? Mi vial te cah asi. Man lo asi, thleidan aum lo, a zumtu cah cun zungzal nunnak asi. Jn 5:24 ah “ka bia a thei i a ka thlahtu a zumtu cu biaceih nak a ing lai lo, thihnak in nunnak ah a lan cang ati.” Dawtmi Jesuh hi naute asi nawn lo. Bethlehem lawngah si lo in Calvary ah a thi hnu ah a thosal ih pavar lam ah kan cah a thisen put in ngeihthiam a kan deih saktu asi. Hlaphuahtu nih ngeihthiamnak tling le zungzal nunnak cu a ser mi remnak thawng n an pek cang ati. Curuangah na tuahmi na tuanmi par ah si lo in Jesuh tuahsaknak par ih lung awi thu sim hi pathian nih aduh bik mi asi. Vei khat cu lettama pa kha Evangelish pa nih zarh khat sung pathian thu asim ih ai fiang kho lo. A hmaizarh ah Evangelish pa cu lettama pa’i hnenah ava leng ih cabuai dawh te ih atuah cia mi kha zipaw ai lak ih kan remh sak lai ati…ai ai ai thamhlah ka theh cangmi asi ati. Cutikah Evangelish pa nih zarh khat kan simh mi thu kha hi ban tuk hi asi ati Jesuh nih atheh cang nang rian na nei nawn lo ati. Cu le veten khamh ai fiang ti asi. Dawtmi Christmas hi kum tam nawn kan hmang cio lai. Vawlei ah Jesuh asuah san taktak hi thudang ah si lo in thihnak kan tih ruang ih ther le phang ih kan umnak in luat ter i khamhnak tling co ter a kan duh ruangah asi. Jesuh tuah cia mi parah nai lomh lo ah zei parah seh nai lomh nawn lai? Lomhnak sim kho tu kan si cio nak lai casiartu nan za te cungah pathian nih thlaw in suah hram hni she! Amen

Pastor Hme Bik,
Tahan

Christmas laksawng!

Merry Christmas to you all!

Bawikhrih ah ka duhdawtmi khuazakip um unau pawl, nan zate cah Christmas laksawng suah kan duh hni mi cu hi capar tawi te hi asi. Asiartu nan zate cungah Pathian thlasuahnak um hram ko seh!

Zumtu kan si ko nan Pathian kawhnak aw kan ngai lo tikah kan cung i thil a tlung theu mi pawl hi zeitinseh kan ruah cio? Bible casung i kan hmuh mi tampi lakah Pathian kawhnak aw a ngaitu Mary le Pathian thutiam a zum lo tu Zechariah kong zoh khawm dingah ka duh! Abijah ramtthen sung i Pathian thusimtu Zechariah cu biaknak lam ah rinsan ngaingai mi upa pakhat asi ko nan vancungmi Gabriel nih “nan nu Elizabeth nih nau a pawi lai i cui naute cu Mesiah arat nak ding thu a rak phuangsungtu asi lai” tiah asimh i a zum lo. “Kan nu a tar tuk cang cui thil cu asi kho lo mi asi” tiah zeizongza ti kho tu Pathian hngilh tahrat in a el (Luke 1:13). Cuini thok in naute asuak hlan lo a ring kho lo tiah Bible sungah fiangten kan hmuh. Zumtu nang le kei teh Zechariah bantuk in khrifa si ih biak nak lam khal ah hruaitu si ko bu in Pathian kawhnak aw ngai lo in kan um pang maw? Kan nunnak tawhtlaitu le zeizongza sersiamtu Pathian asi zia kan hngilh pang maw? Pathian nih lei le van a sersiam ah a kut in a tuah lo i a kaa in si “um seh” ati i thil zeipoah an rak suak dih. Minung lawnglawng si akut i a tuah mi cu kan si. Amah nih "siseh, cangseh" ati ah cun nang le kei nih Scienctist khal si uh si la, Doctor khal si uh si la…zeihmanh el kho nak nawl kan nei lo. Mary kha vancungmi nih nau na pawi lai i na sungin vuleicung rundamtu Messiah a suak lai tiah a rak simh ah khan a rak el lo. A thinlung innka ong tahrat in kan bawipa Jesuh khrih cah hmun a rak pek (Luke 1:38). Tuisun ah nang le kei khal Mary bantuk in kan thinlung innka uakpin ong uh si la rundamtu Jesuhkhrih cah hmun lawn ter ve cang uh si! Kan riantuan, kan khaisim a tam tuk ruangah biakinn kan tian kho lo nak caan rel cawk lo asi pang maw? Thlacamdaan a taw le lu hmanh ka thei nawn lo kan ti pang maw? Kan mah lawng kan si lo. Kan mah hnak i a bisia deuh mi an tampi. An mah bantuk kan si ve lo nak dingah tuisun ni thok in kan phut lo le kan tawk lo bu in thlasuah an kan pe ringring tu Pathian panh cang uh si! Minutes panga te lungawi thusim nak le sual sir i thlacamnak in caan hmang uh si la misual dawtu Pathian nih kan sualnak an kan ngeihthiam lai i mangbangza khuaruah har thil kan cungah a tlun ter lai. Hi ca a siartu nan zaten cungah Christmas lungdaih hnangamnak le lungawinak famkim cu atu le kumkhua in um camcin hram ko seh!

Tuanbia theihpit mi Minung - Salai Cung Thawng Lian

Mi tam pi cu kan ruahnak ah kei cu "zeihmanh ka si kho lo lai. Ka thluak a sia tuk, hawi ka bang lo, thil ti khomi ka nei lo, san ka tlai lo" tiah kanmah le kanmah thasianak kan ii pe lengmang ii thil poimawh ngaingai a si. Kan ruahning bantuk in minung hi kan si taktak ti hi theih a t'ul ngaingai. Thil ka ti kho lo tin a ruat mi pa nih zei a tuah poh ah ka ti kho lo lai tin a ruah poh ah a thil tuahmi a hluhsuah kho lo lai. A ruang cu a lungsung ah t'ihnak a um ii thil a thiam zat kha a umek in a suah kho nawn lo. Cui ruangah kannih khal zei kan tuah poh ah hluhsuah te in kan tuah kho nak ding ah kan ruahnak, kan ruahning le kan lungthin hi kan thlen a hau.
            Abraham Lincoln khal a san sungah kumkhat hmanh tlawng t'ha ten a kai lo nan American President a t'uan kho ve ko.
Bogyoke Aung San khal Natmauk khua fate ah a suak mi a si ko nain kawlram Zalennak a ngah khonak ding ah a hruaitu pa pakhat ah ai suah ve.
Senior General Than Shwe khal kyaukse myo ah a suak nain kawlram a duh poh in a uktu ah a si ve ko hih. (a lungput a t'hat lo lawng hi a poi ii si)
           Kan lairam ii hminthang tete pawl khal mi sawhsawh in ai thawk cio mi an si ko. Kannih teh mi pipa, tuanbia/robia(history) nih kan hmin a theih pit mi ah kan ii suah ve kho lo tur maw? Vawlei cung kan nun sungte lawng ii mi theih mi kan si ahcun a poi lai hih! Kan thih hnu in vawlei a dongh tiang tuanbia/robia ah kan hmin a tan ter khotu si ding in ii zuam cio uh sih!

Hruaitu Vs Mipi Debate hmatpe tu awkam!

Tuarthlua tlang unau za hruaitu maw thupi deuh mipi ti mi dabate ai tel mi nan za te cung le hmat pe ve ding in can aka pe tu naza te cung khalah tampi lungawinak ka nei. Hi dabate nakah hin hruaitu mipi hi kan thupi veve. Asinan atucu hmatpek ding asi bantuk in Hruaitu thupi deuh timi number ( 1 ) nak hi thu el nak paruk sungah keimah karuah dan in cun el nak sungthu ah hmat tam cem kapek hihi cu thu el danthu ii hmatpek asi. Bible sungah hruaitu kan zoh tikah pathian ai rinhsan milawng nih a mipi ahruai kho. Joshua nih Israel mi a hruai hni ah khan ral doh lai ding kim ten pathian ruahnak a deih ii ral a neh tik khal ah pathian hnenah lungawi thu asim. Hruaitu nih kan tuah ding mi thil poh ah Joshuah bantuk in pathian hnen ah ruah nak le bomhnak adeih tu le David bantuk in pathian tihzahtu sihi athupitaktak. Ahme bik le tha zangder mi khal hmuhthiam nak neih ahau(Rom15.1). That lo nak kha that nak in aneh kho tu ahau(Rom12.21). Mipi khal zeibantuk in seh kan thupit Moses kha Israel mipi umhlah seh la pathian nih hruaitu ah are lai maw? Hruai ding mi mipi um ruangah hruaitu suak kho mi asi. Pakhat le pakhat dawt nak toidornak zawnruahnak le lungsau nak ahau(Rom13.8) . Hruai tu nih pathian atihzah loah cun Hruaitu tha asi kho lo. Mipi khal nih hruai tu thu ngai lo mi cu pathian tihzah lo asi. Hruaitu le mipi cu aikhat athupi veve mi asi bantuk in kan ti kho tawk cio ah lungrual ten khrih ah pakhat kan si bantukin kan khua kan ram thansonak ding cah ii zuam cio uh sih (1corin1.24-25).

Lungawi nak tam pi thawn,

Hrang Tei Sam

Kentucky, USA

Mipi an thupi deuh tin pathumnak ngahtu i cangan mi

Duh dawt mi ram thlo unau zaa nan dam lio a si cio ko lo maw? Kei khal a tu tiang cu pa thian dawt nak thawng in ka dam. Nan ca ngan mi tete le khua ram nan duh dawt zia ka rak hmuh ii kai lawm tuk kan khua le kan ram te nang mah le kei mah nih kan dawt lo ah au nih seh an dawt hlei lai san kan tlaih lo bu le hawi kan bangh lo bu ten a si kho sung in kan tan tial mal a hau ko hih.cun hruai tu le mi pi kawng ah cun kei ka ruah ning ah mi pi nih kan tuan kan tuah lo ah cun hruai tu a mah lawng nih tuah awk le ruan awk a tha lo. Hruaitu cu tuah ding le tuan ding mi pi hnen ii thawng thanh hi a rian a si ko. Hruai tu hi kan lu an si ii mi pi hi hruai tu ih a kut le a ke kansi tiah ka ruat. Lu lawng kal in kut le ke tel lo in rian a va tuan ti ka thei hrih lo cui ruang ah mi pi nang mah le kei mah na tan ahau. Cun pa khat kan har bu le kan fet bu ten khua ram rian tuan nak ah ti in 2011 sung fan khuan ding kan ti mi kha a bur khodeuh hrih lo mi tete a si kho sung in tan rak la in rak bur cio ding in kan sawm hni .cun kan dung nai hrawng kha mail sung in thu tla ka ni ell phah phah a hman mi bak a si ko khua ram kan duh dawt cio ruang ah a si ko ram thlo mi kan za ten lung rual ten tang khat ding in kan sawm hni .ka ngan sual mi a um si le ka ngai thiam uh! kai lawm.

Hmet Ceu

Texas, USA

Mipi athupi deuh tin pahnihnak ngahtu cangan mi

Hi debate tuahnak ah Mipi thupi deuh, ti lam in kai tel kho ruangah lungawinak sim cawk lo ka nei. Zei thil kan tuah le khua kan khan khalah mipi duhnak deuh in siseh kan ti ringring theu kha. Cun Hruaitu a hril tu khal kha mipi thotho kan si. Zeizongza kan tuah khal i mipi duhnak deuh siseh kan ti hlei ah hruaitu tiangtiang a hril tu a si mi le thazaang cahnak tam deuh a nei mi MIPI hi cu a thupi deuh ko.
Mipi kan thu pit deuh nak cu hruaitu nih mipi a ban ter ti hi a um dah lo. Mipi tu nih hruaitu an ban ter ti hi cu a um kho, a thei khal kan theih dah ko lai. Mipi kan lung ai rual lawngah thil zeizongza hi a tlamtling kho deuh. Mipi hi an kan hruaitu ih thu el kho, thu ngai kho
tu kan si fawn tik ah kan rak thu pi ngaingai. Mipi lung i rualnak khua le ram cu Ral vial te khal nih an tih i, a thangso thluah mah ko.
Lung i rualnak, thu ngainak, i hmuhthiamnak, zawn i ruah nak, zangfahnak, i ngeihthiam nak, i dawtnak tibantuk pawl tampi a um hi vial te khal hi i neih kho cio sehla hruaitu pakhat hnak in mitam deuh Mipi i kan neih/hman ah cun a thahnem in hmual khal a nei deuh lai.
Hi ti a si ruangah Mipi a thu pi deuh. Hruaitutha si ding hmanhah "MIPI" tha si hmaisa a hau. MIPI tha na si lawngah hruaitu tha na si kho lai. A thu pi deuh mi "Mipi" tha si i zuam cio hram uh.

Thla Peng,

Indiana, USA

Mipi athupi deuh tin pakhatnak ngahtu i canganmi

Pawl komh cu mi pi hmun khat te ih rian tuan khat ding ih ai tum mi asi bang in mi pi lung rual nak, mi pi thu neih ral rin nak le thil tha ah hruai tu pawl thu ngai le zulh nak ti in pawl kom than so nak ah mi pi kan thu pit nak fian ter ding in thu hmai hruai ah von langh ter ka duh.
Mi pi lung rual nak lawng ah rian ttha tuan kho asi ih hlawh tlin nak khal aum theu. Hngerh te khi zoh tik ah thil nung vial te lak ah a fa te bik sihmanhsehlaw an lung an ni rual nak ruang ah an ei khop in tthal caan ah rawl an ni khon kho. Cu ban tuk thiam thiam in inn pa khat a dir kho nak ding ah ban thuam tam pi hmun khat ih an dir a hau bang in mi pi lung rual te in hmun khat te ih kan dir asi ah cun pawl kom a thang so ko lai
Mi pi duh nak le lung kim nak in hruai tu nih rian tuan asi theu tik ah hruai tu cu mi pi ih sal ti kho asi ih thu nei tu cu mi pi kan si. Hruai tu palh cu remh awk a tha na in mi pi i palh cu remh awk a har. Kan Bawi Jesu thing lam tah nak a tuar kha hruai tu pawl nih a sual nak an hawl na in thih nak tlak in Pilot nih a hmu lo. A si na in mi pi nih Barnabas kan suah sak aw la Jesu kha thing lam tah nak ah khenh si seh an ti tik ah Pilot nih thing lam tah ding in bia a khiah. Cui ruang ah mi pi thu neih ral rin nak hi pawl kom than so nak ah a thu pi ngai ngai.
Hruai tu thu ngai le zulh lo cu pawl kom le Pa Thian zei rel lo asi deuh. Hruai tu cu mi pi hmang in Pa Thian nih hril mi an si. Pa Thian bia in Moses nih mi pi zoh awk ah dar rul a tar tik ah a zoh mi poh nih dam nak an hmuh. Tuu khal a khaal tu a zulh ko ah cun a tlau dah lo. Cu ban tuk in mi pi nih hruai tu pawl ih thil tha an tuah mi ah thu ngai le zulh kho asi ah cun pawl kom nak a thang so ter tu asi ve.
Cuiruangah lungrualnak, thuneihnak, ralrinnak le thiltha ah hruaitu thungai le zulh ding in pawl komh a thansonak dingah mipi kan thupi ti hi pumpak pakhat cio nih kan i nunpinak lai Bawi khrih hmin in kan sawm hni. Ka lungawi!

Bawi Nei Thang,
New York, USA

Hruaitu athupi deuh tin pahnihnak ngahtu canganmi

Dabate tel ka duhnak san cu cangan ka thiamh deuhnak dingah, ka ruahnak a ka kauhter deuhnak dingah, hmuh theihnak kai be lai ti ruahsan nak ka nei, tel ka ngah ti ka theih in hruaitu hi a thupi deuh ti ka ruah. Mino hruaitu, VMP hruaitu ka tuan mi hi zei ka siloning kai hmuh tikah zuamnak thinlung thawn kai tel mi a si. Debate kan tuah lai an ti tikah mipi maw thupi deuh hruaitu an ti lo, Hruaitu maw thupi deuh mipi ti asi hruaitu thu pit deuh ruangah an ngan hmaisa ko khah. Mah le mah hmanh ai uk kho lo mi kan si tikah kan mah hi hruaitu kan si ti i theih a hau. Mah le mah i uk kho ah cun hruaitu tha kan si ko. Cuiruangah hruaitu hi a thupi deuh. Hruaitu um lo in mipi lawng an i hruai ti ka thei dah lo, nan thei ciao maw? Hruaitu nih mipi a hruai hni, mipi nih hruaitu a hruai lo. Mipi hnak in hruaitu a thupi deuh i hruaitu hmanh ah hin hruaitu tha hi a thupi deuh hrih.
Fa le hruaitu hi nu le pa kan si. Pu Ram Luai tei sung hi a nu le pa nih an fa le an hruai that tuk ruangah mai ke cung dir kho ah an i suah dih ti seh la a sual lo lai, cuiruangah hruaitu a thupi deuh.
US um Ramthlo pawl nih Vantualrawn meisa vannak dingah tiah hruaitu pawl hauha nak in tangka tingkul lenglo an bomh, mipi nih an hoha ti a si lo, hruaitu hoha ruangah a si. Hruaitu cu mipi cungah a um a thupi deuh ko.
Pathian nih Israel pawl kha hruaitu um lo in kanaan ramah kal uh a ti lo, hruaitu a thupi a ti i moses a hril. Moses athih hnu hmanh ah Joshua nih a hruai hrih hni. Pathian nih a thupi a ti mi a thupi lo nan ti ah cun i ruat ko uh. David siangpahrang kha Pathian tih zah bu in Israel pawl a hruai tikah an ram a nuam, ral an neh cu lawng hmanh si lo in a fapa solomon tiang in thluasuah nak a co hrih.
Hruaitu tha si dingah cun Pathian a zum i ai bohsan taktak mi si a hau, Pathian tih mi si a hau, Duhdawtnak, zawnruahnak, tangdornak, lungsaunak, hruai duhnak, mizaangfahnak, hruai thiamnak, dinfelnak, fimthiamnak neih a hau. Tlamtlin deuh khal a hau. Hi ti kan i hruai a si ah cun kan khua kan ram kan minung kan thangso ko lai. Ka lungawi tuk.

Hrang Lian Thang,

Malaysia

Hruaitu athupi deuh tin pakhatnak hmutu i cangan mi

Tuarthlua tlang unau za Debate tuah kho dingin pathian nih cantha a kan pek i pathian nih thla suah kan pe ko seh! Debate tlangtar Hruaitu a biapi deuh, ka ti. 1929 kum Great Depression vawlei cung pumpi ah caan asiat lio bik kum asi i U.S.A khal asiat dih cikcek tum asi economic atla dih caan asi i zeiruangah seh hitin kan ram a siat ti an zoh tikah a result an hmuh mi cu hruaitu tha lo ruangah asi. American president Herbert C. Hoover tuan lio asi i mipi nih kan ramah hruaitutha kan tul ko ti in thla an cam. Cun president Franklin D. Roosevelt nih 1933 in a von sawn i U.S.A cu a thangso thluahmah, economic khal a kai thluahmah, a tu i US um pawl i kan hman mi Social Security khal hi a mah tuah mi si i; cuiruangah Hruaitu a thupi deuh ko. Cun hruaitu thatlonak ram kan zoh sal lai. North Korea le atu i a buai cuahmah mi Lit via & kawlram te pawl hi an si zeiruangah ti si ah cun hruaitu President that lo ruangah si ti hi kan hmuh cio ko lai. hruaitu a that ah cun zei ban tuk khal mi pi san tlai lo hmanh seh, ram a dam ram a thangso. President Franklin D. Roosevelt zeiruangah seh, U.S.A 1933 kum in 1945 kum nga tiang a tuan ti ah cun hruaitutha hotutha asi ruangah kum 15 sung a tuannak a si. Communist uknak lawng si lo in Democracy uknak khal ah hruaitu hotu an that lo ah, cun ram asiat dih ko. Cubantuk in Organization pawlkomh pakhat khal ah hruaitu kan bia pi deuh ko. Cun an ti tawn mi cu hruaitutha si dingah cun hruaimitha si a hau an ti. D. Roosevelt te pawl khi hruaimi tha an si hlei lo. Hruaitu hnak in hruaimi an um hmai sa zei ruangahseh hruaitu ti mi hi vawleicungah an hril i an tuah ti cu a thupi deuh ruangah asi. cun hngerhte hmanh nih an hruaitu a thatruangah a fur thal ti lo in ei awk an nei. Cun an tahthimh theu mi minung hi ke le kut te pawl hnak in lu a thupi deuh. Kut le ke cu tan hmanhsehla kan nung ko lai lu cu tan sehla kan thi ko lai ka ti. Lu nih a hawinak lam poh ah kal asi ko. Kan miphun kan pawlkomh, kan ram, damnak cah cun hruaitu, hotu kan biapi deuh hrim hrim ko ti hi si seh! Ngan ding a tampi nan kan suai cia mi A4 tlap khat bak asi ko ti in ka ruat. Mipi hnak in Hruaitu Hotu kan thupi deuh ko.

Lomhnak tampi thawn,

C. Rual Cung

Texas, USA

Hrang Lian Dim interview!

Daihtu: Bawi Nei Thang (BNT) le Thla Peng (TP)
Daihmi: Hrang Lian Dim (HLD)

BNT & TP: Na hmin, na suaknak khua le na tlawngkainak pawl?
HLD: Ka hmin cu Hrang Lian Dim asi. Falam peng, Ramthlo khua i suak mi ka si. Ka tlawngkainak pawl cu phunhrek in phunsarih tiang B.E.H.S Ramthlo ah ka kai, phunriat cu No. 9 B.E.M.S Kalaymyo ah ka kai i phunkua cu No. 1 B.E.H.S Kalaymyo ah ka kai. Phunhra camibuai hi No. 2 B.E.H.S Tahan kuttang um Banner Boarding School in 2002 ah a ong mi ka si. Cun, University of Kalay ah phunsangtlawng ka kai i Geography major thawn 2007 ah B.A degree ka ngah.

BNT & TP: Na nu le na pa, suahpit unau hmin le an umnak nan kan sim kho lai maw?
HLD: Pa Con Iap le Nu Biak Leng te’i fa le pasarih lakah fanu upabik ka si. Ka nau le pawl cu:
1. Salai San Uk Thang, B.A (Eco), M.div final year, GFA Bible School, Yangon)
2. Mai Van Cer Mawi, B. Sc (Physics)
3. Mai Ngun Nei Mawi (2Ds, 2011)
4. Mai Jenevie Tha Sin Mawi (8th grader)
5. Mai Sui Tin Dim (3th grader)
6. Mai Rebecca Honey Thiamremruat (1st grader) pawl an si i Mawite le Sante hi cu Yangon ah an um. Midang pawl cu an zaten Kalaymyo, Sagaing Division ah an um.
Hminhsin: * Ka nau Thian Bawi Peng (kum 1) nih 1994, June ah sungdok in le ka u Than Hrang (kum 23) nih 2006, February ah motorcar accident in mual an kan liam tak.

BNT & TP: Na hngaksiat lio na rak ruat mi le si na rak duhbikmi pawl hi zeiseh an si?
HLD: Ka hngaksiat lio ah kan sungten lo kan riak i cunah cun zaan ah khin van ah arsi le thlapi tleu pempem in an i dawhnak an langh ter mi cu deute cung in kan rak zoh i arsi tla ka nau le thawn kan rak rel ciammam theu. Culio ah kan lo in hlatnawn pi ah khin lo kaang lio ka hei hmuh i cui meisa depdep ten a tleu dukmak mi pawl cu ram thangso le ram lian pawl i an electricity le an khuasung mawtaw, tlangleng le vanzamleng ko khi ka hei bangh ter hni i “khibantuk ram ah khin um kho in tlawngkai kho ve sehla ka va duh ve” tiah a thupten saduh ka rak that lengmang. Tuisun ah cun ka um ngaingai cang. Ka hngaksiat lio i poster cung le video sung lawng i ka rak hmuh ban mi inn dawhdawh, pangpar dum dawhdawh pawl lak ah ka tlongleng i hnarkawng, mingo, samrang le mifimbik tiah kan hngaksiat lio i kan rak ruah mi pawl cu ka hawi le an si dih cang.
Minung hi kan umnak le kan pawngkam um minung pawl zoh in Si kan duh mi ai thleng lengmang. Eg.
1. Cazirh thiam tuk mi sayama Zai Par i tlawngta ka rak si lio ah a mah bantuk hlekhlek in tlawngsayama si ka rak duh. Cucu phun khat ka kai lio ah asi.
2. Phun li ka kai lio ah cun saya Za Ceu Lian bantuk in capo sai thiam, cazirh thiam, mi hnemh thiam mi si ka rak duh. Hikum hi ka naupate Thian Bawi Peng nih a kan thih tak kum asi i saya ceu nih cun kan khan sung um tlawngta vialte sumpai a rak kholh hni i an rak ka topit. Ka hngilh kho lo.
3. Let hnu bik ih si ka duh mi cu Social Worker asi i atutiang kai thleng hrih lo.

BNT & TP: Na tlaihtleng (motto) hi zeiseh asi?
HLD: “Sunmang ah a uak tuk mi a um lo” ti asi. Pathian nih ti kho lo mi a nei lo ti zum bu ten zeipoah ah ruahsannak sangpi le duhnak lungthin taktak thawn kan thihhnawh hni si ah cun a tuan in maw a rang in simaw kan sunmang pawl an ra suak dih kho ko. Kawl pawl nih “Yin lauh hmaan hmah, Doo lauh yah” an ti bantuk in cui tumtahnak, ruahsannak hmanh kan neih lo ah cun “kan mah kel” kan si ringring ko lai. Cuiruangah sunmang ka zumhnak le ruahsannak thawn nilin khua al ti lo in le ka baang ka cei, ka huam nawn lo ti siang lo ten ka neih mi sunmang dawi phah in ka hmai ah ka kal lengmang nak asi.

BNT & TP: Tachilate, Shan ram ah na um dah maw? Na phanh dan, um zat kum?
HLD: Ka um dah ko. Ka tian daan cu Nu Tin Thlia khua a hong tlawn lio ah keimah le midang kan khua mi Pa Tawk Kung, Nu Cer Dim, Nu Biak Nuam Sung, Nu Tuan Kip Cer le tla thawn 2002 April thla ah kan rak zul i a kan kal pi. Kei le Sungte kha kan tian i zarhnihnak ah Thailand ram, Chiangmai ah visa lo in an kan thlah i cunah cun kumkhat le seu ka um.

BNT & TP : USA na tian kho dan na kan sim kho tur maw?
HLD: 2008 ah khan Berkeley, California ah Global Slavery timi conference ah sawmnak ca ka ngah i B-1 (tourist) visa thawn ka tiannak asi. Cunah cun, 5minutes thusimnak, thlacamnak le bawipa zanriah petu tuanvo ka nei. Bawipa zanriah pek timi hi Rev. nih sangreu a seu hnu ah le sabit hang a thlet hnu ah Ushers pawl pulpit cungah kan dir i mipi pawl kan pek hni. Cui kan pek hni dan cu “this is the body of Christ for you, this is the blood of Christ for you” kan ti hni i “Thank you” an kan ti. Conference theh veten Washington D.C ah ka kal i ka visa kha F-1 (student) ah ka thlen. English Now, Maryland ah thla thum le Inlingua English Center, Washington, DC ah kumkhat ka kai hnu ah Shenandoah University, Winchester ah Essay ngannak in full scholarship ka ngah i cutin tuisun tiang F1 visa thawn US ram ah nunnuamten ka tlonlen kho nak asi.

BNT & TP: Atu na tuan lio mi na kan sim kho tur maw?
HLD: Atucu tlawngkai lio mi ka si ruangah Part time lawng in ka tuan.
1. kan tlawnginn i Foreign Language Department ah Institutional work-study ka tuan
2. USA Ramthlo pawlkomh ah 2010 in atutiang Secretary ka tuan
3. RZNP i Fimthiamnak foundation ah USA Ramthlo Pawlkomh in palai ka tuan

BNT & TP: USA na tian hlan ih Thailand le Yangon ih na tuan mi teh?
HLD: Thailand le Yangon i ka rak tuan cem mi cu aw leh asi. Aw ka leh sak mi a tambik cu kan ram in Thailand ram ah puaisa pawl nih an zuar mi Human Trafficking Victims pawl an si. Thailand ram ah visa lo in an um i hnen-um tuan na, taw ai zuar na, Factory i tuan na le kutdawh tuan na pawl an si. Hi victims pawl hi kawlram a kenkip in ra mi an si ruangah a tulhnak hmun poh ah khual ka tlawng lengmang i kawlram cu ka tawl theh nawn ah a cang. Thailand khal ah visa thawn veihnih ka kal.
Tlawng ka theh veten Executive Search Co., Ltd, Yangon i Human Resource Department ah Assistant of Human Resource Consultant in thla 18 ka tuan.

BNT & TP : Atu na tlawng kai mi hmin, na lak mi subject, credit le kum ziat nak kai lio seh na si? Kawl ram le USA university ai thlau ning teh zei ban tuk in seh asi?
HLD: Atu ka tlawngkaimi hmin cu Social Science asi i Sociology major thawn senior kai lio mi ka si. Kawlram i degree ka lak cang mi kha ka transfer i ka ngah cang mi credits vial te kha hizawn ta thawn an compare tikah credits 70 ka tul bet. International tlawngta poh nih semester pakhat ah atlawmbik credits 12 neih tengteng a tul. Graduate tlawngta cah cun credits 9 lawng a tul. Nikum ah khan credits 36 cu semester pahnih ah ka theh i atu Fall semester ah hin credits 22ka nei. Tlawngta zapi zate nawn nih hin credits 12 in 18 tiang hrawng an la cio nan tlawng theh zokzok duh pawl nih cun tam deuh kan lak. Kawlram bantuk in kum thum thengtheng, kum nga thengtheng tinak a um lo i mah le ti kho tawk zawng in tlawng theh kho asi.
Kan ram tlawngkaidaan le cazir daan pawl hi America thawn ai dan nak atamtuk.
1. Ca zoh tikah by heart in a ngah lo i a thiam bak in thiam dih si ko. Camibuai sungh pang ah cun, supply phit sal tibantuk a um lo i a thok in khai kan sungh mi subject kha kai sal a hau. Assingment kan tuah tikah mi ngan cia mi ca kan ngan bet (copy) silen credit kan pek hni a hau. Cahram kan ngah nak source kan ngan cih lo silen Honor Code ah an kan kal pit kho. Hi zung an kan kal pi i ka palh ko tiah kan ti duh lo silen kan sansung tlawngkai kho lo tiang in an kan tuah kho.
2. Bachelor degree ngah dingah atlawmbik credits 120 neih tengteng ahau. Kumkhatnak, kum hnihnak ti um lo in mah le tulh mi credit cio lak asi ruangah tlawngkhan sungah Freshman, Sophomore, Junior le Senior tin kan i fonh dih. Tlawngta poahpoah nih tlawnginn compound sungah Institutional Work-study neih kho asi i cunah cun zarhkhat ah nazi pahra sung riantuan kho asi. (Freshman = kumkhatnak tlawngta, Sophomore = kumhnihnak tlawngta, Junior = kumthumnak tlawngta, Senior = kumlinak (or) Final tlawngta tinak an si)
3. Undergraduate tlawng in Bachelor degree ngah veten qualified lo khal len Master kai duh mi poah nih cun GRE (Graduate Record Exam) si lo len GMAT (Graduate Management Aptitude Test) an phit i an sok mi tlawng nih an daih mi score an ngah kho ah cun Master an kai kho colh. GRE le GMAT tulh lo nak tlawng khal a tampi thotho.

BNT & TP: University kai kho dingin na nu le na pa ih tha an in pek daan le an in bomhsanh daan nan kan sim kho lai maw?
HLD: Ka nu le ka pa hi hngaktah buangro an si i an pahnih ten fimthiamnak hluhsuah in zir kho mi an rak si lo ruangah tlawngkai lo le cathiam lo in te le fa pawl kan vakvaih men ding hnak in an dangrawl phorh khal in tlawngkai an kan fial i cazoh kan huam lo khal len funghreu thawi mi vuak zenh lo pawl an si. Ka nu le ka pa nih cun, cu zir, kha zir tiah ruahnak pek kho mi an ka nei lo nan ka cung i an ka duhsaknak pawl ruangah tha an ka pek nak nih cun ka tian nak hmunah le ka hmuhtonmi thil cungah keimah le keimah zumhnak a ka neih ter. Cui kai zumhnak nih cun hawi hnen suaklangh ngam nak thazaang a ka pek. Ka nu le ka pa i a tulh ah cun rawl ul thlacam ding le lungto hrampi cung khal i khukbilh lai an zenh dah lo mi hi ka uar hni nak bik cu an si. Hibantuk nu le pa ka neih hi pathian hmin ka thangthat ngaingai. Kumkhat sung i ka tlawngkai man hi $36,000 asinan keimah nih fangkhat te hman ek lo ding in pathian nih thlasuah a ka pek. Ka um ka tonak ah le sinhfenh hnipuan khal ah hawi ka hngar hni lo. US um kan khuami 100 lenglo hnen khal ah tuisunni tiang “ballpen rak ka cawk sak uh” tiah bomh ka daih hrih hni lo. Hihi hringtu ka nu Biak Leng le ka pi Ram Taang ih thlacam saknak ruang bikah asi lai tiah 100/100 ka zumh. Kan dung lam in thlacam saktu kan neih tluk i a sunglawimi a um lo ti hi keimai hmuhton mi bak asi.

BNT & TP: Tlawng na theh in kan ram ah maw na tlun colh lai? Nai tinh mi degree teh na kan sim kho tur maw?
HLD: Pathian zangfahnak in dam i ka um silen hmaikum May thla ah khin atui ka kai lio mi ka theh lai i B. Sc ka ngah lai. Cu dih in Master kai bet kai rel. Kawlram cu caanlawng ka neih silen a laang in ka va tlawng ta men lai. Atu in kum thum tiang i kai tinhmi cu MSW asi. Minung nih khua cu kan khang ko nan a kimtertu cu pathian lawng asi ko.

BNT & TP: Khua groupsmail an kan tuah sak tu na si ko lo maw? Na rak thok kum le na rak thok daan nan kan sim kho lai maw?
HLD: Ka si ko. 2008, October thla ah khan USA ka tiang i culio ah kan khua mi email hmangtu hi kan thahnem nawn cang. Kan khua mi pawl zate hnenah cakuat ngan ka duh tikah an email a zaten ngan a hau ringring. Spelling kai palh pangah siseh, an email address kai palh pangah siseh ka cakuat mi an hmu kho dah lo i cuiruangah keimah bantuk in cakuat ngan tikah harsatnak tongmi an um lonak dingah le rianrang ngai in Ramthlo email hmangtu pohpoh nih cakuat pakhat caankhatte ah kan siar theh khonak dingah tiah groupsmail ka rak tuahnak asi.

BNT & TP: Ah! ka hngilh deng cu, tu hi daw tu teh nai hmuh cang maw? Na pasal ding ah teh na duh zawng zeibantuk seh asi?
HLD: Pasal dingah cun pathian remruatdan in si ko. Te le fa biaknak ah vaivuan lo dingah kan biaknak ai bang mi sisehla, innsungkhar rinhumten a kaihruai kho tu le a liamciacaan thu ah buai lengmang lo tu si sehla cu duh a um hngin ko tur.

BNT & TP: Na website sung ih hruaitutha si ding in mifim pawl hnen ih ruahnak na deih mi teh na kan sim kho ve tur maw?
HLD: Mifim pawl ka ti mi cu ruahnak a ka seu tu vial te, thazaang a ka pe tu vial te, nun a ka sim tu vial te le a ka soisel tu vialte an si dih. Tuisunni tiang tlawnginn i ka zir kho lo mi theihkauhnak le hmuhnak sangsang pawl cu hipawl vial te hnenin ka zir mi pawl an si.

BNT & TP: USA um kan khua pawl na hmuh hni ning le USA Ramthlo Pawl Komh a thanso kho nak dingah kan samh cem mi pawl na kan sim kho tur maw?
HLD: Minung cu au hmanh a famkim mi le a fimbikmi kan um lo nan ka famkimbik, ka fimbik tiah kan i ruat theu mi nih hin khua a sual tuk theu tiah ka ruah. USA Ramthlo tin pawlkomh kan dirh tikah hin lungkim tu le kim lo tu zahrep kan si. Lungtho ten le zawnlung ten an kan dirpi tu tampi lakah zei i an kan rel lo tu le member lut huam lo dingin tukforhnak tete tampi khal theih cawk lo asi ve thotho. Cun, kan pawngkam le biaknak lam ah cun rinhsantlak, tihzah upat tlak kan si dih ko nan kan mah Ramthlo mi lakah cun khuapi vantlang nih le rinhsan em em i mah nih le pokpawlawng kan tamtuk mi hi ngeihsia zaa kan si. Mipi thawn lungrualten riantuan duhnak thinlung thawn hruaitu le saya te upat kan thiam lawngah hawi kan bang kho lai. Cuiruangah, cu tin e kha tin e ti lengmang nawn lo in Ramthlo nih thangsiat mualpho an ton ah siseh, Ramthlo nih lungawinak thawngtha an neih ah siseh miphun dang le khuadang mi pawl nih Ramthlo nu, Ramthlo pa an ka ti ve lai si kaw timi thei buten kan zaten lungrualten kan i somhdawl cio lawngah pawlkomh le hruaitu tihzah upat hna, bomhsan le ruahnak pek hna kan thiam lai i thansonak kalbak sang sinah kan kai kho lai tiah ka zumh.

BNT & TP: Ram kip um kan khua pawl le mi pi hnenah thu cah na duh mi?
HLD: Thucah ka duh mi pawl cu:

1. Pathian duhnak ai tel ah cun zeipoah asi kho theh ti hi zum uh si!
2. Zawnlung mi le toidor mi sinak nih mi a neh i dawt an i hlawh ce ti thei buten ngeithiam nun nei tu si i zuam uh si!
3. Keimah timi nun nei hlah uh si la kan mah ti mi nun tu neih i zuam uh si!
4. Soiselnak in riantuantu si lo in aw-ka-thlum le duhnungzaa in riantuan uh si!
5. Remcaan lonak a um tik poh ah mi camriamtu si lo in theihthiamnak thawn mi a cohlang kho tu le let hnu ah thadeuh i riantuan khonak lam hawl pit tu si uh si!
6. Pathian hnen i 1/10 pek hi daithlang hrimhrim hlah uh si!
7. Kan neihsiah misifak thawn i hrawm lai zenh hlah uh si!
8. Kan khuami ah mifim mithiam kan um lo mi hi lungfak thiam uh si!
9. Sahlap tuk lo in thinsau lungfualten Si kan duh mi i zuam cio uhsi!
10. Nan zate cungah lungawinak tampi ka nei. Pathian nih thlasuah in pe hni seh!

Ngeihthiam nun - Bawi Nei Thang

            Ngaihthiam nun ti mi hi zumtu kan nunnakah a thupi ngaingai timi in thazang kan i lak cio ding in kan sawm hni. Mi pakhat le pakhat kan i tawh, kan i huat, kan i rem lonak bik cu kei mah ka hman, kei mah ka thiam ti hi asi bik ih pa khat le pa khat ngeihthiamnak aum lo tikah buainak asuak ter theu.
            Kan Bible ca sung (Mathai 18:21-35) ah kan zoh asi le mi va ngeihthiam hi a thupit zia hmuh kho asi. Hi bible caang sungah siangpahrangpa le asal le asal ih hawipa thu nan hmuh lai.     Siangpahrangpa kha a sal nih tangka talen thawnghra a batmi sam awk a neih lo tikah ngaihthiam a deih ih siang pa hrang pa nih a ngaithiam. Asinan, a sal pa nih cun a hawi pa tangka tlawm pal te a bat mi kha ava deih ve ih a hawi pa nih cun ngai thiam a deih ve ko na in a ngaithiam duh lo. Cui thu cu siang pa hrang pa nih a theih tikah asal pa cu a kawh ih salthalo na ka bat mi tam pi kan ngaithiam cu ban tuk in nang khal na hawipa nih an bat mi tlawmpal te kha na ngaithiam ve awk asi cuh ati ih asal pa cu thawng ah a thlak.
            Hi thu tahthimhnak cu kan bawi pa nih kan sual nak tampi rel cawk lo a kan ngeihthiam. Cubantuk in kan nih khal nih kan hawi, kan unau ih an sual nak, an palh nak kha kan ngaithiam ve ding kha a kan zirh duh mi asi. Mi kan ngeihthiam kho lo asi ah cun kan sual nak tampi a kan ngai thiam mi kha a nun ter sal lai ih thawng ah a kan thlak ve lai ti nak asi. Cuiruangah mi kan ngeihthiam hrimhrim a tul. Cu ti ih pakhat le pakhat i ngeihthiamnak ah remnak, daihnak, lungrualnak le nawlbia lak ih asangbik mi dawtnak asuah ter.

Zinghmuh tlangzimah kai uh si! - Mangpi

Kan dung hrawng ihsin ZINGHMUH Football Club thuhla thawn pehpar aw in thuhla tete siar ding a um ih lungawi um zet. Falam khuasung ih nan lek nak puai cu acem zo. Falam khuasung ih nan va tel thei cu lungawi za ngaingai asi. Thansonak tahfung pakhat asi. Falam khua kiang dinhmun in khua dang pawl kan zoh tik ah Salai Thawngpi leh rinsanmi midang pawl ih hohanak in tukum June thla ihsin vantualrawn vengah bawhlung nan lek thok thei hmang.

Nan tumtah mi pawl lak ihsin pakhat asimi KHUAPI lam ah va tel thei vingvo ding nan ti mi sung ih sin caan rei lo te ah Falam khuasung ah nan va lek thei cih mi hi nan tumtah mi pakhat nan hlawhtling mi cu asi. Nan duh vek in thil famkim lo hman seh, an thinlung kan hmu thei lo mi khuasung thangthar nonawn pawl ih khuaruah nak ah leh an mitthlam ah ziangsi acuang ding ti mi hi athupi tuk asi. Atui an thinlung ih um tengteng ding ka ruah mi cu kan u le pawl khal Falam khuasung rori ah kan khua hmin in an suak thei kei tla hmailam caan ah tel thei ka zuam ve ding. Zinghmuh tlang hram ih um men ding lawng ka si ual lo, tan ka lak ve ding, rualpi pawl ra uh, kan tuan ding, kan zuam ding timi lungput pawl hi mino pawl thinlung ah nan tuh lut ngah tin ka ruat. Khuasung, khualeng umpawl pehzom aw in thinlung hmunkhat ten hnatuan tlang vialvo uhsih! In hruaitu pawl nih thu in thanh tik ah asia lam zawng(negative) lawnglawng ruat tum lo in kan khua hrangah ka thahnem nak a um maw? timi sawn hi ruat in tlawmngai suah sinsin uh sih! Mi va lawm rero tu sihnak in mi ih lomh mi si khal kan zuam cio pei uh! Kan zaten thinlung thiangten leh lungrual ten Zinghmuh tlang kai a cu zo. Kai tlang uh sih! Vantualrawn veng hi mawtaw (car) athleng nak arei tuk zo, midang khua hnak in alet ih thangso ding mi kan si. Falam peng ih tlangsang bik arak si dah mi um nak khua khal asi, loram khal atha pam, tlawng khal aum. Zinghmuh tlang kan kai tik ah khat leh khat somdawl awk in a san nak bikah thleng tum uh sih! Tlangso kan kai caanah thazaang amal mi bawm awk ton in le, khat leh khat dir thlak awk lo ten kai uh si! Zinghmuh tlang zim kan thleng lawnglawng ah Falam khua kan hmu/cuan thei ding. Falam in Kawlram, Kawlram in leilung pi kan thlir thei ding. Zinghmuh tlang hramah duh um men tawk ding kan si nawn lo. Cak zet ih athangso mi santiluan thawn mil aw in, Zinghmuh ah kan zaten kan lungrual ta le cu mino pawl cak zet in kan thangso tengteng ding! Mino pawl zuam sinsin uh law! Zinghmuh tlangsang kan thlen ni ah athiangmi zilthli nemte leh, zoh amawi mi sokhlei, senhri, pangpar phunphun leh ngai anuam zet mi vate awn pawl thawn, nuamzai kan rel ding,..Ahlun hmuah cu liamko seh,Athar in tuan vo kan nei ti mi thei phah in,..

Lungawi,
Salai Phun Hre Mang

Tinh sak mi

Aliamcia mi thu ah kan khua hi a thanso ning a hnuam ngai ngai ti cu au poh nih sim le rel cio cu asi theu. Khua dang le miphun dang bantuk in kan thanso ve nak dingah hin kan samh mi tampi lak in “tinh sak mi” ti hi von langh ter ka duh. Tinh sak mi timi thu thawn pehpar in kan te kan fa an thanso ih, kan khua kan ram le Pathian ram a kauh ter tu, a cawisang tu an si ding hi ka saduhthah asi. Ka tlamtlin lonak zawn te ah khan nan von ka ruah thiam sak ding in bia hmai thi ah von in nawl kan duh hni.

Tinh mi ti ning la cu a sang, a niam, a uak, a fate, a tam, a tlawm ti in kan neih cio ding hi ka zumh. Tinh mi neih lo hi cu tinh lo mi kha khen leng mang asi ko. Cu ban tuk thiam thiam in tinh sak mi khal hi asi ve. Asi nain kan te, kan fa cah cun kan daithlang theu asi lo ah kan ngamh lo theu. Aliamcia mi ka pa nih afa le hi atheih tawk le a hmuh kho tawk B.A a kan tinh sak. Cutikah 1. Pathian hnen ah thla a cam 2. A thazang neih sun in ai zuam 3. Tha a kan pek. Cutikah kan santlaih lo bu pi in Pathian nih a thlacamnak a leh. Cubantuk tho tho in kei khal nih ka te le ka fa le cah Ph.D si lo ah Dr. degree ka tinh sak ve hni. Hi ka saduhthah a kim kho nak dingah thlacamnak in rak ka bawm cio uh. Cu ti ka ti tik ah thu deih nak a ra kho mi cu si pang hlah sehla ti hi asi. Si pang hlah sehla ti cu zumh lo asi. Kan bible ah ka daih uh kan pek hni lai a kan ti (Mathai 7:7-11). Cun, te le fa cu Cantiang thawn tah thimh an si (Saam 127:3 -5). Cantiang cu sakahnak asi bantuk in kan duh mi sa kan ngah kho nak dingah tinh a hau. Cun, kan te kan fa khal hi “tinh sak mi” kan neih ding hi Bible khal nih a kan forh mi asi fawn.

Cuiruangah i tinh sak mi cungah Pathian hnenah thla kan cam cio lai ih Pathian nih a kan pek hrimhrim lai ti hi zumh nak ka nei.

Lunglomhnak thawn bawikhrih ah nan unau,

Bawi Nei Thang
New York
USA

Tumtahnak thawn sersiammi nasi

Casiar tu u le nau zate,

Nan dam cio lai ti ruah san nak thawn Khrih hmin in nan kut kan tlai hni. Pathian nih minung arak sersiam hi zei tumhtah nak nei in seh arak sersiam? Cun minung hi vawlei cungih kan nun san le tumh tah mi hi zei seh asi bik tiah nan ruah cio?
Kei ka ruahning le ka zumh daan cu pa hnih in ka then lai ih a pakhatnak ah cun:
1. Pathian nih mi nung asersiam nak san bik cu amah sunlawinak petu dingah le amah thangthat tu dingah asi ti hi ka hmuh ning asi. Cucu Bible ah kan zoh asi le; Saam 86:9 nak ah “Na ser siam mi miphun vial te nih an lu kun in na hmin an thangthat awk asi” tiah kan hmuh. Rom 11:36 khal ah zei zong vial te hi a mai sersiam mi, amai ruang ih um le amai cah ih ser siam mi kan si zia khal kan hmuh kho. 1Cor 6:20 ah “man pek ih cawk mi nan si, cuiruangah nan taksa cu pathian sunlawinak ah hmang uh” tiah ati. 1Cor 10:31 ah “Curuangah nan ei nan din ah si seh Pathian sunlawinak ah tuah uh” tiah kan hmuh fawn. Adang khal atampi nan hi vial in ka rak tar langh lai ih.
Hi nah hin tlawm pal te tha zang pek ka duh mi cu:

1.Kan nih Ramthlo mi phun vial te nih hin Kan biak Pathian hnenah sunlawinak pek ding tuanvo kan neih zat hi kan pe kho cio hmang lo tiah ka ruah. Pathian nih kan khua kan ram cah siseh kan mi phun cah siseh kan mah pumpak cah khal ah a kan tuah sak mi le a kan pek mi thlawsuah hi asiar zia kan thiam lo ruangah maw si hmang kan pathian hnen ih sunlawinak kan pek kho lo ti hi tu lio ih thu a ka ruat ter tu bik asi. Minung Pathian ih asersiam mi kan man afak zia vawn ruat
sal uh si la cu ti cun kan Pathian hi sunh loih upatnak kan pe kho cio lai ti hi ka hmuh ning asi. Pathian sunh loih upatnak ape mi minung vial te mi thangso lo le mi thlawsuak lo an um dah lo cuiruangah pathian hnenah nitin sunlawinak pek thiam nak nun nei cio uh si la cu tin kan khua le kan ram adam lai ih kan miphun khal pathian cawisanmi le a thangsomi miphun kan si lai ti hi a pakhat nak ah ka hmuhsuak mi cu asi.

2. Minung vuleicung kan nunsan le tumtahbik mi pawl

Amah Pathian riantu dingah asersiam mi kan si ti hi asi. Pathian nih amah riantu dingah a kan sersiam ih tui sun ah Pathian kan rianh daan vun ruat sal cio uh si la kan di ariam cio hmang maw? 1Cor 6:20 ah “man pek ih cawk mi nan si ih cuiruangah nan tak sa cu Pathian sunlawinak ah hmang uh” tiah ati bang in kan tak sa hrim hrim hi Pathian sunlawinak ah zei tluk in seh kan hman kho cio hmang? Nitin kan tuah kan tuan mi hi teh Kan mai cah lawng ruah ih rian a tuantu kan si pang maw, Pathian sunlawinak dingah amah riantu teh kan si maw? Full time ih Pathian riantuantu lawng hi Pathian riantu an si
hlei lo ih kan pumpak ih nitin kan nuntu khuasak daan khal ah hin pathian riantu kan si ding hi a thupi ngaingai tihi tui tum ah thazaang pek ka duh bik mi asi. Cuiruangah kan khua le kan ram kan miphun nih hin Pathian sunlawinak pe kho in amah riantu si cio uh sila cutin Pathian thlawsuah co mi miphun khua le ram a thangso mi khua le ram kan si lai ti hi tui tum ah kan ii ruah kho tawk si seh la amah sunlawinak ape kho tu kan si ih a thangso mi miphun, khua le ram kan si kho nak dingah kan zate cungah Pathian nih thlawsuah kan pe cio hram seh.

Ca siar tu nan zate cung ah Pathian thlawsuah athar in tlung ko seh!!!

Khrih ah nan duh dawt mi,

Thangceu
MBS
Yangon

Rev. S. Ni Luai Interview!

HLD: Na chuahnak khua, chuahnithla le chuahpit unau pawl nan kan chim kho hnga maw?

NL: Ka chuahnak khua cu Falam Peng, Ramthlo khua asi i July 22, 1958 kum ah ka chuak. Pu Sui Hnin (tleicia) le Pi Zu Taang (tleicia) te'i an fapa upacem kasi. Ka nau le cu Pa Hmet Al le Nu Zing Cer an si. Ka nau nu a hniangcem Sung Par nih a kum 7 cam ah mual a kan liam tak i nihinni tiang ka philh kho lo. Ka hmin hi ka nu’i ta pa pu Khar Kung (tleicia) nih San Piang le Ni Luai tiah a ka sak i ka pa le nih cun Sante an ka ti na in ka nu nih cun Ni Luai tiah a ka auh ca-ah nihin ni tiang Ni Luai tiah an ka auh colh nak asi.

HLD: Vuleicung fimthiamnak lei ah tang zeizat tiang dah siang na kai i Bible ca lei ah tah zeitiangdah na kai timi zangfahten kan chim hram.

NL: Vuleicung fimthiamnak lei ahcun taangli tiang lawng ka kai kho. Hringtu ka nu nih taangli ka kai lio ah a kan thih tak i siang ka kai kho ti lo. Kalaymyo i Emmaus Theological Seminary ah Bachelor of Religious Education (B.Re) ka kai i 1999 kumah ka dih. Cun, kum 48 ka kim hnu ah ka tu le ka fa le tampi an umnak Malaysia ram ah pathian riantuan ah ka kal. Cuka i GOON Institude ah Certificate of English Course zong ka kai i 2007 kum ah ka dih.

HLD: Pathian nih a riantuantu dingah an auh ning hi zeitindah, khoi ka in dah na theih? Cui an auh nak na cohlan veten a riantuan nai domh colh maw?

NL: Piantharnak ka co nak cu 1980 kumah Dr. Thein Hte nih Mandalay ah crusade a tuah lio ah asi. Ka pianthar hnu ah Police rian ka kal tak i Say Thein Hte sinah Discipleship Training thla 6 chung ka kai. Mah hnu ah ka chuahnak khua Ramthlo ah ka tlung. 1991 kumah ka pi Bawi Pian nu nih ramthim (missionary) ah thawngthabia chim dingah nan innchungkhar in kal uh tiah bawipa nih chimh a ka fial ti in zingfatin zingthum chung kan in lengah a ra au. Cucu bawipa auh nak asi tiah ka co hlan i Rakhine ram, Ann khua ah 1992-1995 tiang kan innchungkhar in kan kal. A cui hmun ah cun ka fapa Van Bawi Ceu nih a kan thih tak. Atu zong hi Ann khua ahcun ka chungkhar le hen bawipa rian tuan ding ah kan um than. Atu ah kan umnak ah zumtu 700 lenglo bawipa nih te le fa le u le nau a kan pek cang. Pathian auh nak ka fian vete in vulei cung chawva lam hnak in pathian sin i ka rak kal ngam nak kha amah vel thawng in asi ko.

HLD: Malaysia ah kum ziat chung dah pathian rian na tuan? Malaysia i kan laimi le kan khuami pawl na hmuh hna ning le saduh na thah piak mi hna nan kan chim kho hnga maw?

NL: Malaysia ram ah kum ruk dengmang ka um. Malaysia ram ah Mission riantuan kho ding in lam a ka hruai tu pathian cungah siseh ka khrihfabu hruaitu Bishop Dr. C.K No Chum cung zongah ka lawm tuk. Kan laimi le kan khuami ka hmuh hna ning cu kan laimi cu sifak ram i a ummi kan si bantuk in ramdang kal cia mi pawl hi kawlram ah pathian riantuantu tampi a kan bawm tu tha an si lai tiah ka hmuh hna. Pathian thawngtha ka chim zongah atambik cu zu ding le sa ei men in um hlah uh pathian nih kan ram sifah nak le kawlram ah missionary fak pi in kan tlah khawh nak lai ca-ah amah nih ram dang kal nak lam an kan onh tiah ka ti zungzal. Kan khua mi hi ka tu le ka fa le lawngte ansi i saduh ka thah cem mi cu vuleicung ram rumnak ah ka khua mi le ka fa le hi va kal kho hna seh law siang hna va kai kho hna seh law ti tluk in a dang saduh thah awk ka thei lo. Ka thlacam nak zong asi cem. Zeihmanh ti khawh mi le tuah piak khawh mi ka ngei lo na in hruaitu pawl sin ah kan khua le kan ram minung pawl ka philh piak hlah uh tiah an hmin te te ka chim tawn hna. Pathian thawng in USA ram hna ah tampi an kal khawh cang i ka lawm tuk.

HLD: Malaysia na um lio ah UN i lut ding in opportunities tampi na ngei ko na in na lut duh lo nak kha zeiruangah dah asi? Kan ram na tlaihchan ruangah maw, pathian riantuantu nih lih le hrokhrawl bia chim phung asi lo tin tuahsernak in langhter na duh ruangah dah asi timi nan kan chim kho hnga maw?

NL: Malaysia ram in ram dang kal nak lam tampi le caanremcaan ka hmuh ko. Bawmtu hawi komh tha zong ka hmuh hna ko. Kan chungkhar tein ramdang um zong ka duh tuk ko. Kawlram ka tlun ih Rakhine ram theng ah missionary kan kal nak asan cu kan lai miphun pathian vel thawng in ramdangah an tling dih. Rakhine ram i a um mi kan laimiphun tinghnih lenglo nih Jesuh hmin in pathian sinah thla an cam ve lo ah cun zeitin dah thlachuah an dawn kho ve hnga ti mi aw thlam ka hna ah a khat tuk. Cun pathian rian kan tuan ih Rev. kan lak lio ah khin ka thih tiang thawngtha ka chim lai i pathian rian lawng ka tuan zungzal lai tiah biakamnak kan tuah. Kan bawipa Jesuh sin i ka kam mi ka bia ka tlin ter lo ah cun pathian ka tih ruangah le a thiangthlarau aw ka theih ruangah kawlram ka tlun nak san asi ko. Ka dinfelnak le ka that nak pakhat hmanh a tel lo. Kei cu kan laimi vialte lak ah hin a sual cem atling lo cem ka si ko ee. A si nain thiangthlarau aw fiangtein ka theih mi cungah lung aw tawm nak ka ngei lo.

HLD: Malaysia in na tlun hnu Rakhine ram ah missionary na kal ti thawng kan theih. Hi na riantuannak ah ho nih dah thlahlawh an in pek? Aho hmanh i thlahlawh pek mi na si lo cun zeitindah mah rian hi nai thawh kho? Zeitiktiang dah hi rian tuan nai timh? Atu lawlawse i na rian kongkau le harsatnak tete nan kan chim kho hnga maw?

NL: Cathiang nih thlahtu an um lo ah cun zeitindah thawngtha an chim lai. Thawngtha an theih lo ah zeitindah an zumh kho lai, an zumhlo ahcun zeitindah thla an cam khawh lai, thla an cam lo ah cun zeitindah thlachuah cu an hmuh lai tiah ati bang in Rakhine ramah ka kalnak I ka thlahlawh hi USA ka fa le pawl le Thantlang khua mi pu Aluai le pi Ngun Hliang te chung nih an ka thlah. Ka khrihfabu sin in nawl a ka pe tu le a ka bawm peng tu Bishop Dr. C.K No Chum te chung an dihlak cung zongah ka lawm tuk. Pathian nih rem a ruah tiang Rakhine ram ah ka um ko lai. Kan laimi nih Jesuh hmin an theih dih hlan tiang khua te le khua pi ah ka kal leng mang ko lai. Kum ri khiah ka ngei lo. Thiangthlarau aw ka hngak ko. Harnak kan ton kan ti mi cu chim ngam ding an si lo. Kan bawipa Jesuh le zultu hna i an tuar mi harnak he cun kan nih kan ton mi harnak cu chimawktlak a si lo ka ning leh lam a zak. Ka lawmhnak bik cu ka fa pa Siang Lian Thang nih a ka zulh khawh peng mi hi asi. Ka tar cang i ke hen kal lengmang a hau mi cu kai harh ngai. Thawngtha kan chim i Jesuh cu khamhtu le bawi ah an pom i tipil an in ahcun cu hnak i adang lawmhnak ka ngei lo.

HLD: Nang hi kan khua Ramthlo mi vialte lawng nih si lo in kan laimi lakah zohchuntlak, bochantlak le upat hmaizahtlak na si i mipi pawl nih nangmah bantuk in zumhnak ah a fek khoh mi kan si kho nak lai ruahnak na kan pe kho hnga maw? Ahleice in mino thangthar tete nih thlacam le pumh kal kan huam lo tuk mi hi zeitindah kan i thinh kho hnga? Nang khal mino in a thanglian mi na si ve bantuk in kan pawl mi hawi le nih an kan siatsuah kho maw, kan mah ten dah kan i tuah sual hoi timi nan kan hrilhfiah kho hnga maw?

NL: Malaysia ram ka um lio ah hin ka ziaza le ka thiamnak ka fimnak i zohchun uh ti awk chim ding mi ka ngei bak lo. Asinain pathian ka zumh tluk tal in zum ve uh law, ka zumh ning hi i cawn uh tiah ka chim zungzal. Zumhnak nun cu Heb 11:1-40 zongah kan hmuh. Mino caah a tha cem mi cu thlacam nun ngeih hi asi i cun bible rel zungzal a hau. Ka kum hi 55 ka thok cang ih bible rel lo in nikhat hmanh ka um lo i nikhat ah a ngan pa 5 cu ka rel zungzal hi hi ka cawng uh ti ka duh. Cun thlacam zungzal uh ti asi ko. Thlacam caan ah athacem i ka hmuh mi cu zinglam 12 in 1 kar lak hi asi. Hi thlacam nak nih hin ka nun a than ter. Cun, hawikomh ca-ah bible rel le thlacam hi si seh law ka duh ce. Cathiang ah hawikomh tha lo nih ziaza tha a hrawk ti asi. II Cor 15:33 ah mah le mah nun i chimh kho hi teinak ngan bik asi tiah kan hmuh.

HLD: Tuihnu kumhra ah hin kan lairam asiloah Ramthlo hi thlarau lamah zeitindah hmuh na duh? Cui na vision chungah cun nang nih teh zeibantuk in dah nai tel kho ve lai? Ramdang, khuadang le miphundang cah lawng rian na tuan tiah mi cheukhat hmurka in theih a um theu mi hi zeiruangah dah asi? Na saduhthah le na chunmang an fian kho nak dingah na rak chim kho hna hnga maw?

NL: Kan khua lawng si lo laitlang ka tlawn caan ah hin laimi phun zawn na ruat lo kan mah hi ram mui kan si an ti tawn i ka leh mi hna cu kan lai mi (chaklei laitlang) nih Jesuh kong cu kan theih tuk cang i an zumh duh le duh lo lawng asiko. Kan lai miphun (asu chin, khami chin etc..) tampi Jesuh khamhnak kong athei lo mi an tam tuk rih le asi ko. Kan laimi caah ka saduh thah cu bawipa Jesuh rat than nak a neih tuk cang i vulei thilri ah faktuk in kan lung pe hlah uh si ti hi asi. Jesuh thianghlim ten ton le a rian thiangah thlah tu maw chimtu ah ka tel lai ti hi pakhat nak ah ruat uh si la ka duh cem.

HLD: Hmunzakip um Ramthlo unau pawl sinah zeidah ruahnak pek na duh? Zeibantuk in dah pathian riantuannak ah i tel ve hna sehlaw ti na duhpiak hna? An mah nih pathian biachimthiamtu an si lo ruangah daiten a um men tu an si nak hnga lo kan mah le kan riantuanmi cio, ngeih mi fimthiamnak le thazaang pawl hen pathian riantuan kho asinak lam pawl na rak kan hmuh kho hnga maw?

NL: Hmunzakip um Ramthlo unau pawl sin ah ruahnak pek ka duh mi cu kan biak mi Jesuh khrih i nun thianghlim hi i tawm khawh uhsilaw kan ti khawh tawk te in bawipa riantuan khawh peng u si ti asi ko. Pathian riantuannak ah chim tu maw thlahtu asi lo ah thlacamnak le nuncan ziaza he pathian hmin kauh ter u si ti hi asi bik ko.

HLD: Acung i biahalnak ah ai tel lo na in kan khuami hna nih kan theih ding abiapi tiah na ruahmi zangfahten rak kan chim hram!

NL: Adonghnak cemah ka duh mi cu kan caan a tawi tuk. Caantha hmuh hi ahar tuk ti hi fiang uh si! Caantha kan hmuh lio le kan dam lio caan le tangka kan kawl kho lio caan ah hin caantha hman thiam i zuam uh si! Thawngtha chimtu thlah le nu le pa innchungkhar cawm kho tu si ding in saduh that uhlaw thlacam zungzal uh! Bible ca rel zungzal uh tiah cah kan duh hna. Kei santlai lo hibantuk in interview a ka tuahtu Dimte cungah ka lawm tuk. Ka tu le ka fa le nan umnak cio ah pathian nih thlachuah in pe sin sin ko hna seh! Zeizong vialte hi pathian thatnak ruangah an si ko ee.

HLD: Rev. S Ni Luai, hibantuk in ka biahalnak vialte na ka cohlan sak i na caansunglawi na pek ca-ah na cungah lunglomhnak tampi ka ngei. Pathian nih tuihlan in lam an hruai cang bantuk in atang lio mi caan zongah a ram karhzai tertu ah ron in hmang chin hram ko seh!

Areltu nan dihlak cungah bawipa thluachuahnak um hram ko seh!

GFYO le Ramthlo Football team

Tunai ah kan khua caah tin kan zanmang hmanh i kan manh dah lomi GFYO(Global Falam Youth Organization) nih kan khua Mino lehpannak(pumpululh) caah tingkhat(100000ks) an kan hlu i Ramthlo Mino nih an cungah lungawinak tampi kan nei tiah hi capar in thawng kan rak tar. Tangka hlu phah ah kan khua ah Falam in Mino 8 an hong kan tlawng phah i pawlkomhnak ah suncaw kan dum khat hni. Hi bantuk in Falam peng i a um mi kanmah Ramthlo ca-ah khua an khan mi hi i cawn tlak hrimhrim a si tiah ka ruah. Au nih thawng kan thanh in kan daih mi khal asilo na in Mino thansonak cah zawnruat in an kan telpi mi hi hngilhni a um lo lai.. Thazaang thar kan laaknak si hraam koseh. Atu hi kan khuasung i Club lawng silo in Tlaangzaar in tla Laiva club an rong suak kho ve cang. Kan dung zarh le zarh hmasa ah Falam in New Club le Thlanrawn pawl an hong i Friendship nak ah tiah Pumpululh sitnak kan nei. Falam Vs Ramthlo 4:2 le Thlanrawn Vs. Ramthlo 0:2 tin kan si. Kan lehpan daan a tha phah vima cang. A rauh hlan ah Chuncung an rong hrih lai. Kan i tumtah bikmi cu Mino pawl nih thazaang thar kan laak sal i kan khua kan ram i mi thiam sang an suak kho nak ding ah a si bik ko. Atui ka rak tar mi kan khua thuthang pawl hi Chinworld.info khal ah an tar ve cang mi asi. Kan uniform kong kau cu Club pakhat ah 100000 cu kan tul ko. Tu hi Senri cu a than a sia bik pawl kan cawk i 50000 a ek. Phaizong Club pawl hi a tu tangka an hlawh lengmang lio asi i an i cawk kho zau lai. A nguhdaih cu an nei lo nan Saya Piang Bik nih a rak khan sak sung hni lai. Sokhlei le Bingbir Club pawl an tang hrih. Adangdang kan tulh herh a tam tuk i thazaang in kan hlawh cio ko. Khuasung khal bomhnak kan daih lemlo. A dang khal asi kho sungin bomhnak lam pang hi cu daih kan i tum lo nan mah lungtho te in a kan bawm duhtu an um le kan cohlan ko. Bomhnak kan daih lonak aruang cu lethnu lam ah thuhla a tam theu i kan buaibai theu ruangah asi. Kanmah lam cu kan i simhlawm kho hrih lo nan a si kho sung in kan taal lengmang lio ko. Mino kan si bang in tha pek hi kan tul tuk ko. Tha kan pe cio hni sehla cu kan i dang ngaingai ko lai. A rauh hlan ah Hngaksia pawl tla lehpannak kan tuah som lai. Kan khua le kan ram caah zawn a rak ruattu nan zate cungah lungawinak tampi kan nei. Kan khuakhan mi Kan cung Pathian nih tlamtlin ter in lam kan hruai hraam seh! Ramthlo khua hi mikip nih theimi khua pakhat a si te hrimhrim ko lai.

Salai Cungthawnglian