Interview

Monday, June 29, 2015

LGBT le 21st Kumzabi Duhdawtnak - Mai Esther Dimte (HLD)

Leilungtlun kan dam sungah a sunglawi bik mi nihnih an um. Cui nihnih cu ziang an si ti cu kan umnak hmun le kan sinak ciar in an bang awk lo ding. Mi hrek cun kan suah ni le kan thih ni an ti men ding nan mi hrekkhat lala cun innsaang thar kan dinh ni le fatir kan neih ni an ti men ding. Kei cun kan suah ni le ziangruangah kan suak ti kan theih awk ni hi a si ding tin ka ruat. Kan suah ni ah kan nu le pa lawng si lo in sungkhat unau, khuapi le kohran pi pawl zaten an lungawi ih hnisiamsi ten an um. A pahnih nak cu kanmah le kanmah kan tthanglian deuhdeuh, thu kan ruat thei deuhdeuh, kan mah ten kan kepar ah kan hong ding thei zik zuakzo hrawng caan ih leilungtlun minung billion 7 lenglo lakah pakhat kan rak si ve nak a sullam, Pathian ih in sersiam hnawhsannak kan theih ni khi a si. Cui ni ah zo pawl an lungawi ti silen kanmah kha a lungawi tu bik kan si. Ziang ruangah tilen sersiamtu ih in sersiam hnawhsannak kan theih hnu cu a duhnak thlun ding le a zirh mi pawl ngai ding lawng kan hnattuan a si zia kan theih ruangah a si. Pathian cu duhdawtnak a si tin Bible sungah kan hmu (1 John 4:8). Duhdawtnak a si mi Pathian cu mi duhdawtu a si ih a zirh mi khal duhdawtnak a si ve.
Thutlangpi ih ka tar mi hi LGBT (Lesbian, Gay, Bi-gender, Transgender). Lesbian cu nunau in nunau a duh tu a si. Gay cu mipa in mipa a duh tu a si. Bi-gender cu nunau khal mipa khal bangrep ten a duh tu a si ih Transgender cu nunau in mipa si a duh ruangah a zahmawh a thleng awk mi le mipa in nunau si a duh ruangah a thilri a thleng ve mi a si. Tulai media kan zoh a silen hi pawl ih thuhla hi siar cawk le zoh cawk an si lo. Mitampi cun (keimah tel in) siar cuca lo in an zuk lawng zoh ih hnar merh zuihzo tu men fang kan si. An sinak diktak, an dinpi mi diktak, an aupi mi diktak, an duh nak a theih sak tu ngaingai hi zo an si ding? Media ih kan hmuh dan vek a si ahcun American cozah pi a si ding ih a pahnih nak ah Facebook an si ding. A pathum nak ah human rights activists pawl an si ding. Hi pawl thuhla ih kan buai rualrual in kan biaknak, kan zirnak le kan theih nak hmuahhmuah in linglet thluh tumtu seihtanpa ih bumnak ah kan lung a mit ve lo ding cu kan mah hnattuan a si. Fimkhur zet le ralring zet ih kan um a ttul.
An minung ka hua hai lo nan an thil tuah mi le an tuah dan cu ka ngeih lo nak a tampi. “We are created equal” ti cu American rampi nih an aupi mi le an nunpi mi a si ko nan Khrihfa tampi nih cun a thok ten Pathian in a minung pawl karhzai ter ding in nunau le mipa cu pumkhat si dingah in tuah mi kan si ti cu hnget zet in kan pom mi a si lala. Atu’i a lingsa zet mi nu le nu, pa le pa nei awk thei nak dan an suah mi hi ziangruangah kan buai cio si pei? Pitar putar fa nei thei nawn lo pahnih an nei awk ah zo hmanh in kan buai pi hai lo. Nu pa si cing ih fa nei thei lo tei innsaang khal kan buai pi dah lo. Asilen, ziangruangah so fa an nei thei lo ding ti kan theih mi nu le nu, pa le pa neih awk sian nak dan an suah tikah kan buai celcel? Fa nei thei lo cio cio. Mipum karh zai ter thei lo ding cio cio. An bang awk lo maw si? Nu le pa nei awk cing ih fa nei duh lo pawl cu mawhthluk an tong dah lo nan a tui kan unau LGBT pawl hin mawhthluknak an ton hi a nep lo nasa. Bible ca vek in zoh ahcun an ton ding a si hrimhrim ko. An nunnak tiang hmanh in lak sak tlak an si ko. 21st kumzabi ahcun laimi pawl cu tleunak ngah zo tu le Pathian thei/zum tu kan si ruangah kan Bible thawn a kalh awk mi kan do le kan hua cu kan hnattuan a rak si hrimhrim ko. Asinan, a minung hua lo in an thil tuah mi kan huat thiam ih an mah thawn hna kan ttuan tlang thei ding cu a rak thupi ve zet lala. Duhdawtnak Pathian a si mi ih in zirh mi duhdawtnak thawn kan cohlang hai ih mawh kan phurh hai ciamco lo ding cu a thupi zet. An thil tuah mi cu a sual silen an mah le Pathian caih awk hai leh ko seh!
Tuini ah zumtu pawl tampi ih kan buai bik mi hi Pathian in minung pawl karhzai dingah sersiam mi kan si ti kan zumh nak pakhat ruang bik ah a si lo maw LGBT pawl kan mitkem ih kan huat nak bik cu a si? Tuisan ahcun sperm bank timi fa ci khon nak a um zo. Cui hmun ah fa tuah thei a si zo. Paisa tampi a cem ko nan fa duh taktak tu hrangah cun a manhla zet ko. Sihmanhsehla mizapi zaaraan hrangah cun ti thei ding ci a rak si lo. LGBT community pawl hi phundang deuh in zoh sak uh sila kan kaphnih hrangah ttha sawn men ding tin ka ruat. Mitampi cu laar duh ruangah le mi thucawng in himi community an thleng tla si men ding nan himi movement a rak thok tu ngaingai pawl cu an mai pianpi thilri ah lungkim lo (duh awk lo) in an mah vek an duh ruangah le an neih lo mi neih an rak duh ruang bik ah a si ko. Hi pawl cun an mah nih fa an nei thei lo ruangah ram farah nak ih hngakttah pawl, USA ram sung ih cawmtu nei lo nauhak pawl tla an mah fa vek in an cawm hai ih an fa an si ter. Hivek in Pathian khal zum thotho, farah le cawmtu nei lo nauhak khal mah fa vek ih cawm thotho tu nu le nu, pa le pa nupa vek cu soisel ding ka hmu ciamco hai lo. Sihmanhsehla mai sinak ah lungkim lo, mi hur le laar duh men ruang ih LGBT community ih a tel tu le a ttanh ciamco tu pawl bel te cu mitkemzaa an si ka ti. Leilungtlun minung hmuahhmuah in nuihrin covo bangraan ten kan nei thluh nan kan co thluh lo. Atu ih USA Supreme Court pi nih tuihlan liangluang ih an moral law si lo len religious law cu civil law ah an can ter a si cu. American cozah pi in kumkhua hrang ih an neih mi thuthentu pakua sung in panga pawl ih lungkimnak ruangah hivek in leilung pumpi an hnin a si.

Leilung pumpi nih kan zohtthim hai ih an hnen ihsin kan zir rero lai mi democracy ih a suahpi mi thil hmuahhmuah hi ziangtinso tui hlan vek in sangpi ah kan ret thei hai ding ih kan zohtthimh hai thei nawn ding tin thusutnak tampi a suak thei. Thlarau lam in zoh ahcun Sodom le Gomorrah dung an thlun zo tin kan hmu hai ko ding. Sihmanhsehla political standpoint in kan zoh lala a si ahcun society nih a hnong mi pawl, nu le pa tampi nih an mai hrin cia LGBT fa le an hnon mi pawl, suahpi unau pawl ih unau ih pom duh lo mi le zahpi mi pawl hrangah cun a tu vek ih a cozah pi in zalennak saangka a on hai cu an hrangah vanram kai zo vekah an ruat awk ding. Nang le kei zoso kan si ih kan mai kan minung pi Pathian ih sersiam ve mi LGBT pawl kutzung khih ngam ding in? Pathian ih in zirh mi kha duhdawtnak a si lo maw? An minung cu duhdawt uh sila an thiltuah mi bel te cu kan huat khal len kan mawh lo kan ti pei. Duhdawtnak a tam phot a si ahcun tui kan hmuh mi mitkem za le duhnung lo za pawl khal kan pomsak thei leh ko ding. Suak pek ih mipa sinan nunau thinlung nei, nunau si nan mipa thinlung nei kan rual pi pawl ih nitin an rak ton mi hmuhsuamnak le nautatnak pawl ruat sak phah in duhdawtnak thawn pakhat le pakhat zawnruat awk uh si tin ka lo sawm hai duh a si. Netabik ah LGBT a ttanh tu na si khal ah siseh, a do tu na si khal ah siseh pakhat le pakhat kan duh dan le kan duh zawng an bang awk lo a si timi hi kan theih hniglh lo dingah a thupi zet a si. Cutin pakhat le pakhat kan bang awk lo nak theih sak awk uh si la kan mah le kan sinak te ah lungawi thei tu kan si thei ringring nak ding sawn ah zuam uh si. 

No comments:

Post a Comment