A cang thei lo mi cang ter thei tu Christmas - Mai Esther Dimte (HLD)

Thusirhsan: (Luke 1:26-38, Hebrew 4:14-16, Rom 3:23-24)

Zokhal Khrifa asi mi nih cun Christmas hi ziang asi ih zo pawl in an lawm ti kan thei thluh ko ding. Sihmanh sehla, Christmas thawn kan pehpar awk nak, Christmas ih a sul lam le Christmas kan hmang dan ciar cu a dang awk thluh ko ding. Christmas cu na hrangah ziang asi ih midang hrangah teh ziang asi ding ah na zum? Christmas ti kaa ih sim rero tu lawng maw kan si a nunpi tu teh kan si cih maw? Christmas timi hi ttonglettu pawl in a phunphun in an let ko ding nan a sullam le a tiduhsan mi cu a bang awk thluh ko ding. Judah daan ah cun nunau kum hleihnih le mipa kum hleithum an si in upa cazin ah ret an si. Kum hizat an kim lawngah nupi pasal nei an cu ti asi. Kum hizat an kim tikah nupi pasal ih hnattuan pawl le an dinhmun pawl zirhnak an nei. Fala thianghlim Mary kan zoh silen fala note asi. A kum ciah hi sim theih a si lo nan kum hleithum hrawng asi ding tiah zumh asi. Joseph thawn nei aw ding in a ham awk cia mi an si. Thlatang khuasik zaan ah vancungmi in Mary cu thlarau thianghlim nau a pai ding thu le cui naute cu leilungtlunpi rundamtu asi ding thu an sim tikah a rak el lo. Ka tling lo a ti lo. Ka fimnak nih a deih lo a ti lo. Hamtu nei cia mi ka si a ti lo. Milian le mithmai ttha nei tla ka si lo ati lo. Nau nei dan le fingkhawi dan tla ka thiam lo a ti lo. Fala thianghlim ih naupai ding cu a mualpho thlak tuk ti a thei ko nan a ttih lo. Zianghmuah ti thei tu Pathian ah a tthum awk ih lungawi sopar ten Pathian vancung mi Gabriel ih thu a ngai. Unau, Pathian nih kan kil thei lo khop in thlasuah in pek lo ih kan mualpho nak ding khal ah thlasuah in pek lo asi. Kan hrang ih thlasuah in pek mi hmuahhmuah hi amah sunlawinak ding ah an si. Cutin in pek mi thlasuah cu ziangtin kan hmang ih midang hnen ah teh ziangtin kan hlawm timi zoh in zumtu pitling kan si le si lo mi in in thei thei asi.

Asilen Christmas thawn kan pehpar awk dan hi kan fiang awk maw kan zoh tlang hnik pek. Laimi tamsawn cu Khrifa innsungsaang ihsin a tthanglian mi kan si tikah kan mah nih kan zum ngaingai maw zum ngaingai lo ti hnak in kan nu le kan pa, kan pi le kan pu nih an rak tuah cia mi kan ttawm pi hai ih cutin kum khat hnu kum khat kan tuah ve rero. Laimi pawl ih Christmas kan hmang dan cu December ni kul hluan nga khi kan hmang tlangpi. Ni kul hluan li zaan ah zaan meng in lengkhawm nak kan nei ttheu. Mi hrekkhat lala cun ni kul hluan li zaan ah Santa Claus in laksawng an dil mi hmuahhmuah an it lai ah a rak keng ding ih an innsung ih an ret mi Christmas kung hnuai ah a rak ret ding tin ruahsannak an nei. Phundang in kan sim silen Christmas hi laksawng pek awk le laksawng ngah nak caan ah ruat in a pehpar awk mi kan rak si hai. Christmas ih a sullam kan zoh sal asilen “Pathian in leilungtlun a duhdawt zet ruangah a fapa neih sun a pek” Johan 3:16. Laksawng lak ih a sunglawi bik mi le a tum bik mi laksawng in pek. Cuvek in kan nih khal in kan duh dawtmi pawl hnen ah laksawng peknak in kan duhdawtnak kan lang ter ve. Christmas ih a sul lam cu peknak caan le pek mi parah lungawi in kan lawm caan hi a si bik ko.

Himi pek awk nak caan le pek mi pawl in lungawi thu an sim lai ah nang teh zo hnen ah ziangvek laksawng na pek ih zo in laksawng an lo pek ve? Mi ttha le mi tluangtlam pawl hi Christmas caan ah a thei ol bik ding tin ka ruat. Ziangah tilen duhdawttu tampi nei pawl cu laksawng tampi an ngah ih duhdawttu nei lem lo tu pawl cu laksawng siar ding khal an nei cuca lo. Cuvek pawl ih nunram kan zoh tikah an mah khal laksawng pek a hmang lo mi pawl an si tin kan sim thei. Zo pawl si laksawng kan pek ding? Pathian nih in duhsak mi cu nuhmei farah le cawmtu nei lo tar pawl laksawng kan pek ding in duhsak. Culawng hmanh si lo in thawngtla pawl le sualralnak ram ih a tlongleng tu pawl hnen ah lungawinak thuthang kan sim ding in duh sak. Asilen, thusim ka thiam lo, laksawng pek ding ka nei lo, laksawng lei nak ka nei lo tin kan um men pang maw? Laksawng kan ti tikah kan hmuh thei mi le kan tham thei mi thilri lawng khi laksawng asi lo. Mit ih hmuh thei lo mi, kut ih tham thei lo mi, ka ih ei thei lo mi laksawng ttongkam mawi kan nei kha hngilh hlah uh si! Sumpai cem in laksawng pek ding kan nei lo lai khal ah paisa ih lei thei lo mi duhdawtnak kan nei. Cumi duhdawtnak kan nei mi te cu zo hnen ah ziangtin kan hlawm ve pei? Kan dung kan hmai zoh in le kan kiang kan kap zoh in a rilbah mi pawl hlawm uh sila a ttawnttai mi pawl bawm uh si! Dam lo in sizung ah a um mi pawl hrangah le thawngtlak pawl hrangah kan um hmun ten thlacam sak uh si! Pathian hnattuan tu pawl le kohran upa pawl hrangah thlacam uh si! Kan ram uk tu le ca in zirh tu pawl hrangah thlacam uh si! In duhdawt tu kan innsungsaang hrangah thlacam uh si! Kan khua kan ram le kan miphun hrangah thlacam uh si!

Kan mithmai hnisiamsi ten um uh sila in hmu tu pawl in Pathian zumtu kan si zia thei hai seh! Mi in na dam maw ti sut hmaisa mi si lo in kan mah sawn in na dam maw ti ih mi a va sut hmaisa tu si zuam uh si! Sualpalh nak kan tuah tikah ngaithiam dil ding ah kan phur rit hlah uh si! Kan kiangkap um mi hmuahhmuah hi Pathian ih sersiam mi an si ti thei cing in ttihzah upatnak thawn biak thei ringring zuam uh si!  Laksawng pek ding ka nei lo, laksawng pek tu khal ka nei lo, laksawng pek ding mi khal ka thei lo tin um men tu si lo in tuini ah zo tel ka lungawi ter thei mi an um maw, zo tel ka thlacamnak a ttul tu an um maw tin bawm duh nak thinlung thawn kan nitin caan kan hmang ding Bawipa in in duhsak asi.

Casiartu nan zate parah Christmas lungawinak le hnangam deihnak um hram seh! 

A cohlang tu pawl cah nunnak - Dawt Sin Par

Phaizong,Shokhlei par le Vate phuntling kip nih an aw an zai le an par phuntling in Christmas caan an hon thangthat/sunhlawih cuahmah. Cu ve bantuk in Bawipa nih ser mi thingkung, pangpar, saram, vate phuntling lawng si lo in a ser mi minung kip nih kan hon panh in kan hon neih cuahmah ve. Kan Bible sung vial te lak ii a laar(popular) ngaingai mi U pa sim lo in tualleng tlawng a kai lio mi kan fa/nau hmanh nih an i byheart dih cikcek mi (John 3:16) "Pathian nih vulei a dawt tuk ruangah a Fapa neihsunh a pek, cu a zum mi poah cu thi lo in zungzal nun nak an nei lai"

Kan pi/pu, kan nu/pa Khrihfa an rak si nak ruangah kan nih khal kan rak suak hlan in Khrihfa kan si dih. Cu Khrihfa kan si nak thawng in Christmas ni sunglawi tla kan hon lawm in kan hon tep kho ve. Asinan kha Khrihfa kan rak si nak ruangah vancung pen nak co kho a rak si ve lo. Vancung pen nak kan co kho nak cu a tui caan hi asi. A fapa neihsunh pek kan si ii cui a rak cohlang mi poah nih cun Vancung pen nak kan co kho lai.

Bethlehem khua ii a suak mi naute Jesuh zoh ding ah Mifim Pathum an kal. Cu mifim pathum nih an kal nak lam an i palh ruangah Siangpahrang pa Herod nih naute cu thah ding in a hawl. Cu ve bantuk in Mi fim/Mi thiam/U pa/Hruaitu tam pi nih kan kal nak lam kan rak ii palh ve si ah cun kan hruai cuahmah mi kan mi pi kan nau le nih kan rak ii palh nak kha an rak zuun kho ve. Cui kan rak ii palh nak lam siseh Satan Sal ii kan rak taan nak sung in khamh/suah tu ding ah Pathian nih a fapa ui lo in an kan pek. Na rak cohlang ve lo lai maw?

Cui Thuthangtha a rak cohlang mi poahpoah cu thi lo in zungzal nun nak van cung ro kan co lai.

A Hmual a Cak taktak mi Awkam - Mai Esther Dimte (HLD)

            Mi ka hnemh deuhdeuh, keimah ka ttahsuak deuhdeuh. Mi ngam cang uh ka ti deuhdeuh, keimah ka ttap deuhdeuh. Ka biang cungah ka mitthli a tla lo ka thinlung sungmuril ah mitthli a tla. Ka thinlung nih thilttha asi ti ka theih mi ka tuah ih ka thluak nih tuah bak ding asi tiah a ruat mi ka tuah. Zeibantuk thil ka tuah poh ah lawmtu le soiseltu zahrep an si ringring. Sihmanhsehla Pathian nih thlasuah a ka pek mi talent hi a ttulbak, a herhbak, tin a caan sau deuh von hngak awk hmanh a ttha lo mi thil pawl ih zumh ngam nak thawn kekar ngam hi asi. Ka saduhthah le ka khuakhan mi vialte cu a mah Pathian kut sung ah ka ap cang mi asi ruangah zeibantuk relsiatnak le camriamnak ka ton hmanh ah thilttha asi ti ka theih mi tuah nawn lo ding khop in ka lung a dong dah kel lo. Hihi Pathian thlasuah sunglawi tampi lakah pakhat asi.
            Bawipa hnen ih zaantin ka thlacam mi cu lungrethei thinpit vansang ih a ummi pawl bawmsan kho tu si ding, mi nih ruahnak an ka deih tikah a tthabik mi ruahnak pe kho tu si ding, mi nih ka cungah minung ih tuar kho lo ding khop in soiselnak an neih tikah ngeihthiam kho hni ding, ka hmel a ka hmu tu poh le ka aw a ka thei tu poh nih zumtu mipiangthar ka si an theih ih ka biak mi Pathian biak an duh ve nak ding, thlasuah hmuifuh ka don mi cungah ai pawrhlaw tu si lo in lungawi thu sim thiam tu le mi va hlawm siang tu ka si kho nak ding ti pawl an si.
            Caan tampi ahcun Bawipa nih zeiseh tuah ter a ka duh mi asi ti le keimah nih zeiseh tuah ka duh mi asi ti ka thleidang kho ttheu lo. Caan khatkhat ahcun rianttuanpi hawi pawl thawn thunuam hlanuam rel in le saduhthah sunmang tthattha i ruah in kan um ttheu nan veikhat te kan lung kan i hmuh lo sual caan ah cu pawl cu thli lak ah fanghi bang in an zam dih men ttheu. Vuleicungah hin kan mah le kan mah kan i dawt lawng ah mi nih dawt awk tlak ah an kan hmuh ih kan mah le kan mah kan i upat hmasa lawngah mi khal nih upat awk tlak ah an kan rel timi hi nitinte ka nunnak nih a ka zirh lengmang mi asi. Rin kam khat te men ruangah kan ti ttheu ko nan cui rin ka khat te nih zeitluk in mi thinlung a siatsuah kho ti kan ruat kho lo mi hi a poi deuh. Hawi hnen kan i pawl tikah dunghmai zoh bu ten kan rin holh a hau. Kan mai duhnak lawng kan ruat ahcun kan mit khuaci a mui lai ih kan minung hawi pawl thawn kan i rem kho lo lai. Mi lungawinak le mi ngeihsiatnak timi hi kan lei ah a um ti hi kan theih ringring ih fimkhur ten le kiangkap, tikcucaan zoh bu ten awkam dawh lo le rin mawi lo pawl hi tlothlam ten hman i zuam cio uh si! Dawtnak ah kan ei ek sehla theihthiamnak le ngeihthiamnak ah kan kutsau seh! Mi huat nak le mi soiselnak ah kan lei tawi sehla zeithil poh ah a ttha lam zawng in zoh kho i zuam uh si! Mi kan bomhsan kho ningning lo ding asi ahcun an rianttuan mi khal ah soiseh lengmang hlah uh sila kan minung hawipi pawl nih an lohma tla an kauh deuh kho men lai. Kan hnak ih upa, hngaksia le kan mah tthirual pawl thawn an mah le an kum thawn kaih in kan sonh biak thiam hni ding tla hi a thupi tuk. Awkam dawh le rinholh mawi thawn mi thinlung ah lut ding in mi sonhbiak dan tla i zir kan hau. Kan pawngkam ih mi pawl thu an rel tikah an thuruat mi kan zonh kho ve hni lo asi ahcun tthaten a ngai kho tu tel si kan i zuam awk asi. Kan mai rin kam khat ruangah mi pakhat rianttuan kan thatho ter kho bantuk in kan mai rin kam khat ruang thotho ah mi a thatho cia mi a bei kan dongh ter kho lala fawn. Catang ka nei lo, mirang aw khal ka thiam lo, mawtaw khal ka nei lo, sumsaw khal ka nei lo tin thanau ih kan um lio khal ah a hmual a cak taktak mi awkam kan nei thotho hrih. Au hmanh nih an kan long kho lo. Zeitinseh cui a hmual a cak taktak mi kan awkam cu kan hman ih au hnen ah zeh veiziat seh kan hman timi hi i cek ringring uh si! A tthat nak lam ah kan hman a tlawm tuk silen tam deuh in hmang uh si! A siat nak lam ah kan hman a tam tuk silen i sum deuh uh si! Kan dam sung caan hi a tawi tuk. Sokphak siang ding asi lo.
            Dawtnak, zawnruahnak le ngeihthiamnak kan lungthin sung muril ah a um lawnglawngah Pathian hmai le minung hmai ah nunziamawi nei tu kan si kho lai. Cubantuk nunziamawi nei kho ding in cun mi tluangtlam mi kan si hmasa a hau. Ka rinholh le ka awkam ih mi hnasungah thlum ten a lut kho maw? Ka rinholh kam khat ruangah mi lungawi ter tu maw ka si, mi ngeihsiat ter tu hoi seh ka si timi mah le mah i cek lengmang bu in kan zaangdernak vialte cu Pathian hnen ah ap uh si!

Zarhpi ni thazaang lak ding hrang - Bawi Cung Lian

Thufim 1:7

Leilung tlun kan nun nak ah hi fimthiamnak kan ti mi hi a thu pi ngai ngai. Kan pa le pawl leh kan nu le pawl nih a sim ring ring theu mi cu ca zir uh, ca thiam si zuam uh ti hi a si ring ring theu. Cu tin a si lo le… ca ka rak thiam lo ruang ah si.. ca thiam ta seh la cu … an ti theu. Si, a dik zek thin ka hmu. A si nan.. san thar mi no pawl.. cu hnak ih thuk deuh in ruat thei kan zuam a tul ti ah ka ruat.

Ziang ah ti le… fim zir nak kan ti mi tlawng (school) hi kan hrang ah fim nak inn pi a si vek in tih a nung (danger) zet mi a si tin ka ruat. Thu thim nak ah kawlram ah free education an ti ih cozah nih na pin a lak (Free) in tlawng kai ter re ro a si zo. Kei tla fapa pa 2 ka nei ih ka fapa uu pa sawn hi pun 3 a kai zo. Tlawng khuan ti hi ka thei dah lem lo. A umlo vek ah a cang. An ca uk, khe dan a za ten an suah sak thlang.

Kan thei a tul mi cu cuih tlawng cu cozah nih instrument vek in a hmang ih a duh mi social order kha a than sak ring ring ti hi kan thei ding a thu pi tuk. Cu cu a ra lai ding mi next generation hrang ah tha ten set-up a tuah cia mi a si. Cu raung ah ram sung/ram leng um mi duhdawt mi uu le nau pawl... cu cu kan theih theh a tul mi si tin ka ruat. Cozah za ten an tum tah mi cu a bang a si. Education kha tool vek in kan social/community order sung ah penetrate thei ding ih a tuah mi a si.

Cu ruang ah kan thei a tul mi cu… kan nau hak lai ih kan ngah mi thufim 1:7 hi a si
“Pathian tihzah cu fim nak ih hram thoknak a si” tin fiang ten in sim. Fim kan zir tik ah hmai sa bik kan tul mi cu pathian tihzah nak lung put sawn a si ti nak a si cu.

Cu ruang ah nu le pa pawl….. kan fa le pawl tlawng an kai nak ih … a cozah ih thansak an tum mi social order cu inn lam in ziang ti hman in kan thleng sak thei lo ding. Thu thim nak ah …. Kan thleng lo nan an sim mi kan thei mi cu… laimi fa te pawl in nu le pa cu “THIS IS AMERICA” an ti … an ti. Cu cu khat lam in kan sim le an tlawng kai nak ih cozah in social order tha ten a than sak nagh zo ti nak a si cu.(ziang ah ti le hi lung put hi Laimi in kan neih mi a si lo. kan social order a si lo) Cu ruang ah kan tuah thei mi cu Thufim sung ta bang in PATHIAN tih zah thiam thu fa le an si ding in inn lam in zirh a tul ti nak a si. Na zirh ngah lo le … “THIS IS AMERICA” an lo ti ding ih an hlo sin sin ding.

Mi no pawl…“THIS IS AMERICA” ti ih hngal re ro ding tla kan si lo. Pathian ih pek mi thlawsuah sawn a si tin tha ten hmang thiam a tul. Cain tla kha Pathain ih thlawsuah a sair thiam lo ih thawinak tha ten a pe lo raung ah Eden hmuan in dawi a si kha…. Kan cing ring ring pei uh. Kan hrang ih fim thiam nak cu Pathian lawng asi. Na Pathian tih zah aw… lei tlun fim thiam nak cu na ta si mei ding

cu ruang ah Lei tlun fim thiam nak zir nak ah

God the first
Academic the second

Hi tin a si sawn. Academic lawng lawng ti aw la God na hngilh pang le cu na hlo vi vo ding.. kan hlo vi vo ding. Pathian cu kan fim thiam nak hram pi a si

Sair tu zaten... Pathian tih zah thiam in... Pathian pek mi thlawsuah fimthiamnak co tu nan si ding ah thla ka lo cam sak hnai.

Bawipa Hmin thang that si ko seh
Amen!

Pastor Bawi Cung Lian
Divinity School of Chung Chi College
The Chinese University of Hong Kong

Duhdawtnak Lamtluan - Bawi Nei Thang

Duhdawtnak timi hi pakhat le pakhat,sungle khar, khuale ram karlakah kan nei lo si loin kan nei dih ciao ko nain na ka/kan daw lo kan ni ti theu mihi i dawt lo si loin i dawt dan kan thiam lo a si deuh tiah ka ruah. Zeitinseh duhdawtnak lamtluan ah kan kal kho lai kan thiam kho lai tihi basic in tlawmpal ka ruahning kan von in hrawm ve hni.

Step pakhatnak ahcun pakhat le pakhat, na sungle khar, na khuale ram kha ka dawt bak lai tiin na thinlung na ruahnak kha i thlek i sung-phiatnak nei hmasa. Aruang cu na thinlung na ruahnak kha na hmailam lamtluan caah a thupi bikmi a si. Duhdawtnak timi a ratnak hrampi cu kan lungthin sungin ka duhdawt lai tiin lung i thlek (sung-phiat) khi a si. Duhdawtnak nei dingin na thinlung nai then/thlek cang a si ahcun cucu Pathian khal nih a duhmi a si caah na thinlung na ruahnak kha dawtnak nei kho dingin Pathian nih an bawmh ko lai. Kan biakmi Pathian cu dawtnak thatnak tuah khonak dingah mi a bawm zungzaltu a si. Bawipa hmin thangtha ko seh.

Step pahnihnak ahcun practical in kan hman a hau. Pakhat le pakhat, nupi, tefa, sungkhar, khuale ram ah kan dawt (I love you) ti kha hmang na dawtnak kha an hna mit khal in theih hmuh ve an/kan duh. An hmuh theihmi na dawtnak na langhtermi nih khan nan lak karah dawtnak lam tampi a sersiam lai. Kan nih Lai mi nih cun kan dawt ti cu sim lo kan nu thawn phone kan ni sawn i kan dawt(I love you) ka ti cu ka kiang i ummi ka hawipa lehlam a ning a rak zak cumu. Voikhat voihnih nak ahcun kan ni harh men lai nain a nehhnu ahcun kan thiam vima te ko lai a voikhat voihnihnak step lak kha a har deuh ihsi. Kan Bawipa Jesu khal nih khan Peter kha na ka daw maw tiah voi thum a deih i kan dawt a ti a dawtnak kha a sim. Na khuale ram cah khalah sim ve. Khual ka tlawn caan i Ramthlo a langh nawn lonak ding tahthimhnakah Lungpi tlang ka liam lai tibantuk ah khin maw ka dawtmi Ramthlo tiah ka hnu kai von i mer ta theu langmang. Cuti ka hnu kai von i mer i maw ka dawtmi Ramthlo ti ka simmi nih ka suahsemnak khua Ramthlo dawtnak lam tampi a ka sersiam tiah kai ruah. Cuiruangah kan lugsung i a ummi dawtnak kha pakhat le pakhat karlak ah si seh khuale ram caah si seh kan ka hrimhrim i sim hi dawtnak lamtluan caah a thupi ngaingai mi a si tiah ka ruah.

Acunglam i step 1 le 2 kan neih kho a si ahcun dawtnak lamtluan ah a kan hruai lai i duhdawtnak i a theitlai a simi thinsaunak, mi zaagfah thiamnak,mi zawnruahnak, tangdornak, nun nemnak, tuar khonak, mi ngaithiamnak, lungsaunak, ti pawl kan nei kho lai. Kan zaten dawtnak a nei i thei tampi a tlai khomi si ciao dingin Bawipa nih thluasuahnak kan pe hram seh.

Ngun Duh Lian pa
New York

Duhhrilnak - Dawt Sin Par

Deuteronomi 11:26
( zohhmanh nihin ah hin nan hmai ah thlachuahnak le chiatserhnak ka chiah)

Pathian nih minung hnen ah duh hril kho nak an kan pek( Gen 2:17). Adam a mah lawng um har lileng um ding a siang lo ruangah hnakruh pakhat a lak ii mi( NU) Eve a tuah. Cutincun Eden dum sung ah Adam le Eve cu nuam ten an leng/ um. Cuti an leng lio ah cun minu nih thingthei pakhat a hmuh ii a ei cun Adam khal a ei ter.Pathian nih hi thingthei nan ei asi ah cun nan ei ni in nan thi lai a ti. A ti bantuk in an thi tak tak cu leng ah an cung ah siatserh nak a tlung (Gen 3:16-19) ah kan hmuh. Zeiruangah seh an cung ah siatserh nak a tlung. A ruang cu Adam nih Pathian thu ngai lo in A duhdawt tuk mi Eve thu a ngai deuh ruangah si.
Cu ve bantuk in kan nupi kan pasal kan lengfa kan tlangval nih hin kan hmai ka ii a um mi nunnak le thlasuah co nak lam si lo in thihnak le siatserh nak lam an kan hruai tu tla a si kho men.
Samson nih pathian le a lengfa ah khan au seh ai hrilh deuh. Samson nih cun a Pathian kha a hlawt ii a lengfa nu kha ai hrilh deuh.Pathian thu a ngai lo ruangah a cung ah thih nak tiang a tlung.
Kan nih teh kan Pathian le kan nupi kan pasal le kan lengfa kan tlangval ah hin a zei khi seh kan von ii hrilh ve hmang tur.
Abraham le lot nun nak kan von zoh si ah cun an NIH pahnih hi hawitha tuk mi an si satil tampi nei ve ve mi an si. Vei khat cu Abraham nih an satil pawl le a khal tu pawl pakhat le pakhat an ni tawh le an ni rem lo kha a hmuh. Abraham nih cun lot hnen ah nang le kei hi hawitha tuk kan si fawn ii kan satil zuat mi pawl le a ni rem lo curuangah kan ni then lai hi tlang in hin Ram cu cuan aw la na duh nak ram kha I hrilh tiah a ti. Lot nih ee siseh a ti ii Ram cu a cuan ii hringdildel ii a um mi Jordan tiva nelrawn pi cu a hmuh ii ai hrih. A mit in A zoh ah cun a hringdildel in A hmuh cun tiva a tam mi mit a hlang. Asinan a let hnu I a co vo kan hmuh mi a satil vial te a nupi a fale tiang in a sung dih.
Kan MIT in kan hmuh mi thilri, kan hna in kan theih mi thil, kan ka in kan sim mi thu, kan kut in kan tuah mi thil, kan ke in kan kar nak lam cio ah Zumtu kan si nak, kan piangthar ka ni ti nak cu zei tin seh kan langh ter ve. Ka piangthar kai ti ve nan Vei tampi cu ka taksa duh nak in caan ka hmang ka tuah kel kha ka tuah ring ring. Pathian hnak in minung ka rak tih deuh. Kha kha ka rak piangthar si lo in ka rak in fiangthar hoi si.Piangthar kan si ah cun kan ka in sim hau lo kan nun tu ah a Lang.Kan duh mi lam silo in Pathian duh nak lam ah kan kal.
Pathian duh nak tuah kha nan duh nak ngan bik ii nan ret asi ah cun Pathian nih nan duh nak cu a tling ter ve lai ( Mt 5:6). Kan vulei MIT kan hrah sung poh cu kan hmai ah thih nak le siatserh nak nih an kan bawh/ hngak.
Kan vulei mit lawng in ke kan kar sung poah cu kan ni tum mi lam kan tiang kho lo lai.
Kan vulei mit lawng in Thu kan sim sung poah cu kan Thu sim mi cungah siatserh nak lawng te si lai.
Kan vulei mit lawng in tthanso nak kan hawl sung poah cu tlaksam/ siatrawk nak kan ton lai.
Mary cu nu thianghlim asi mi fel a si.A tlangval pa thawn ai ham cang mi asi. Asikonan Pathian nih Thiangthlarau fa na pawi lai tiah ati. Cuti a tuah ah cun. A duh tuk mi. Atlangval a sung hlei ah ningzah mualphor a tuar lai. Asinan a minung duh nak kal tak in pathian duh nak ai hrilh. Pathian duh nak ai hrilh bantuk in pathian khal NIH a duh nak a tling ter a tlangval khal a sung hlei lo.
Kan duh mi lam ah a kal I a tlangleng tu si lo in Pathian duh nak tu kha kan duh nak awk bik ii kan ret a si ah cun kan duh nak kha a kan tlin ter ve ko lai.
Nan hmai ah nunnak, thih nak, thlasuah nak le siatserh nak ka ret curuangah nun nak kha I hrilh uh nan mah le nan te fa nan nun nak ding caah Deut 30:19.

Hi Thuthangtha a ka rak siar sak tu nan cung ah pathian nih nan duh nak cu in tlin hram hni ko seh

Prayer & God's timing - Mai Esther Dimte (HLD)

When my father was hospitalized from his accident on October 1, 2012 I prayed all night long for miracle but my prayer was not answered in the way I wanted. In fact, it was answered in a different way. As a result, my father’s wound could not been healed. Instead of keeping him alive, God took him away from us on October 3rd, 2012. I am still questioning as I move forward to deepening my spiritual journey. 

Last year during the summer, I packed up all my personal belongings and sorted them in individual boxes. I packed all my text books in one box so that if I had to go back home, I would be able to ship them before I leave. I packed all my clothes in separate bags and gave away a lot of them since I was not sure if I could stay past the summer. And so my limited time in America had come closer to an end but I still did not give up on praying. I took the trip to seven states as I said goodbye to friends. I had exactly two days before I knew for sure if I could go to graduate school. If not, I had three weeks to leave the country. On August 5, 2013 I fasted and prayed as it was my last chance. When I received the phone call, I was literally crying with happy tears and jumping excitedly. I could not be happier. Yes, I got to go to graduate school. Yes, I got to study Social Work. And most importantly, my prayer had been answered.
Why didn't God answer my all night long prayer two years ago? I learned that God answers what is best for his people. It was better that my father went home with God instead of suffering from his injury.

Ramthlo le hruaitu - Mai Esther Dimte (HLD)

Kan khua pawl hi pakhat hnu pakhat ka zoh lengmang hni tikah mipi nih “nang cu kan in ttul bak, kan hruai ko” ti ding khop in rinh awk a tlak mi le bohsan awk a tlak mi hruaitu ka hmu hrih hni lo. Aruang ka hawl tikah ka ruatsuak mi tampi lak in pakhat te cu mipi nih lungtho ten an kan hruaitu le zaanghlei an kan cawi sak tu pawl upat awk hna kan thiam lo ruang bik ah asi tin ka hmuhsuak. Mipi hruaikhonak huham, huamnak, teimaknak, zuamnak le zawnruahnak kan nei lo bu in hruaitu kan tuan tikah zeihmanh kan tuansuak mi a um lo. Kan tuansuak mi sun khal ah lawmtu hnak in soiseltu kan tong tam deuh. Khurkhua ruat lengmang ah lungfak zaa ngaingai kan si ka ti mi cu kan mah nih kan ruahban kho lo mi kan riantuan pi hawi nih an ruahban tikah lungawipi hna thiam lo in mipi nih an buai hlan ah hruaitu le hruaitu kan i sawhsih lengmang. Hihi mi kan bangh lo nak bik cu asi tin ka hmuh. Tuan ih ka sim cang bang in kan khua mi lakah au hmanh hruaitutha dirhmun ah a tling tu kan um lo ih mah le huamnak men cio ih a tuan mi kan si ruangah kan riantuan pi hawi pawl hi faktuk in sawhsih hlah uh sila kan thanso tla a cak deuh men lai. An kan hruaitu pawl nih tuahding, pek ding, liam ding, kal ding an ti mi pawl hi el lo ten zul kho i zuam siula kan hruaitu pawl nih hihnak ih cak deuh in an kan hruai kho deuh men lai. Mah le riantuan pi hawi an si ah, an kan hruaitu an si ah, kan hruaimi mipi an si ah pakhat le pakhat kan ke kan i phelh lengmangnak thawng in hawi kan pha kho zau hlei lo lai timi hi i fiang cang uh si! Culawnghmanh si lo in hruaitu khal nih mipi mi tamdeuh ih duhnak zeiseh a si, an ti kho mi zeiseh a si, zeiti zawng in seh kan khuaram thangso sin ding in le kan pawlkomh cak sin ding in rian kan tuan khat kho lai timi ruahnak thawn kan mit hrak in kan thinlung innka ong ve uhsi la mipi le hruaitu kar lakah thu-el-nak si lo in rem-deih-nak hoi a leng lai tiah ka zumh. Kan Bible ca sung hrimhrim ah mipi le hruaitu kan rian fiang ten an kan simh.

Hebrew 13:17 “Nan hruaitu pawl thu ngai uhla an thu pekmi bangin thlun uh. An hnaṭuan daan cu Pathian hmaiah an phuan ṭheh leh ding ruangah cawl loin an lo kilkhawinak hi a si. An thu nan ngai a sile lungawi aipuang in an hna an ṭuan ding; an thu nan thlun lo a sile riahsiatnak thawn an ṭuan ding ih cumi cu nan hrangah zianghman ṭhathnemnak a um lo ding.”

Hruaitu tha si kan duh ah cun kan riantuan hawipi mi nih camriam an ton tikah simaw, thangsiat mualpho an ton tikah simaw, mi nih relkai le a si lo tuk in mawhphurh an si tikah simaw kan dirkam pi hni awk asi. Thubuaibai a um tikah a kaphnih in remdeihnak kan tuah sak hni awk asi. Pakhat lawng lungfim suah ih a dang pakhat va runh/mawhthluk ciammam tibantuk hi kan hrial ding mi asi. Cuncun, kan lak ah ruahnak ai bangh lo tikah thu ai el mi an um caan ah hin an kar ah thu kan remh sak kho lai kan ti lo ahcun i thlak lo ten um kho i zuam kho khi upa lungfim pakhat ih rian asi fawn. Thu kan fian lo mi deih nak tete kan tuah tikah siseh, ruahnak tete pek kan duh ah siseh, lungfim suah kan duh tikah siseh, kan mah le kan dirhmun thaten kan i cek hnu ah karhlang uh sila buainak a tlawm deuh lai. Kan mah nih a phi kan theih cia mi simaw, thutthing le hlatthing kan phorh tikah simaw, kan sim cia kan nolh lengmang ah simaw khat ta lam nih zeitinseh an rak ruat ve lai, zeitinseh an rak hmuh ve lai ih zeibantuk lungput seh an rak neih kho ve ti tiang in ruat sak kho i zuam ding asi. Mipi hnen ah suahpit awk tlak thu asi maw, ka thutlangtar le ka thudeihnak, ka thuhlehnak, ka kalpi mi an i kaih maw ti tla thaten kan zoh ah a tha. Mi zei bantuk kan si hmanh ah “ka palh aw, ka ngeihthiam” ti hi i fahsak fawn hlah uh !

Mibawmsan kho tu kan si lo ahcun mi soisel tu khal si hlah uh si! Keimah sisehla timi lungput kan neih kho lo ahcun mi khal va sawhsih hlah uh si! Dawtnak thawn mi thu kan va simh ahcun a dang va be lengmang hlah uh si! Kum lawng upat ih ruahnak le muthluak hmuah bawhcik te kan si ringring ahcun kan minung hawi hmai ah ningzakzaa kan si pang lai. Khrihfa upa tuan kho ruang men le a dang social club ih hruaitu si kho ruang men ah kan i uar ding mi le kan hngal ding mi pakhat hmanh a um lo. Kan tlinh ruang theng ah si lo in midang hril awk an um hlei lo ruangah hril mi tla kan si kho men ti i thei bu in toidornak lungthin nei cang uh si!

Hruaitu kan si ah, hruaimi kan si ah, ruahnak petu kan si ah, bomh mi kan si ah, bawmtu kan si ah kan zaten Ramthlo ah Pumkhat kan si timi cing ringring uh si! Kan taksa pumkhat sungah kan mit nih kan bah lo nak dingah khua thaten a zoh a hau. Thu pingpang kan theih lo nak dingah kan hna nih thaten a ngai a hau. Pakhat hmanh khi tthen awk tha an um lo ih tthen awk ttha khal an si fawn lo. An zaten an mah le an rian cio an ttuan lawngah kan taksa ruangpum a ngan a dam ih a tthanglian. Cubantuk tthiamtthiam in kan pawlkomh pi simaw, kan khua simaw khal hi pumkhat kan si ruangah hruaitu nih kan rian ttuan uh sila mipi khal nih kan rian ttuan ve uh si! Kan mah le kan rian asi mi cio ah Pathian pek mi rian asi ti thei buten le amah Pathian cah asi ti ruat bu ten toidornak, thinsaunak le a kaakip in kan tthanso ding ruahsannak thawn kan hlawhtlin hlan lo i somhdawl uh sila dawtnak thawn kekar khat cang uh si!

Hi Bible cacaang in ka ca ka eh ter lai.

Rom 12:4-8

⁴Kan ruangpi hi pakhat a sinain taksa ṭhen tampi an um ih cuih taksa ṭhen pawlih hnaṭuannak cu an bang aw lo. ⁵Cu bangtuk in kannih khal mi tampi kan si nain Khrih thawn kan pehzom awknak ah cun pum khat kan si. Kan ruangpi ih taksa ṭhen pawl an peh awk thluh vekin kan peh aw thluh ve a si. ⁶Curuangah laksawng phun dangdang kan ngahmi cu Pathian zaangfahnak kan cozat ciarin hmang uhsi. Kan ngahmi laksawng cu Pathian thu phuan ding a si ahcun zumnak kan comi zat in phuang uhsi; ⁷cubangtuk ṭhiamṭhiam in midang riantu ding kan si ahcun rian uhsi; zirhtu ding kan si ahcun zirh uhsi; ⁸midang thazaang petu ding kan si ahcun pe uhsi. Kan neihmi thilri kha midang hlawm ding kan si ahcun siang zetin hlawm uhsi. Hotu ding kan si ahcun taimazet in ṭuan uhsi; midang hnenah zaangfahnak langtertu ding kan si ahcun lungawi soparte in langter uhsi.

A siar tu nan zate cungah Pathian thlasuahnak um sin hram ko seh! Kai lawm!

Nupi Pasal kan hawl tikah - Mai Esther Dimte (HLD)

            Dawtnak kan ti lengmang mi hi fak deuh ih kan ruat ahcun a thuk tuk i minung ih awkam men ih sim thiam le rel thiam ding mi hmanh khi asi lo. Cui dawtnak ruangahcun ai thei dah lo mi kan i thei, ai komh dah lo mi kan i komh, ai hmu dah lo mi kan i hmu ih hmunkhat ah um khat kho nak ding kan ngeihtuah. Kum 17 hrawng kan hong kim in cun lengfa pawl nih tlangval pawl thawn an mit ai ton caan ah um dan an thiam lo. Cubantuk in tlangval pawl khal um dan an thiam ve lo. Cutin i hmuh duh sinsin nak lungthin sung ah a suak ih i ton kho sal nak le i hmuh kho nak ding lam hawl asi cang. Zumtu kan si bantuk in kan nih cu vuleicung minung pawl karh ter ding ah Pathian nih an kan duhsak tin kan hngaksiat lio ten rak zirh mi le a rak i nunpi mi kan si. Cutin asilen kan mah ten le tuah awk a tha fawn lo zeitinseh innsungkhar dinh dingah kan hawl lai? Kan zoh ding mi thil tampi sung in a thupibik tiah ka ruah mi pahra in ka rak ngan lai.

1.      Zumtu mi piangthar asi lai

2.      Keimah le ka innsungkhar a daw tu asi lai

3.      Ka sining ten a ka cohlang kho tu asi lai

4.      Fimthiamnak a mawitawk a nei mi asi lai

5.      Mi hmai ah thusim kho tu asi lai

6.      Mi sifak mi rethei bawm duh tu le khuaram le miphun dawtu asi lai

7.      Mai aw lawng si lo in aw dang khal a mawitawk a thiam tu asi lai

8.      Casiar huam tu le cangan huam tu asi lai

9.      Zaangduh mi le riantuan cak mi asi lai

10.  Angandam mi asi lai

Hipawl a zaten a tlinh theh kho ngaingai tu cu an um theng lo lai. Sihmanhsehla hi vial sung in a seu tluk tel a tlinh lo ahcun zeitihmanh in innsungkhar a dinh kho tu asinak ngeih a um lo. Cuiruangah mipa cah lawng si lo in minu cah khal ah kan si ning, kan nun ning le kan nitin khuasak tintuk dan ah ralring ten le fimkhur ten kan um ih mi nih kan theih lo kar te ah a thup ten an kan ngiat ringring timi kan hnakthuar ah kan tenh ringring a hau.

Lengfa tlangval kan si lio ah innsungkhar kan dinh tikah cubantuk tuah sehla, kha bantuk tuah sehla, tangka cu tin hlawh sehla, tangka cu tin karh ter sehla, tangka cu tin hmang sehla tibantuk le fate zeitikah nei sehla, fate paziat nei sehla tibantuk saduhthahnak tha ten i simhruah cia theh ding hi a thupi tuk mi asi. Hitin thuhla fiang ten khat lam khat lam kan duh nak veve kan i simh hnu ah kan lung a tling lo mi kan i sim lai, kan duh nak ai bang lo mi ah kan i sim sawn lai, remh tul mi kan remh lai ii bet tul mi kan bet lai. Culawnglawngah innsungkhar kan dinh ngaingai tikah ol ai ten zohthimhtlak innsungkhar mawi kan si kho lai. Hibantuk ruahnak suah khat le ruahnak i seuh a duh lo mi pa/nu cu pasal/nupi ding ngaingai ah an i tlak lo tinak asi. Thil zeipoh ah a hlan khan ten khua a khaang kho tu le hlawntlinnak hmuh ah siseh, sunralnak ton tikah siseh ralring ten timtuahnak a nei cia tu lawnglawng an tlu lan lo ih an cak sin lengmang ti hi hlanlio para ah siar cawk lo kan hmuh i tuisan khal ah mit hmuh le kut tham kho ding in kan kiangkap ah kan hmuh kho. Cuiruangah pasal rua, nupi rua kan si maw ti thaten i ruat cang uh si! Kan dawt mi nu/pa cu an sining ten kan cohlan awk asi ko lo maw? A tlamtlin lo nak ah mehtok khih sak tu si lo in zeitinseh a tlamtlin kho nak dingah ka bomh kho lai ti hoi in kan zoh ih kan dawt ahcun nikhatkhat ahcun a tlamtling te hrimhrim lai. Kan hngaksiat lio ahcun kan mah ten rawl kan ei thiam lo, ti kan ding thiam lo, hnipuan kan i thleng thiam lo ih mi nih an kan tuah sak dih. Kan mai lungretheih hau lo in zeipoh khua an kan khan sak dih. Sihmanhsehla kan hong upa ih nupi pasal neih kan hong cut hnu ahcun kan hngaksiat lio bantuk in mi va rinh awk an tha nawn lo. Kan mah bak nih ka kan sah a hau. Kan mah bak nih lam kan sial a hau. Kan mah bak nih thuthennak kan tuah a hau ih kan mah bak nih duh hril nak kan tuah a hau. A karlak ah sungkhat unau le hawikomh pawl hnen ah ruahnak tete cu deih a tul dan bantuk in deih ding asinan a zate riorio in cun deih lo ding. “Sibawi a tam tuk ahcun naute a thi” ih “saya an tam tuk ahcun lawng khal ti sung ah a pil.” Zei thil poh hi a mah le a mawitawk ten a hman zia thiam ahcun lungvar mansung bantuk an si dih ko nan luan tuk in kan hman pang ahcun mai miduh co lo in an kan tuah kho tu an rak si lala. Cuiruangah, pasal nusal na kam i seh aw la na duh mi cu na mehtok in khih ko. Na khih nak hmun khal ah panh ve ko. Zeihmanh i fahsak ding a um lo.  

Veitampi cu Pathian thusim pawl nih kan hnakruh cah hin Pathian hnen ah thla kan cam ih kan deih awk asi ko an ti. Veikhat veihnih ahcun “Pathian nih kan cah a ret cia mi cu deih sal a hau maw si?” tin khua ka ruat theu nan a ngaingai ten ti ahcun “khi pa ra ka pe, khi nu ra ka pe” ti hnak in “Bawipa na ka pek mi nu/pa ah kai lungsak lai” ti tu in thla kan cam kho ding a thupi deuh. Thla kan cam lengmang ko bu in, kan mi duh mi cung khal ah rinh um ten kan hngak ringring ko bu in, an kan hmu tu poh nih “Pathian samhrisih nan si ko lai” an kan ti lengmang ko bu in thil pakhatkhat ruangah kan karlak ah then nak a suak pang khal silen lungfak tuk ih kan um ding le lung thin kek kuai ih kan um ding Pathian nih an kan siang lo. Cuihnak in kan cah a tha deuh mi an kan ret sak ruangah asi ti hoi in ruahsannak thar thawn a hnen ah thla kan cam sal ding an kan duh sak hoi. Kan Bible ca sungah thihnak le nunnak ih an huham cu kan lei ah a um a ti. Cubantuk in lengfa le tlangval kan i co ding le co lo ding ih a huham khal kan lei ah a um. Mi pakhat ih rin ka khat ruangah kan i co kho ih mi pakhat ih rin ka khat ruang khal ah kan i co lo kho thotho. Kawl nih cun “kan mai duh mi hnak in an mah nih an kan duh tu hawl ding” an ti. Sihmanhsehla kei nih cun kan mah khal nih kan duh mi, an mah khal nih an kan duh ve mi hawl ding ka ti. Khat lam lawng ih duhnak a um ahcun innsungkhar ai nuam kho hlei lo lai. Cuiruangah bangrepten kan i dawt veve ih kan zawn kan i ruat veve a hau tin ka hmuh.  

Zumtu Khrifa pakhat kan si ahcun zei thil kan ton mi poh ah Pathian remruat asi tin a tuar zia thiam tu kan si kho nak dingah kan mah le kan mah lungfim kan i suah lengmang a hau. Pathian nih minu a rak sersiam lio ah khan mipa ih a hnakruh a lak i cutin a rak sersiam mi asibantuk in tlangval pawl nan hnakruh a bau mi hawl dingah Pathian sawm uh! Lengfa pawl khal nan hnakruh nei tu nih nan pahnih ten nan i manh veve tikah an in hmuh kho nak lai Pathian hnen ah thlacam ve uh! “Pathian khuakhan dan in siseh” tin thla kan cam hnu ahcun thinsau ten kan hngak ding le rinh um ten kan hngak tenman ding cu kan rian asi. Kan nupi ding le kan pasal ding hi nupi pasal sawhsawh si lo in kan santlaih lo nak ah ai bawmsan tu, kan tulsamhnak ah ai somhdawl tu, kan tlaksamnak ah ai namneh lo tu kan si ih kan pahnih cu pakhat kan si cang lai ti thei buten upatnak le tihzahnak thawn kan zoh hni ih kan sonhbiak hni an hau. Culawnghmanh si lo in kan mah nih kan dawt zat in an kan dawt ve ti tiang thei buten Pathian hmai le minung hmai ah duhnungzaa nunziamawi zohthimhtlak ih nungcang tu lengfa rinh um le tlangval rinh um kan si theh kho cio nak dingah Pathian nih kan thlacamnak kan ngai sak hram sehla kan zaten kan miduh ron kan co ter hram ko seh! Mai miduh a co cang tu pawl khal nih Pathian hnen ah lungawi thu sim hngilh hlah uh! 

Duhdawtnak le Duhsaknak - Mai Esther Dimte (HLD)

             Duhdawtnak timi hi zeitinseh zapi fiang pup pi ding in kan leh ah tha lai tiah na ruat dah maw? Kei veitampi ka buai theu mi cu Duhdawtnak le Duhsaknak an ii sungkhat tuk ning le an riantuan ai dan ning te hi an si ee.

             Duhdawtnak timi cu kan dawtmi ii a lungawi ding kan duh, a mithmaipanh sirsiar te hmuh kan duh ii kan hmuh kho sunte a mitthli hmanh hi lungawinak ruang ii atla mi asi ding kan duh. A thil tuah mi kip ah a tha lam in kan hmuhsak ii thazang kan pek ringring. Minih zeibantuk in a tha lo zawng in hmu hni hmanh seh la kan humhual ii a that lo nak pahra sung in a that nak pakhat te lawng kan hmuh sak. Cu lawng hmanh silo in kan dawtmi cah cun kan nunnak liam tiang hmanh in a cah thiltha tuahsak kan duh. Duhdawtnak ah cun na kaa in na simh thengtheng a hau lo nan na tuahsernak in cun na langh ter tengteng a hau. Cutin na tuah bu hmanh ah cun na dawtmi nih a thei colh lo tla a si kho men ko lai nan na um nawn lo hnu ah si maw, nangmah ban tuk lungthiang ten a dawtu a hmuh kho lo tik ah si maw, na thiltuah mi pawl ii a phi an suak tik tel ah si maw..." Aw....a thiang mi dawtnak thawn lamdik a rak ka hmuh theu tu khoi ah seh na um? A tu'i na um nak hmun in ka hnen ah a ran nak in ra kir sal" tiah an hlam lai..Cutik ah cun a cah a tlai tuk cang tla a si kho men...cuiruang ah zei hmanh ka tlai tuk cang kan ti hlan ah kan tikho sunten kan thinlung thiang ten mi dawt kho ii zuam uh si!

            Duhsaknak timi cu kan dawtmi nih zeitin a ruat lai ti hnak in " hihi na tuah ding hrimhrim a si" tin hnek kan hmang. Cui a phisuak cu thiltha an si rilmal ko nan camkhat a tuar tu cah cun thih hlan lo hngilh kho lo ding khop in a thin sung ah a caam ii a thin a khawn dukmak. Kut leh rul ding ah le a dawtmi, a hawitha le a sungkhat unau a si fawn...lungthin te'i " na rimnam" ti bu in " um...a si ngai aw" ti hlei lo cu a ti kho mi a um lo. Miseukhat nih cun " nangmah zangfah ah kan simh " tiah an ti theu nan a thanso ding ngaingai cu an duh sak lo ii minih an soisel mi hnak in an porh bet ii a lung rawk feu an tuah theu. Duhsaknak cu na thin lung ah ii ret awk a tha lo na kaa in na simh tengteng a hau...Direct tuk in na simh si len na ruahnak pek mi a co hlan lo hlei ah an huat bet lai, Indirect in na simh si len kei mah ban tuk lung hnuam nawn cah cun a can khelh in a thei manh lo lai ii mawh an phurh te lai. A si ah zeitin seh mi kan dawt lai ii kan duhsaknak kan simh hni lai tiah na lung a buai kho men...a si nan, hizawn ah buai awk zeihmanh a um lo. A thupi bik cu mi hi na duhsak taktak maw? Nangmah le nangmah nai dawt tluk in na daw hni taktak maw?...ti hi an si ko.

            Mi kan dawt ko kan ti si ah cun kan duhsaknak khal hi a thianghlim mi an si a hau. Culawng ah kan pahnih cah thiltha an si lai ii an kan hmu tu pawl cah cawn awk tlak nunmawi kan dinh kho lai ee. Na lungthin tak te'i na dawt mi nih na hnen in tlawmtel " feeling" a neih kho ve lo ah cun na dawtnak kha a hmanmi a si lo tinak si ko lai!!! Na dawtmi hnen in vei ziat seh na feeling a lum ter ii na thawthawt a ran ter cang? Nangmai ruang ah teh au tel ai tthathnem pit tu an um maw? Au hmanh nih an kan cekfel lo lai ...9693 ttheuttheu kan si ko lai hi!!!!

Hngaksia nun kan simh tikah - Mai Esther Dimte (HLD)

America ram ahcun hngaksia hi hmaisabik ah an ret hnu ah thil dang vial te an tuah nan kan nih ram ahcun hngaksia le hngaksia tla kan umh ter hni men ih kan duhduh kan tuah in kan tuan. Keimah cu innsungkhar nei ih fate nei mi ka si hrih lo nan kan nu le kan pa pawl ih nun an kan simh ning, ka hawikomh nu le pa si cang mi pawl ih an fa le nun an simh ning le kan pawngkam um ram dang mi pawl ih an fa le nun an simh ning pawl ka zoh sal hni tikah khur khua ruat lo awk tha lo in a um ih thudeihnak khal ka nei cih ve. Cucu zeiseh a si ti ahcun kan fa le nih maw an kan uk asi lo ah kan mah nih seh kan uk hni ti hi asi.

Hngaksia nun kan simh tikah a caan zoh kan thiam maw? An i nuamh salailing ih rian kan fial ahcun kan thu an kan el tengteng lai ti cu theih cia asi. An hawi le hmai ah siseh, an i nuamh lio ah siseh, a caan lo pi ah nun kan simh hni khal silen an ngai lo lai ti cu kan theih hrimhrim awk asi. Kan fa le an mah le lungthok ten an i nuamh lengmang lio ah rian kan fial hni tikah nidang ih an tuah theu mi a si ko hmanh ah an kan el. Cutikah kan ai a thok. Kan ai a thawh nak diriam ter awk ah kan fa le cu kan vuak hni. An nun an i thleng maw thleng lo ti cu kan vuak nak a fak mi a dam tiang lawng a nguh hni. Zeihmanh thathnemnak um lo in kan fa le kan vuak lengmang hni tikah kan mah tih lo in kan funghreu lawng an tih cang. An duh mi thil cu vuak ka tuar lai ti thei bu in an tuah thotho. Kan vuak tamtuk hni ruangah an i ngeihngam cang. Vuak nak nih thil tha hnak in thil tha lo a suahpit tam deuh. Kan vuak mi nih zei ruangah vuak a tuar ti thei huaha lo in a zeimawmen lo ah kan vuak hni. Fa le hi vuak awk ah Pathian nih an kan pek mi an si dingah ka zum lo. Amahbelte a luarpar kai tuk ih an um ah simaw, upa tihzah upat hna thiam lo in an doh teltel ah simaw, an kum khua thawn i kaih lo pin an rin holh ah simaw, an cin ding rori le an i thinh ding rori in vuak bak ding an si ko.

            Vuak a tha lo kan ti. An i nuamh lio ah rian fial lo ding kan ti. An hawi le hmai ah nun simh hni lo ding kan ti. Asilen zeitinseh kan fa le rian kan fial lai, thu kan simh lai ih nun kan simh hni lai tiah thudeihnak uakpi a suak kho. Mirang pawl tampi cah cun hi thudeih nak hi a leh an i tha lo lai tiah ka zumh. Sihmanhsehla kan nih Laimi tampi nih cun kan thinlung um ek in kan leh duh ding ka zum lo. Cuiruangah keimah fa nei hrih lo mi nih a nei cia pawl cah kan leh sak hni lai. Hngaksia an tuah ding na duhsak mi kha a hlan khan ten sim hni cia aw la minute panga duh hrawngah “khah minute panga caan na nei” tin theihternak nei hni. Cuhmanh cu awkam sia le mithmai sia thawn sim hni hlah! Cui an duh hlei lo silen funghreu i lak colh lo in an duh tuk mi thil sung in pakhat khat kan lak sak lai tin ti hni aw la na fial hni ning ten an tuah lai. Cuncun, nan um men caan ah, lam nan len caan ah, pumh tlun kal phah ah sungkhat unau thu, Pathian thu le hawikomh thu tin thu dangdang kha upa thuruah ten ruah hmanh uh an ruahnak le an thinlung amah ten au ih lungfim suah sal hau lo in an i thleng thluahmah lai. Na sungsuak na fa ih a duhnak na theih ahcun na theih mi kha tuah kho i zir. Na theih lo silen deih aw la na duh nak khal sim ve. An mah nih ka rawl tam, ka ti hal an ti tiang hngak hlah. An mah nih ka ih hmuh an ti tiang hngak hlah. An mah nih lam len ka duh an ti tiang hngak hlah. Taksa thinlung le thlarau ah puitlingten an than kho nak dingah thlacam sak lengmang hni. Cuncun, kan dawt tuk timi sim lengmang hni. Khual na um khal silen upa bantuk in phone sawn hni, ca kuat hni aw la na dam le dam lo, na ngai hni le ngai hni lo, na tuah mi thil sim ringring hni. 

Chindianapolis le Ramthlo unau - Mai Esther Dimte (HLD)

           

 Vuleicung pumpuluk ah raalpi ruangah siseh, tilian thlisia le ruahsia ruangah leimin lomin ruangh siseh, biaknak lam ah himten mah le zumh mi pathian biak kho lo nak ruangah tin a phunphun in mah suahsemnak khuaram a suah tak tu mipum hi rel cawk lo an si cang. Hivialte lakah Laimi khal nih raal tek sinak in tampi nih ramthangso kan tiang cang. Raal tek kan si ngai le si ngai lo cu kan mah hlei lo nih a thei tu an um lo lai. Sihmanhsehla tuisun ni ah Laimi tampi ram thangso a tiang mi lakah kan nih kan khua mi khal in mipum 176 rori North America ramthen ah kan um cang. Kan khua kan ram minung kan i zoh dih tikah kan i thei dih ko. Kan sumsaw le kan neihsiah nih a tlinh ruangah a phan kho mi kan um lo. Kan fimthiamnak nih a tlinh ruangah ram pumpi ai-awh ih ra phan kho mi khal au hmanh kan um lo. Pathian nih kan khua kan ram mi hawi dung kan tan nak a sau tuk cang ati ih hawiphanh zawng phan ve hni sehla, hawi hmuh zawng hmu ve hni seh ti an kan duhsak ruangah kan phut lo le kan tawk lo pin vuleicung vanram an ti mi America ram ah minung hizat kan um kho nak asi. Kan khua mi nih USA vulei kan pal hmaisabik nak hi 2005 ah asi ih tuisun ni ahcun American ram mi sinak a co tu tla 25 kan nei hni cang. Tlawngkai lio mi 42 kan nei hni. Kan fa le an tlawngkainak ah fel man, thiam man, hleicet man tin laksawng dong tu tete tla an um ih kan lungawi pit hni ngaingai.

            Kawlram raltek mipum 50,000 lenglo an umnak peng Indiana ah laimi sung in mipum 10,000 tluk an umnak khua Indianapolis ah kan khua mi tla mipum 26 an um kho ve. Hi kan khua mi sung in inn nei tu khal pathum an um. (Hi khua hi laimi an tamtuk ruangah Chindianapolis tiah Laimi tamdeuh nih duh kawh ah a hmin an phuah sak hngehnge). USA Ramthlo Pawlkomh pi nih kum khat le seu sung timhlamhnak a neih hnu ah July 4-6 tiang kan khua mi pawl a vei(3)nak tonkhawmnak puai pi cu Indianapolis ah hlunghlai ngaingai in kan tuah suak kho. Lam an kan hruai tu Pathian a hmin thangthat in um sin ko seh! Hi tonkhawmnak cangsuak ding in a kakip in tuanvo an kan laksak tu tuanrel committee le fund hawlnak ah khua kip in an kan zonzai sak tu pawl vialte cungah siseh, Cawpi le Vokpi an kan thah ih tirawl thawthaw an kan do tu le tlunnak inn lungawi aipuang ten an kan onh tu inntek pawl cung khal ah siseh lungawinak tampi kan nei.

            Hitonkhawmnak ah ka hmuhtonmi tampi sungin ka lung a ka awi ter tu bik cu mai hringtu nu le pa a kumkum ih hmu lo in an um hnu, mai suahpit unau a kumkum ih hmu lo in an um hnu, mai duhdawtmi hawikomh le sungkhat unau pawl a kumkum ih hmu lo in kan um hnu ah hibantuk tonkhawmnak nih hmunkhat te ah lungawi aipuang ten an kan ton ter mi hi asi. Unau le, innsungkhar pawl, hawikomh pawl hnisiamsi ten an za an i tlaih lio, an i pom lio, thunuam an rel lio pawl ka hmuh tluk ih ka lung a ka hmui ter tu a um lo. Ka mit thlam le ka hnathlam ah an cuang ringring. Mitampi nih cun hibantuk tonkhawmnak hi meeting ruah ah asi ati tu an tampi lai nan kei ka hmuh ning ahcun meeting le i pawlkomh nak ai cem tin kan hmuh. Ngairiamten au hmanh thuhla kan i ruah manh lo ih kan i lengkai manh lo. Tirawl khal hmunkhat ah kan dum khat manh thitha lo. Sihmanhsehla mah le rian cio ah buai celcel cio a rak si ruangah hruaitu dirhmun ih rian nei pawl cu nan rak theih thiam cio lai tiah ruahsannak ka nei. Sunnihlawh hramlak ah nuamten sa kan em ih nuamh nak tete kan tuah hnu ah zaan ah hloptlo ngaingai in Pathian thu le hlaremh dawhdawh, bible zohlosiar le solo dawhdawh thawn kan von i pumh mi te khal ka hngilh kho fawn lo. Kai lunghmuih ngaingai. Kan i za bak ka ti. Kai lawm ngaingai.

            Atuitan tonkhawmank ah saduh ka thah mi tampi sung in a tam deuh cu kan tuah suak kho hni nan then nga ih then hnih tu cu a tuah nak caan kan nei nawn lo. Ka sim cang bantuk in hi tonkhawmnak hi meeting cah lawng sisehla riantuan kho upa vial lawng kan i sawm tur ih kan tuah tur. Sihmanhsehla meeting lawng asi lo ruangah Ramthlo asi mi pohpoh sawm dih kan si ih cuiruangah a ra suak tu pohpoh nih bangran ten caan an co ve awk le an i nuamh ve awk hrimhrim asi. Tuihlan khal ah ka sim lengmang kan khua mi nih kan i remh dingah a tul bik tiah ka hmuh mi pakhat cu CAAN hman hi asi. Kan mah upa puitling cang pawl caan hman dan kan thiam lo ruangah kan pumh veikhat le activity pahnih kan cancel. Hi pahnih ngelcel cancel an si mi hi zeidang hnak in ka pamhmai cem. Zeiruangahseh cancel an si ti cu meeting kai tu vialte nih kan theih dih cio ko lai. Lethnulam hrimhrim ah khabantuk in meeting kan tuah nawn lo dingah khua kan ruat cio a hau. A caan hman ten thawh kho le theh kho tu kan si kho nak dingah siseh, rin cia bang nolh lengmang lo in tawifamkim ten thusim thiam tu kan si kho cio nak dingah siseh, dunghmai zoh bu ten mai duh nak langh ter thiam tu kan si kho dih nak dingah siseh tuisun ni in tantha kan rak lak cio ding ka duh. Kan cancel mi activity kongah tlawmpal ten von kal ta sehla: Kan hngaksia mino hoklak pawl nih timhlamhnak an neih thepthep cang mi fashion show & talent show le Ramthlo thawhkehnak le Ramthlo thawn pehpar in theihkau zirh nak an si. Hibantuk tonkhawmnak caan ah kan mah upa pawl hi a poi mi ah kan i rel i kan hngaksia pawl cu an mah ten kan tlan ter hni men. Hihi kan thil tuah mi vialte lakah ka duh lo bik mi asi. Meeting khal ah minu pawl kutzung khat rel lawng kan si. Zeiruangah Ramthlo nih minu le hngaksia poi kan sak hni lo timi khua ka ruat ah ka ngeih lehlam asia.

            A dang pakhat ka siaherh ngaingai mi le hmuh awk a um lo tluk asi mi cu zeiseh asi tiah cun khual khua nupi an kan thit sak tu le pasal an kan neih sak tu pawl hmuh awk an um lo mi asi. Angaingai ten kan ti ahcun hibantuk tonkhawmnak caan ah nan nupi/pasal nan suahpit lo ah zeitinseh kan khua mi dawtnak lungthin an neih kho lai ih an tlaihsan kho lai? Zeitinseh kan khua mi nih teh kan theih hni lai ih kan mai khuami zoh in kan zoh kho ve hni lai? Damten kan um ih 2016 kan i ton sal tikah cun mikhual a thi mi poh nih nan nufa nan rak i suahpit dih lai ih khualkhua pasal a nei mi poh nih nan pasal fate nan rak suah pit dih ve lai tiah kan nawl hni.

            Hibantuk in upa te nih khua an khan mi cungah vuihram lo ten sumpai kan suah ih kan nihlawh samphal heu in kan ra suak cio mi ka hmuh tikah ka lungkil ten kai nuam ngaingai. Kan khua mi hi a ngaingai ten ti ahcun au van hai lo kan si ko ka ti. Fimthiamnak lam ah master kai lio tiang in kan nei cang. Biaknak lam ah tiah pastor hmanh kan nei ve. Pumcawmnak lam ah tiah mah te rawl dawr nei mi hmanh kan hnih thum phah cang. Riantuan mi poh mawtaw nei lo khal kan um huaha nawn lo. Mai inn le lo man bill ai pek kho lo khal kan um lo. Hipawl vialte hi Pathian that nak ruang ah asi. Kan zaten a hnen ah lungawithu sim ringring ding hi kan rian uak bik asi. Khuaram duhdawtnak lungthin nei ih a ra suak tu unau pawl vialte cungah keimah bulpak in lungawinak tampi ka nei. Hmailam caan khal ah hi hnak ih tam kan suak kho ih hihnak ih tha in kan tuah kho nak ding khal ah a kenkip in ruahnak thatha rak suah cio hram uh! 

Indianapolis tonkhawmnak sung in thlir sal nak - Ni Khen

Avoi (2) nak tonkhawn nak Amarillo Texas ah khan, Unau sung le khat pawl tonkhawn nak ah ka rak kal ve. Keimah pumpak in cun kai lung hmuih tuk, a ruang cu, ka ngai tuk mi ka u le ka nau sung le khat pawl hmai tonh ten ka va hmuh kho hni ruang ah a si. Cui lio ii, ka thin lung a um mi cu, hi ban tuk tonkhawn nak hruai tu nih khua an khan ii a tha tuk tin ka lomh leng mang hni. Tonkhawn nak um tin te, kal kai zuam ring ring lai, cu lawng ah ka khua mi pawl le, ka mi phun ka lai hri -tlai pawl nih an ka theih lai, thang thar hngaksia te te tla ka hmu kho lai tin, timh nak ka rak nei colh.

Avoi (3) nak tonkhawn caan a hong phan tak tak ii, kal lo cu a si kho bak lo tin, kum khat le seu sung timh lamh nak ka rak neih ban tuk in ka kal ve. Ka kal hlan ah cun, tam pi timh lamh nak kan nei. A hlei in Tuan rel committee ah kai tel ve ii, meeting te te tla kan rak nei ve. Kan ti kho tawk in cun, program cu kan suai ve. Ahleice in kan fa le caah zei tin seh that hnem nak an ii lak kho lai ti hi a si.
Kan ii timh ning le, kan program suai ning in tam pi cu a tlamtling ko. Mipi khal nih, kan suai mi program ning ten an kan tel pit ve ii, kan lung kan ii hmuih ngaingai. Tuanrel committee lei in tam pi tlamtlin lo nak le, samh b au mi tampi cu kan nei ko nan, a ra kho mi za te nih nan kan ngaihthiam nak le nan kan theihthiam nak cung khal ah kan lung awi ngaingai.

Ka lung ai rem lo bik mi le, ka lung thin ah a cam bik mi cu, kan fa le caah kan duh dan in caan kan pek kho lo mi asi. Kan n au le kan fa le nih, kan khua kan ram kong tam deuh in thei deuh hni seh tin pakhat le pakhat ii pawl komh nak caan tam deuh kan pek kho lo mi asi. A voi (4) nak tonkhawn nak ah cun, kan calai zuam nak te te le, kan khua kan ram thlu thla te te ii deih nak le, ii zirh nak um seh la ti hi ka saduhthah asi.

Cun, kan nu le kan pa siseh, hruaitu kan za ten siseh, kan ruah ding ah a tha ti ka hmuh ve mi pakhat cu, tonkhawm nak kan kal mi hi meeting lawng caah a si lo in, kan te le kan fa nih kan miphun hawi le kan khua kan ram si ning thei ve hni seh ti mi lung put nei cio uh s iu la, cu ti ka ti tik ah meeting hi a thupi lo ti nak a um hrim hrim lo, kan mi nung kan ii hruainak ding le kan khua kan ram kan thanso nak dingah meeting hi a thupi rilmal tuk ko. Upa meeting kan tuah lio ah, kan fa le caah program dang ten nei kho ve sehla ti hi ka saduh thah cu asi.

A let hnu bik ah, ka lungthin um mi thu pakhat te cu, kei hi Yangoon ii thang lian mi ka si ii, kan khua kan kal tak nak ii a kum a s au tuk cang (Mi tlau cu ka si hrim hrim lo) . Ka nu la ka pa nih hin an ti kho tawk in cun kan khua kan ram thu le kan sungkhat pawl thu cu an kan rak simh lengmang. Mithi ka pa te (U Hrang Bawh) nih hin kan phun pi kong le kan suah keh nak kong hi an kan simh lengmang. Ka sim duh mi cu, Ka nu le Kapa , Ka pa te nih kan khua kong hi kan sim tuk hni hlah seh la, khua le ram caah duhdawt nak lungthin, thlacam sak duh nak lung thin, Phunpi tlaihsan duh nak lungthin hi ka nei kho ding ka zum lo. Kan te le kan fa le nih, kan sung khat unau tlaih san an thiam ii, an phun pi kong an theih kho nak ding ah au seh thupi bik ? Kan fa le nih a khua mi le a sungkhat pawl a hmuh kho nak ding le a theih kho nak ding na duh ah cun, Tonkhawn nak ah hin ii thit kho ii tum ring ring. A tu in Travel expense plan na tuah ah cun, na ra kho hrim hriam lai .. Nang mah hmanh nih tonkhawm nak kal na huam huaha lo ii,a thupi tuk ah na ret lo ah cun, na fa le nih, a phunpi hawi, a miphun, a khua pi a tlang pi a theih kho ding le a dawt, atlaih san ding cu a si kho hrim hrim lo.

kai lawm,

Ni Ni

Ramthlo minu le kan lungput - Mai Esther Dimte (HLD)

Vuleicung kenkip kan zoh tikah mipum tam deuh hi minu an si. Biaknak lam khal in kan zoh tikah mipum tamdeuh hi minu an si. “Tuluk ram ih khrifa 80% hi minu an si ih Japan ram ih khrifa 90% khal hi minu an si” tiah minu pawl tundin sal nak dingah bawmtu pawlkomh Synergy  a dirh tu Curtis James nih a ti (Half The Church, p. 27). Minu nih mipum lam in hitluk kan tam deuh ko nan ziah seh zirnak lam ah le fimthiamnak lam ah scientist le engineer kan tlawm tuk? Ziah seh nurse hnak in a sang deuh mi Doctor kan tlawm tuk? Ziah phunsang tlawng ah professor kan tlawm tuk? Kan nitin santiluan kan zoh tikah ruat lo awk a tha lo mi cu a mipum ih tam nih dan a nei maw? Kan mipum a tam nak a hman maw? Kan khua “mi nu” dirhmun in teh zeiseh kan bangh? Khoi ah seh kan dir?

Kan khua dirhmun in zoh siu la minu tamdeuh phun riat (kum hlei 13/14) hrawng an si in tlawng peh bet tu hnak in tlawng ai phuak tu an tam deuh. Zeiruangah seh asi? An mah ca an thiam lo ruangah maw? An nu le an pa nih tlawng an ret kho hni nawn lo ruangah maw? Minu cah fimthiamnak a thupi lo tin kan ruat ruangah seh asi hmang ti hi nitinten thudeihnak tuah kan hau cang. United Nations ih fimthiamnak lam mi bawm tu pawl nih hlathlainak an tuah ih an hmuh suak mi cu mipa pawl cu tlawng an kai i degree an ngah tikah an khua hnak in a tha deuh mi, a thangso deuh mi le tangka tamdeuh an ngah kho nak ding hmun ah an i thial an ti. Cuncun, minu pawl cu tlawng an kai ih degree an ngah tikah an khua sung ah an um ih hruaitu ah an hong suak. Cutin an zir mi vialte cu an khuaram cah an hman sal ih khuaram le miphun tungding tu ah an hong cang an ti. Hihi  kan khua dirhmun khal in a rak i kaih ngaite ka ti. Tuisun ni ah kan khua pawl zoh siu la Degree ngah cang tu minu tam deuh nih kan khua sung lila tlawng sayama an tuan, exchange zung an kil ih post office an kil. Biaknak lam ah Sunday school sayama an tuan ih mi seu khat pawl cu kan khua sung ah mifak zoh khenh tu nurse tla an tuan. Tar nu tar pa kan neih mi pawl khal a tam deuh cu minu pawl nih an zoh hni. Kan khua pa pawl teh khoi seh an um? Kan khua ah an cah zung a um ve lo ruangah khua dang ah zungkai in an um. Innsungkhar cah tangka tam deuh an ngah kho nak ding hmun panh in Mizoram ah simaw, Malaysia ah simaw, Yangon le khuapi dangdang panh in khual khua ah um hmun an khuar. Kan khua nu pawl le kan khua pa pawl ih kan zir khat veve mi kan fimthiamnak le kan catang hi kan hman nak le a rak i thathnem tu an i dang ngaingai. Minu pawl cu rian phunphun vei khat cem ah an cem kho dih nan mipa tam deuh cu rian pakhat hnu pakhat lawng an tuan thiam ti cu au hmanh nih el hau lo in kan theih dih cio mi asi ko. Tahthimnak ah: minu cu rawl a suan phah ah nau a um phah, thil a phiar phah ih a mit in TV a zoh phah ih a karlak ah thilsawpnak set in thil a sawp phah tin a phunphun a cem kho.

Innsungkhar ah minu thil ti kho deuh pawl hi an pasal le nih an tihzah ih an upat hni lai tiah kan ruah cio lai tiah ka zumh. Culawng hmanh si lo in kiangkap le innpa sakthlang khal nih an zoh sang hni lai ih an lomh hni theu lai tiah kan zumh cio lai tiah ka zumh. James (2011) nih a ti mi cu “mipa tampi cu an nupi le thil an ti kho deuh ah simaw, an catang a san deuh ah simaw an tih ih an duh lo. Minu pawl fimthiamnak nei lem lo, thil ti kho lem lo an si ih mi zaangder an si lawngah mipa pawl nih hruaitu dirhmun fek ten an lak kho” ati (p. 124). Asim mi hi a hman ngai te. Kan khua dirhmun khal in minu thil ti kho deuh le hawi hlei in a fim deuh pawl khi va lungawi pi hnak in va mualphoh le va namneh kan cak deuh. Hihi thansonnak lam an kan dawntu pakhat asi. Bible ca sung ah kan zoh asi len Jesuh a hring tu Mary siseh, Jews miphun pawl an cihmih nak in a humhim tu siangpahrang bawinu Esther siseh an mah lawng ih thil ti kho nak si lo in an mah thawn ai neih bik mi mipa Joseph le Modecai nih an thil ti kho nak an huham kha an minu pawl hnen ah an pek hni ruangah asi. Cubantuk in kan khua pa pawl khal nih a tul ah cun kan khua nu pawl hnen ah kan thil ti kho nak asilo ah kan huham kan pek ve awk asi. Kan khua sung ah kan zoh silen minu pawl zei seh an ti ih mipa pawl teh zeiseh an ti? Mipa pawl cu an duh tik poh ah zu an ding ih sa an ei. Lo rian tuan le tangka hlawh lawng hi an rian ah kan rel mi hi mi bang lo taktak kan si nak kan thinlung a langh ter tu bik asi. Zu ding sa ei ih kan um tikah kan nufa le kan unau pawl an ning a zak. An mithmai kan mulh ter hni. Ziah kan thlanhri put suak ih kan hlawh mi sumsaw vialte cu nuam ten kan nuncan kho nak dingah asi lo maw? Zu din sa ei nak men ah maw an si? Kan mah nih innsungkhar kan hruai kho lo ah siseh, kan khuapi le kan kohran kan hruai kho lo ah siseh, kan mah hnak in minu nih rian an tuan kho deuh ti kan theih tikah siseh, kan minu pawl kut ah kan huham pek ding hi kan zaang-ei hlah seh! Kan khua kan ram a thansonak dingah cun a tul mi poh cu lungthiang ten kan tuah awk asi. Joseph nih khan Mary kha rak thi duh lo in um sehla, Modecai khal nih khan Esther kha lungfim rak suah duh hlah sehla tuisun ah Bible ca sung le Jews thuanthu sungah ah an thuhla hmuh awk le siar awk kan nei lo lai.

Kan ka lawng in kan sim lengmang caan asi nawn lo ih a tak in kan tuansuak caan asi cang. Minu le mipa bangraan ten kan i zoh ih hmunhma kan i pek caan a cu cang. Kan khua sung ah khuabawi tuan kho minu kan neih ah cun hmun rak kian ko uh! Pastor le hruaitu tuan kho an si ahcun minu an si ruangah tuan ter lo in um hlah uh! Biaknak lam ah kohran upa vialte mipa an si dih mi khi khua tampi kan ruat a hau cang. Kohran pi kaihruai tu ding le uk tu dingah kohran upa ah mipa kan hril hni bantuk in minu pawl khal hril ve cang uh si. Minu an si nak ruangah zeitikhmanh ah an tuan kho mi rian tuan lo in um ter pang citcet hlah uh si! Minu thusim khal i nautat hlah uh si! An nih khal Pathian nih kan mah bantuk in thuruat kho nak thluak a pek ve hni ih thiam kho nak a pek ve hni ti thei bu in pakhat le pakhat tihzah upatnak thawn i sawnbia uh sila hmunhma i kianh thiam uh si tin kan sawm hni. Kan pi kan pu, kan nu kan pa san ah cun fimthiamnak hnak in lo riantuan le tlaktel hrawng lawng thupi ah an rak re men lai nan atu kan nih kan san ahcun fimthiamnak hi hmaisabik ah kan ret a hau cang. Cuti asi ruangah tlawnginn lam ah thiamsang le zir sang si kho kan i zuam tengteng a hau. Cui kan duh tuk bu in kan sining nih a tlinh lo meisei asi khal len kutthiam pakhat tel kan i zir tengteng a hau. Zir hau lo mi lothlawh, sawlkawn, vamboh, fangphun le fang at men ah kan caan liam ter nawn hlah uh! 

Lungvar mankhung - Mai Esther Dimte (HLD)

​​Dawtmi unau, thiltha tuah ding ti na theih ko mi hi nai remcan ding nikhua hngak in let hnu deuh ah tiah veiziat seh na ti cang? American President 16 nak asi mi Abraham Lincoln nih cun " tuisun ii na theh kho mi rian thaisun ah thawn hlah" tiah a ti. Kan nikhua thinh mi cu kum khat hnu kum khat an liam lengmang nan tuisun ni tiang tuahsuak mi cu zeingai kan nei hrih lo. Mi nih theih tham lo khop in kanmah ten rilsuak beng manh lo in kan caagvai lengmang ko lai. Kawl thufim nih cun " Pangpar rim a thawt zia cu thli nih a soih ih cutin a rim a leng, minung kan that/siat zia khal kan mah minung hawipi lila nih kan i sim sin" an ti. Asilen kan thawngvang tha/sia pawl hi kan mai hmurka siar lo in midang au hnen in seh theih awk kan neih? Na huham le na tuahsernak pawl hi na khuami pawl nih mithmuh le kuttongh in kan theih caan a cu cang. Kai remcaang cang..khuamipawl zeiseh nan tul na ti ding nikhua kan cuan nak ah kan hngawng hmuah an sau dih cang ii ka-la-uk kan bang deng cang! Na zaang kan fak in na ruah kan tam ko lai sikaw...zeitik tiang seh na kan zohsawh hrih ko lai? Na lungsia teh a rem ko maw? Zaantim ih metzai na rel zawn ah na lu le lukham ai dai zawng in nai hngilh kho ko maw? Thangh khat nai hon ii hlau zawn ah na mitthlam ah kan cuang theu ve maw? Ramthlo mi hizat lengluang ah..nangmah pakhat ngelcel kan in poi tuk lawmmam mihi nai thei ko lo maw? Na cah ii thil thupi bik hi zei seh an si ii cu lak ah na laihri tan nak na khua te hninghniang teh ai tel ve maw? Na thinlung a thiang ii na ruahnak an tha, na hawi le par ii na tuahsernak pawl kan zoh tikah hmuih dukmak ii midawt thiam na si ti el awk um lo in kan theih. Na famkim ding ni hngak in na ruah cia mi pawl na kan hlawm ding ni kan hngak kho lo! Dawtmi a hlei ce in na khuapi ai awh in sawm kan duh mi cu nai remcaan ni hngak lo in tuisun ii na ti kho mi tu in na khuaram hon somhdawl hram tiah....tangdor ngai in na velngeihnak kan sawm!

Nangmah lawng nairemcaan te ding ii hehchet lemawh tiah na hon tuan te ding tuhnu kum 10 hngak lo in tuisun ni na pawngkam um laihritlai pawl thawn tlawmpal cio in lungrualten hmadomh siu la a tha deuh lo lai maw? Tuisun ni ii a tul tuk mi thil hi tui hnu kum 10 ah cun a um nawn lo tla asi kho, a tul nawn lo tla asi kho me. Culakah kan hngilh lo ding mi cu atui a thupit tluk in a thupi nawn lo lai ti hi asi. Thil zeipoh nih an mah le tikcu caan an nei dih! Na kutcung a tian lio te ii na tuah hni lo ah cun an in poi nawn lo te lai. Na um le um lo hmanh an in thei nawn lo te lai. Cutik ah kum 10 sung na rak khon mi na ruahnak, na fimnak le na sumsaw pawl hmannak thei lo in na um pang lai ii na pamhmai tuk ah nai cum dukmak pang lai ti kan phang. Kan mah lawng in cun inn pakhat sak ding ah kum 5 kan tuan ta a hau lai ii tangka nguhdeih kan neih hnu lawng ah kan tuahsuak kho lai nan, lungrual ten minung pa 5 nih kan ii bomh ah cun Kumkhat ah kan sak kho ko lai. Kan hngaksiat lio ii casung kan rak zir mi Putar pai a fale tanrual cu cahnak ti ro avui ta mi para kha a thar in kan ruat sal ding ka duh. Minung pakhat lawng nih an khiak kho lo mi thingtom kha an unau thum an ii komh ah cun an khiak kho. Phun dang in kan sim silen, an unau thum lungrual ten an um tik ah au hmanh nih an neh kho hni lo. An cah tuk ruangah au hmanh nih an hnurhma kho hni lo. Dawtmi, kan khuaram tundin sal nak ding ah cun kan lung kan i rual a hau ih cui lengah a dang a tul bet hrih mi cu Teimak nak hi asi. A thawcat cuahmah mi putar pa nih a tufa pawl dumsung ii lungvarmankhung a roh ta hni thu na thei dah maw? A thih hnu nithla rauh hlan ah a tufa pawl nih an lo sung ii lungvar mankhung hawl awk ah heh le mawh tiah lei an thuan, lo an thlo nan nikhat hnu nikhat hmuh ti a um hlei lo. Kumvui zawng ih an theih suak mi cu ...AW...kan Pu/Pa ii an kan roh ta mi hi lungvar mankhung silo in kan teimak nak ruang ih kan hmuh mi tirawl pawl hi an si an ti. Zeibantuk thil poh ah kan teimak nak thawn kan komh hni ah cun " Lungvar Mankhung" ah an cang dih ko lai timi an kan zirh ee. 

Caan hi tangka asi maw? - Mai Esther Dimte (HLD)

“Caan cu tangka asi” tiah America ram rak dirh tu pawl lakah pakhat asi ve mi Founding Father Benjamin Franklin nih a ti. Vuleicung kenkip um minung tampi nih a sim mi hi kan lungkim pit cio ko lai tiah ka zumh. Miseukhat nih cun “tangka cu thil ti kho nak huham nei tu asi” an ti. Miseu lala nih cun “tangka cu mi sifak le mi lian an kan thleidang tu asi” an ti. Nang teh zei na ti ve? Caan hi tangka asi ahcun tangka khal caan asi ve tinak asi ko. Tuisun ni ah unau kan caan hman dan hi tangka hman in kan hmang maw? Tangka kan hman ah teh a ra kir sal ding mi a si lo tin kan hmang maw? Au hmanh ih el awk tha lo mi tangka le caan ih an thupit zia hi kan khua kan ram mi nih a ruah awk kan thei lo lai ti ka phang. Nitinten kan pawpi khaap khat cah rian kan tuan ih thla eh ah hlawhman kan dong theu. Kan thlahlawh hmanh kan ngah manh hlan ah leiba tom nih an kan nenh. A thla le a ba in rawl kan ei ih ti kan ding. Innhlan man pek awk nei huaha lo in kan nitin nun an rak liam lengmang. Kan kut sung ih sumpai kan don caan siar lo nidangah caan hi tangka asinak le a man a fak zia hi kan theih ringring ding a thupi ngaingai. Zei hmanh ruat setsai lo in kan duh poh in kan caan kan hman men le kan lenvaak men lio ah kan minungpi hawi le nih tlang hra dan in an kan lanh. Cunah cun thasiat awk le mi hngar awk khal kan thiam lo. Bible ca nih mi thil hngar cu sual asi ati ko nan vei tampi ahcun mi thil hngar kan thiam lo tla hi aat phunkhat asi ti kan theih cih a hau.

Kan nunnak ah zeiseh a thupi cem ih zeiruangahseh cui thil cu a thupi cem ti a sullam thei huaha lo in kan caan nih thli lakah ni khat hnu nikhat an kan liam tak. Unau, tangka hi caan asi ih caan khal tangka asi ve ti thaten kan i fian ko asi ahcun cui a sunglawi tuk mi kan caan cu kan duhdawtmi cah kan hman a hau. Nu le pa pawl, nan fa le nih laksawng thatha nan cawksak hni ding an duh tuk ko lai nan a ngaingai ten ti ahcun nan mah thawn thunuam hlanuam rel khat le i nuamh khat, caan hman khat fawh a thupi deuh cuh. Cubantuk thiamthiam in suahpit unau laihritlai khal nih siseh, an kan duhdawtu kan hawi le pawl khal nih siseh kan neihsiah le kan rumnak hnak in kan caan fawh an poi deuh cuh. Santiluan dawi in ramro ramcar kal tak in cawhnuk le khuaitizu luannak ram ah kan mah lawng nuamten kan um pang maw? Cui cawhnuk le khuaitizu kha a lak ih ngah mi an si lo kha. Tuan man asi. Ram thangso, ram cangkaang, cawhnuk le khuaitizu luannak ram, nuihrin covo bangrep ten an i uk nak ram ah kan um khal len kan mah nih kan tuan lo le kan zir ve lo ahcun a ram lawng ih um nih zei hmanh dan a nei lo. Thla tinten kan innsungkhar pawl an hmansom tangka kan kuat kho men ruangah kan hna a ngam pang maw? Kan nutar, patar le nih an kan ngai tuk nak ah an zaanmang zaa tiang in an kan helh hnawh ti kan lungkil ten kan hon theihsak hni an hau. Laihlum nu le pa pawl khal nih kan fa le kan nau le tluangdang ramdang ah an mah lawng nunnuamten an um tin kan vui in kan hram pang maw? Phone sonh kimten le email kuat kimten tangka kan i nguhdeih lo kong lawng kan sim hni pang maw? Mi hmuah cuzat khazat an kuat kho tin mi thawn kan tahthimh hni sung cu zeitik hmanh ah an kan sonh ding zat sonh kan si lo lai ih an kan kuat ding zat khal kuat kan si lo lai ti kan theihsak hni an hau.

Mirum milian si kan duh ahcun caan kan upat ih thlothlam ten kan hman thiam a hau. Athupituk lo mi le kan paw an kan khawh hnai lo mi video zoh nak le Internet hman nak men ah tamtuk in kan caan kan hman pangahcun a rau hlan ah kan tumsuk lai. Lengfa tlangval pawl khal nupi pasal dingah kan i helh lai ti asi lo ahcun phone sonh nak le mi va chat lengmang nak ah kan caan hman kan sup deuh ah a tha. Cuihnak in fimthiamnak le theihkaunak an kan petu ca pawl siar uh sila thuthang pawl ngai uh si! Culawnghmanh si lo in sungkhat unau i lenkai le i vehvaih tibantuk in kan caan kan hman thiam asi ahcun kan mah lawng si lo in kan pawgkam mi tiang an hlim lai. Cutikah mi nunnuam le caan hmang thiam tu kan si zia an kan hmuh lai ih kan nunzia an kan cawn lai. Ramthangso ah cun i lenkai timi hi lailam bantuk in a ol lo. Lenkai le i veh kan ti tikah mipum va kal thengtheng khi asi hlei lo. Phone in simaw, email in simaw “nan dam maw? kan nih kan dam” tibantuk te in thawngvang kan i deih kho thotho. 

Nangmah ten hithu hi rak i deih: Na innpa sakthlang nih simaw, na tlawngkaipit mi pawl nih simaw, na riantuan pit mi pawl nih simaw zeibantuk na mizia khi seh mi hnen ah an sim sin ding le an in cawn ding na duh? 

Khrihfa kan sinak nih a pemh lomi fimthiamnak

Zumtu tampi cu kan piangthar, Pathian kan biak, pumh kan fel, peknak ah kan i zuam phah ko kan ti nan kan nunnak taktak ah nun duhdim kan ngah kho lo. Jesuh nih nun duhdim pek dingah hi vawlei ah ka ra a timi hi zei nun duhdim seh a si hmang? Thlarau nun duhdim lawng maw a si lai? Satan cu thah duh le hrawh duh ah a ra a ti. 

Zumtu kan nunnak ah minung kan si bangin taksa i a nungmi kan si lio ah nun duhdim ngah kho a si lo maw ti hi ruah lo awk a t'ha lo. Pathian nih thu a kan kam mi sung khalah ka thu nan ngai a si ahcun cawitu si loin coihtu ah kan ret hni lai, taw ah si loin lu ah kan ret hni lai a ti. Cucu minung kan nun sungah hin kim kho ve awk a si ko lo maw?

Kan pupa san ahcun fimthiamnak an rak zir lo i an thiammi cu lothlawh fangfang hi a si. Cui dirhmun in Khrihfa ah kan i thleng i zircawnnak ah kan tlasam tuk. Zumtu tampi nih fimthiamnak a hau lo tiah a aupitu an tampi. A taktak ahcun fimthiamnak hi Pathian hnen in a rami a si. Phungthlukbia sungah fiang tein ai ngan. Amahbelte cui fimthiamnak cu Satan nih a hman kho ve. Ramthlo kan dirhmun ah teh?
Zumtu kan si dih ko nan, kan harsat ning, ramdang ah kuli kan i hlawh ning, pumcawmnak ah khual i kan va thih ning, ...Kan khua hi Pathian nih thlawsuah a pekmi ram a si lo maw? Kan khua in t'hansonak a um lo maw? Pathian nih ningcang tein a sersiammi thil kha minung nih ningcang loin kan hrawk. Cui kan hrawkmi cu minung lila nih remh sal le tuah sal a hau. Cuti remh sal le tuah sal dingah fimthiamnak a hau. Cucu Khrihfa nih kan pemh lo t'heu i Pathian, Pathian, Pathian kan ti ko nan minung nih tuah a t'ulmi le zir a t'ulmi kan zir hlei lo ahcun nun duhdim ngah a har ko lai.

Zumtu tampi cu Theory (ruahnak) lam ah kan sang tuk ko nan practical (tuahnak) lam ah kan tlasam tuk. Ruahnak le tuahnak ai tluk kho a hau vel. A ruah lawng ruah lengmang i tuahnak a um lo ahcun i sersiam a har ko lai. ? = ?

Cung Thawng Lian, LL. M

Dawtnak - Mai Esther Dimte (HLD)

“Nupi cu pasal ta, Pasal cu nupi ta” tihi kan khua mi pawl lakah a leng kho ngaingai hmang maw? Pathian nih minung a rak sersiam lio ah Adam a tuah hmaisa ih a hnemtu dingah Eve a rak tuah sak. Zeiruangahseh hnemtu ti kawh a si hmang? Ziahseh minung nih hnemtu kan tulh hmang? Ziah kan mah ten kan i hnemh kho hmang lo? Bible casung ah zoh sehla Efesa 5:22-33 sung kan siar dih silen nupi le pasal hi kan mai cah lawngah si lo in kan nupi/pasal cah nun ding an kan zirh. Asilen nupi/pasal cah nun timi hi zeiseh asi kan i fiang maw? Zeitinseh kan nunnak kan pek kho lai? Minung tampi nih “ka dawt na cah cun thih khal ka ngamh” an ti theu. A taktak ah an ngamh ngaingai lai maw ti cu zapi theih theh cia asi ko. Kan nupi/pasal, kan lengfa/tlangval kan duhdawtnak hi zeitinseh kan langh ter lai? Zeitinseh kan langh ter theu? Khuapi sung um le santiluan pha deuh pawl nih cun pangpar in simaw, laksawng in simaw, thilthar tete cawk sak nak in simaw tin an duhdawtnak an langh ter theu. Miseu lala nih cun an nupi/pasal, lengfa/tlangval ih thusimh ngai nak le an duhzawng tuah sak nak in an duhdawtnak an langh ter theu. Culaklai ah “kan duh, kan dawt” ti hmanh simh tong dah lo mi khal rel cawk lo an rak um ve lala. Lai mi tampi cu “kan duh, kan dawt” ti thusimh hi kan i harh tuk. Kan ning maw zak kan muthluak nih simaw a tlinh lo hmang ti cu au hmanh nih theihfiang asi lo. Mi pakhat kan dawt ko asi ahcun kan tuahsernak in kan langh ter bak cu a hau. Kan upat a hau. Thu kan ron a hau. Ruahnak kan seuh a hau. Fim kan zirh a hau. A tang ah kan i dor a hau. Kan cah thiltha a tuah tikah ka lungawi ti kan simh tengteng a hau. Kan i zahpi lo a hau. A harsat nak ah kan bomh a hau. A tah tikah a mitthli kan hnul sak a hau. A lung len tikah kan hnemh a hau. Thih loh a ton tikah kan topit a hau. Kan dangrawl kan phorh siang a hau. A cah caan kan pek a hau. A dam lo tikah kan thlopbawl huam a hau. Hi thil pawl tuah theh ding a har tuk kan ti pang maw? Kan pek ding mi a tam tuk kan ti pang maw? Kan dawt mi cah kan eh heu ding ruat in kan zaang a ei asi ahcun kan dawt kan ti mi kha a rak hman ziar lo tinak asi lai.

Pathian nih an kan dawt tuk ruagnah Hell ram ih kan kal theh ding an kan siang lo i a fapa neih sun kan cah an kan pek (Johan 3:16). Jesuh Khrih cu kan cah ningzah mualpho nak a tuar. Zomhtaih nautat nak a tong. Cil khak le volh pamh a tong. Thinglamtah par ah thlai asi. Duhdawtnak kan ti lengmang mi hi peksanhnak thawn dunghmai in ai khal lengmang mi an si. Mi nih duhdawt hmuah duh luangmang nan mah ih mi va dawt ve ding hmuah ai siang lo tu kan si pang maw? Kan Bawipa Jesuh Khrih vuleicung a rak len lio ah an kan zirh mi tampi sung in pakhat te a thar in von zoh ta ka duh mi cu “mi nih ka cungah tuah hni seh ti nan duh bantuk in mi cung khal ah va tuah ve uh” (Mathew 7:12) tihi asi. Hi Bible cacaang hi thuk deuh in kan ruat ding ka duh. Mi nih kan cungah tuah hni seh ti kan duh mi vial te le mi nih an cungah kan tuah ding an rak kan duhsak ve mi khi an i bang lo lai. Asilen hi Bible cacaang hi zeitinseh kan leh lai? Kan mai duhdan si lo in an mai duhdan theih kan i zuam ding le an duh dan kan zul kho ding an kan duhsak bik mi asi theu lai tin kei nih cun ka zumh. Kan minung sinak in cun thil khunghar ngaingai asi ko. Sihmanhsehla kan minung hawi pawl an duhzawng kan va tuahsak hni tikah kan nih khal an mah bantuk in kan i nuam kho ve. Kan nupi/pasal, lengfa/tlangval khi zeitinseh um ter kan duh hni ti hnak in zeitinseh um ter an kan duh ti theih kan i zuam ih cutin an duh nak kan zul kho hni a si ah cun dawt kan i hlawh ringring ko lai.

Nupi pasal kan i umh hlan ah cun kan taksa cu kan mai ta veve asinan kan i umh hnu ah cun kan mai ta kan si nawn lo. Nupi cu pasal ta ah ai sir i Pasal khal nupi ta ah ai sir ve ti cu ICorin 7:4-5 sungah fiangten kan hmuh kho. Tuisun ah nupi/pasal, lengfa/tlangval tampi an i then nak a ruang bik cu “kan taksa hi au ta seh asi” timi fiang ten an i theih lo ruang bikah asi cem. Bible ca nih ‘nupi taksa cu pasal ta asi cang’ a ti pam tin nupi le an duh lo caan le an huam lo caan tibantuk ah a ruah zia thiam lo in mi hnek a hmang mi pasal cu a rauh hlan ah kal tak a si ko lai. Cuve thiamthiam in minu khal nih ka taksa hi kapasal ta asi ih a duhnak ka tuahsak awk asi ti a thiam ve lo ih a mah pakhat duhnak lawng hmai a tawn ter ve asi ahcun maak in a um ve ko lai. Khah silen Pathian nih hnemtu an kan tuahsak mi kan lengfa/tlangval, nupi/pasal thawn zeitinseh kan i dawtnak kan langh ter lai ih cui kan i dawt nak cu kan hnget ter kho lai? A hmun mi dawtnak, a fek mi dawtnak le rinh-umh-mi dawtnak thawn kan nupi/pasal, kan lengfa/tlangval cu daw cang uh si! 

Kan fim te tik ahcun - Cung Thawng Lian (LL.M)

Ni khatkhat ah kan hmuhnak a kau lai i kan ruahnak a sang te lai. Cui dirhmun cu kan tiang te hrimhrim lai. Cu tikah tu in rak i timhlamh cia a hau. Chinmi kan lungput le kan ruahnak zoh tikah Chinram cu a t'ha lo, pumcawmnak tlak a suak lo, kan t'hangso kho lo lai ti a si dih ngawt. Pathian kan bia ko nan Pathian nih Chinram ah t'hansonak a ret timi kan hmu kho hrih lo. Dr. Hmuh Thang nih "Chinram ah zeihmanh a suak lo nan minung kan suak ko" a rak ti dah. Simduhmi cu minung kan um phot ahcun zeipaoh a si kho dih ti a si. Asinan pakhatnak ah fimthiamnak kan neih rori a hau. 

Israel ram kan zoh tikah an ram cu nelrawn ram a si. Tidai a har. Asinan vawleicung ah cinthlaknak ah hminthang an si. Zeilam paoh ah an sang tuk. A ruangcu Pathian nih a pek hni mi Fimthiamnak hmang in an ram an sersiam ruangah a si.

Ramthlo kan ram cu a t'ha tuk. Kan vawlei khal a t'ha i kan tidai khal a t'ha hrih. Thingram an him i ramlak thilsuak a tampi. Kan t'ulhherhmi a um dih. kan pupa san lio ah caanphio, tlawngkhen, thlalang hmang loin innpi an rak dirh kho ko. Bel le kheng t'hat'ha a rak um lonan anmah te an tuah kho dih. An t'ulhherh an i zalh kho dih. Cucu anmai fimthiamnak a si.

Tui san ah Kawlram le hmundang in thil zeihmah cawk ngah lo siseh la kan i simhlawm kho tur maw? Kanmai thiamnak rori in thil kan tuah kho ve tur maw? Mi tampi cu arbawm sak hmanh kan thiam nawn lo. Simduhmi cu thiamnak lam ah kan tlasam tuk cang. Computer san ee, mirang aw san ee kan ti ko nan thiammi taktak kan nei bak lo hih.

Tu lio ah ramdang ah kan um i duhtawk in tangka kan hlawh kho i khua lam ah kan kuat kho. Kan duhmi innhmun loram kan cawk kho. Asinan hmailam ah thazaang in kan i cawm kho ringring lai maw? Cun US le Australia lam a ummi unau nih teh tluangtluan in khua lam ah tangka an kuat kho ringring lai maw? Telefa an nei lai. Tlawng kai an duh lai. Tlawng sang kai an duh lai. Innlo cawk an duh lai. Cu tikah nulepa nih thazaang hlawh mi lawng nih a za te lo lai. Mai fale caah ruah a si lai i khualam i nulepa, unau sungkhat cu ruah a har cang lai.

Cui caan cu a tiang te lai si kawh, tu in kan i timlam cang maw? Kum 1/2 cah men khua ruat lo in Generation tiang ruah a za cang lo maw? Ramthlo nu le pa tampi nih an rak i ruah sualmi cu anmai hmin neihnak ding le an san sungah duhdim um ding lawng an rak ruat. Generation (san) an rak ruat ban lo. An fale, an tule le tusin pawl zei rian seh an ron t'uan te lai i zei in seh pum an i cawm te lai timi an rak ruat ban lo. Cunih a suahpimi cu tu lio mino tampi cu Malaysia, Singapore, Mizoram ah mi kuttang ah thir le phang in tangka hlawh a si.

Kan ruah cang dingmi cu Ramthlo khua sung rori in lianhnak tlak rian a um ko timi a si. Ramthlo khua rori ah rian t'hat'ha kan tuah lai. Mizoram tiang in thil kan hon kuat hni lai. Ramkip ah kan tlawng lai. Thir le phang in mi ram ah rian t'uan hau loin kan khua ah rian neitu dirhmun kan si lai. Kawlram ah rian neitu dirhmun kan si lai. Mi a va riantu si loin mi a va sortu kan si lai timi kan teih a hau cang.
Minung thazaang (human resources) kan neih ko ruangah hihi t'ha tein hman i zuam hraam usih.
Human resources hi ningcang tein tuah cang usih. Unau.. nai timlam cang maw? A tlai hrih lo..

Salai Thawngpi